< Ngeche 6 >
1 Wuoda, ka isechiwo singo ni jabathi, kata ka isingori ni inichul ni ngʼat mikia gope,
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 ka diponi omaki nikech gima ne iwacho, mi idwodori kod weche mane oa e dhogi,
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 to tim kama, wuoda, mondo ibed thuolo, nikech isepodho e lwet jabathi: Dhiyo kendo ibolri e nyime; bangʼe to ikwa jabathino oweyi thuolo!
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 Kik iwe nindo ohingi, kata ayula wangʼ oteri.
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 To resri ibed thuolo, mana kaka mwanda mayombo jadwar, kata kaka winyo matony e obadho mar jamak winy.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 In janyawo, dhi ir biye; mondo ineye kendo ipar yoregi, mondo ibed mariek!
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 Biye onge jatelo kata jaloch kata ruoth,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 to kata kamano, gikano chiembgi e ndalo oro, kendo gichoko chiembgi e ndalo keyo.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 In jasamuoyo, nyaka karangʼo ma ibiro bedo kinindo aninda kanyo? Karangʼo mibiro chiewoe mondo ia e nindo?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Nindo matin, ayula wangʼ matin, kwakruok matin kiyweyo,
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 to dhier biro monji ka janjore kendo chan ka jalweny momanore.
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 Ngʼat mamono kendo jaricho mawuotho awuotha kowacho weche mogak,
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 oningʼo wangʼe, owuoyo gi tiendene ka ogoro piny, kendo ogwelo ji gi lith lwetene,
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 ochano richo kod miriambo ei chunye, kinde duto okelo miero.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Kuom mano, masira biro make maloye apoya nono; notieke apoya nono, maonge resruok.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 Nitie gik moko auchiel ma Jehova Nyasaye mon-go, chutho gin gik moko abiriyo ma ok more:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 wenge mag sunga, lep mariambo, lwedo machwero remo maonge ketho,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 chuny machano chenro maricho, tiende maringo kadhi e richo,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 jahang wach mawacho miriambo kendo ngʼatno makelo miero e kind jowete.
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Wuoda, rit chike wuonu kendo kik iwe puonj minu.
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Kan-gi ka ipandogi e chunyi nyaka chiengʼ; twegi e ngʼuti motegno.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Ka iwuotho, to gibiro chiki; to ka inindo, to giniriti; to ka ichiewo, to giniwuo kodi.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Nikech chikegi gin taya, to puonjni en ler, kendo kwer mikwerogo ngʼato kuom gima otimo marach kelo mana ngima,
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 mamiyo ibedo mabor gi dhako mandhaga kaachiel gi lep mayom mar dhako mabayo.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Kik ber mare mineno gi wangʼ omi chunyi gombe kata weye oywayi kolombi gi wangʼe.
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 Nikech ochot nyalo miyo ibed matin maromo gi nengo makati, to dhako ma jachode biro tieko ngimani.
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Bende ngʼato nyalo tingʼo mach e kore, ma lepe ok owangʼ?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 Bende ngʼato nyalo wuotho e mirni mar mach maliel, ma ok tiendene owangʼ?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Ma e kaka ngʼat ma terore gi chi ngʼat machielo chalo; ngʼato angʼata ma omule ok notony ma ok okum.
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Ji ok cha jakuo kokwalo chiemo mondo ogaago kech kodenyo.
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 Kata kamano ka omake, to nyaka ochul nyadibiriyo, kata obedo ni en nengo mapek kuome makawo mwandu mag ode duto.
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 To ngʼat ma terore gi chi ngʼat machielo onge gi rieko, ngʼat matimo kamano ketho ngimane owuon.
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Pokne en chwat kod wichkuot kendo nobed gi wichkuot ma ok norum.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Nimar nyiego mamako chwor dhakono nyalo kelo tho, omiyo ka ochulo kuor, to nobed maonge ngʼwono kata matin.
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 Ok enoyie chudo moro amora; ok enoyie asoya kata obedo ni en gima duongʼ manade.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.