Spreuken 14
1 De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
Genom visa kvinnor varder huset uppbyggt, men oförnuft river ned det med egna händer.
2 Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
Den som fruktar HERREN, han vandrar i redlighet, men den som föraktar honom, han går krokiga vägar.
3 In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
I den oförnuftiges mun är ett gissel för hans högmod, men de visa bevaras genom sina läppar.
4 Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
Där inga dragare finnas, där förbliver krubban tom, men riklig vinning får man genom oxars kraft.
5 Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
Ett sannfärdigt vittne ljuger icke, men ett falskt vittne främjar lögn.
6 De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
Bespottaren söker vishet och finner ingen, men för den förståndige är kunskap lätt.
7 Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
Gå bort ifrån den man som är dåraktig; aldrig fann du på hans läppar något förstånd.
8 De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
Det är den klokes vishet, att han aktar på sin väg, men det är dårars oförnuft, att de öva svek.
9 Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
De oförnuftiga bespottas av sitt eget skuldoffer, men bland de redliga råder gott behag.
10 Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
Hjärtat känner självt bäst sin egen sorg, ej heller kan en främmande intränga i dess glädje.
11 Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
De ogudaktigas hus förödes, men de rättsinnigas hydda blomstrar.
12 Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
Mången håller sin väg för den i rätta, men på sistone leder den dock till döden.
13 Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
Mitt under löjet kan hjärtat sörja, och slutet på glädjen bliver bedrövelse.
14 Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
Av sina gärningars frukt varder den avfällige mättad, och den gode bliver upphöjd över honom.
15 De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
Den fåkunnige tror vart ord, men den kloke aktar på sina steg.
16 De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
Den vise tager sig till vara och flyr det onda, men dåren är övermodig och sorglös.
17 De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
Den som är snar till vrede gör vad oförnuftigt är, och en ränkfull man bliver hatad.
18 De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
De fåkunniga hava fått oförnuft till sin arvedel, men de kloka bliva krönta med kunskap.
19 De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
De onda måste falla ned inför de goda, och de ogudaktiga vid den rättfärdiges portar.
20 Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
Jämväl av sina närmaste är den fattige hatad, men den rike har många vänner.
21 Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
Den som visar förakt för sin nästa, han begår synd, men säll är den som förbarmar sig över de betryckta.
22 Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
De som bringa ont å bane skola förvisso fara vilse, men barmhärtighet och trofasthet röna de som bringa gott å bane.
23 Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
Av all möda kommer någon vinning, men tomt tal är ren förlust.
24 Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
De visas rikedom är för dem en krona men dårarnas oförnuft förbliver oförnuft.
25 Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
Ett sannfärdigt vittne räddar liv, men den som främjar lögn, han är full av svek.
26 Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
Den som fruktar HERREN har ett tryggt fäste, och hans barn få där en tillflykt.
27 Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
I HERRENS fruktan är en livets källa genom dem undviker man dödens snaror
28 Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
Att hava många undersåtar är en konungs härlighet, men brist på folk är en furstes olycka.
29 De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
Den som är tålmodig visar gott förstånd, men den som är snar till vrede går långt i oförnuft.
30 Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
Ett saktmodigt hjärta är kroppens liv, men bittert sinne är röta i benen.
31 Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
Den som förtrycker den arme smädar hans skapare, men den som förbarmar sig över de fattiga, han ärar honom.
32 Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
Genom sin ondska kommer de ogudaktige på fall, men den rättfärdige är frimodig in i döden.
33 In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
I den förståndiges hjärta bor visheten, och i dårarnas krets gör hon sig kunnig.
34 Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
Rättfärdighet upphöjer ett folk men synd är folkens vanära.
35 De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
En förståndig tjänare behaga konungen väl, men över en vanartig skall han vrede komma.
