< Handelingen 21 >
1 Toen we afscheid van hen hadden genomen, en afgevaren waren, stevenden we rechtdoor naar Kos, de volgende dag naar Rodus, en vandaar naar Pátara.
Ninia da ilima dinanuwane asigibio sia: nanu, yolesili asi. Foga ahoasu dusagai ganodini asili, hano degele, ninia Gose ogaga doaga: i. Golale, eso enoga Loudisi ogaga doaga: i. Yolesili asili ninia Ba: dala moilai bai bagadega doaga: i.
2 Hier troffen we een schip, dat naar Fenicië voer; we gingen aan boord en staken in zee.
Ba: dala moilaiga, ninia foga ahoasu dusagai Finisia sogega masunusa: dialebe ba: i. Amoga fila heda: le, ninia Ba: dala yolesili asi.
3 Toen we Cyprus in het gezicht kregen, lieten we het links liggen, zetten koers naar Syrië, en landden te Tyrus; want daar moest het schip de lading lossen.
Ahoanu, ninia Saibalase oga ba: i. Be amoga mae doaga: le, ga (south) bu asili, Silia sogega asi. Daia moilai bai bagadega amoga aligila sa: ili, ilia da liligi ligisisu dusagai ganodini liligi sali, amo fadegai.
4 We zochten daar de leerlingen op, en bleven er zeven dagen lang; ze bezwoeren Paulus door den Geest, niet naar Jerusalem te gaan
Daia moilai bai bagadega, ninia Yesu Ea fa: no bobogesu dunu mogili ba: i. Ninia da ilima hi afadafa sigi esalu. Gode Ea A: silibu da ilima Bolo da se nabimu oleleiba: le, ilia gasawane Bolo da Yelusaleme moilai bai bagade amoga mae masa: ne sia: i.
5 Nadat we er die dagen hadden doorgebracht, vertrokken we, en reisden verder; allen vergezelden ons met hun vrouwen en kinderen tot buiten de stad. Op het strand knielden we neer in gebed;
Amalalu, ninia ilima sigi ouesalu, dagole, yolesili asi. Ilia huluane, ilia uda amola mano, da sigi asili, moilai gadili asili, hano bagade bega: doaga: le, ninia gilisili muguni bugili, Godema sia: ne gadoi.
6 toen zeiden we elkander vaarwel. Wij bestegen het schip, en zij keerden naar huis terug.
Amalalu, asigibio sia: nanu, ninia dusagai amoga fila heda: i. Be ilia da moilaiga buhagi.
7 We zeilden nu van Tyrus naar Ptolemaïs, waar we onze zeereis ten einde brachten; we gingen er de broeders begroeten, en vertoefden één dag onder hen.
Ninia Daia moilai yolesili asili, Dolema: iese moilaiga doaga: le, Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunu gousa: le, eso afadafa ili amola sigi esalu.
8 De volgende dag vertrokken we weer, en kwamen te Cesarea aan. We begaven ons naar het huis van Filippus, den evangelist, een van de zeven en we bleven bij hem;
Golale hahabe, fisili asili, ninia Sesalia moilaiga doaga: i. Ninia Filibe ea diasuga golai. Filibe da ifa: gelisidi dunu. (Yesuma fa: no bobogemusa: hiougisu dunu). Asunasi Dunu ilia da musa: Yelusaleme moilai bai bagadega, e amola dunu gafeyale eno, fidisu hawa: hamomusa: ilegei.
9 hij had vier ongehuwde dochters, die profetessen waren.
Filibe da uda mano biyaduyale galu. Ili da a: fini dunuga hame lai. Ilia Gode Ea Sia: gasa bagadewane olelesu.
10 Terwijl we daar meerdere dagen vertoefden, kwam er een profeet uit Judea aan, Agabus genaamd.
Ninia da amogawi eso bagahame ouesalu, balofede dunu ea dio amo A: gabase da Yudia soge fisili, ninima doaga: i.
11 Toen hij ons kwam bezoeken, nam hij de gordel van Paulus, bond zich handen en voeten, en sprak: Dit zegt de Heilige Geest: "Zó zullen de Joden te Jerusalem den man binden, wien deze gordel behoort, en hem overleveren in de handen der heidenen".
E da ninima doaga: le, Bolo ea beleda lale, A:gabase hi da hina: emo amola lobo amoga la: gili, amane sia: i, “Yu dunu Yelusaleme moilai bai bagadega esala, ilia amo beleda gagui dunu agoane la: gili, Dienadaile dunu ilima imunu!”
12 Toen we dit hoorden, drongen we met de broeders dier plaats er op aan, dat hij niet naar Jerusalem zou gaan.
Amo sia: nababeba: le, ninia amola eno dunu goega: i esalu, da Boloma e da Yelusaleme moilai bai bagade amoga mae masa: ne ha: giwane sia: i.
13 Maar Paulus antwoordde: Waarom weent gij, en breekt mij het hart? Ik ben immers bereid, mij te Jerusalem niet alleen te laten binden, maar er zelfs te sterven voor de naam van den Heer Jesus.
Be e da bu adole i, “Dilia da abuliba: le na bagadewane se nabima: ne disala: ? Na da Yelusaleme moilai bai bagadega enoga la: gimu amola Hina Yesu Gelesu Ea hou fidima: ne enoga bogoma: ne medole legemu, amo hamomu na da momagele esala!”
14 Daar hij zich niet liet overhalen, hielden wij ook niet langer aan, maar zeiden: De wil des Heren geschiede.
Ninia da ea masa: ne logo hedofamu hamedei ba: i. Amaiba: le, ninia sia: yolesili, amane sia: i, “Defea! Gode Ea hanai liligi fawane hamomu da defea.”
15 Na die dagen maakten we ons reisvaardig, en gingen op naar Jerusalem.
Amo moilaiga ouesalu, ninia liligi momagele, yolesili, Yelusaleme moilai bai bagade amoga doaga: musa: asi.
16 Ook enige leerlingen van Cesarea gingen met ons mee, om ons bij zekeren Mnason van Cyprus te brengen, die reeds sedert lang een leerling was, en bij wien we onderdak zouden vinden.
Sesalia soge Yesu Ea Hou ado ba: su dunu da nini sigi asili, Saibalase soge dunu ea dio amo Na: isone (e da hemonega Gode Ea hou lalegagui) amo ea diasuga oule asi.
17 Toen we te Jerusalem aankwamen, ontvingen ons de broeders met blijdschap.
Ninia Yelusaleme moilai bai bagade amoga doaga: beba: le, Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunu da nini hahawane yosia: i.
18 De volgende dag ging Paulus met ons naar Jakobus, waar ook al de priesters bijeen waren gekomen.
Golale hahabe, Bolo amola nini da Ya: mese gousa: musa: asi. Sese asigilai dunu huluane gilisibi ba: i.
19 Na de begroeting verhaalde hij in bijzonderheden, wat God door zijn bemiddeling onder de heidenen had verricht.
Bolo da ilima asigi sia: sa: i. Amalalu, ea hawa: hamobeba: le, Gode da Dienadaile dunu ilia fifi asi gala amo ganodini hawa: hamosu, amo sia: ne iasu ilima olelei.
20 Toen ze dit hadden gehoord, verheerlijkten ze God Toch zeiden ze hem: Ge ziet, broeder, hoeveel duizenden Joden er zijn, die gelovig zijn geworden, en die allen ijveraars zijn voor de Wet.
Amo sia: nababeba: le, ilia Godema nodoi. Amalalu, ilia Boloma amane sia: i, “Ninia fi dunu, Bolo! Yu dunu bagohamedafa da Yesu Gelesu Ea hou lalegagui dagoi, amo di da ba: sa. Ilia da Mousese ea Sema amoma bagadewane asigisa.
21 Maar nu hebben ze van u horen zeggen, dat ge afval van Moses leert aan de Joden, die onder de heidenen leven, en hun zegt, dat ze hun kinderen niet mogen besnijden, of volgens onze gebruiken mogen leven
Eno dunu da guiguda: Yu fi dunu ilima olelei amane, `Bolo da Yu fi dunu Dienadaile soge ganodini esala, ilima ilia Mousese ea Sema yolesili, ilia mano gadofo mae damuni, Yu dunu ilia hou huluane yolesima: ne olelesa,’ ilia da olelei.
22 Wat dus te doen? Ongetwijfeld komt er een talrijke schare bijeen; want men zal vernemen, dat ge gekomen zijt.
Di da guiguda: doaga: i dagoi ilia da nabimu. Ninia da adi hamoma: bela: ?
23 Doe derhalve, wat we u zeggen. Onder ons bevinden zich vier mannen, die een gelofte hebben gedaan.
Agoane hamomu da defea. Guiguda: da dunu biyaduyale esala. Ilia gasa bagadewane Godema ilegele sia: su hamoi dagoi.
24 Neem ze met u mee, laat u gelijk met hen reinigen, en betaal voor hen de kosten opdat ze zich het hoofd kunnen laten scheren; dan zullen allen weten, dat het onwaar is, wat ze over u hebben gehoord, maar dat ge zelf de Wet onderhoudt.
Dia ili sigi asili, di amola ili gilisili Gode da dili da hadigi hamoi ba: ma: ne, dodofesu sema hou hamoma. Amo hamoma: ne, ilia dabe imunu dia ima. Amalalu, ilia dialuma waga: mu ilia defele ba: mu. Agoane hamosea, dunu huluane da di da Mousese ea Sema wadela: sa, amo sia: da ogogosa ilia ba: mu. Amola di da Mousese ea Sema mae giadofale hahawane hamosa, ilia ba: mu.
25 Wat de heidenen betreft, die het geloof hebben aanvaard, we hebben hun onze beslissing doen kennen, dat ze zich moeten wachten voor afgodenvlees, voor bloed en verstikt vlees, en voor ontucht.
Be Dienadaile dunu amo da Gode Ea hou lalegagui, ninia da ilima meloa amane dedei, ‘Nini fofada: nanu dilima agoane sia: musa: dawa: i. Ha: i manu ogogosu ‘gode’ loboga hamoi liligi ilima imunusa: lai, amo mae moma. Maga: me mae moma, amola ohe fi amo ganodini maga: me bagade diala amo mae moma. Wadela: i uda lasu agoaiwane hou mae hamoma!’”
26 Daarom nam Paulus de volgende dag de mannen met zich mee, liet zich tegelijk met hen reinigen, ging met hen de tempel binnen, en kondigde aan, wanneer de dagen der gelofte geëindigd zouden zijn, en het offer voor een ieder van hen zou worden gebracht.
Amaiba: le, Bolo da amo dunu biyaduyale gala oule asili, Gode noga: iwane ba: ma: ne dodofesu hou gilisili hamoi. Amalalu, e da Debolo Diasu amo ganodini golili sa: ili, gobele salasu dunu ilima eso fesuale aligili, amo dunu ilia dodofesu hou hamoi amo da afae afae da gobele salasu imunu, amo e da olelei.
27 Maar toen de zeven dagen bijna voorbij waren, zagen de Joden uit Azië hem in de tempel. Ze joegen al het volk bijeen, grepen hem vast, en gilden het uit:
Be amo eso fesuale gala da gadenei dagoloba, eno A: isia sogega esalu Yu dunu, ilia Bolo Debolo Diasu ganodini esalebe ba: i. Ilia dunu huluane gilisi amo ougima: ne wili gala: le, Bolo gagulaligi.
28 "Israëlieten, te hulp! Dit is de man, die overal iedereen leert tegen het volk, tegen de Wet en tegen deze plaats; ook heeft hij heidenen in de tempel gebracht, en deze plaats ontwijd."
Ilia ha: giwane halasu, “Isala: ili dunu! Dilia! Fidima! Amo dunu e da soge huluane lala. E da dunu huluane ilima Isala: ili dunu fi da wadela: i amola Mousese ea Sema, gui Debolo Diasu amola da wadela: i sia: sa. Amola wali e da ninia hadigi Debolo Diasu wadela: musa: , e da Dienadaile dunu amo ganodini oule misi dagoi!”
29 Want ze hadden Trófimus, den Efesiër, in zijn gezelschap in de stad gezien, en meenden nu, dat Paulus hem in de tempel gebracht had.
(Dalofimase, Efesase dunu, amo amola Bolo, da Yelusaleme moilai bai bagade amo ganodini gilisili lelebe ilia ba: i dagoiba: le, amola ilia giadofale Bolo da amo dunu Debolo Diasu ganodini oule asi dawa: beba: le, amane sia: i.)
30 Heel de stad kwam in rep en roer, en het volk liep te hoop. Ze maakten zich van Paulus meester, en sleurden hem buiten de tempel, waarvan aanstonds de deuren werden gesloten.
Amo halabe nababeba: le, dunu huluane Yelusaleme moilai bai bagade ganodini da fofogadigili, gegemusa: dawa: i galu. Dunu huluane da hehenane, gilisili, Bolo gagulaligili, Debolo Diasu amo gadili hiougili, Debolo Diasu logo ga: su da hedolowane ga: sibi ba: i.
31 Terwijl ze hem trachtten te doden, bereikte den legerhoofdman het bericht, dat heel Jerusalem in opschudding was.
Dunu huluane gilisi da Bolo medole legemusa: fananu, eno dunu da Louma dadi gagui ouligisu dunu ilima Yelusaleme dunu huluane da gilisili wili gala: beiya adole iasu.
32 Aanstonds nam hij soldaten en honderdmannen met zich mee, en snelde er heen. Zodra men den hoofdman en de soldaten zag, hield men op, Paulus te slaan.
Mae aligili, amo ouligisu da dadi gagui ouligisu dunu eno ili amola dadi gagui dunu mogili oule asili, dunu gilisisu amoga doaga: i. Yu dunu da ouligisu dunu amola dadi gagui dunu ba: beba: le, Boloma fananu yolei.
33 De hoofdman kwam naderbij, nam hem gevangen, en liet hem met twee kettingen boeien. Nu onderzocht hij, wie hij was, en wat hij gedaan had.
Dadi gagui ouligisu da Boloma doaga: le, sa: ine aduna amoga la: gima: ne sia: i. Amalalu, e amane adole ba: i, “Amo dunu da nowala: ? E da adi hou hamobela: ?”
34 Maar uit de hoop schreeuwde de een dit, de ander dat. Daar hij dus door het rumoer niets zekers te weten kon komen, gaf hij bevel, hem naar de burcht te brengen.
Dunu gilisisu amo ganodini, dunu eno da sia: afae olelei. Eno da sia: eno olelei. Ilia udigili mae dawa: iwane, sia: bagade dalebeba: le, dadi gagui ouligisu da amo gegesu ea bai dawa: mu hamedeiwane ba: i. Amaiba: le, e da dadi gagui dunu ilia da Bolo gagili sali diasuga oule masa: ne sia: i.
35 Op de trappen moest hij zelfs door de soldaten worden gedragen om het opdringen van het volk.
Gagili sali diasu fa: gua doaga: loba, dunu gilisi da nimi bagadedafa hamobeba: le, dadi gagui dunu ilia Bolo gaguia gadole gisa asi.
36 Want de volkshoop bleef volgen, en roepen: Weg met hem.
Dunu huluane nimi bagade fili, Bolo medoma: ne doagala: musa: dawa: beba: le ema fa: no bobogei. “Medoma! Medoma!” ilia bagadewane halasu.
37 Juist toen Paulus de burcht zou worden binnengebracht, zeide hij tot den hoofdman: Mag ik u misschien iets zeggen? Hij antwoordde: Kent ge grieks?
Dadi gagui dunu da Bolo gagili sali diasu amo ganodini oule masusa: dawa: lalebeba: le, Bolo da dadi gagui ouligisu dunuma amane sia: i., “Na dima sia: mu da defeala: ?” Hina dunu da bu adole i, “Di da Galigi sia: dawa: na ba: sa.
38 Zijt ge dan de Egyptenaar niet, die laatst dat oproer heeft verwekt, en vier duizend bandieten naar de woestijn met zich mee heeft gelokt?
Amaiba: le, amo Idibidi dunu e da musa: gegei amola 4,000 nimi bagade dunu, dunu hame esalebe sogega bisili asi, di da amo dunula: ?”
39 Paulus hernam: Ik ben een jood, van Tarsus in Cilicië, burger ener stad, die niet zonder betekenis is. Ik bid u, laat me spreken tot het volk.
Bolo da bu adole i, “Na da Yu fi dunu. Na da mimogo moilai bai bagade amo Dasase, Silisia soge ganodini amoga lalelegei. Na da dunu gilisi ilima sia: mu da defeala: ?”
40 Toen hij verlof had gegeven, ging Paulus op de trappen staan, en wenkte met de hand tot het volk. En toen het doodstil was geworden, sprak hij hen toe in het hebreeuws, en zeide:
Dadi gagui ouligisu da ‘defea’ ea sia: beba: le, Bolo da fa: gu da: iya lelu. Dunu huluane ouiya: ma: ne, Bolo da ea loboga wei. Ouiya: iba: le, Bolo da Hibulu sia: ga ilima sia: i, amane,