Mateyo 19
1 Kwakaba kuti Jesu amane majwi ay, wakazwa ku Galili waya kuchisi cha Judiya mutala amulonga wa Jodani.
Καὶ ἐγένετο ὅτε ἐτέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους τούτους, μετῆρεν ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἰουδαίας πέραν τοῦ Ἰορδάνου.
2 Makamu makamu akamutobela, mpawo wakabaponia nkukoko.
καὶ ἠκολούθησαν αὐτῷ ὄχλοι πολλοί, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτοὺς ἐκεῖ.
3 Ba Falisi bakaza kuli nguwe, bamusunka, baamba kuli nguwe, “chili mumulawu kuti mwalumi aleke mwanakazi wakwe, katakwe kaambo.
Καὶ προσῆλθον ⸀αὐτῷΦαρισαῖοι πειράζοντες αὐτὸν καὶ ⸀λέγοντες Εἰ ἔξεστιν ⸀ἀνθρώπῳἀπολῦσαι τὴν γυναῖκα αὐτοῦ κατὰ πᾶσαν αἰτίαν;
4 Jesu wakasandula akwaamba, “sa temwakabala kuti oyo wakabalenga kuzwa kumatalikilo wakabalenga baalumi a abanakazi?”
ὁ δὲ ἀποκριθεὶς ⸀εἶπεν Οὐκ ἀνέγνωτε ὅτι ὁ ⸀κτίσαςἀπʼ ἀρχῆς ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτοὺς
5 Alubo oyo iwakabelnga wakati, 'Nkambo kaako Mwalumi uyosiiya wisi abanyina akukakatila kumwanakazi wakwe, aba bobile babe nyama imwi.
καὶ εἶπεν· ⸀Ἕνεκατούτου καταλείψει ἄνθρωπος τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα καὶ ⸀κολληθήσεταιτῇ γυναικὶ αὐτοῦ, καὶ ἔσονται οἱ δύο εἰς σάρκα μίαν;
6 Lino tabachili babili, pesi nyama imwi. Nkinkaako echo Leza nchakaswaniizya, kutabi muntu uchipambukanya.”
ὥστε οὐκέτι εἰσὶν δύο ἀλλὰ σὰρξ μία. ὃ οὖν ὁ θεὸς συνέζευξεν ἄνθρωπος μὴ χωριζέτω.
7 Bakati kulinguwe, “Nkaambonzi elyo Mozesi wakatulayilila kuti apegwe lugwalo lwakulekana mpawo amuleke?”
λέγουσιν αὐτῷ· Τί οὖν Μωϋσῆς ἐνετείλατο δοῦναι βιβλίον ἀποστασίου καὶ ἀπολῦσαι ⸀αὐτήν
8 Wakati kuli mbabo, “Nkaambo kabuyumu bwamyooyo yenu, Mozesi wakamuzumizya kuleka banakazi benu, pesi kumatalikilo tekwakali munzila eyo pe.
λέγει αὐτοῖς ὅτι Μωϋσῆς πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἐπέτρεψεν ὑμῖν ἀπολῦσαι τὰς γυναῖκας ὑμῶν, ἀπʼ ἀρχῆς δὲ οὐ γέγονεν οὕτως.
9 Ndamwambila, kufumbwa uleka mwanakazi wakwe, kunze kwamakani abuvule, akuyo kwata uumbi, wachita bumambi; amwalumi ukwata mwanakazi wakalekwa wachita bumambi.”
λέγω δὲ ὑμῖν ⸀ὅτιὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ μὴ ἐπὶ πορνείᾳ καὶ γαμήσῃ ἄλλην μοιχᾶται ⸂καὶ ὁ ἀπολελυμένην γαμήσας μοιχᾶται.
10 Basikwiiya bakati kuli Jesu, “Na kuti ntwaambo twamwalumi amwanakazi wakwe, tachili chibotu kukwata.”
Λέγουσιν αὐτῷ οἱ ⸀μαθηταί Εἰ οὕτως ἐστὶν ἡ αἰτία τοῦ ἀνθρώπου μετὰ τῆς γυναικός, οὐ συμφέρει γαμῆσαι.
11 Pesi Jesu wakati kuli mbabo, “Teensi bonse batambula kaambo aka, pesi kuli baabo luzutu bapedwe.
ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· Οὐ πάντες χωροῦσι τὸν λόγον ⸀τοῦτονἀλλʼ οἷς δέδοται.
12 Nkambo nkubali bazibe bakachitwa bazibe abantu, alimwi mpubali bazibe bakalichita bazibe lwabo beni nkambo ka Bwami bwakujulu kuli ooyo ukonzya kutambula injiisyo eyi, muleke ayitambule.”
εἰσὶν γὰρ εὐνοῦχοι οἵτινες ἐκ κοιλίας μητρὸς ἐγεννήθησαν οὕτως, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνουχίσθησαν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων, καὶ εἰσὶν εὐνοῦχοι οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. ὁ δυνάμενος χωρεῖν χωρείτω.
13 Lino bana baniini bakaletwa kuli nguwenkuti abaampe amaboko akukomba, pesi basikwiiya bakwe bakabakasya babakalalila.
Τότε ⸀προσηνέχθησαναὐτῷ παιδία ἵνα τὰς χεῖρας ἐπιθῇ αὐτοῖς καὶ προσεύξηται· οἱ δὲ μαθηταὶ ἐπετίμησαν αὐτοῖς.
14 Pesi Jesu wakaamba wati, “Amuzumizye bana banini, mutabakasyi kuti baze kuli ndime, nkambo Bwami bwakujulu mbubwabo bali boobu.”
ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν· Ἄφετε τὰ παιδία καὶ μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.
15 Wakabika maboko aakwe alimbabo mpawo wakabasiya.
καὶ ἐπιθεὶς ⸂τὰς χεῖρας αὐτοῖς ἐπορεύθη ἐκεῖθεν.
16 Amubona, mwalumi wakaza kuli Jesu akwamba kuti, “Muyiisi, nchichili chintu chibotu nchindinga ndilachita kuti ndibe abuumi ibutamani?” (aiōnios g166)
Καὶ ἰδοὺ εἷς προσελθὼν ⸂αὐτῷ εἶπεν· ⸀Διδάσκαλε τί ἀγαθὸν ποιήσω ἵνα ⸀σχῶζωὴν αἰώνιον; (aiōnios g166)
17 Jesu wakati kuli nguwe, Nkamboonzi niwandibuzya atala chitegwa nchibotu? Kunze kwachintu chimwi, pesi na koyanda kunjila mubuumi, baamba milayizyo.”
ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ· Τί με ⸂ἐρωτᾷς περὶ τοῦ ἀγαθοῦ; εἷς ἐστιν ὁ ἀγαθός· εἰ δὲ θέλεις ⸂εἰς τὴν ζωὴν εἰσελθεῖν, ⸀τήρησοντὰς ἐντολάς.
18 Oyu mwalumi wakati kuli nguwe, milayizyo nzi?” Utajayi, utachiti bumambi, utabbi, utapi bukamboni bwakubeja,
λέγει αὐτῷ· Ποίας; ὁ δὲ Ἰησοῦς ⸀εἶπεν Τὸ Οὐ φονεύσεις, Οὐ μοιχεύσεις, Οὐ κλέψεις, Οὐ ψευδομαρτυρήσεις,
19 lemeka wuuso abanyoko akuyanda ngoyakilene anguwe mbuli lwako omwini.”
Τίμα τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα, καὶ Ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν.
20 Mwalumi mukubusi wakati kuli nguwe, “Zyoonse ezi zintu ndakazilemeka. Ndichiyanaanzi?”
λέγει αὐτῷ ὁ νεανίσκος· ⸂Πάντα ταῦτα ⸀ἐφύλαξα τί ἔτι ὑστερῶ;
21 Jesu wakamwambila wati, “Na koyanda kuti ulondoke, koya, ukawuzye lubono lwako, akuyopa bachete, mpawo uyooba abuvubi kujulu, lino uboole, unditobele.”
ἔφη αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ ⸀δὸςπτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν ⸀οὐρανοῖς καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι.
22 Pesi eelyo mwalumi mukubusi nakamvwa Jesu nzyakaamba, wakayinka kawuside, nkambo wakalijisi imbono nyiingi.
ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν ⸀λόγονἀπῆλθεν λυπούμενος, ἦν γὰρ ἔχων κτήματα πολλά.
23 Jesu wakaambila basikwiiya bakwe, “Kasimpe ndamwambila, nchiyumu kumuvubi kuti akanjile kubwami bwakujulu.
Ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ⸂πλούσιος δυσκόλως εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν·
24 Alimwi ndamwambila kuti, nkutete kunkamela kunjila muliso lyaneleti kwinda kuti muvubi anjile mubwami bwa Leza.”
πάλιν δὲ λέγω ὑμῖν, εὐκοπώτερόν ἐστιν κάμηλον διὰ ⸀τρυπήματοςῥαφίδος ⸀εἰσελθεῖνἢ πλούσιον ⸂εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ.
25 Lino basikwiiya nibakamvwa oobo, bakagambilwa loko, akwaamba kuti, “Ino ngwani ukoonzya kuyofutulwa?”
ἀκούσαντες δὲ οἱ ⸀μαθηταὶἐξεπλήσσοντο σφόδρα λέγοντες· Τίς ἄρα δύναται σωθῆναι;
26 Jesu wakabalanga akwaamba kuti, 'kubantu tachikonzeki, pesi kuli Leza zintu zyoonse zilakonzeka.”
ἐμβλέψας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Παρὰ ἀνθρώποις τοῦτο ἀδύνατόν ἐστιν, παρὰ δὲ θεῷ πάντα δυνατά.
27 Mpawo Pita wakavwiila akwamba kuti “Langa, twasiya zintu zyesu zyoonse twatobela nduwe. Ani mpawo tukajanenzi?”
Τότε ἀποκριθεὶς ὁ Πέτρος εἶπεν αὐτῷ· Ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι· τί ἄρα ἔσται ἡμῖν;
28 Jesu wakati kuli mbabo, “Ndamwambila kasimpe kuti, muchiindi chiza Mwana a Muntu nayokkala achuno chakwe chabulemu, inywe nimwakanditobela muzokkala azyuno zilikkumi azibili, mukabeteke misyobo ili kkumi ayibili ya Izilayeli.
ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, ⸀καθήσεσθεκαὶ ⸀ὑμεῖςἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ.
29 Woonse oyo iwakasiide maanda, babunyiina, bachizi, wisi, banyina niiba myuunda nkambo kazina lyangu uyotambula tuli mbuli mwanda umwi akukona buumi ibutamani. (aiōnios g166)
καὶ πᾶς ⸀ὅστιςἀφῆκεν ⸂οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ ⸂γυναῖκα ἢ τέκνα ἢ ⸀ἀγροὺςἕνεκεν τοῦ ⸂ὀνόματός μου, ⸀ἑκατονταπλασίοναλήμψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει. (aiōnios g166)
30 Pesi bataanzi baanji bayoba bakumamanino, abakumamanino bayoba batanzi.
πολλοὶ δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.
