< Exodus 22 >
1 Wanneer iemand een rund of een schaap steelt, en het slacht of verkoopt, moet hij vijf runderen vergoeden voor het rund, en vier schapen voor het schaap.
Mikhat touvin bongchal ham kelngoi ham aguhdoh'a hichu akitha ham ahilouleh akijoh doh'a ahile bongchal khat jat chu bongchal nga'a ale ding, chule kelngoi khat man dia kelngoi li alepeh ding ahi.
2 Wordt een dief bij een nachtelijke inbraak betrapt en doodgeslagen, dan treft wie hem doodt, geen bloedschuld;
Gucha chun jankah a inbang aphetvang jeh'a ama chu akimatna aki vohlih khah tah'a ahileh, hiche guchapa hinkho that pachu tolthat a kisim lou ding ahi.
3 maar zo de zon reeds was opgegaan, dan treft hem die wel. De dief zal het volle bedrag moeten terugbetalen. Bezit hij het niet, dan moet hij worden verkocht, om het gestolene te vergoeden.
Ahinlah hiche thisoh hi sun khovah pet ahi leh vang mithat pachu tolthat a kisim ding ahi. “Ajeh chu gucha kiman chun, athil guhdoh jouse aboncha alesah kit ding ahin, a le sah joulouva ahi leh ama chu kijoh doh a athil guh ho sahna a kinei ding ahi.”
4 Zo het gestolene, rund, ezel of schaap nog levend in zijn bezit wordt gevonden, zal hij het dubbele moeten geven.
Khat touvin bongchal hihen lang, Sangan hihen, Kelcha hi jong leh aguh doh sa khat ama insung neilegou lah'a aga kimatdoh khah a ahileh ajat leni'a asah kit ding ahi.
5 Wanneer iemand bij het afweiden van veld of wijngaard zijn vee los laat rondlopen, en dit het veld van een ander afgraast, dan moet hij de hoogste opbrengst van zijn veld en de hoogste opbrengst van zijn wijngaard als schadevergoeding geven.
Mihem koihile loulaija gancha alut sah'a lengpi lei ham khat gasoh aneh khah'a ahileh gancha chingtup louva loulaija alha thang jeh'a hichepa chun aloulaija gasoh phapen achu a lepeh teitei ding ahiye.
6 Wanneer er een vuur wordt aangestoken, om de doornen te verbranden, en het vernielt de garven, het ongemaaide koren of het hele veld, dan moet hij, die het vuur heeft aangestoken, het verbrande volledig vergoeden.
Chule Loulai meiyin ahinkah khah'a ling le khao leilah ahin kah jeng'a, chang aki at-lai leh a ki-at loulai mun lah chule loulai chu akah vam lhah jeng tah'a ahile, meihal kong pen pen chun akahvam cheng se aboncha ale sah cheh cheh ding ahiye.
7 Wanneer iemand aan een ander geld of goed in bewaring heeft gegeven, en het wordt uit het huis van dien man gestolen, dan moet de dief, als hij wordt ontdekt, het dubbel vergoeden.
Tekahnan mi khat touvin aheng akoma sum ham thil khat koiding'a angensea ahile, hiche thil chu akoipa insung'a konna aki guhmang khah tah'a ahile hiche gucha pachu akimat matna'a athil guh chengse aboncha ajat nia alepeh cheh cheh ding ahiye.”
8 Wordt de dief niet ontdekt, dan zal de heer des huizes voor God verschijnen en zweren, dat hij zich het goed van een ander niet heeft toegeëigend.
Amavang hiche guchapa chu akimat doh kha tah louva ahile athil koipa chu alah ham alou ham ti hetchetna ding'a Pathen ang sung'a kipui lut ding ahiye.”
9 Als er iets gestolen is, hetzij een stier, een ezel, een schaap, een kledingstuk of als er iets verloren is gegaan, en de verliezer zegt daarvan: "Dit is het", dan moet het geschil tussen beide betrokkenen voor God worden gebracht; en wien God schuldig verklaart, moet het dubbele aan den ander vergoeden.
Ajeh chu kitahsan lelna chung chang kiti phot'a chu bongchal chung chang hihen, sangan chung chang hihen, kelngoi chule ponsil thua hijong le thil kiman sah chung chang thua khat touvin, “Hiche hi keima thil ahi”, hiche hi keima thil ahi titeni chung'a achu athem joh pen hetchetna ding'a Pathen ama-angsung'puilut’a umlhon ding ahi. Amani chu koipen themmo nachang'a Pathen angsung'a konna hetchet ahiteng ajatnia alepeh cheh cheh ding ahiye.”
10 Wanneer iemand een ezel, een stier of een schaap of wat voor dier ook, aan de hoede van een ander toevertrouwt, en het beest sterft, breekt zijn poten of wordt weggeroofd, zonder dat iemand het ziet,
Tun tekahnan mi khat touvin aheng akom khat ngansena aneija sangan ahilou le bongchal ham kelngoi ham gancha khat pen pen apeh a ahile, hichu koima muphah nalou munkhat'a akidel mang tai.”
11 dan zal een eed voor Jahweh tussen hen beiden beslissen, of die ander zijn hand niet aan het goed van zijn naaste heeft geslagen; de eigenaar moet er genoegen mee nemen, en de ander behoeft niets te vergoeden.
Hitia chu aumkhah tah le ani gellhon na Pakai angsung'a kihahselna anei lhon ding ahi. Chu teng gancha neipan jong kihahselna chu anganse jeng ding hiche gancha chu asah lou ding ahi tai.”
12 Zo het hem is ontstolen, moet hij het den eigenaar wel vergoeden.
Ahinlah akoipa akonna kigumang anahi khah tah le, gancha koipan aneipa chu phatecha alepeh cheh cheh ding ahi.
13 Is het door een roofdier verscheurd, dan kan hij het verscheurde beest als bewijs laten gelden, en behoeft hij het niet te vergoeden.
Gamsa hang in atha khah ahitah le hiche hetchetna chu gancha koipan jong avetsah ding, chu teng gancha koipan asah tah lou ding ahi.
14 Wanneer iemand van een ander een rund te leen vraagt, en het breekt zijn poten of sterft, terwijl de eigenaar er niet bij is, dan moet hij het vergoeden.
Mi khat touvin asopi khat koma gancha vaiding'a alah ham ahilou leh manchah ding hamma alah'a hiche gancha chu akisuh khah, ahilou leh athi khah tah'a ahile, hiche vang chu bat'a lapan aman phatah'a lepeh cheh cheh ding ahiye.
15 Was de eigenaar er bij, dan behoeft hij het niet te vergoeden. Is het echter gehuurd, dan is de schade in de huurprijs inbegrepen.
Ahinlah aneipa umpet toh aki tokhah'a ahile alapa chun asah tah lou ding, manpeh ding'a avai ahi jong le avaiman toh akito sah cheh cheh ding ahitai.”
16 Wanneer iemand een meisje, dat nog niet is verloofd, verleidt en misbruikt, dan moet hij haar huwen en de volle bruidsprijs betalen.
Pasal toh ki hepha loulai nungah khat chu pasal khat in ajol lhah'a alupi khah'a ahile, Pasal pan jong hiche nungahnu man chu apeh ding chuteng jia anei pai ding ahi.
17 Weigert de vader haar te geven, dan moet hij toch zoveel betalen, als de bruidsprijs voor een meisje bedraagt.
Ahinlah nungahnu pan achanu chu hiche pasalpa chu apeh nom hih beh jeng'a ahileh, a lupkhom pipa chun nungah thengho man ki khum peh jat jat bang'a apeh ding ahiye.”
18 Geen tovenares zult ge in leven laten.
Nangman numei doithem kiti jong na tha jeng ding ahiye.
19 Iedereen die een dier misbruikt zal met de dood worden gestraft.
Chule koi hijong le gancha toh lumkhom kitiphot chu tha jeng ding ahiye.
20 Iedereen die aan goden offert, behalve aan Jahweh alleen, zal met de banvloek worden geslagen.
Koi hijong leu chun Pakai kom tailouva kilhaina dang nei mihem chu tha jeng ding ahi.”
21 Den vreemdeling moogt ge niet verdrukken en kwellen; want zelf zijt ge vreemdelingen geweest in het land van Egypte.
Maljin kiti chu adih louva na bol louhel ding, na suhgenthei lou hel ding ahi. Ajeh chu nangho jong Egypt gamsung'a maljin ana hisa na hiuve.
22 Weduwen en wezen zult ge nimmer verdrukken.
Meithai le chaga jeng jong nangailut ding ahi.
23 Zo ge hen toch durft verdrukken en zij vol angst tot Mij roepen, zal Ik hun schreien zeker verhoren.
Amaho na suhgim uva ahile amaho ka heng lama hung diu chuteng keiman amaho taona ka san ding ahi, ati.
24 Mijn toorn zal ontbranden, en met het zwaard zal Ik u doden; uw vrouwen zullen weduwen worden en uw kinderen wezen.
Chuteng ka lungsatna na chung uva hung lhung ding najiteo kasat lhuh gamdiu, nacha teo chaga kisoh gam ding ahiuve, ati.
25 Wanneer gij geld leent aan een arme van mijn volk onder u, zult ge u tegenover hem niet als geldschieter gedragen, en geen rente van hem vragen.
Chule na heng na kom'a um ka mite khat tou sum le pai na bat sah ahile, vaichapa chung'a chun sumkol vei tabang'in umdan lang, sum tong jeng jong ama chung'a chu nadel khum lou hel ding ahiye.
26 Zo ge de mantel van een ander in pand hebt genomen, moet ge hem die voor zonsondergang teruggeven;
Naheng nakom ponsil khat tou tundoh ding'a nalah'a ahile, nisa leplhah masang'a hiche ponsil chu aneipa na ga lepeh ding ahi.
27 want het is zijn enig kleed, de bedekking voor zijn blote lijf, waarin hij moet slapen. Als hij tot Mij roept, zal Ik hem verhoren; want Ik ben barmhartig.
Ajeh chu aman hiche bou chu tahsa ponsilla anei ahin, pondang silla imutpi ding anei louva ahin ipi pon akisil ding ham? Keima heng'a hungtao khata henlang hile keiman amachu kangaipeh teitei ding ahi ajeh chu keima hi milainat pi jing kahi,” ati.
28 Gij zult God niet vervloeken, en de overheid van uw volk niet verwensen.
Pathen dou mah nasei thei lou ding chule namite lah'a vaihompa jeng jong gaosapna nabol lou ding ahi.
29 Met de eerstelingen van uw dorsvloer en perskuip zult ge niet achterstallig blijven. Den eerstgeborene van uw zonen zult ge Mij afstaan.
Na lhosoh ga le na lengpi gasoh chengse chu lungopkaina neilou hel'a nakat doh jing ding, nachapate lah'a apeng masapen chu keima ding'a na todoh ding ahi, ati.
30 Hetzelfde zult ge doen met uw runderen en uw schapen: zeven dagen mag het jong bij zijn moeder blijven, op de achtste dag zult ge het Mij geven.
Na bongchal le na kelngoi jeng jong hitia chu nabol ding, hiche gancha nou chu nisagi sung'a ahonsung umden jeng ding, ahinlah niget lhin niteng le keima neipeh doh ding ahiye.
31 Reine mensen zult ge Mij zijn. Het vlees van een dier, dat op het veld ligt verscheurd, moogt ge niet eten; maar ge moet het voor de honden werpen.
Nangho hi na boncha uva keima dia thensosa mitheng nahi diu chule gamlah'a sahang'in atha sa kiti jong naneh lou hel diuva ahi. Hiche tabang ho chu uicha te neh ding'a napeh diu ahiye.