Spreuken 14
1 De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
Az asszonyok legbölcsebbike fölépítette házát, de az oktalanság önkezeivel lerontja.
2 Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
Egyenességében jár, a ki az Örökkévalót féli, de álnok az útjain, a ki őt megveti.
3 In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
Az oktalannak szájában a gőgnek vesszeje van, de a bölcsek ajkai megőrzik őket,
4 Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
Ökrök híján tiszta a jászol, de termések bősége a marha erejében van.
5 Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
Hűséges tanú nem hazudik, de hazugságokat terjeszt hazug tanú.
6 De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
Keresett a csúfoló bölcsességet, de nincs, az értelmesnek azonban könnyű a tudás.
7 Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
Menj el a balga ember közeléből, és nem ismerted meg tudásnak ajkait,
8 De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
Az okosnak bölcsessége: érteni az útját, de a balgák oktatalansága csalárdság.
9 Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
Az oktalanok közt tolmács a bűn és az egyenesek közt a jóakarat.
10 Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
A szív ismeri önmagának keservét, és örömébe nem vegyül idegen.
11 Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
A gonoszok háza megsemmisül, de az egyenesek sátra virul.
12 Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
Van út, mely egyenes az ember előtt, de a vége – halálnak útjai.
13 Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
Nevetés közt is fájhat a szív, és az örömnek vége bánat.
14 Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
Saját útjaiból lakik jól a tévedt szívű, az övéiből a jó ember.
15 De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
Az együgyű minden szónak hisz, de az okos ügyel lépésére.
16 De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
A bölcs fél és kerüli a rosszat, de a balga fölháborodik és elbizakodik.
17 De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
A hirtelen haragú oktalanságot követ el, és a fondorlatok embere meggyűlöltetik.
18 De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
Birtokul nyertek az együgyűek oktalanságot, de az okosok körülfogják a tudást.
19 De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
Legörnyedtek a rosszak a jók előtt és a gonoszok az igaznak kapuinál.
20 Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
Társánál is gyűlöletessé válik a szegény, de a gazdagnak barátai sokan vannak.
21 Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
A ki gúnyolódik felebarátján, vétkezik, de a ki könyörül a szegényeken, boldog az.
22 Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
Nemde eltévelyegnek a rosszat koholók, de szeretetet és hűséget találnak a jót koholók.
23 Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
Minden fáradalomból nyereség származik, de az ajkak beszédje csak hiányra visz.
24 Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
A bölcsek koronája a gazdagságuk, a balgák oktalansága oktalanság.
25 Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
Lelkeket ment meg az igaz tanú, de hazugságokat terjeszt a csalárd.
26 Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
Az istenfélelemben erős bizalom van, fiainak is menedékük lesz.
27 Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
Az istenfélelem életforrás, hogy távozzunk a halál tőreitől.
28 Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
Abban, hogy sok a nép, van a király dísze, és a nemzet fogytában a fejedelem rettegése.
29 De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
A késedelmes haragú nagy értelmességű, de a hirtelen indulatú oktalanságot visz el.
30 Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
A testnek élete a szelíd szív, de a csontok rothadása a vakbuzgalom.
31 Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
A ki nyomorgatja a szegényt, az káromolta alkotóját, de tiszteli őt, a ki könyörül a szűkölködőn.
32 Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
Szerencsétlenségében eltaszíttatik a gonosz, de halálakor is bízik az igaz.
33 In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
Az értelmesnek szívében bölcsesség nyugszik, de a balgák közepében kitudódik.
34 Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
Igazság felemeli a nemzetet, de a népek gyalázata a vétek.
35 De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
A király jóakarata az eszes szolgáé, de haragja lesz a szégyenletesé.
