< Makko 12 >
1 Mpawo wakasanguna kubaambila maambila mbali wakati, “Mwaalumi umwi wakabyala misamu yamisansa. Wakayakila lubaya aalinjiyo, wakasya dindi lyakudinina nsansa, akuyaka ingaze yasikulinda. Alimwi wakajana kupa bamwi balimi mpawo wakaya kuchisi chimbi.
και ηρξατο αυτοις εν παραβολαις λεγειν αμπελωνα εφυτευσεν ανθρωπος και περιεθηκεν φραγμον και ωρυξεν υποληνιον και ωκοδομησεν πυργον και εξεδοτο αυτον γεωργοις και απεδημησεν
2 Muchiindi chakutebula wakatuma umwi wababelesi bakwe kuyoobweza michelo yamansansa.
και απεστειλεν προς τους γεωργους τω καιρω δουλον ινα παρα των γεωργων λαβη απο του καρπου του αμπελωνος
3 Pesi balimi abo bakakumujata, akumuma, akumwaanda nkakutakwe nchakabweda aacho pe.
οι δε λαβοντες αυτον εδειραν και απεστειλαν κενον
4 Wakatuma uumbi mubelesi; oyo mwaalumi bakamutulula mumutwe akumusampawula. Wakatuma uumbi, alubo oyo bakakumujaya.
και παλιν απεστειλεν προς αυτους αλλον δουλον κακεινον λιθοβολησαντες εκεφαλαιωσαν και απεστειλαν ητιμωμενον
5 Wakatuma bambi bingi; bamwi bakawumwa, bamwi bakajayigwa.
και παλιν αλλον απεστειλεν κακεινον απεκτειναν και πολλους αλλους τους μεν δεροντες τους δε αποκτεινοντες
6 Kwakasyaala omwe biyo wakutuma, nkali mwana ngwaakali kuyandisya kapati. Wakamutuma nkali wakumaninsizya, wakati, “Bayomulemeka mwanaangu.”
ετι ουν ενα υιον εχων αγαπητον αυτου απεστειλεν και αυτον προς αυτους εσχατον λεγων οτι εντραπησονται τον υιον μου
7 Pesi balimi bakaambilana kuti, “Ooyu ngusimulya lukono. muze tumujaye, mpawo lukono luyoba lwesu.”
εκεινοι δε οι γεωργοι ειπον προς εαυτους οτι ουτος εστιν ο κληρονομος δευτε αποκτεινωμεν αυτον και ημων εσται η κληρονομια
8 Nkabela bakamujata akumujaya, akumuwaalila anze aamuunda waminsansa.
και λαβοντες αυτον απεκτειναν και εξεβαλον εξω του αμπελωνος
9 Aboobo ulachita buti mwani muunda? Ulasika akujaya balimi akape bambi muunda wamisaansa.
τι ουν ποιησει ο κυριος του αμπελωνος ελευσεται και απολεσει τους γεωργους και δωσει τον αμπελωνα αλλοις
10 Tamuna kwaabala na malembe: ‘Ibbwe lyakasowedwe abasikuyaka ndilyakazooba ibbwe lyachooko.
ουδε την γραφην ταυτην ανεγνωτε λιθον ον απεδοκιμασαν οι οικοδομουντες ουτος εγενηθη εις κεφαλην γωνιας
11 Mwaami ngwaakachichita eechi, mpawo chilabotezya kumenso eesu?’”
παρα κυριου εγενετο αυτη και εστιν θαυμαστη εν οφθαλμοις ημων
12 Eelyo bakayanduula nzila yakumwaanga aayo nkaambo bakaziba kuti wakali kwaamba mbabo kumaambila mbali aaya. Pesi bakayoowa inkamu yabantu yakaliwo, nkaako bakamusiya mpawo bakeenda.
και εζητουν αυτον κρατησαι και εφοβηθησαν τον οχλον εγνωσαν γαρ οτι προς αυτους την παραβολην ειπεν και αφεντες αυτον απηλθον
13 Muchiindi chitobela bakatuma bamwi baba Falisi aba Heloda kuli Jesu kuti bakamujate mumakani aakwe.
και αποστελλουσιν προς αυτον τινας των φαρισαιων και των ηρωδιανων ινα αυτον αγρευσωσιν λογω
14 Bakasika kulinguwe bakati, “Muyisi, tulizi kuti ulimwaalumi ulaabulemu usyomekede. Topenzegwi abantu, nkaambo toswiilizyi makani aamuntu na kulanga chiwa chamuntu; pesi uyiisya nzila ya Leza mbuli mbiibede amubwini. Chileede na kutela kuli Kkayisala na pe? Tweelede kuti tubbadale na, naa kuti pe?”
οι δε ελθοντες λεγουσιν αυτω διδασκαλε οιδαμεν οτι αληθης ει και ου μελει σοι περι ουδενος ου γαρ βλεπεις εις προσωπον ανθρωπων αλλ επ αληθειας την οδον του θεου διδασκεις εξεστιν κηνσον καισαρι δουναι η ου
15 Pesi Jesu wakalizi kuupawupa kwabo. Jesu wakababuzya kuti, “Kaambonzi nimulikweezya kunditeya?” Wakati, “Amundeetele nsiliva yanu alimwi ndiibone mbiibede.”
δωμεν η μη δωμεν ο δε ειδως αυτων την υποκρισιν ειπεν αυτοις τι με πειραζετε φερετε μοι δηναριον ινα ιδω
16 Elyo bakiiyeta nsiliva, alimwi wakababuzya kuti, “Mbubwani busyu obu? Alimwi ndizina lyani lilembedwe mpawo?” Bakasandula kuti, “Nzizya Kkayisala.”
οι δε ηνεγκαν και λεγει αυτοις τινος η εικων αυτη και η επιγραφη οι δε ειπον αυτω καισαρος
17 Mpawo Jesu wakati kulimbabo, “Amupe Kkayisala zyaKkayisala, alimwi mupe Leza izya Leza.” Bakaba aakugamba aatala anguwe.
και αποκριθεις ο ιησους ειπεν αυτοις αποδοτε τα καισαρος καισαρι και τα του θεου τω θεω και εθαυμασαν επ αυτω
18 Mpawo ba Saduki, baamba kuti takwe bubuke, bakaza kulinguwe amubuzyo. Bakati,
και ερχονται σαδδουκαιοι προς αυτον οιτινες λεγουσιν αναστασιν μη ειναι και επηρωτησαν αυτον λεγοντες
19 “Muyisi, Mozesi wakatulembela kuti, 'Na mukulana wamulumi mpawo wasiya mwanakazi kabatakwe bana, mwaalumi weelede kukwata mukamufu mpawo babe abana bamukulana.'
διδασκαλε μωσης εγραψεν ημιν οτι εαν τινος αδελφος αποθανη και καταλιπη γυναικα και τεκνα μη αφη ινα λαβη ο αδελφος αυτου την γυναικα αυτου και εξαναστηση σπερμα τω αδελφω αυτου
20 Kwakali bana bachaalumi bali musanu ababili. Mutaanzi wakakwata mpawo wakafwa katasiide mwana naba womwe.
επτα αδελφοι ησαν και ο πρωτος ελαβεν γυναικα και αποθνησκων ουκ αφηκεν σπερμα
21 Wachibili wakakwata mukamufu, pesi alakwe wakafwa katasiide mwana. Chakaba mbubo akuli watatu.
και ο δευτερος ελαβεν αυτην και απεθανεν και ουδε αυτος αφηκεν σπερμα και ο τριτος ωσαυτως
22 Tawope akati kababa bali musanu ababili wakasiya mwana. Kumamanino, alakwe mwanakazi wakafwa.
και ελαβον αυτην οι επτα και ουκ αφηκαν σπερμα εσχατη παντων απεθανεν και η γυνη
23 Kububuke bwabafu, oyu mwanakazi uyooba wani? Mbunga boonse kabali musanu abatatu bakalimukwete.”
εν τη ουν αναστασει οταν αναστωσιν τινος αυτων εσται γυνη οι γαρ επτα εσχον αυτην γυναικα
24 Jesu wakasandula kuti, “Tamuli mubulubizi na kambo malembe tamwaazi naa kuti manguzu aa Leza?
και αποκριθεις ο ιησους ειπεν αυτοις ου δια τουτο πλανασθε μη ειδοτες τας γραφας μηδε την δυναμιν του θεου
25 Bafu nibayoobuka, tabakoyookwata nikuba kukwatanisigwa; bayooba mbuli bangelo kujulu.
οταν γαρ εκ νεκρων αναστωσιν ουτε γαμουσιν ουτε γαμισκονται αλλ εισιν ως αγγελοι οι εν τοις ουρανοις
26 Lino mukwaamba atala abafu nibayoobuka temwakabala na muBbuku lyaMozesi, kuleezyo zyakachitika kuchiteyo, Leza mbakaambula kulinguwe, ‘Ndime Leza wa Abbulamu, Leza wa Ayizeki, alubo Leza wa Jakobo?'
περι δε των νεκρων οτι εγειρονται ουκ ανεγνωτε εν τη βιβλω μωσεως επι της βατου ως ειπεν αυτω ο θεος λεγων εγω ο θεος αβρααμ και ο θεος ισαακ και ο θεος ιακωβ
27 Tali Leza wabafwide, pesi ngwababapona. Mulilubizizye kapati!”
ουκ εστιν ο θεος νεκρων αλλα θεος ζωντων υμεις ουν πολυ πλανασθε
28 Umwi wabayisyi bamulawo naakasika wakamvwa kabakazyania. Nkabwene kuti Jesu wakali wabapa nsandulo mbotu, wakabuzya Jesu kuti, “Nguuli mulawo mupati kwiinda imwi akati kamilawo yoonse?” Jesu wakamusandula kuti,
και προσελθων εις των γραμματεων ακουσας αυτων συζητουντων ειδως οτι καλως αυτοις απεκριθη επηρωτησεν αυτον ποια εστιν πρωτη πασων εντολη
29 “Ngooyu: ‘Amuswiilile, noma Izilayeli, Mwaami Leza wesu, Mwaami ngumwi.
ο δε ιησους απεκριθη αυτω οτι πρωτη πασων των εντολων ακουε ισραηλ κυριος ο θεος ημων κυριος εις εστιν
30 Yanda Mwami Leza wako amoyo wako woonse, amizeezo yako yoonse, mpawo amanguzu aako woonse.’ Wabili ngooyu:
και αγαπησεις κυριον τον θεον σου εξ ολης της καρδιας σου και εξ ολης της ψυχης σου και εξ ολης της διανοιας σου και εξ ολης της ισχυος σου αυτη πρωτη εντολη
31 ‘Yanda mweenzinyokwe mbuli mboliyanda.’ Tuwope mulawo mupati wiinda eeyi.”
και δευτερα ομοια αυτη αγαπησεις τον πλησιον σου ως σεαυτον μειζων τουτων αλλη εντολη ουκ εστιν
32 Oyu mwaalumi wakasandula kuti, “Waamba kabotu omuyisyi, waamba kabotu kuti Leza ngumwi alubo takukwe umbi kunze kwakwe alike.
και ειπεν αυτω ο γραμματευς καλως διδασκαλε επ αληθειας ειπας οτι εις εστιν θεος και ουκ εστιν αλλος πλην αυτου
33 Kumuyanda amoyo wako woonse, akumvwisisisya kwako alubo amanguzu aako woonse, mpawo akuyanda simabambanwa wako mbuli mboliyanda nkubotu loko kwiinda zipayizyo.”
και το αγαπαν αυτον εξ ολης της καρδιας και εξ ολης της συνεσεως και εξ ολης της ψυχης και εξ ολης της ισχυος και το αγαπαν τον πλησιον ως εαυτον πλειον εστιν παντων των ολοκαυτωματων και των θυσιων
34 Lino Jesu naakabona kuti wasandula chabuchenjezu, wakati kuli nguwe, “Tolikulepe a Bwami bwa Leza.” Elyo kuzwa awo tawope naba omwe wakeezya kumubuzya iimbi mibuzyo.
και ο ιησους ιδων αυτον οτι νουνεχως απεκριθη ειπεν αυτω ου μακραν ει απο της βασιλειας του θεου και ουδεις ουκετι ετολμα αυτον επερωτησαι
35 Nkali kuyiisya Jesu mulubuwa lwatempele, wakabuzya mubuzyo wakati, “Nkamboonzi bayiisi bamulawo nibati Kilisitu mwana waDavida? We lwakwe
και αποκριθεις ο ιησους ελεγεν διδασκων εν τω ιερω πως λεγουσιν οι γραμματεις οτι ο χριστος υιος εστιν δαβιδ
36 Devidi, kaambuzigwa a Muuya Uusalala, wakachaamba antanganana wakati: ‘Mwami wakati kuMwami wangu, kkala kukuboko kwachilisyo kwangu kusikila basinkondonyokwe ndibabike kunsi amawulu aako.’
αυτος γαρ δαβιδ ειπεν εν τω πνευματι τω αγιω ειπεν ο κυριος τω κυριω μου καθου εκ δεξιων μου εως αν θω τους εχθρους σου υποποδιον των ποδων σου
37 We lwakwe Devidi umwiita kuti ‘Mwami.’ Ani inga ulaba mwana wakwe biyeni?” Inkamu yabantu yaka muswiilizya chalumwemwe.
αυτος ουν δαβιδ λεγει αυτον κυριον και ποθεν υιος αυτου εστιν και ο πολυς οχλος ηκουεν αυτου ηδεως
38 Naakalikuyiisya Jesu wakati, “Amubachenjelele bayiisi bamulawo balayandisya kweendeenda kabatungana mulongo kabajuzigwa kumasambalilo,
και ελεγεν αυτοις εν τη διδαχη αυτου βλεπετε απο των γραμματεων των θελοντων εν στολαις περιπατειν και ασπασμους εν ταις αγοραις
39 alubo akupegwa zyuuno zibotu mumambungano akulemekwa kapati aabungene bantu.
και πρωτοκαθεδριας εν ταις συναγωγαις και πρωτοκλισιας εν τοις δειπνοις
40 Balanyonyoona maanda abamukabafu kabakomba ankombyo ndamfu chakweebwa. Aaba bantu bayoopegwa chisubulo chipati.”
οι κατεσθιοντες τας οικιας των χηρων και προφασει μακρα προσευχομενοι ουτοι ληψονται περισσοτερον κριμα
41 Jesu wakakkala kumbali lyachiykoobwedo chazituzyo mung'anda ya Leza; bantu nibakalikuwaala mali muchiyobweedo. Bavubi biingi bakalikuwala imali nyingi.
και καθισας ο ιησους κατεναντι του γαζοφυλακιου εθεωρει πως ο οχλος βαλλει χαλκον εις το γαζοφυλακιον και πολλοι πλουσιοι εβαλλον πολλα
42 Pesi mukamufu muchete wakabika biyo tupeni tobile, tweelene aaseleni lyomwe.
και ελθουσα μια χηρα πτωχη εβαλεν λεπτα δυο ο εστιν κοδραντης
43 Lino wakayita basikwiiya bakwe, wakati, Ndiikumwaambila kasimpe kuti, ooyu mukamufu wabika kwiinda boonse muchiyobwedo.
και προσκαλεσαμενος τους μαθητας αυτου λεγει αυτοις αμην λεγω υμιν οτι η χηρα αυτη η πτωχη πλειον παντων βεβληκεν των βαλοντων εις το γαζοφυλακιον
44 Boonse bapa mukweendelana abuvubi bwabo; pesi we, mubuchete bwakwe, wabika zyoonse nzyaalangilide mubuumi bwakwe kuti apone anzizyo.”
παντες γαρ εκ του περισσευοντος αυτοις εβαλον αυτη δε εκ της υστερησεως αυτης παντα οσα ειχεν εβαλεν ολον τον βιον αυτης