Spreuken 16

1 Wel kan de mens bij zichzelf overleggen, Maar van Jahweh komt het antwoord van de mond.

Dem Menschen mag das Denken eignen; vom Herrn kommt die Beredsamkeit der Zunge.

2 Al denkt de mens, dat al zijn wegen onschuldig zijn, Het is Jahweh, die de harten toetst!

Erklärt für lauter alle seine Wege auch der Mensch, der Herr ist's, der die Geister wägt.

3 Wentel uw zorgen op Jahweh af, Dan komen uw plannen ten uitvoer.

Dem Herrn enthülle deine Werke! Rechtschaffen sind dann deine Pläne auch.

4 Jahweh heeft alles gemaakt met een doel, Zo ook den zondaar voor de dag van het onheil.

Für einen, den er strafen will, erschafft der Herr Beliebiges, selbst einen Frevler für den Tag der Strafe.

5 Jahweh verafschuwt alle hooghartige mensen; De hand erop: ze ontkomen niet aan hun straf.

Ein Greuel für den Herrn ist jeder Übermütige. Untrüglich ist's: er bleib nicht ungestraft.

6 Door oprechte liefde wordt de zonde uitgeboet, Uit vrees voor Jahweh leert men het kwaad mijden.

Durch treue Liebe wird die Sündenstrafe abgewandt; und in der Furcht des Herrn vermeidet man das Böse.

7 Als Jahweh behagen heeft in iemands wegen, Maakt Hij zelfs diens vijanden met hem bevriend.

Findet der Herr Gefallen an den Wegen eines Mannes, dann müssen seine Feinde selbst mit ihm in Frieden leben.

8 Beter weinig met eerlijke middelen, Dan rijke inkomsten door onrecht.

Viel besser wenig in Gerechtigkeit als großes Einkommen mit Unrecht.

9 Al kan de mens bij zichzelf overleggen, Het is Jahweh, die zijn schreden richt.

Des Menschen Herz erdenkt sich seinen Weg; doch seine Schritte lenkt der Herr.

10 Van ‘s konings lippen komt een orakel, Bij een rechtszaak faalt zijn uitspraak niet.

Des Königs Ausspruch ist Orakelspruch, und so vergreift sich nicht sein Mund beim Urteilsprechen.

11 Een juiste balans en weegschaal zijn van Jahweh, En iedere gewichtssteen is zijn werk.

Die Waage, wie das rechte Wägen, kommt vom Herrn; sein Werk sind die Gewichte all.

12 Koningen moeten een afschuw van misdaden hebben; Alleen door rechtvaardigheid staat een troon sterk.

Ein frevelhaftes Handeln sollte Königen ein Greuel sein; denn durch Gerechtigkeit nur wird der Thron befestigt.

13 Een koning heeft welbehagen in eerlijke taal, En houdt van iemand, die waarheid spreekt.

Wahrhaftige Lippen sollten einem König wohl gefallen; er sollte lieben, die die Wahrheit reden!

14 De toorn eens konings is de bode van de dood; Een wijs man weet hem te ontwapenen.

Des Königs Grimm: ein Todesbote! Ein weiser Mann versteht's, ihn zu besänftigen.

15 Een vriendelijk gezicht van den koning betekent leven, Zijn welgevallen is als een wolk vol lenteregen.

Des Königs freundlich froher Blick schafft Leben; der Frühlingsregenwolke gleicht sein Wohlgefallen.

16 Wijsheid verwerven is beter dan goud, Ervaring krijgen verkieslijker dan zilver.

Viel besser Weisheit zu erwerben als feines Gold! Erwerb von Einsicht ist dem Silber vorzuziehen.

17 Het pad der deugdzamen weet het kwaad te vermijden; Wie op zijn weg let, beschermt zichzelf.

Der Frommen Bahn besteht im Böses-Meiden; sein Leben wahrt, wer acht auf seinen Wandel hat.

18 Hoogmoed komt vóór de val, Hooghartigheid, voordat men struikelt.

Hochmut kommt vor dem Fall und Stolz vor Untergang.

19 Beter deemoedig te zijn met armen, Dan met hovaardigen buit te delen.

Viel besser ist's, betrübt zu sein mit Duldern, als Beute mit den Übermütigen zu teilen.

20 Wie op zijn woorden let, heeft het goed; Gelukkig hij, die op Jahweh vertrouwt!

Wer acht gibt auf das Wort, der findet Glück, und wer dem Herrn vertraut: Heil ihm!

21 Een wijze geest wordt verstandig genoemd, Maar met goede woorden bereikt men nog meer.

Ein Denker zieht nur den Gelehrten an; doch wohlberedte Lippen machen groß den Hörerkreis.

22 Inzicht is een levensbron voor wie het bezit, Dwazen worden met dwaasheid bestraft.

Ein Lebensborn ist Unterweisung derer, die dafür empfänglich; doch Torheit ist's, die Toren zu belehren.

23 Een wijze geest spreekt verstandige taal, Hij maakt, dat zijn woorden overtuigen.

Des Weisen Herz macht seinen Mund gar klug und mehrt auf seinen Lippen die Belehrung.

24 Vriendelijke woorden zijn een honingraat, Zoet voor de ziel en verkwikkend voor het gebeente.

Huldvolle Reden sind wie Honigseim; sie sind der Seele eine Süßigkeit und Labsal für den Leib.

25 Soms houdt men een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.

So mancher Weg dünkt einem Mann gerade; doch schließlich sind es Todeswege.

26 De honger zet den arbeider aan tot werken; Zijn mond dwingt hem ertoe.

Des Arbeiters Verlangen schafft für ihn; sein Mund drängt ihn dazu.

27 Een man, die niet deugt, is een oven van boosheid; Op zijn lippen brandt als het ware een vuur.

Der Teufelsmann vergräbt die Absicht; auf seinen Lippen aber lodert Feuersglut.

28 Een wispelturig mens stuurt op ruzie aan, Een lastertong brengt onenigheid tussen vrienden.

Ein ränkesüchtiger Mann macht Streitigkeiten; ein Ohrenbläser bringt vertraute Freunde auseinander.

29 Een booswicht tracht zijn naaste te verleiden, En hem te brengen op een weg, die niet deugt.

Gewalttat übt schon, wer den Nächsten nur verführt und ihn auf keinen guten Weg geleitet.

30 Wie zijn ogen toeknijpt, is iets vals van plan; Wie zijn lippen opeenperst, heeft het kwaad al gedaan.

Wer seine Augen zukneift, tut's um Lügen zu ersinnen; wer seine Lippen aufeinander preßt, ist fertig mit dem bösen Plan.

31 Het grijze haar is een heerlijke kroon, Die op het pad der deugd wordt verkregen.

Ein herrlich Diadem ist graues Haar; nur auf dem Weg der Tugend wird's gefunden.

32 Een lankmoedig man is meer waard dan een krachtmens; Wie zichzelf beheerst, staat hoger, dan wie een stad bedwingt.

Weit tapfrer sind die Langmutsvollen als des Krieges Helden, und tapfrer die des eigenen Gemütes Herr als die Eroberer von Städten.

33 Wel wordt het lot in de schoot geworpen Maar wat het uitwijst, komt van Jahweh.

In des Gewandes Falten wirft man zwar das Los; doch von dem Herrn kommt sein Entscheid.