Spreuken 14
1 De wijsheid bouwt zich een huis, De dwaasheid breekt het eigenhandig af.
Vaimojen viisaus talon rakentaa, mutta hulluus sen omin käsin purkaa.
2 Wie Jahweh vreest, gaat de rechte weg; Wie Hem veracht, gaat kronkelwegen.
Joka vaeltaa oikein, se pelkää Herraa, mutta jonka tiet ovat väärät, se hänet katsoo ylen.
3 In de mond van een dwaas ligt een stok voor zijn rug, De wijzen worden door hun lippen beschermd.
Hullun suussa on ylpeydelle vitsa, mutta viisaita vartioivat heidän huulensa.
4 Waar geen runderen zijn, blijft de kribbe schoon; Rijke inkomsten dankt men aan de kracht van den os.
Missä raavaita puuttuu, on seimi tyhjä, mutta runsas sato saadaan härkien voimasta.
5 Een eerlijk getuige liegt niet, Een vals getuige verspreidt leugens.
Uskollinen todistaja ei valhettele, mutta väärä todistaja puhuu valheita.
6 De spotter zoekt wijsheid, maar tevergeefs; Voor een wijze is de kennis gemakkelijk te vinden.
Pilkkaaja etsii viisautta turhaan, mutta ymmärtäväisen on tietoa helppo saada.
7 Blijf uit de buurt van een dwaas, Want verstandige taal bespeurt ge er niet.
Menet pois tyhmän miehen luota: et tullut tuntemaan tiedon huulia.
8 De wijsheid der schranderen wijst hun de weg, Maar de dommen worden door hun dwaasheid op een dwaalspoor geleid.
Mielevän viisaus on, että hän vaelluksestaan vaarin pitää; tyhmien hulluus on petos.
9 Het zoenoffer spot met de dwazen, Maar bij rechtvaardigen woont de genade.
Hulluja pilkkaa vikauhri, mutta oikeamielisten kesken on mielisuosio.
10 Het hart kent zijn eigen droefheid alleen; Ook in zijn vreugde kan een vreemde zich niet mengen.
Sydän tuntee oman surunsa, eikä sen iloon saa vieras sekaantua.
11 Het huis der bozen wordt verwoest, De tent der rechtvaardigen richt zich op.
Jumalattomain huone hävitetään, mutta oikeamielisten maja kukoistaa.
12 Soms houdt iemand een weg voor de rechte, Die tenslotte uitloopt op de dood.
Miehen mielestä on oikea monikin tie, joka lopulta on kuoleman tie.
13 Ook als iemand lacht, kan hij verdriet hebben; Blijdschap loopt soms op droefheid uit.
Nauraessakin voi sydän kärsiä, ja ilon lopuksi tulee murhe.
14 Een zondaar krijgt uit zijn wandel ruimschoots zijn deel, Maar ook een deugdzaam mens uit zijn daden.
Omista teistään saa kyllänsä se, jolla on luopunut sydän, mutta itsestään löytää tyydytyksen hyvä mies.
15 De onnozele gelooft alles wat er gezegd wordt; De wijze let op het antwoord, dat hij ontvangt.
Yksinkertainen uskoo joka sanan, mutta mielevä ottaa askeleistansa vaarin.
16 De wijze is behoedzaam en mijdt het kwaad, De dwaas is zorgeloos en gaat er op in.
Viisas pelkää ja karttaa pahaa, mutta tyhmä on huoleton ja suruton.
17 De lichtgeraakte haalt dwaasheden uit, Een beleidvol mens is verdraagzaam.
Pikavihainen tekee hullun töitä, ja juonittelija joutuu vihatuksi.
18 De onnozelen valt dwaasheid ten deel, De wijze wordt met kennis gekroond.
Yksinkertaiset saavat perinnökseen hulluuden, mutta mielevät tiedon kruunuksensa.
19 De bozen moeten zich voor de deugdzamen buigen, De snoodaards voor de poorten der rechtvaardigen staan.
Pahojen täytyy kumartua hyvien edessä ja jumalattomien seisoa vanhurskaan porteilla.
20 Zelfs bij zijn buur is een arme gehaat, Maar de vrienden van een rijkaard zijn talrijk.
Köyhää vihaa hänen ystävänsäkin, mutta rikasta rakastavat monet.
21 Een zondaar geeft niet om zijn naaste; Zalig hij, die zich over de armen ontfermt!
Syntiä tekee, joka lähimmäistään halveksii, mutta autuas se, joka kurjia armahtaa!
22 Wie kwaad beramen, geraken op een doolweg; Die op het goede bedacht zijn, ondervinden liefde en trouw.
Eivätkö eksy ne, jotka hankitsevat pahaa? Mutta armo ja totuus niille, jotka hankitsevat hyvää!
23 Van alle inspanning komt gewin, Praten brengt alleen maar gebrek.
Kaikesta vaivannäöstä tulee hyötyä, mutta tyhjästä puheesta vain vahinkoa.
24 Bedachtzaamheid is de kroon der wijzen, Dwaasheid de krans der dommen.
Viisasten kruunu on heidän rikkautensa, mutta tyhmäin hulluus hulluudeksi jää.
25 Een betrouwbaar getuige redt mensenlevens; Maar wie leugen verspreidt, pleegt verraad.
Uskollinen todistaja on hengen pelastaja, mutta joka valheita puhuu, on petosta täynnä.
26 Op het ontzag voor Jahweh mag de sterke vertrouwen, Ook zijn kinderen vinden daarin een toevlucht.
Herran pelossa on vahva varmuus ja turva vielä lapsillekin.
27 Het ontzag voor Jahweh is een bron van leven; Daardoor vermijdt men de strikken des doods.
Herran pelko on elämän lähde kuoleman paulain välttämiseksi.
28 Trots gaat een vorst op een talrijke bevolking, Gebrek aan volk is het eind van een heerser.
Kansan paljous on kuninkaan kunnia, väen vähyys ruhtinaan turmio.
29 De lankmoedige is rijk aan doorzicht, De ongeduldige stapelt dwaasheden op.
Pitkämielisellä on paljon taitoa, mutta pikavihaisen osa on hulluus.
30 Een kalme natuur doet het lichaam goed, Hartstocht is een kanker voor het gebeente.
Sävyisä sydän on ruumiin elämä, mutta luulevaisuus on mätä luissa.
31 Die een arme verdrukt, smaadt zijn Schepper; Maar wie zich over hem ontfermt, brengt Hem eer.
Joka vaivaista sortaa, se herjaa hänen Luojaansa, mutta se häntä kunnioittaa, joka köyhää armahtaa.
32 Door zijn boosheid wordt de zondaar voortgejaagd, Maar de rechtvaardige vindt een toevlucht in zijn deugd.
Jumalaton sortuu omaan pahuuteensa, mutta vanhurskas on turvattu kuollessaan.
33 In het hart van een verstandige vindt de wijsheid een rustplaats, In het binnenste der dwazen is zij niet bekend.
Ymmärtäväisen sydämeen ottaa majansa viisaus, ja tyhmien keskellä se itsensä tiettäväksi tekee.
34 Rechtvaardigheid verheft een volk, De zonde brengt de naties tot schande.
Vanhurskaus kansan korottaa, mutta synti on kansakuntien häpeä.
35 De koning heeft behagen in een verstandig dienaar, Maar zijn toorn doodt hem, die zich misdraagt.
Taitava palvelija saa kuninkaan suosion, mutta kunnoton hänen vihansa.
