< Mateyo 13 >
1 Mubuzuba obo Jesu wakazwa aanze ang'anda akukkala ambali alwizi.
En te dien dage Jezus, uit het huis gegaan zijnde, zat bij de zee.
2 Inkamu mpati yakamubunganina achakumuzyunguluka, lino wakanjila mubwato akukkala mukati, inkamu yoonse niyakachimvwi kunkomwe.
En tot Hem vergaderden vele scharen, zodat Hij in een schip ging en nederzat, en al de schare stond op den oever.
3 Elyo wakamba zintu zyiingi kulimbabo muzikozyanio. Wakati, “Amubone, mulimi wakaya kunze kukuyobyala imbuto.
En Hij sprak tot hen vele dingen door gelijkenissen, zeggende: Ziet, een zaaier ging uit om te zaaien.
4 Nakayobubyala, Imwi imbuto zyakawida ambali lyamugwagwa, mpawo bayuni bakasika akuzilya.
En als hij zaaide, viel een deel van het zaad bij den weg; en de vogelen kwamen en aten datzelve op.
5 Imwi imbuto yakawida anyika ilamabwe, kwakati kwakatali muse mwingi. Mpawo mpawo zyakamena nkambo imuse tewakali abulamfu kukuyaansi.
En een ander deel viel op steenachtige plaatsen, waar het niet veel aarde had; en het ging terstond op, omdat het geen diepte van aarde had.
6 Pesi izuba nilyakatenta, zyakawuumpwa, nkambo tezyakali amiyanda, aboobo zyakayuma.
Maar als de zon opgegaan was, zo is het verbrand geworden; en omdat het geen wortel had, is het verdord.
7 Imbuto zimwi zyakawida mumaamvwa. Maamvwa akakomena mpawo akazisyanikizya.
En een ander deel viel in de doornen; en de doornen wiesen op, en verstikten hetzelve.
8 Zimwi imbuto zyakawida mumuse mubotu mpawo zyakazyala zilyo, zimwi mwanda umwi windulwidwe chakuvula, zimwi makumi musanu alimwi, mpawo zimwi makumi aatatu.
En een ander deel viel in de goede aarde, en gaf vrucht, het een honderd-, het ander zestig-, en het ander dertig voud.
9 Ooyo ulamatwi muleke amvwe.”
Wie oren heeft om te horen, die hore.
10 Basikwiya bakasika mpawo bakati kuli Jesu, “Nkambonzi nowambula makani aya muzikozyanio?”
En de discipelen tot Hem komende, zeiden tot Hem: Waarom spreekt Gij tot hen door gelijkenissen?
11 Jesu wakasandula akwamba kuti kuli mbabo, “mulipedwe mwenya wakumvwisisya zisisidwe zyabwami bwakujulu, pesi kulimbabo tabapedwe pe.
En Hij, antwoordende, zeide tot hen: Omdat het u gegeven is, de verborgenheden van het Koninkrijk der hemelen te weten, maar dien is het niet gegeven.
12 Nkambo kufumbwa ujisi uyopegwa zyingi, alimwi uyoba azyindilide zyingi. Pesi utakwe, nekuba anchalacho chiyobwezegwa kuzwa kulinguwe.
Want wie heeft, dien zal gegeven worden, en hij zal overvloediglijk hebben; maar wie niet heeft, van dien zal genomen worden, ook dat hij heeft.
13 Nchenchicho nchingambulaabo muzikozyanio: nekuba banokubona, pesi tababonesesyi pe; alubo nekuba balamvwa, pesi tabamvwisisisyi, nekuba kumvwisisisya.
Daarom spreek Ik tot hen door gelijkenissen, omdat zij ziende niet zien, en horende niet horen, noch ook verstaan.
14 Kulimbabo chisinsimicha Isaya chili zuzikizizigwe, echo chamba kuti, “Nekuba kumvwa mulamvwa, pesi takwe abunini nimuyomvwisisya; nekuba kubona muyobona, pesi takwepe nimuyobonesesya.
En in hen wordt de profetie van Jesaja vervuld, die zegt: Met het gehoor zult gij horen, en geenszins verstaan; en ziende zult gij zien, en geenszins bemerken.
15 Nkambo myoyo yabantu aaba yaba mifubafuba mpawo miyumu kukumvwa, alubo bakajala meso aabo, kuti bataboni ameso aabo, nekuba kumvwa amatwi aabo, nikuba kumvwisisisya amyoyo yabo, kuti basanduke lubo, alubo ndikabaponesye.'
Want het hart dezes volks is dik geworden, en zij hebben met de oren zwaarlijk gehoord, en hun ogen hebben zij toegedaan; opdat zij niet te eniger tijd met de ogen zouden zien, en met de oren horen, en met het hart verstaan, en zich bekeren, en Ik hen geneze.
16 Pesi alongezegwe meso anu, nkambo alabona.
Doch uw ogen zijn zalig, omdat zij zien, en uw oren, omdat zij horen.
17 Nkasimpe ndati kulindinywe kuti basinsimi bayingi abantu baluleme bakayandisya kubona zintu ezyo nzimubona pesi tebakazibona. Bakayandisya kuzimvwa zintu nzimumvwa alimwi tebakazimvwa.
Want voorwaar zeg Ik u, dat vele profeten en rechtvaardigen hebben begeerd te zien de dingen, die gij ziet, en hebben ze niet gezien; en te horen de dingen, die gij hoort, en hebben ze niet gehoord.
18 Lino ngamuswilile kuchikozyanyo chamulimi wakabyala imbutozyakwe.
Gij dan, hoort de gelijkenis van den zaaier.
19 Na umwi wamvwa ijwi lyabwami bwakujulu pesi talimvwisisisya, mubi umwi wasika akubweza chakabyalwa mumoyo wakwe. Eyi nimbuto yakabyalilwa ambali lyamugwagwa.
Als iemand dat Woord des Koninkrijks hoort, en niet verstaat, zo komt de boze, en rukt weg, hetgeen in zijn hart gezaaid was; deze is degene, die bij den weg bezaaid is.
20 Chakabyalwa anyika ilamabwe muntu umvwa ijwi elyo mpawo mpawo wakalitambula akukondwa,
Maar die in steenachtige plaatsen bezaaid is, deze is degene, die het Woord hoort, en dat terstond met vreugde ontvangt;
21 nekubabobo takwe miyanda mulinguwe nkambo mpawo ulakakatila chabunini. Nikuba makatazyo akupenzegwa kaabuka ankambo kajwi, ulafwambana kuwa.
Doch hij heeft geen wortel in zichzelven, maar is voor een tijd; en als verdrukking of vervolging komt, om des Woords wil, zo wordt hij terstond geergerd.
22 Chakabyalwa mumuse ulamamvwa, oyu muntu umvwa ijwi, pesi misaalo yenyika abongelezyi bwabuvubi bwasyanikizya ijwi, elyo ulaba utachizyali michelo. (aiōn )
En die in de doornen bezaaid is, deze is degene, die het Woord hoort; en de zorgvuldigheid dezer wereld, en de verleiding des rijkdoms verstikt het Woord, en het wordt onvruchtbaar. (aiōn )
23 Imbuto yakaminzwa mumuse mubotu, ooyu muntu uumvwa ijwi akulimvwisisisya. Ulazyala michelo akuleta zilyo, kakutebulwa uumwi myanda, amuli umwi makumi musanu alimwi, amuli umwi makumi aatatu akayindululwa mbubonya mbozyakabyalwa.
Die nu in de goede aarde bezaaid is, deze is degene, die het Woord hoort en verstaat, die ook vrucht draagt en voortbrengt, de een honderd-, de ander zestig-, en de ander dertig voud.
24 Jesu wakababikila chimbi chikozyanyo kuli mbabo. Wakati, “Bwami bwakujulu bulimbuli mwalumi wakabyala imbuto imbotu mumuunda wakwe.
Een andere gelijkenis heeft Hij hun voorgesteld, zeggende: Het Koninkrijk der hemelen is gelijk aan een mens, die goed zaad zaaide in zijn akker.
25 Pesi ibantu nibakachili koona, sinkondonyina wakasika elyo mpawo wakabyala masokwe akati ka wiiti mpawo wakiinka.
En als de mensen sliepen, kwam zijn vijand, en zaaide onkruid midden in de tarwe, en ging weg.
26 Mpawo masoonso nakazwa akuzyala bana balamuseke, aboobo isokwe lyakaboneka alyalo.
Toen het nu tot kruid opgeschoten was, en vrucht voortbracht, toen openbaarde zich ook het onkruid.
27 Babelesi bamukamuunda nibakasika mpawo bakati kulinguwe, 'Taa,' temwakabyala imbuto mbotu na mumuunda wenu? Nkambonzi nikwaba masokwe?'
En de dienstknechten van den heer des huizes gingen en zeiden tot hem: Heere! hebt gij niet goed zaad in uw akker gezaaid? Van waar heeft hij dan dit onkruid?
28 Wakati kulimbabo, 'Sinkondoma nguwakachita echi.' Babelesi bakati kulinguwe, 'Mpo mulayanda na kuti twinke tukazinonkole?'
En hij zeide tot hen: Een vijandig mens heeft dat gedaan. En de dienstknechten zeiden tot hem: Wilt gij dan, dat wij heengaan en datzelve vergaderen?
29 Mwini muunda wakati, 'Pee. Nkambo mwanoli kamunonkola masokwe, ngamuyononkokezya a wiiti.
Maar hij zeide: Neen, opdat gij, het onkruid vergaderende, ook mogelijk met hetzelve de tarwe niet uittrekt.
30 Muleke zikule antomwe kusikila kukutebula. Elyo kuchiindi chakutebula ndizoti kubatebuzi, “Chakusanguna amunonkoole masokwe akwawanga misunta kuti akawumpwe, pesi mubunganisye wiiti mubutala bwangu.”
Laat ze beiden te zamen opwassen tot den oogst, en in den tijd des oogstes zal ik tot de maaiers zeggen: Vergadert eerst dat onkruid, en bindt het in busselen, om hetzelve te verbranden; maar brengt de tarwe samen in mijn schuur.
31 Elyo Jesu wakabika chikozyanisyo chiimbi kulimbaabo. Wakati, “Bwami bwakujulu buli mbuli inseeke yalubangulamuntu njakabweza akwiibyala mumuunda wakwe.
Een andere gelijkenis heeft Hij hun voorgesteld, zeggende: Het Koninkrijk der hemelen is gelijk aan het mosterdzaad, hetwelk een mens heeft genomen en in zijn akker gezaaid;
32 Inseke eyi nindini loko kunseke zyoonse. Pesi na yakomena, inga yabampati kwinda misamu yamuchilili. Ngayakomena kwinda ziziki zyamuchilili, ngayaba musamu wakuti bayuni bawuluka basike akuyaka zizumbo mumitabi yayo?”
Hetwelk wel het minste is onder al de zaden, maar wanneer het opgewassen is, dan is 't het meeste van de moeskruiden, en het wordt een boom, alzo dat de vogelen des hemels komen en nestelen in zijn takken.
33 Alimwi Jesu wakabambila chimbi chikozyanyo. “Bwami bwakujulu buli mbuli bumena bwamwanakazi bwakabweza akuswanizya zimpanzi zitaatu zyabusu bwa wiiti kusikila zyafufumuka.”
Een andere gelijkenis sprak Hij tot hen, zeggende: Het Koninkrijk der hemelen is gelijk aan een zuurdesem, welken een vrouw nam en verborg in drie maten meels, totdat het geheel gezuurd was.
34 Zyoonse ezi zintu Jesu wakazyaamba muzikozyanio kumakamu; aboobo takwe nchakamba katambide muchikozyanio.
Al deze dingen heeft Jezus tot de scharen gesproken door gelijkenissen, en zonder gelijkenis sprak Hij tot hen niet.
35 Echi chakalibobo kuchitila kuti chakambwa kwinda mumusinsimi chizuzikizigwe, Awo mpakamba kuti, “Ndiyojula mulomo muzikozyanisyo. Ndiyowamba zintu zyakasisikene kuzwa kumatangunino anyika.”
Opdat vervuld zou worden, wat gesproken is door den profeet, zeggende: Ik zal Mijn mond opendoen door gelijkenissen; Ik zal voortbrengen dingen, die verborgen waren van de grondlegging der wereld.
36 Jesu wakasiya makamu makamu akuya mungánda. Basikwiya bakwe bakeza kulinguwe akwamba kuti, “Tupandulwide chikozyanio chamasokwe amumuunda.”
Toen nu Jezus de scharen van Zich gelaten had, ging Hij naar huis. En Zijn discipelen kwamen tot Hem, zeggende: Verklaar ons de gelijkenis van het onkruid des akkers.
37 Jesu wakabasandula wamba elyo wakati, “Ooyo ubyala imbuto mbotu Mwana a Muntu.
En Hij, antwoordende, zeide tot hen: Die het goede zaad zaait, is de Zoon des mensen;
38 Muunda ninyika; mpawo imbuto mbotu, aba mbana baLeza bamubwami. Imasokwe mbana bamubi umwi.
En de akker is de wereld; en het goede zaad zijn de kinderen des Koninkrijks; en het onkruid zijn de kinderen des bozen;
39 Lino sinkondo wakabyala ngudyabulosi. Butebuzi ngimamanino achiindi, mpawo batebuzi mbaangelo. (aiōn )
En de vijand, die hetzelve gezaaid heeft, is de duivel; en de oogst is de voleinding der wereld; en de maaiers zijn de engelen. (aiōn )
40 Nkinkako mbuli masokwe mbabunganigwa akuumpwa amulilo, aboobo mbukuyooba kumamanino achiindi. (aiōn )
Gelijkerwijs dan het onkruid vergaderd, en met vuur verbrand wordt, alzo zal het ook zijn in de voleinding dezer wereld. (aiōn )
41 Mwana amuntu uyotuma baangelo bakwe, elyo bayobunganisya aanze abwami bwakwe zintu zyoonse zyakali kuchita kuti kube ababo bakachita zitelede.
De Zoon des mensen zal Zijn engelen uitzenden, en zij zullen uit Zijn Koninkrijk vergaderen al de ergernissen, en degenen, die de ongerechtigheid doen;
42 Bayobawalila mumabanga banga amulilo, nkubanoli kabakwila akuyoluma intwino.
En zullen dezelve in den vurigen oven werpen; daar zal wening zijn en knersing der tanden.
43 Elyo kuyoba bantu balume kabamweka mbuli zuba mubwami bwa Wisi. Ulamatwi, ngamvwe
Dan zullen de rechtvaardigen blinken, gelijk de zon, in het Koninkrijk huns Vaders. Die oren heeft om te horen, die hore.
44 Ibwami bwakujulu buli mbuli buvubi busisidwe mumuunda. Muntu wakabona akubusisa. Mukukondwa kwakwe wakinka, wakawuzya zintu zyoonse nzyakali azyo, akuyowula munda oyo.
Wederom is het Koninkrijk der hemelen gelijk aan een schat, in den akker verborgen, welken een mens gevonden hebbende, verborg dien, en van blijdschap over denzelven, gaat hij heen en verkoopt al wat hij heeft, en koopt dienzelven akker.
45 Alubo, Bwami bwakujulu bulimbuli muntu musambali uyandula ngale imbotu.
Wederom is het Koninkrijk der hemelen gelijk aan een koopman, die schone parelen zoekt;
46 Nakijana imwi ngale imbotu, wakeenda akuzya zyoonse nzyakalazyo zintu akuyoyiwula.
Dewelke, hebbende een parel van grote waarde gevonden, ging heen en verkocht al wat hij had, en kocht dezelve.
47 Alubo bwami bwakujulu buli mbuli kazamba kakawalwa mulwizi, mpawo kabungania baswi bamisyobo yoonse.
Wederom is het Koninkrijk der hemelen gelijk aan een net, geworpen in de zee, en dat allerlei soorten van vissen samenbrengt;
48 Nikakazula, bazubi bakakabweza, bazubi bakakakwelela aanze kunkomwe. Elyo bakakkala ansi akubungania imbotu muzibikilo, pesi zyakatali kabotu bakazisowa.
Hetwelk, wanneer het vol geworden is, de vissers aan den oever optrekken, en nederzittende, lezen het goede uit in hun vaten, maar het kwade werpen zij weg.
49 Kuyoba obo kumamanino achindi. Baangelo bayosika akuyowandanya babi kuzwa kubaluleme. (aiōn )
Alzo zal het in de voleinding der eeuwen wezen; de engelen zullen uitgaan, en de bozen uit het midden der rechtvaardigen afscheiden; (aiōn )
50 Bayobawalila mumabangabanga oko nkubayokwila akuyoluma intwino zyameno.
En zullen dezelve in den vurigen oven werpen; daar zal zijn wening en knersing der tanden.
51 “Mwazimvwa na zintu eezi zyoonse?” Basikwiiya bakati kulinguwe, “Iyii.”
En Jezus zeide tot hen: Hebt gij dit alles verstaan? Zij zeiden tot Hem: Ja, Heere!
52 Mpawo Jesu wakamba kuti kulimbabo, “Aboobo woonse mulembi wamulawu waba sikwiya kubwami bwakujulu ulimbuli muntu mwiningánda, ugwisya aanze zintu zyakwe zikulukulu ezipya kuzwa muzibikilo zyakwe.”
En Hij zeide tot hen: Daarom, een iegelijk Schriftgeleerde, in het Koninkrijk der hemelen onderwezen, is gelijk aan een heer des huizes, die uit zijn schat nieuwe en oude dingen voortbrengt.
53 Abobo nichakaba kuti Jesu wamaninsya zikozyanio ezi, wakazwa kubusena oobo.
En het is geschied, als Jezus deze gelijkenissen geeindigd had, vertrok Hij van daar.
54 Eelyo Jesu nakanjila kuchisi chakwe akuyiisya bantu muchikombelo chabo. Chakazwa chakuti bakagamba akwamba kuti, “Muntu oyu ubujana kuli busongo bwakwe anguzu zyamalele aaya?
En gekomen zijnde in Zijn vaderland, leerde Hij hen in hun synagoge, zodat zij zich ontzetten, en zeiden: Van waar komt Dezen die wijsheid en die krachten?
55 Oyu muntu teensi mwana wamubezi na? Sena banyina tabitwi kuti Meli? Sena bana bakwabo tabali ba Jemusi, Jozefu, Sayimoni a Judasi?
Is Deze niet de Zoon des timmermans? en is Zijn moeder niet genaamd Maria, en Zijn broeders Jakobus en Joses, en Simon en Judas?
56 Sena bachizi bakwe, tabali akkati kesu? Uzijana kuli zintu zyoonse ezi?”
En Zijn zusters, zijn zij niet allen bij ons? Van waar komt dan Dezen dit alles?
57 Bakalimvwa kabali amulandu anguwe. Pesi Jesu wakati kulimbabo, “Musinsimi takwe bulemu kunze akuchisi chakulimbabo amumpuli yakwe.”
En zij werden aan Hem geergerd. Maar Jezus zeide tot hen: Een profeet is niet ongeeerd, dan in zijn vaderland, en in zijn huis.
58 Alubo takwe pe nakachita malele miingi nkuko akambo kakutamusyoma kwabo.
En Hij heeft aldaar niet vele krachten gedaan, vanwege hun ongeloof.