< Joni 11 >
1 Lino umwi mwalumi walikutegwa Lazalo wakalikuchiswa. Wakali kuzwa ku Bbetani, igunzi mwakali kukkala Meli a amuchizi wakwe Maata.
Det var ein som låg sjuk, Lasarus frå Betania, den vesle byen som Maria og Marta, syster hennar, budde i.
2 Meli nguwe oyo iwakananika Mwami amuunde akumusinda mawulu akwe amasusu, ngula mukulana Lazalo wakachisidwe.
Maria var den som salva Herren med myrrasalve, og turka føterne hans med håret sitt; og det var bror hennar, Lasarus, som låg sjuk.
3 Bachizi bakananizya mulumbe kuli Jesu kabaamba kuti, 'Mwami, Langa, ooyo ngoyandisya wachiswa.”
Systerne sende då bod til honom med dei ordi: «Herre, han som du hev so kjær, ligg sjuk!»
4 Jesu nakamvwa eezi, wakati, “Óku kuchiswa tekwakufwa pe, pesi nkwabulemu bwa Leza kuti akonzye kulemekwa kuli nzizyo.”
Då Jesus høyrde det, sagde han: «Den sotti er’kje nokor helsott, men ho er til Guds æra; Guds son skal få æra av det.»
5 Lino Jesu wakali kuyandisya Maata, mwanike wakwe, a Lazalo.
Jesus heldt mykje av Marta og syster hennar og Lasarus.
6 Nakamvwa kuti Lazalo wachiswa, Jesu wakakkala kwamazuba aabili lubo kubusena oobo nkwakabede.
Då han no høyrde at Lasarus låg sjuk, drygde han endå tvo dagar på den staden han var;
7 Mpawo nikwakiinda eezi, wakati kuli basikwiiya bakwe, “Tubwede lubo ku Judiya.”
då fyrst sagde han til læresveinarne sine: «Kom, lat oss fara til Judæa att!»
8 Basikwiya bakati kuli nguwe, “Muyiisyi, lino lino bama Juda balokwezezya kuti bakutulule alimwi uyanda kubweda luubo?”
«Rabbi, » sagde læresveinarne, «nyst vilde jødarne steina deg, og so fer du dit att!»
9 Jesu wakavwila, “Taakuli mahoola alikkumi aabili na amumuuni mubuzuba bumwi? Na umwi weenda izuba kaliliwo, takonzyi pe kuti aligubbule, nkambo unobona amumuni wenyika.
«Er det’kje tolv timar i dagen?» svara Jesus; «den som gjeng um dagen, snåvar ikkje; for han ser ljoset åt denne verdi;
10 Nikuba boobo, kuti weenda mansiku, ulawaa nkambo mudima tuli anguwe.”
men den som gjeng um natti, han snåvar, av di han ikkje hev ljoset i seg.»
11 Wakaamba zintu ezi, nakamana kwamba ezi, wakati kuli mbabo, imuzyalwama Lazalo ulookona, pesi njankuko kuchitila kuti nkamubusye kuzwa mukoona.”
So tala han, og um eit bil segjer han til deim: «Lasarus, venen vår, hev sovna; men no gjeng eg av og vekkjer honom.»
12 Basikwiya mpawo bakati kuli nguwe, “Mwaami na kali ulokoona, ulabuka.”
«Herre, hev han sovna, so vert han nok god att, » sagde læresveinarne.
13 Lino Jesu wakalaambide akufwa kwakwe, pesi bakayeya aanga wakali kwambula akoona kwakulyokezya.
Jesus hadde meint at han var slokna; men dei tenkte han tala um vanleg svevn.
14 Mpawo Jesu wakabambila kanzambwenene kuti, “Lazalo wafwa.
Då sagde Jesus reint ut: «Lasarus hev slokna!
15 Ndabotelwa, nkambo kandinywe, kuti tendaliwope pe kuchitila kuti musyome. Twende kulinguwe.
Og for dykkar skuld er eg glad at eg ikkje var der, so de kann koma til å tru. Men kom, lat oss ganga til honom!»
16 Tomasi, ooyo walikwitwa kuti Didimasi, wakati kuli basikwiyanyina “Twiinke andiswe kuchitila kuti tukafwe a Jesu.”
Tomas - han som me kallar Didymus - sagde då til dei andre læresveinarne: «Lat oss ganga med, so me kann døy med honom!»
17 Nakasika Jesu wakajana kuti Lazalo wakali mukabanda kwamazuba aane.
Då Jesus kom fram, fekk han vita at Lasarus alt hadde lege fire dagar i gravi.
18 Lino Bbeteli yakali afwifwi a Jelusalema, mweelwe walikusika kumamayila obile.
Betania låg ikkje langt frå Jerusalem, berre ein fjordung på lag,
19 Bama Juda biingi bakalizide kuli Maata a Meli, kuzobaambulizya atala amuchizi wabo.
og mange jødar var komne til Marta og Maria, og vilde trøysta dei i sorgi yver broren.
20 Eelyo Maata, nakamvwa kuti Jesu wasika, wakayinka wakuswanana awe, pesi Meli wakali kkede mungánda.
Då no Marta høyrde at Jesus kom, gjekk ho til møtes med honom; men Maria sat heime.
21 Mpawo Maata wakati kuli Jesu, “Mwami, aanoli wakaliwo, mukulana wangu tayinofwa pe.
Då sagde Marta til Jesus: «Herre, hadde du vore her, so hadde ikkje bror min døytt.
22 Nikuba lino, ndilizi kuti kufumbwa nchokumbila kuli Leza, ulakupa.
Men eg veit kor som er, at alt det du bed Gud um, det vil Gud gjeva deg.»
23 Jesu wakati kulinguwe, “Mukulana wako ulabuka lubo.”
Jesus segjer til henne: «Bror din skal standa upp att.»
24 Maata wakati kulinguwe, “Ndizi kuti ulabuka lubo kububuke muzuba lyakumamanino.”
«Eg veit at han skal standa upp att når alle stend upp, på den siste dag, » svara Marta.
25 Jesu wakati kulinguwe, “Ndendime bubuke abuumi, Ooyo uusyoma mulindime nikuba kuti wafwa, uyopona;
Då sagde Jesus til henne: «Eg er uppstoda og livet! Den som trur på meg, skal liva, um han so døyr,
26 alimwi kufumbwa oyo upona akusyoma mulindime takoyofwa pe. Ulazisyoma na eezi?” (aiōn )
og kvar den som liver og trur på meg, skal i all æva ikkje døy. Trur du det?» (aiōn )
27 Wakati kulinguwe, “Iyii, Mwami, ndilasyoma kuli nduwe Kkilisito, Mwana wa Leza, ooyo utazosike munyika.”
«Ja, Herre, » svara ho, «eg hev trutt, og trur, at du er Messias, Guds son, han som skulde koma til verdi.»
28 Naakamba ezi wakazwa waya kukwita Meli chakusisilikizya. Wakati, “Muyiisyi ulaano alubo ulokukwiita.”
Med so sagt gjekk ho av’stad og kalla på Maria, syster si, og sagde til henne i løynd: «Meisteren er her og spør etter deg.»
29 Mpakamvwa ezi, wakanyampuka achakufwambana akwinka kulinguwe.
Då ho høyrde det, reiste ho seg snøgt og gjekk ut til honom.
30 Li no Jesu takalina kusika pe mumunzi pesi wakachili kubusena ooko Maata nkwakamuswene.
Jesus hadde endå ikkje kome inn i byen; han var endå på den staden der Marta hadde møtt honom.
31 Mpawo awo ba Juda, bakalanguwe mungánda bakali kumumbulizya nibakabona Meli kanyampuka chakufwambana kaaya aanze bakamutobela kabayeeya aanga wakali kuya kuchuumbwe kukuyolila.
Då jødarne som var heime hjå Maria og trøysta henne, såg at ho brått reiste seg og gjekk ut, fylgde dei etter henne; dei tenkte ho gjekk ut til gravi og vilde gråta der.
32 Meli nakasika abusena aawo Jesu mpakabede akumubona wakawida kundyato zyakwe akwamba kuti, “Mwami aanoli walaano, Mukulana wangu natafwide pe.”
Som no Maria kom dit som Jesus var og fekk sjå honom, kasta ho seg ned for føterne hans og sagde: «Herre, hadde du vore her, so hadde ikkje bror min døytt.»
33 Jesu nakamubona kalila, abaJuda mbakazide aabo kabalila, wakeetelela, wakatazikana akujatwa mumoyo wakwe.
Då Jesus såg at ho gret, og at jødarne som hadde fylgt henne gret, vart han harm i hugen og øste seg upp og sagde:
34 Wakati, “nkokuli nkumwakakumulazika?” Bakati kuli nguwe, “Mwami, boola uzobone.”
«Kvar hev de lagt honom?» - «Kom og sjå, Herre!» svara dei.
36 Mpawo ba Juda bakati, “Boona kuti Lazalo walikumuyanda biyeni!”
Då sagde jødarne: «Sjå kor kjær han hadde honom!»
37 Pesi bamwi baabo bakaamba kuti, “Talikukonzya na ooyu mwalumi wakajula meso amuntu moofu, kuchitila kuti ooyu muntu atafwi?”
Og sume av deim sagde: «Kunde ikkje han som opna augo på den blinde, ha gjort det so at denne mannen ikkje hadde døytt?»
38 Mpawo Jesu, kachizwide kukatazikana mulinguwe, wakayinka kuchuumbwe. Lino chumbwe yakali mpako, nkabela kwakasinkidwe ibbwe mpawo.
Då vart Jesus på nytt harm inni seg og gjekk burt til gravi; det var ein heller, og det låg ein stein attfyre.
39 Jesu wakati, “Mugwisye ibbwe, “Maata muchizi wa Lazalo, ooyo iwakafwide wakati kuli Jesu, “Mwami, kuli eechi chiindi mubili unoli wabola, nkambo waba amazuba aane kafwide.
«Tak steinen ifrå!» segjer Jesus. Då segjer Marta, syster åt den avlidne: «Herre, det tevjar alt av honom, for han hev lege der på fjorde dagen!»
40 Jesu wakati kulinguwe, “Tendakwambila na kuti, wasyoma ulabona bulemu bwa Leza?”
Jesus segjer til henne: «Sagde eg deg ikkje at dersom du trur, skal du få sjå Guds herlegdom!»
41 Mpawo bakagwisya ibbwe balibikka kumbali. Jesu wakalanga kujulu akwamba kuti, “Taata, ndakulumba kuti wandiswilizya.
So tok dei steinen ifrå. Og Jesus lyfte augo mot himmelen og sagde: «Fader! eg takkar deg for di du hev høyrt meg!
42 Ndalizi kuti ulandiswilizya chiindi choonse, pesi nkambo kankamu yabantu bayimvwi akati kangu nchindamba eezi, kuchitila kuti basyome kuli nduwe nuwakandituma.”
Eg visste nok at du alltid høyrer meg; men for folket skuld som stend her kringum, segjer eg dette, so dei skal tru at det er du som hev sendt meg.»
43 Nakamana kwambula ezi, wakawompolola ajwi lilaajulu, “Lazalo, zwida aanze!”
Då han det hadde sagt, ropa han med høg røyst: «Lasarus, kom ut!»
44 Mwalumi wakafwide wakazwida aanze, mawulu akwe amaboko akali zambilidwe asila. Jesu wakati kuli mbabo, “Amumuzambanune mumuleke ayeende.”
Ut kom den daude, med føterne og henderne sveipte i lindar, og med ein sveiteduk bunden kring andlitet. «Løys honom, so han fær ganga!» sagde Jesus til deim.
45 Mpawo bamaJuda biingi bakazide kuli Meli akubona ezyo Jesu nzyakachita, bakasyoma mulinguwe;
Mange av jødarne, alle dei som var komne til Maria og hadde set det han gjorde, trudde då på honom.
46 pesi bamwi baabo bakaya kuba Falisi bakubabuzya izintu Jesu nzyakali wachita.
Nokre av deim gjekk til farisæarane og sagde deim kva Jesus hadde gjort.
47 Mpawo bapati babapayizi abaFalisi bakabungania bwendelezi amwi akwamba kuti, “Niinzi nchitutachite? Ooyu mwalumi uchita zitondezyo zyiingi.
Då kalla øvsteprestarne og farisæarane det Høge Rådet i hop til eit møte og sagde: «Kva skal me gjera? Denne mannen gjer mange teikn!
48 Kuti tumusiye alikke kali boobu, boonse balasyoma kuli nguwe; ma Loma balaza akututolela busena bwesu achisi chesu.”
Let me honom få halda på soleis, kjem alle til å tru på honom, og då kjem romarane og tek både landet og folket vårt.»
49 Nikuba oobo, umwi mwalumi akati kabo, Kkeyifasi, wakali mupayizi mupati ooyo munyaka, wakati kuli mbabo, Taakwe nchimuzi pe.
Og ein av deim, Kajafas - han var øvsteprest det året - sagde til deim:
50 Tamulangisisyi na kuti nchibotu kuli ndinywe kuti kufwe umwi muntu kafwida bantu kwinda kuti nyika yoonse ifwidilile.”
«De veit ingen ting! Ikkje heller tenkjer de på at det er til bate for dykk at ein mann døyr for landslyden, so ikkje heile folket gjeng til grunns.»
51 Lino eechi wakachaamba kachitazwide mulinguwe anukuti wakali mupayizi mupati oyo munyaka, wakasinsima kuti Jesu welede kufwida nyika;
Det sagde han ikkje av seg sjølv, men av di han var øvsteprest det året, var ordi hans ein spådom um at Jesus skulde døy for folket,
52 kutali chisi luzutu, pesi kuchitila kuti baana baLeza abo basanseene babunganisigwe aamwi babe umwi.
og ikkje berre for folket, men at han og skulde samla i hop til eitt Guds born som er spreidde ikring.
53 Mpawo kuzwa eelyo izuba kaziya kunembo bakalangula inzila yakuti Jesu bamujaye.
Frå den dagen lagde dei upp råd um å drepa honom.
54 Jesu takachili kweenda antanganana pe akati kaba Juda, pesi wakeenda wazwa waya kuli imwi inyika afwifwi akunkaanda mudolopo litegwa Efulemu. Nkuko nkwakakkala abasikwiiya bakwe.
Difor gjekk ikkje Jesus lenger fritt ikring millom jødarne, men for derifrå til dei bygderne som ligg tett med øydemarki, til ein by som heiter Efraim; der heldt han til eit bil med læresveinarne sine.
55 Lino ipasika lyabama Juda lyakali lyaba afwifwi, mpawo biingi bakaya ku Jelusalema kabazwa kuzisi bayinka kuti bakalisalazye beni.
No leid det nær til påskehelgi åt jødarne, og mange for frå bygderne upp til Jerusalem fyre påske og skulde helga seg.
56 Bakali kuyandula Jesu, kabalo kwambula umwi awumwi kabayimvwi muchikombelo, “Muyeyayi loko? kuti ulaleka kusika kupobwe?”
Då leita dei etter Jesus, og sagde seg imillom med dei stod i templet: «Kva tenkjer de? Kjem han slett ikkje til høgtidi?»
57 Lino bapayizi bapati aba Falisi bakali bapa malayilile akuti kufumbwa muntu unoli ulizi ooko Jesu nkwanobede, uyelede kuzyamba kuchitila kuti bamujate.
Men øvsteprestarne og farisæarane hadde gjeve påbod um at dersom nokon fekk vita kvar han var, skulde han segja frå, so dei kunde gripa honom.