< 1 Ba Kkolinto 15 >
1 Lino ndayanda kuti kuzibikane akulindinwe, nobakwesu, makani ngindakamwambila alimwi ngimwimikilide.
Rád bych vám, bratři, připomněl, že i dnes hlásám totéž radostné poselství jako na začátku, jak jste je i vy přijali a na něm založili svou víru.
2 Alimwi ngimufutulwa awo, na mwajatisya majwi ngindakamukambawukila, kunze kwakuti mwakasyoma chitawo.
V něm je vaše záchrana, pokud se ho pevně držíte v té podobě, jak jsem vám je předal. Stojí-li vaše víra na něčem jiném, není víc než pouhou iluzí.
3 Nkambo ndakamwabila nchindakatambula lutanzi, ikuti Kkilisito wakafwida zibi zyesu mbuli malembe mbwaamba,
Učil jsem vás tomu, k čemu jsem byl sám přiveden: že Kristus zemřel za naše viny,
4 ikuti wakazikwa akuti wakabusigwa mubuzuba bwatatu mbuli malembe mbwaamba.
byl pohřben, ale třetí den vstal z mrtvých, jak to vše Bůh už dávno předtím nechal zapsat do starých Písem.
5 Kkilisito wakalibonya kuliSifasi, akuli balikumi;
Pak se ukázal Petrovi, potom všem zbývajícím dvanácti.
6 mpawo wakalibonya kulibakwesu balimyanda musanu kuchindi chimwi. Bayingi babo bachili bawumi, pesi bamwi bakafwa.
Později ho vidělo přes pět set svědků společně; někteří z nich už nežijí, ale většina dosud ano.
7 Mpawo wakalibonya kuliJemusi akubatumwa boonse.
Pak ho uviděl Jakub a ostatní apoštolové
8 Kumamanino azyoonse, wakalibonya kulindime, kukabunga mbulimuntu wakazyalwa kalimbwelule.
a docela nakonec se ukázal i mně, ač jsem toho nejméně hoden.
9 Nkaambo ndime munini wabo boonse batumwa. Tandelede kwamba kutegwa mutumwa nkambo ndakapenzya mbungano yaLeza.
Vždyť mezi všemi apoštoly jsem já ten poslední, a to je pro mne ještě přílišná čest po tom, jak jsem pronásledoval církev.
10 Pesi nkambo kaluzyalo lwaLeza ndili nzindilinzizyo, alimwi luzyalo lwakwe mulindime te lwakaba lwabuyo pe. Pesi ndakabeleka changuzu kwinda boonse. Asi kakutensi ndime pe, pesi nduzyalo lwaLeza olo lulandime.
Bůh se však nade mnou slitoval a jen z jeho milosti jsem to, co jsem. A nebylo to nadarmo: vykonal jsem mnohem víc práce než všichni ostatní. Ale co to říkám – ne já, nýbrž Bůh, jehož jsem byl nástrojem.
11 Nkikako na ndime na kuti mbabo, twaka kambawuka alimwi mwakasanduka.
Ostatně ať už jsem to já nebo někdo jiný, všichni hlásáme totéž poselství, které jste již přijali i vy.
12 Lino na kula kambawukwa kuti Kkilisito wakabusigwa kuzwa kubafu, lino nkambonzi bamwi banu nibamba kuti bubuke bwabafu?
Jestliže však věříte, že Kristus vstal z mrtvých, jak potom mohou někteří z vás tvrdit, že mrtví už nikdy neožijí?
13 Pesi na takwe bubuke bwabafu, chamba kuti olo Kkilisito takwe nakabusigwa kubafu.
Kdyby měli pravdu, pak by i Kristus musel dosud ležet v hrobě.
14 Alimwi na Kkilisito tabukide kubafu, nkikako kukambawuka kwesu nkwabuyo, alimwi lusyomo lwesu ndwabuyo.
A jestli Kristus zůstal v hrobě, všechno naše mluvení o něm a veškerá vaše důvěra v Boha jsou naprosto zbytečné, bezvýznamné a nesmyslné
15 Alubo, tulajanika katuli bakamboni bakubeja atala aLeza, nkambo twakapa bukamboni bwakuti Leza wakamubusya Kkilisito kuzwa kubafu. Pesi katamubusizye pe, na ndisimpe kuti bafwide tababukide pe.
a všichni my, apoštolové, jsme lháři a podvodníci, když o Kristu prohlašujeme, že vstal z mrtvých.
16 Nkambo na bafu tababukide, alakwe Kkilisito takabukide pe.
Nevěříte-li v možnost vzkříšení, popíráte i zmrtvýchvstání Kristovo.
17 Alimwi na Kkilisito tabukide, lusyomo lwanu ndwabuyo alimwi muchili muzibi zyanu.
A jestliže Kristus nevstal z mrtvých, jakou máte naději? Vaše viny zůstaly neodčiněny, stejně jako viny těch, kteří zemřeli před vámi.
18 Chaamba kuti abo bafwa muliKkilisito abalabo bakafwidilila.
19 Kuti kakulikuti bulangizi bwesu bulimuliKkilisito, kubantu boonse twelede kufwidwa insoni.
Jestliže jsme na Krista vsadili jen pro časný život, neužijeme ani tolik co ateisté. A pak jsme tedy nejubožejší ze všech lidí!
20 Pesi lino Kkilisito wakbusigwa kuzwa kubafu mbuli muchelo mutazi wabaabo boona.
Skutečnost je však taková, že Kristus opravdu vstal, a to je nám zárukou, že ještě další budou po něm následovat.
21 Nkambo lufu lwakaza amuntu, amuntu lubo bubuki bwabafu buyosika.
Na počátku dějin člověk svou neposlušností způsobil, že se lidstvo dostalo pod vládu smrti. Kristus, prototyp nového člověka, tuto vládu smrti zase zlomil. My jsme od svých předků zdědili smrt jako nevyhnutelný úděl; kdo však přijme za svůj Kristův život, bude sdílet jeho úděl i ve vzkříšení z mrtvých.
22 Mbuli kuti muliAdamu woonse muntu ulafwa, amuliKkilisito woonse ulaba muumi.
23 Pesi umwi awumwi mumabambe akwe: Kkilisito, ulinguwe muchelo mutanzi, aboonse abo balimuli Kkilisito bayoba bawumi kukuboola kwakwe.
Všechno má svůj pořádek: nejdříve vstal Kristus, při jeho druhém příchodu pak přijdou na řadu ti, kteří k němu patří.
24 Ayooba ngimamanino, awo nayojosya bwami kuliLeza Taata. Elyo nayolobya bwendelezi abaami abasinguzu.
Kristův boj o vítězství nad silami zla a smrti zatím stále ještě pokračuje; smrt sice už prohrála, ale ještě není docela zničena. Až Kristus zlomí moc všech svých nepřátel a své království odevzdá Bohu Otci, dějiny se uzavřou.
25 Nkambo ulelede kwendelezya kusikila akabike basinkondonyina boonse kunsi azituta zyakwe.
26 Sinkondonyina wamamanino ngwayolobya ndufu.
27 Nkambo, “wakabika zintu zyoonse kumawulu akwe.” Pesi naamba kuti “wakabika zintu zyoonse,” zilantanganana kuti ezi tazilikubikilizya oyo wakabika zintu kunsi lyakwe.
Bůh totiž svěřil Kristu veškerou moc nad celým vesmírem – samozřejmě s výjimkou sebe sama.
28 Kuti zintu zyoonse zyakabikwa kunsi lyakwe, we mwana lwakwe uyoba kunsi lyayoyo wakabika zintu kunsi lyakwe, kuti Leza akabe nguwe muli zyoonse.
Až tedy Kristus zvítězí nad posledním odpůrcem, tehdy přijde ke svému Otci a složí mu všechnu svou moc k nohám, takže nakonec bude svrchovaným vládcem zase sám Bůh.
29 Na kuti niinzi nchibayochita aabo bakabbabbatizigwa kulufu? Kuti na bafu takwe nibayoobusigwa, nkaambonzi nibayobbabbatizigilwa ambabo?
Ale ještě zpět ke vzkříšení: Jak zdůvodníte, že někteří z vás v Korintu podstupují zkoušky a utrpení pro svoji víru? Jaký to má smysl, jestliže nebude vzkříšení z mrtvých?
30 Nkambonzi nituli mukufwa chiindi achiindi?
A proč my stále riskujeme svůj život a denně se díváme smrti v tvář?
31 Ndilafwa buzuba abuzuba! Eechi nichonzyo mbuli kulikankayizya kwangu mulindinwe, ndundilalo muliKkilisito Jesu Mwami wangu.
Ujišťuji vás při všem, co pro mne znamenáte, že skutečně hledím každý den smrti do tváře.
32 Ninzi nchindijana, kuzwa kumaboneno abuntu, kanzonga ndakalwana abbulu wangombe kuEfeso, nkukuti bafu tababuki? “Atulye tunywe nkaambo junza tulafwa.”
K čemu by byl i můj boj na život a na smrt tenkrát v Efezu? Kdyby po smrti nebylo už s čím počítat, mohl bych si to všechno ušetřit a řídit se raději příslovím „dnes užívej života, zítra můžeš být po smrti“.
33 Mutenwi pe: “Kabunga kabi kalajaya kupona kulikabotu.”
Takovými názory se však nedejte zmást. Špatná myšlenka je matkou zlého činu.
34 Mupone kabotu! Mupone buumi bwakululama mutendeli anembo akubisya nkaambo bamwi banu tabakwe luzibo lwaLeza. Ndamwambila eechi kuti ndimusye nsoni.
Uvažujte tedy střízlivě a nezahrávejte si se zlem. Vždyť je to ostuda – někteří z vás se pokládají za křesťany, a přitom nemají ani ponětí o základních věcech víry.
35 Pesi umwi ulamba kuti, “Ani babusigwa byeni bafu, alimwi bayoba amibili ilibyeni?”
Někdo by se ovšem mohl zeptat: „Jak budou ale vzkříšeni ti mrtví? Jaké pak budou mít tělo?“
36 Inwebo nobafubafuba eecho nchimubyala tachikonzyi kuba abuumi chatafwa.
Dětinská otázka! Odpověď roste na tvé vlastní zahrádce. Když semeno zapadne do země, vzejde z něho nová rostlinka – ono samo však tím „zemře“, zanikne.
37 Nchimwakabyala nachensi ngumubili uyoba pesi inseke itakamene. Ngelakonzya kuba witi na chimbi chintu.
Co ze semene vyklíčí, ani zdaleka se mu nepodobá: zasel jsi suché zrnko pšenice nebo něčeho jiného,
38 Pesi uyoyipa mubili mbuli mbwasala, akulimwi nseke mubili wayo.
ale životu skrytému v tom semeni dá Bůh novou, nádhernou podobu, nový tvar, jaký sám určil. Z jednoho semene vyroste to, z jiného ono.
39 Tenyama yoonse pe ikozyene, pesi, kulimubili umwi kubantu, amubili wabanyama, amubili wabayuni, amubili wabaswi.
A zrovna tak, jako jsou různé druhy semen a rostlin, liší se navzájem těla živočichů: člověk, zvíře, ryba, pták – co druh, to jiné tělo.
40 Kuli lubo mibili yakujulu amibili yansi. Pesi bulemu bwamubili wakujulu musyobo umwi abulemu wamubili wansi ngumbi.
A od pozemských bytostí a tvarů liší se zase nebeská tělesa na obloze krásou docela jiného druhu – a dokonce i mezi nimi vidíme rozmanitost:
41 Kulibulemu bumwi bwazuba abulemu bumwi bwamweezi, abulemu bwanyenyezi. Nkunkuti imwi inyenyezi busiyene ayimw.
jinak svítí slunce, jinak měsíc a jinak zase hvězdy, a z nich každá má svůj osobitý třpyt.
42 Mbukuyoba akububuke bwabafu. Echo chibyala chila loba achibusigwa tachilobi.
Tak nějak si můžeme představovat i vzkříšení z mrtvých. Tělo, které obdržíme při vzkříšení, bude jiné než to naše dosavadní; toto zemře, tamto bude žít věčně.
43 Chakabyalwa mumasampu; chilabusigwa mubulemu. Chakabyalwa mukukompama, chiyobusigwa munguzu.
To, které se pohřbívá, podléhá rozkladu a budí odpor. To, které vstane, bude se skvít nadzemskou slávou.
44 Chakabyalwa mumubili uboneka; chiyobusigwa mumubili wamuuya. Kuti kakuli mubili uboneka, mpuli alawo mubili wamuuya.
To nynější je slabé, to budoucí bude plné sil. Z umírajícího těla odchází život biologický, přírodní, vzkříšené tělo bude oživeno Duchem Božím. Jako biologický život musí mít svou hmotnou schránku, tak i život duchovní obdrží své tělesné sídlo.
45 Nchikulembedwe kuti, “Adamu mutanzi wakaba muuya upona.” Adamu wa mamanino wakaba muuya upa buumi.
Mojžíš nás učí, že Adam, první člověk, se stal živou bytostí; Kristus je však víc než to – je duchem života.
46 Pesi wamuuya te nguwe wakasanguna kusika pesi wanyama, mpawo wamuuya.
Nejdříve máme tedy lidské, živočišné tělo, teprve později nám Bůh dá nové, „duchovní“tělo.
47 Muntu mutanzi ngwansi, wakalengwa alusuko. Muntu wabili ngwakujulu.
Adam byl stvořen pouze z pozemského materiálu, zato Kristus přišel z říše, která převyšuje vše hmotné. Pozemský člověk je téhož druhu, jako byl Adam, vzkříšený bude bytostí podobnou Kristovi.
48 Ulimbuli woyo wakalengwa kulusuko, kuti abe mbuli abo babumbwa kulusuko, amuntu wakujulu mbwabede, ambuli baabo bakujulu.
49 Mbuli mbukwakakuzyalwa chiimo chamuntu walusuko, tuyoozyala chiimo chamuntu wakujulu.
50 Lino ndamba kuti, nobakwesu, eyo nyama abulowa tazikonzyi kukona Bwami bwaLeza.
Zdůrazňuji vám, milí bratři: naše pozemské tělo z masa a kostí není způsobilé pro Boží říši, protože naše kvality nejsou ani zdaleka takové, aby si zasloužily nesmrtelnost.
51 Amulange! ndamwambila lwaano lwasimpe lusisikide: Tatukoyoowona pe toonse, pesi tonse tuyosandulwa.
Prozradím vám jedno nádherné tajemství: zemřeme jen někteří, ale všichni obdržíme nové tělo.
52 Tuyosandulwa mukayindi kanini, mbuli kulaba kwaliso, kumweembo wamamanino. Nkaambo mweembo uyolila, elyo bafu bayoobuka amubili utafwiki, alimwi tuyosandulwa.
Až z nebe zazní signál posledního soudu, v jediném okamžiku se naše tělo promění.
53 Nkaambo oyu mubili ufwa welede kusama oyo utafwi.
Zesnulí křesťané vstanou v novém, nesmrtelném těle a my ostatní, pokud budeme ještě naživu, všichni najednou dostaneme zrovna takové tělo, skvělé a nezničitelné.
54 Pesi na mubili ufwa wakusama oyo utafwi, alimwi na mutunta wasamikwa oyo muumi, mpawo tuyooba mbuli eecho chakambwa chilembedwe kuti,” Lufu lwakamenwa mukuzunda.”
Tak se konečně stane skutečností dávné prorokovo vidění: Vítězství je dovršeno, smrt slavně navždy zničena!
55 “Lufu, lulikuli luzundo lwako. Lufu, lulikuli lumoola lwako?” (Hadēs )
Kam ses poděla, ó smrti, a kam zmizel tvůj náhončí? (Hadēs )
56 Lumoola lwafu nchibi, anguzu zyachibi mulawu.
Náhončím smrti je míněn hřích – a ten má svou sílu ze zákona.
57 Pesi ngalumbwe Leza, wakatupa kuzunda kwiinda muMwami wesu Jesu Kkilisito!
Bůh nám však prostřednictvím Ježíše Krista umožnil nad obojím zvítězit a za to mu nikdy nemůžeme být dost vděčni.
58 Nkikaako, nobakwesu, ngamuyime akutasunzulwa. Ngamukkalilile mumilimu yaMwami, nkaambo mulizi kuti milimu yanu muMwami teesi yabuyo pe.
Vítězství je naše, bratři, zůstaňte pevní a nenechte se zviklat v usilovné spolupráci na Božím díle. Můžete si být jisti, že nic z toho, co jste vykonali pro Pána, se vaší smrtí neztratí.