1 Corinthiërs 15
1 Broeders, ik herinner u aan het Evangelie, dat ik u heb gepreekt, dat gij ook hebt aangenomen, waarop gij gegrondvest zijt,
Now I am going to make clear to you, my brothers, what the good news was which I gave to you, and which you took, and on which your faith is based,
2 en waardoor gij zult worden gered, zo gij vasthoudt aan de zin, waarin ik het u heb verkondigd; in de veronderstelling althans, dat gij niet helemaal onnadenkend zijt gaan geloven.
By which you have salvation; that is to say, the form in which it was given to you, if it is fixed in your minds, and if your faith in it is not without effect.
3 Want vóór alles heb ik u overgeleverd, wat ik zelf had ontvangen: Christus is voor onze zonden gestorven volgens de Schriften;
For I gave to you first of all what was handed down to me, how Christ underwent death for our sins, as it says in the Writings;
4 Hij is begraven, de derde dag is Hij verrezen volgens de Schriften;
And he was put in the place of the dead; and on the third day he came back from the dead, as it says in the Writings;
5 en Hij is verschenen aan Kefas, daarna aan de twaalf.
And he was seen by Cephas; then by the twelve;
6 Vervolgens is Hij verschenen aan meer dan vijfhonderd broeders tegelijk, waarvan de meesten thans nog leven, en slechts enkelen zijn ontslapen.
Then by more than five hundred brothers at the same time, most of whom are still living, but some are sleeping;
7 Daarna is Hij verschenen aan Jakobus, toen aan alle Apostelen.
Then he was seen by James; then by all the Apostles.
8 Het laatst van allen verscheen Hij aan mij als aan de misdracht.
And last of all, as by one whose birth was out of the right time, he was seen by me.
9 Ja waarlijk, ik ben de allerminste der Apostelen, niet waardig Apostel genoemd te worden, daar ik Gods Kerk heb vervolgd;
For I am the least of the Apostles, having no right to be named an Apostle, because of my cruel attacks on the church of God.
10 maar door Gods genade ben ik, wat ik ben, en de genade, die Hij me schonk, is niet ijdel geweest, maar meer dan alle anderen heb ik gezwoegd; niet ik, maar Gods genade met mij.
But by the grace of God, I am what I am: and his grace which was given to me has not been for nothing; for I did more work than all of them; though not I, but the grace of God which was with me.
11 Of ik het nu ben, of de anderen: zó preken wij, en zó hebt gij het geloofd!
If then it is I who am the preacher, or they, this is our word, and to this you have given your faith.
12 Welnu, indien van Christus gepreekt wordt, dat Hij van de doden is verrezen, hoe kunnen dan sommigen onder u zeggen: De opstanding der doden is onmogelijk?
Now if the good news says that Christ came back from the dead, how do some of you say that there is no coming back from the dead?
13 Indien de opstanding der doden onmogelijk is, dan is ook Christus niet verrezen.
But if there is no coming back from the dead, then Christ has not come back from the dead:
14 Maar zo Christus niet is verrezen, dan is onze prediking ijdel, ijdel ook uw geloof.
And if Christ did not come again from the dead, then our good news and your faith in it are of no effect.
15 Dan blijken we bovendien valse getuigen van God te zijn; want we hebben van God getuigd, dat Hij Christus heeft opgewekt; terwijl Hij Hem niet opgewekt heeft, zo er inderdaad geen doden verrijzen.
Yes, and we are seen to be false witnesses of God; because we gave witness of God that by his power Christ came again from the dead: which is not true if there is no coming back from the dead.
16 Want zo er geen doden verrijzen, dan is ook Christus niet verrezen.
For if it is not possible for the dead to come to life again, then Christ has not come to life again:
17 Maar zo Christus niet is verrezen, dan is uw geloof zonder nut, en zijt gij nog in uw zonden;
And if that is so, your faith is of no effect; you are still in your sins.
18 dan zijn ook zij verloren, die in Christus ontsliepen.
And, in addition, the dead in Christ have gone to destruction.
19 Zo we alleen voor dit leven onze hoop stellen op Christus, dan zijn we de meest beklagenswaardige van alle mensen.
If in this life only we have hope in Christ, we are of all men most unhappy.
20 Maar neen, Christus is van de doden verrezen, als Eersteling onder hen, die ontslapen zijn.
But now Christ has truly come back from the dead, the first-fruits of those who are sleeping.
21 Want omdat door een mens de dood is gekomen, daarom ook is door een Mens de opstanding der doden.
For as by man came death, so by man there is a coming back from the dead.
22 Zoals allen immers sterven door hun gemeenschap met Adam, zo zullen ook allen door hun gemeenschap met Christus herleven.
For as in Adam death comes to all, so in Christ will all come back to life.
23 Maar iedereen naar eigen rang. Christus als Eersteling; dan zij, die Christus toebehoren bij zijn komst.
But every man in his right order: Christ the first-fruits; then those who are Christ's at his coming.
24 Daarna komt het einde, als Hij het koningschap aan God en den Vader overdraagt, na alle heerschappij en alle macht en kracht te hebben vernietigd.
Then comes the end, when he will give up the kingdom to God, even the Father; when he will have put an end to all rule and to all authority and power.
25 Want Hij moet Koning zijn, totdat "Hij alle vijanden onder zijn voeten heeft gelegd".
For his rule will go on till he has put all those who are against him under his feet.
26 En de dood is de laatste vijand, die vernietigd wordt;
The last power to come to an end is death.
27 want àlles heeft Hij onder zijn voeten gelegd. Wanneer Hij nu zegt, dat àlles onderworpen is, dan is heel duidelijk Hijzelf uitgezonderd, die alles aan Hem onderwierp.
For, as it says, He has put all things under his feet. But when he says, All things are put under him, it is clear that it is not said about him who put all things under him.
28 Zodra dus alles aan Hem onderworpen is, zal ook de Zoon Zichzelf onderwerpen aan Dengene, die alles aan Hem onderwierp, opdat God zij: Alles in allen.
And when all things have been put under him, then will the Son himself be under him who put all things under him, so that God may be all in all.
29 Wat toch zullen zij aanvangen, die zich voor de doden laten dopen, zo er helemaal geen doden verrijzen? Waarom dan laten ze zich voor hen dopen?
Again, what will they do who are given baptism for the dead? if the dead do not come back at all, why are people given baptism for them?
30 En waartoe dient het dan, dat wijzelf ieder uur in gevaar verkeren?
And why are we in danger every hour?
31 Elke dag zie ik de dood van nabij; broeders, zowaar ik op u roem, in Christus Jesus onzen Heer.
Yes, truly, by your pride in me, my brothers in Christ Jesus our Lord, my life is one long death.
32 Als ik te Éfese met wilde dieren had gevochten, zoals de mensen het wilden, wat zou het me hebben gebaat? Wanneer de doden niet verrijzen, laat ons dan maar eten en drinken, want morgen gaan we dood.
If, after the way of men, I was fighting with beasts at Ephesus, what profit is it to me? If the dead do not come to life again, let us take our pleasure in feasting, for tomorrow we come to an end.
33 Laat u niet verleiden: Slechte omgang bederft goede zeden.
Do not be tricked by false words: evil company does damage to good behaviour.
34 Gebruikt uw nuchter verstand, zoals het behoort, en zondigt niet. Want er zijn er, die van God geen begrip hebben. Ik zeg het tot uw beschaming.
Be awake to righteousness and keep yourselves from sin; for some have no knowledge of God: I say this to put you to shame.
35 Maar, zal iemand zeggen: Op welke wijze verrijzen de doden; met wat voor lichaam komen ze terug?
But someone will say, How do the dead come back? and with what sort of body do they come?
36 Gij dwaas! Wat ge zelf zaait, wordt niet levend, zo het niet gestorven is;
Foolish man, it is necessary for the seed which you put into the earth to undergo death in order that it may come to life again:
37 bovendien wat ge zaait, is niet de uitwendige gestalte, die te voorschijn treedt, doch een naakte korrel, bijvoorbeeld van graan of iets anders;
And when you put it into the earth, you do not put in the body which it will be, but only the seed, of grain or some other sort of plant;
38 maar God geeft er een gestalte aan, zoals het Hem behaagt, en wel aan ieder zaad zijn eigen gestalte.
But God gives it a body, as it is pleasing to him, and to every seed its special body.
39 Alle vlees is niet hetzelfde; maar anders is dat van mensen, anders dat van het vee, van vogels en vissen.
All flesh is not the same flesh: but there is one flesh of men, another of beasts, another of birds, and another of fishes.
40 Er zijn hemellichamen en aardse lichamen, maar de glans der hemelse is anders dan die der aardse.
And there are bodies of heaven and bodies of earth, but the glory of the one is different from that of the other.
41 Anders is de glans van de zon, anders de glans van de maan, anders de glans van de sterren; zelfs de ene ster verschilt van de andere in glans.
There is one glory of the sun, and another glory of the moon, and another glory of the stars; for the glory of one star is different from that of another.
42 Zo is het ook met de opstanding der doden: Het wordt gezaaid in bederf, Het verrijst onbederflijk.
So is it with the coming back from the dead. It is planted in death; it comes again in life:
43 Het wordt gezaaid in oneer, Het verrijst in heerlijkheid. Het wordt gezaaid in zwakheid, Het verrijst in kracht.
It is planted in shame; it comes again in glory: feeble when it is planted, it comes again in power:
44 Een ziele-lichaam wordt gezaaid, Een geestelijk lichaam verrijst! Bestaat er een ziele-lichaam, er bestaat ook een geestelijk lichaam.
It is planted a natural body; it comes again as a body of the spirit. If there is a natural body, there is equally a body of the spirit.
45 Aldus staat er ook geschreven: "De eerste mens Adam werd een levende ziel;" de laatste Adam een levendmakende Geest.
And so it is said, The first man Adam was a living soul. The last Adam is a life-giving spirit.
46 Niet het geestelijke gaat vooraf, maar wel het bezielde; daarna komt het geestelijke.
But that which is natural comes before that which is of the spirit.
47 De eerste mens was uit de aarde, aards; de tweede Mens is uit de hemel.
The first man is from the earth, and of the earth: the second man is from heaven.
48 Welnu, zoals de aardse was, zo zijn ook de aardse; zoals de Hemelse was, zo zullen ook de hemelse zijn;
Those who are of the earth are like the man who was from the earth: and those who are of heaven are like the one from heaven.
49 en zoals we de gestalte van den aardsen hebben gedragen, zo moeten we ook de gestalte van den Hemelsen dragen.
And in the same way as we have taken on us the image of the man from the earth, so we will take on us the image of the one from heaven.
50 Ik bedoel dit, broeders: vlees en bloed kunnen geen deel hebben aan het koninkrijk Gods, en het bederf heeft geen deel aan het onbederflijke.
Now I say this, my brothers, that it is not possible for flesh and blood to have a part in the kingdom of God; and death may not have a part in life.
51 Zie ik deel u een geheimenis mee: Niet allen zullen wij ontslapen, maar wel allen van gedaante veranderen;
See, I am giving you the revelation of a secret: we will not all come to the sleep of death, but we will all be changed.
52 plotseling, in een oogwenk, bij de laatste stoot der bazuin. Want zodra de bazuin zal schallen, zullen de doden verrijzen, onbederflijk, maar wij van gedaante veranderen.
In a second, in the shutting of an eye, at the sound of the last horn: for at that sound the dead will come again, free for ever from the power of death, and we will be changed.
53 Want dit bederflijke moet met het onbederflijke worden bekleed; dit sterflijke met onsterflijkheid.
For this body which comes to destruction will be made free from the power of death, and the man who is under the power of death will put on eternal life.
54 En zodra dit bederflijke met het onbederflijke is bekleed, en dit sterflijke met onsterflijkheid, wordt het woord vervuld, dat geschreven staat: De dood is verzwolgen in overwinning.
But when this has taken place, then that which was said in the Writings will come true, Death is overcome by life.
O death, where is your power? O death, where are your pains? (Hadēs g86)
56 De prikkel des doods is de zonde; de kracht der zonde de Wet.
The pain of death is sin; and the power of sin is the law:
57 Maar God zij dank, die ons de overwinning geeft door Jesus Christus onzen Heer.
But praise be to God who gives us strength to overcome through our Lord Jesus Christ.
58 En daarom, mijn geliefde broeders, staat onbewegelijk vast, weest ten allen tijde rijk in ‘s Heren werk; gij weet, dat uw arbeid niet vergeefs is in den Heer.
For this cause, my dear brothers, be strong in purpose and unmoved, ever giving yourselves to the work of the Lord, because you are certain that your work is not without effect in the Lord.
