Spreuken 14
1 De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
Toda mulher sábia edifica sua casa; porém a tola a derruba com suas mãos.
2 Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
Aquele que anda corretamente teme ao SENHOR; mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.
3 In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
Na boca do tolo está a vara da arrogância, porém os lábios dos sábios os protegem.
4 Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
Não havendo bois, o celeiro fica limpo; mas pela força do boi há uma colheita abundante.
5 Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa declara mentiras.
6 De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
O zombador busca sabedoria, mas não [acha] nenhuma; mas o conhecimento é fácil para o prudente.
7 Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
Afasta-te do homem tolo, porque [nele] não encontrarás lábios inteligentes.
8 De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
A sabedoria do prudente é entender seu caminho; mas a loucura dos tolos é engano.
9 Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
Os tolos zombam da culpa, mas entre os corretos está o favor.
10 Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
O coração conhece sua [própria] amargura, e o estranho não pode partilhar sua alegria.
11 Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
A casa dos perversos será destruída, mas a tenda dos corretos florescerá.
12 Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
Há um caminho que [parece] correto para o homem, porém o fim dele são caminhos de morte.
13 Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
Até no riso o coração terá dor, e o fim da alegria é a tristeza.
14 Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
Quem se desvia de coração será cheio de seus próprios caminhos, porém o homem de bem [será recompensado] pelos seus.
15 De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
O ingênuo crê em toda palavra, mas o prudente pensa cuidadosamente sobre seus passos.
16 De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
O sábio teme, e se afasta do mal; porém o tolo se precipita e se acha seguro.
17 De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
Quem se ira rapidamente faz loucuras, e o homem de maus pensamentos será odiado.
18 De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
Os ingênuos herdarão a tolice, mas os prudentes serão coroados [com] o conhecimento.
19 De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
Os maus se inclinarão perante a face dos bons, e os perversos diante das portas do justo.
20 Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
O pobre é odiado até pelo seu próximo, porém os amigos dos ricos são muitos.
21 Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
Quem despreza a seu próximo, peca; mas aquele que demonstra misericórdia aos humildes [é] bem-aventurado.
22 Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
Por acaso não andam errados os que tramam o mal? Mas [há] bondade e fidelidade para os que planejam o bem.
23 Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
Em todo trabalho cansativo há proveito, mas o falar dos lábios só [leva] à pobreza.
24 Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
A coroa dos sábios é a sua riqueza; a loucura dos tolos é loucura.
25 Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
A testemunha verdadeira livra almas, mas aquele que declara mentiras é enganador.
26 Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
No temor ao SENHOR [há] forte confiança; e será refúgio para seus filhos.
27 Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
O temor ao SENHOR é manancial de vida, para se desviar dos laços da morte.
28 Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
Na multidão do povo está a honra do rei, mas a falta de gente é a ruína do príncipe.
29 De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
Quem demora para se irar tem muito entendimento, mas aquele de espírito impetuoso exalta a loucura.
30 Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
O coração em paz é vida para o corpo, mas a inveja é [como] podridão nos ossos.
31 Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
Quem oprime ao pobre insulta ao seu Criador; mas aquele que mostra compaixão ao necessitado o honra.
32 Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
Por sua malícia, o perverso é excluído; porém o justo [até] em sua morte mantém a confiança.
33 In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
No coração do prudente repousa a sabedoria; mas ela será conhecida até entre os tolos.
34 Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
A justiça exalta a nação, mas o pecado é a desgraça dos povos.
35 De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
O rei se agrada do seu servo prudente; porém ele mostrará seu furor ao causador de vergonha.
