Ngeche 1
1 Ngeche mag Solomon wuod Daudi, ruodh Israel:
Parabolae Salomonis, filii David, regis Israel.
2 mamiyo iyudo rieko kod ritruok makare, kendo winjo tiend weche matut;
Ad sciendam sapientiam, et disciplinam:
3 kendo miyo idak e ngima moritore kendo mobidhore kitimo gima adiera kendo gima kare kendo mowinjore,
ad intelligenda verba prudentiae: et suscipiendam eruditionem doctrinae, iustitiam, et iudicium, et aequitatem:
4 gimiyo joma ngʼeyogi tin bedo mariek, kendo gimiyo jomatindo ngʼeyo tiend weche kendo pogo tiend wach.
ut detur parvulis astutia, adolescenti scientia, et intellectus.
5 Mad jomariek chik itgi mondo owinji kendo gimedgi e puonjruokgi, to jogo mongʼeyo pogo tiend wach mad oyud gino ma chikogi,
Audiens sapiens, sapientior erit: et intelligens, gubernacula possidebit.
6 mondo gingʼe ngeche, sigendini, kod weche ma tiendgi tek mag jorieko.
Animadvertet parabolam, et interpretationem, verba sapientum, et aenigmata eorum.
7 Luoro Jehova Nyasaye e chakruok mar ngʼeyo to joma ofuwo chayo rieko gi ritruok makare.
Timor Domini principium sapientiae. Sapientiam, atque doctrinam stulti despiciunt.
8 Wuoda, chik iti ni puonj wuonu, kendo kik ijwangʼ puonj mar minu.
Audi, fili mi, disciplinam patris tui, et ne dimittas legem matris tuae:
9 Ginibedni kaka kondo michwowo e wiyi, kendo kaka thiwni miketo e ngʼuti mondo ineri maber.
ut addatur gratia capiti tuo, et torques collo tuo.
10 Wuoda, ka joricho hoyoi mondo itim marach, kik iyienegi.
Fili mi, si te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis.
11 Kagiwachoni niya, “Bi idhi kodwa; mondo wabuti ni ngʼato wanegi, kendo wamonj kayiem nono joma onge ketho;
Si dixerint: Veni nobiscum, insidiemur sanguini, abscondamus tendiculas contra insontem frustra:
deglutiamus eum sicut infernus viventem, et integrum quasi descendentem in lacum. (Sheol h7585)
13 wabiro yudo gik moko duto mabeyo ma nengogi tek, mi wapongʼ utewa gi gik moyaki.
Omnem pretiosam substantiam reperiemus, implebimus domos nostras spoliis.
14 In bende riwri kodwa e wachni, kendo wanapog gigo duto mwayako.”
Sortem mitte nobiscum, marsupium unum sit omnium nostrum.
15 Wuoda, kik idhi kodgi ngangʼ kendo kik iwuoth e yoregigo,
Fili mi, ne ambules cum eis, prohibe pedem tuum a semitis eorum.
16 nikech tiendgi reto piyo piyo mar timo richo kendo gimwomore mondo gichwer remo.
Pedes enim illorum ad malum currunt, et festinant ut effundant sanguinem.
17 Mano kaka en gima nono chiko obadho ka winy duto neno.
Frustra autem iacitur rete ante oculos pennatorum.
18 Jogi ochiko obadho ne gin giwegi, kendo gin ema ginimokie!
Ipsi quoque contra sanguinem suum insidiantur, et moliuntur fraudes contra animas suas.
19 Mano e giko jogo duto mohero yudo gimoro moyud e yo marach; gino kawo ngima jogo moyude.
Sic semitae omnis avari, animas possidentium rapiunt.
20 Rieko goyo koko matek e yore mag dala, ogoyo koko bende e kuonde chokruok;
Sapientia foris praedicat, in plateis dat vocem suam:
21 oywak kogoyo koko e akerkeke mag yore motimo koko, owuoyo e dhorangeye mag mier madongo kopenjo niya,
in capite turbarum clamitat, in foribus portarum urbis profert verba sua, dicens:
22 “Nyaka karangʼo ma un joma ngʼeyogi tin nusik kuhero yoreu mag ngʼeyo matin?” Nyaka karangʼo ma jojaro pod nosik kamor, e jaro kendo joma ofuwo nosiki kochayo puonj?
Usquequo parvuli diligitis infantiam, et stulti ea, quae sibi sunt noxia, cupient, et imprudentes odibunt scientiam?
23 Ka dine uwinj siem mara, dine abedo kodu thuolo, kendo damiyo ungʼeyo pacha.
Convertimini ad correptionem meam: en proferam vobis spiritum meum, et ostendam vobis verba mea.
24 To nikech ne udaga kane aluongo kendo onge ngʼama nodewa kane adwaro konyou,
Quia vocavi, et renuistis: extendi manum meam, et non fuit qui aspiceret.
25 nimar ne udagi puonj maga duto kendo ne ok uwinjo siem mara.
Despexistis omne consilium meum, et increpationes meas neglexistis.
26 An to ananyieru bangʼe ka un e chandruok; Anajaru ajara ka masira oloyou,
Ego quoque in interitu vestro ridebo, et subsannabo, cum vobis id, quod timebatis, advenerit.
27 ka masira machalo yamb ahiti obiro kuomu, kendo ka chandruok oyweyou ka yamb kalausi. Ka lit kod thagruok ohingou.
Cum irruerit repentina calamitas, et interitus quasi tempestas ingruerit: quando venerit super vos tribulatio, et angustia:
28 Giniluonga, to ok anadwokgi; ginimanya to ok giniyuda.
Tunc invocabunt me, et non exaudiam: mane consurgent, et non invenient me:
29 Kaka ne ok gidwar puonj kendo ok negiyiero luoro Jehova Nyasaye,
eo quod exosam habuerint disciplinam, et timorem Domini non susceperint,
30 Kaka ne ok giyie gi puonjna kendo gidagi siem mara,
nec acquieverint consilio meo, et detraxerint universae correptioni meae.
31 kuom mano ginicham olemo mag yoregi kendo giniyiengʼ gi olemo mar riekogi maricho.
Comedent igitur fructus viae suae, suisque consiliis saturabuntur.
32 Nikech yore mobam mag bayo mag jogo mangʼeyogi tin noneg-gi, kendo bedo ma ok odewo gimoro mar joma ofuwo notiekgi.
Aversio parvulorum interficiet eos, et prosperitas stultorum perdet illos.
33 To ngʼato angʼata mawinjo wachna nodag gi kwe kendo mayom, maonge luoro mar hinyruok.
Qui autem me audierit, absque terrore requiescet, et abundantia perfruetur, timore malorum sublato.
