Handelingen 15
1 Intussen waren er enige lieden uit Judea gekomen, die aan de broeders de leer verkondigden: Zo gij u niet laat besnijden volgens mosaïsch gebruik, kunt gij niet worden gered.
Su, wantu wamu wasokiti Antiokiya kulawa Yudeya wanjiti kuwafunda walongu walii pawatakula, “Handa pamwingiziwa ndiri jandu kulawirana na Malagaliru Mlungu gakamupananiti Musa, hapeni mlopoziwi.”
2 Toen Paulus en Bárnabas zich hiertegen verzetten, en er een heftig geschil ontstond, besloot men, dat Paulus en Bárnabas met enige anderen van hen naar Jerusalem zouden gaan, en zich voor deze strijdvraag tot de apostelen en priesters zouden wenden.
Shitwatira ashi shijegiti ukakatala mkulu, pa Paulu na Barinaba kulitakuziyana nawomberi, su womberi waamuwiti kuwera Paulu na Barinaba pamuhera na walongu wamu mushipinga sha wantu yawamjimira Yesu aku Antiokiya, wagendi Yerusalemu kuwawona wantumintumi na wazewi kuusu shitwatira ashi.
3 Nadat dus de gemeente hun uitgeleide gedaan had, trokken ze Fenicië en Samaria door; ze verhaalden er de bekering der heidenen, en bereidden daardoor grote vreugde aan alle broeders.
Shipinga sha wantu yawamjimira Yesu shilongiti kwahere, nawomberi pawaweriti wankupitira Foiniki na Samariya wawagambiriti wantu yawawera Wayawudi ndiri ntambu yawamgalambukiriti Mlungu. Shisoweru ashi shiwaherepeziya nentu walongu woseri awa.
4 Bij hun aankomst te Jerusalem, werden ze door de gemeente en door de apostelen en priesters ontvangen, en gaven ze verslag van de grote dingen, die God door hen had gewrocht.
Pawasokiti Yerusalemu wawankwa na shipinga sha wantu yawamjimira Yesu pamuhera na wantumintumi na wazewi yawatakuliti kila shintu Mlungu shakatenditi pamuhera nawomberi.
5 Maar enigen van de sekte der farizeën, die gelovig waren geworden, kwamen er tegen op, en zeiden: Men moet ze besnijden, en ze gelasten, de Wet van Moses te onderhouden.
Kumbiti wajimira wamonga wawaweriti wa shipinga sha mafalisayu wagolokiti, pawatakula, “Ndo mpaka wantu wa maisi gamonga wayigiziwi jandu na kufundwa kugafata malagaliru ga Musa.”
6 De apostelen en de priesters kwamen derhalve bijeen, om deze zaak te onderzoeken.
Su wantumintumi na wazewi waliwoniti pamuhera kushilola weri shitwatira ashi.
7 Toen men het niet eens kon worden, stond Petrus op, en sprak tot hen: Mannen broeders, gij weet, dat God reeds lang geleden mij onder u heeft uitverkoren, opdat de heidenen door mijn mond het woord van het evangelie zouden horen en zouden geloven.
Pawalitakuziyiti kwa shipindi shitali, Peteru kagolokiti kalonga, “Mwalongu wangu, mwenga muvimana handa tangu kwanja Mlungu kafiriti kuzyagula neni muwamu mwamwenga nuwabweleri Shisoweru Shiwagira, wantu yawawera ndiri Wayawudi wapati kupikinira na kujimira.
8 En God, die de harten doorgrondt, heeft voor hen getuigd, door hun den Heiligen Geest te schenken, juist als aan ons.
Na Mlungu yakavimana moyu gwa wantu, kalanguziya handa kawajimira kwa kuwayupa nawomberi Rohu Mnanagala handa yakatuyupiti twenga.
9 Ook heeft Hij op geen enkel punt onderscheid gemaakt tussen ons en hen, maar hun harten gereinigd door het geloof.
Katubaguliti ndiri pakati petu na womberi, kayipungiti myoyu kwa njimiru.
10 Welnu dan, zoudt gij God willen uitdagen, met een juk op de hals der leerlingen te leggen, dat noch onze vaderen, noch wij zelf hebben kunnen dragen?
Vinu su, kwa shishi kumjera Mlungu kwa kuwapapiziya wafundwa awa visanka vyeni pota wambuyi wetu, pota twenga tuweza ndiri kulitwika?
11 Neen; we geloven, dat wij worden gered door de genade van den Heer Jesus Christus, juist zoals zij.
Ndala! Tujimiriti na tulopoziwitwi kwa njira ya manemu ga Mtuwa Yesu.” Twengapa handa womberi.
12 Nu zweeg de hele vergadering en luisterde naar Bárnabas en Paulus, die de grote tekenen en wonderen verhaalden, welke God onder de heidenen door hen had verricht.
Shikundi shoseri shitamiti jii pawampikinira Barinaba na Paulu wankutakulira mauzauza na makangashu geni Mlungu kagatenditi pakati pawu wantu wawawera ndiri Wayawudi.
13 Toen ze waren uitgesproken, nam Jakobus het woord, en sprak: Mannen broeders, luistert naar mij.
Pawamaliriti kuyowera, Yakobu kanjiti kulonga, “Mwalongu wangu, mumpikaniri!
14 Simon heeft u uiteengezet, hoe God reeds vroeger genadig op de heidenen heeft neergezien, om zich uit hen een volk te kiezen, tot eer van zijn Naam.
Simoni katakuliriti Mlungu kwanjira kwanja ntambu yakalitendiriti na wantu yawawera ndiri Wayawudi, kasyagula wamonga wawu waweri wantu wakuwi.
15 Welnu, hiermee stemmen de woorden der pro feten overeen, zoals er geschreven staat
Visoweru vya Wambuyi wa Mlungu vyateratera nakamu handa Malembu Mananagala ntambu yagalonga,
16 "Daarna zal Ik wederkeren En de vervallen hut van David oprichten, Haar puinen herstellen, En haar weer overeind doen staan;
Mtuwa katakula, ‘Pa aga hambuyi Na kuuwuziya Ufalumi wa Dawudi Hanyawi pahala pakuwi Na kupagangamaziya kayi.
17 Opdat de rest der mensen den Heer zou zoeken, Met alle volken, waarover mijn Naam is uitgeroepen! Zo spreekt de Heer, die deze dingen doet,
Na wantu woseri, wantu yawawera ndiri Wayawudi nuwashemiti waweri waneni hawizi kwaneni.
Ndo ntambu yakatakula Mtuwa, yakatenditi shitwatira ashi kamanika kwanjira makashu.’ (aiōn g165)
19 Daarom ben ik van oordeel, dat men het aan de heidenen, die zich tot God bekeren, niet moeilijk moet maken.
“Hangu neni amuwa ntambu ayi, aga nuwalagalirani kotukuyumbisiya wantu wawawera ndiri Wayawudi wawamgalambukira Mlungu.
20 Maar wel moet men hun voorschrijven, dat ze zich onthouden van wat door de afgoden besmet is, ook van ontucht van verstikt vlees en van bloed
Su tuwajegerani luhamba kuwagambira nawaliya viboga vyawayingiziyiti mnumba kwa kutambikira vinyagu vya wamlungu, walituli gweka na uhumba, nawaliya shigongolu yoseri yawammindula sungu, nawalanda mwazi.
21 Want Moses heeft reeds lange tijd in iedere stad mensen, die hem prediken daar hij elke sabbat in de synagogen wordt voorgelezen.
Malagaliru ga Musa gaweriti gabetulwa shipindi shitali munumba ya Mlungu kila lishaka lya kwoyera, na visoweru vyakuwi wavibwera mukila lushi.”
22 Toen besloten de apostelen, de priesters en de hele vergadering, enige mannen uit hun midden te kiezen, en ze met Paulus en Bárnabas naar Antiochië8 te zenden: het waren: Judas bijgenaamd Barsabbas, en Silas: mannen van aanzien onder de broeders.
Shakapanu wantumintumi na Wazewi, pamuhera na shipinga shoseri sha wantu yawamjimira Yesu, waamuwiti kuwasyagula wantu wamu pakati pawu na kuwatuma wagendi Antiokiya pamuhera na Paulu na Barisaba. Wawasyaguliti Yuda yawamshemiti viraa Barinaba na yumonga yakashemitwi Sila, wantu wawili yawaweriti walongoziya pakati pa walongu.
23 Het volgend schrijven werd hun ter hand gesteld: De apostelen en de priesters, als broeders aan de broeders uit de heidenen te Antiochië en in Syrië en Cilicië: heil!
Wawapananiti luhamba alu, “Twenga wantumintumi na wazewi, walongu wenu, twankuwalamsiya mwenga wantu wa maisi gamonga wa aku Antiokiya na Siriya na Kilikiya.
24 Daar wij vernomen hebben, dat sommigen onzer, zonder enige opdracht van ons, u door hun woorden hebben verontrust, en uw gemoederen hebben geschokt,
Tupikanira kuwera wantu wamonga kulawa aku wawagaziya kwa visoweru vyawu, wayitula myoyu ya mwenga mulyoga. Kumbiti watenda hangu pota ya luusa yoseri kulawa kwatwenga.
25 hebben wij eenparig goedgevonden, enige mannen uit te kiezen en tot u te zenden, tezamen met onze zeer geliefde Bárnabas en Paulus:
Hangu, tuamuwa kuliwona pamwera kuwasyagula wantu wamu na kuwatuma kwamwenga pamwera na waganja wetu Barinaba na Paulu,
26 mensen, die hun leven veil hebben voor de naam van onzen Heer Jesus Christus.
weni wafiriti wagamizii ukomu wawu kwa ntambu ya lihengu lya Mtuwa gwetu Yesu Kristu.
27 Wij zenden u dus Judas en Silas, die u hetzelfde ook mondeling zullen meedelen.
Shakapanu tuwatuma Yuda na Sila kwamwenga, awa hawawagambirani weni aga gatugalembiti,
28 Want het heeft den Heiligen Geest en ons goedgedacht. u geen zwaardere last op te leggen, dan deze noodzakelijke voorschriften:
Rohu munanagala na twenga tujimira kotukuwatwika visanka nentu ya vitwatira avi vya mana.
29 dat gij u onthoudt van offervlees, van bloed en verstikt vlees, en van ontucht. Zo gij u daarvoor in acht neemt, handelt gij goed. Vaarwel.
Namliya viboga vyawatambikiriti shinyagu, namlanda mwazi, namliya vinofu vya shigongolu yawamuminduliti na mlikali weri na uhumba. Muwera mtenda viheri handa pamshapira kutenda vitwatira avi. Mwakashina.”
30 Ze namen dus afscheid, en vertrokken naar Antiochië, waar ze de gemeente bijeenriepen, en de brief overhandigden.
Wajumbi awa wawatumiti wasoka Antiokiya kweni wawashemiti wawumini waliwoni, wawayupa luhamba alu.
31 Ze lazen hem, en verheugden zich over de bemoedigende inhoud.
Pawasomiti Luhamba alu, visoweru vyakuwi viwayupiti moyu, wanemeleriti nentu.
32 Judas en Silas, die profeten waren, vermaanden ook zelf de broeders, en bemoedigden ze door een lange toespraak.
Yuda na Sila weni nawomberi waweriti wambuyi, wayoweriti na walongu awa kwa shipindi shitali wankuwayupa moyu na kuwagagamaziya.
33 Na enige tijd lieten de broeders hen in vrede naar hun lastgevers terugkeren.
Pawatamiti aku kwa shipindi tunga, walongu wa Antiokiya walonga kwaheri na kuwafilira ponga, shakapanu wawuya kwa wawatumiti walii. Malembu gamu gana shipandi ashi
34 Maar Silas vond het beter, daar te blijven; Judas ging dus alleen naar Jerusalem terug.
kumbiti Sila kaamuwiti kusigala.
35 Ook Paulus en Bárnabas bleven te Antiochië; ze gaven daar onderricht, en preekten met nog veel anderen het woord des Heren.
Paulu na Barinaba wasigala Antiokiya kwa katepu, pawafunda na kubwera visoweru vya Mtuwa, pamwera na wantu wamonga watangala.
36 Maar kort daarop zei Paulus tot Bárnabas: Laten we opnieuw de broeders gaan bezoeken in al de steden, waar we het woord des Heren hebben verkondigd, en zien. hoe het hun gaat.
Pa mashaka gamu, Paulu kamgambiriti Barinaba, “Tuwuyi tukawatyangiri walongu walii mukila lushi patubweriti visoweru vya Mtuwa, tukaloli ntambu yawendereyiti.”
37 Nu wilde Bárnabas ook Johannes meenemen. die ook Markus wordt genoemd;
Barinaba kafiriti wamtoli viraa Yohani yawamshema Mariku.
38 maar Paulus achtte het niet raadzaam, iemand mee te nemen, die te Pamfúlië hen had verlaten, en hen niet bij het werk vergezeld had.
Kumbiti Paulu kafiriti ndiri kumtola mariku, mweni pamberi kawalekiti Pamfiliya kulii na kulema kuwera pamwera mulihengu lyawu.
39 Hierover ontstond onenigheid, zodat ze van elkander gingen. Bárnabas nam Markus mee, en ging scheep naar Cyprus.
Su, kulawira likakatala likulu pakati pawu, na walekana Barinaba kamtola Mariku, wakwena meli kugenda kupiru.
40 Paulus koos Silas, en vertrok, nadat hij door de broeders aan Gods genade was aanbevolen.
Nayomberi Paulu kamsyagula Sila, na pa walongu wa pahala panu kumtula pasi pa ulolera wa maheri ga Mtuwa.
41 Hij reisde Syrië en Cilicië door, en bevestigde de gemeenten.
Mumwanja agu kapitiriti Siriya na Kilikiya, pakavigangamaziya vipinga vya wantu yawamjimira Kristu,
