Genesis 14

1 Het gebeurde in die dagen, dat Amrafel de koning van Sjinar, Arjok de koning van Ellasar, Kedor-Laómer de koning van Elam, en Tidal de koning der volken,

And it comes to pass in the days of Amraphel king of Shinar, Arioch king of Ellasar, Chedorlaomer king of Elam, and Tidal king of nations,

2 oorlog voerden tegen Béra den koning van Sodoma, Birsja den koning van Gomorra, Sjinab den koning van Adma, Sjeméber den koning van Seboim en den koning van Béla (dat is Sóar),

they have made war with Bera king of Sodom, and with Birsha king of Gomorrah, Shinab king of Admah, and Shemeber king of Zeboim, and the king of Bela, which [is] Zoar.

3 en dat al deze laatsten met vereende krachten optrokken naar de vlakte van Siddim, dat is de Zoutzee.

All these have been joined together to the Valley of Siddim, which [is] the Salt Sea;

4 Twaalf jaar lang hadden zij Kedor-Laómer gediend, maar in het dertiende jaar waren zij in opstand gekomen.

[for] twelve years they served Chedorlaomer, and the thirteenth year they rebelled.

5 In het veertiende jaar waren Kedor-Laómer en de koningen, die zijn bondgenoten waren, opgerukt, hadden de Refaieten bij Asjterot-Karnáim verslagen, de Zoezieten bij Ham, de Emieten in de vlakte van Kirjatáim,

And in the fourteenth year came Chedorlaomer, and the kings who [are] with him, and they strike the Rephaim in Ashteroth Karnaim, and the Zuzim in Ham, and the Emim in Shaveh Kiriathaim,

6 en de Chorieten in het gebergte van Seïr tot aan de eik van Paran, aan de rand der woestijn.

and the Horites in their Mount Seir, to El-Paran, which [is] by the wilderness;

7 Op hun terugtocht waren zij naar En-Misjpat getrokken, dat is Kadesj, en hadden al de vorsten der Amalekieten verslagen en eveneens de Amorieten, die in Chasason-Tamar wonen.

and they turn back and come to En-Mishpat, which [is] Kadesh, and strike the whole field of the Amalekite, and also the Amorite who is dwelling in Hazezon-Tamar.

8 Nu trok de koning van Sodoma op met den koning van Gomorra, den koning van Adma, den koning van Seboim en den koning van Béla (dat is Sóar), en gezamenlijk stelden zij zich in de vlakte van Siddim in slagorde

And the king of Sodom goes out, and the king of Gomorrah, and the king of Admah, and the king of Zeboim, and the king of Bela, which [is] Zoar; and they set in array [for] battle with them in the Valley of Siddim,

9 tegenover Kedor-Laómer den koning van Elam, Tidal den koning der volken, Amrafel den koning van Sjinar en Arjok den koning van Ellasar; vier koningen tegen vijf.

with Chedorlaomer king of Elam, and Tidal king of nations, and Amraphel king of Shinar, and Arioch king of Ellasar; four kings with the five.

10 In de vlakte van Siddim nu waren talrijke asfaltputten; en toen de koningen van Sodoma en Gomorra moesten vluchten, sprongen zij daarin, terwijl de overigen in de bergen ontkwamen.

And the Valley of Siddim [is] full of bitumen-pits; and the kings of Sodom and Gomorrah flee, and fall there, and those left have fled to the mountain.

11 De vijanden maakten alle bezittingen en alle levensmiddelen van Sodoma en Gomorra buit, en trokken af;

And they take the whole substance of Sodom and Gomorrah, and the whole of their food, and go away;

12 ook Lot, den zoon van Abrams broer, namen zij met al zijn have en goed op hun terugtocht mee; want hij woonde in Sodoma.

and they take Lot, Abram’s brother’s son (seeing he is dwelling in Sodom), and his substance, and go away.

13 Een vluchteling kwam het Abram, den Hebreër, berichten; deze woonde toen bij de eik van Mamre, den Amoriet, den broer van Esjkol en Aner, die bondgenoten waren van Abram.

And one who is escaping comes and declares to Abram the Hebrew, and he is dwelling among the oaks of Mamre the Amorite, brother of Eshcol, and brother of Aner, and they [are] Abram’s allies.

14 Toen Abram hoorde, dat zijn broer gevangen was meegevoerd, riep hij zijn beproefde mannen op, de driehonderd achttien, die in zijn huis waren geboren, zette de tot Dan achterna,

And Abram hears that his brother has been taken captive, and he draws out his trained servants, three hundred and eighteen, and pursues to Dan.

15 overviel ze des nachts van verschillende kanten met zijn dienaars, versloeg ze en joeg ze na tot Choba, ten noorden van Damascus.

And he divides himself against them by night, he and his servants, and strikes them, and pursues them to Hobah, which [is] at the left of Damascus;

16 Hij heroverde heel de buit, en voerde ook zijn broer Lot met zijn have, met vrouwen en manschappen terug.

and he brings back the whole of the substance, and he has also brought back his brother Lot and his substance, and also the women and the people.

17 Toen hij nu terugkeerde van zijn overwinning op Kedor-Laómer en de koningen, die zijn bondgenoten waren, trok de koning van Sodoma hem tegemoet naar de vallei van Sjawe, dat het koningsdal is.

And the king of Sodom goes out to meet him (after his turning back from the striking of Chedorlaomer, and of the kings who [are] with him), to the Valley of Shaveh, which [is] the king’s valley.

18 En Melkisédek, de koning van Salem, die priester was van den allerhoogsten God, offerde brood en wijn,

And Melchizedek king of Salem has brought out bread and wine, and he [is] priest of God Most High;

19 zegende hem en sprak: Gezegend zijt gij Abram, door den allerhoogsten God, Den Schepper van hemel en aarde.

and he blesses him and says, “Blessed [is] Abram to God Most High, possessing the heavens and earth;

20 En gezegend zij de allerhoogste God, Die uw vijanden in uw hand heeft geleverd. En Äbramgaf hem de tienden van alles.

and blessed [is] God Most High, who has delivered your adversaries into your hand”; and he gives to him a tenth of all.

21 Nu sprak de koning van Sodoma tot Abram: Geef mij de mensen terug, dan kunt gij de goederen voor u behouden.

And the king of Sodom says to Abram, “Give to me the persons, and take the substance to yourself,”

22 Maar Abram zei tot den koning van Sodoma: Ik steek mijn hand tot Jahweh op, den allerhoogsten God, den Schepper van hemel en aarde:

and Abram says to the king of Sodom, “I have lifted up my hand to YHWH, God Most High, possessing the heavens and earth—

23 geen draad en geen schoenriem, niets van wat u toebehoort neem ik aan, opdat gij niet zoudt kunnen zeggen: Ik heb Abram rijk gemaakt.

from a thread even to a shoe-strap I do not take of anything which you have, that you do not say, I have made Abram rich;

24 Dat zij verre van mij! Enkel wat mijn slaven hebben verteerd, en het deel van Aner, Esjkol en Mamre, de mannen, die met mij zijn uitgetrokken: dat mogen ze als hun aandeel behouden.

save only that which the young men have eaten, and the portion of the men who have gone with me—Aner, Eshcol, and Mamre—they take their portion.”