Ngeche 6
1 Wuoda, ka isechiwo singo ni jabathi, kata ka isingori ni inichul ni ngʼat mikia gope,
Akong anak, kung gigahin nimo ang imong salapi ingon nga bayad sa utang sa imong silingan, kung nagsaad ka alang sa utang sa usa ka tawo nga wala nimo mailhi,
2 ka diponi omaki nikech gima ne iwacho, mi idwodori kod weche mane oa e dhogi,
imong gilit-ag ang imong kaugalingon pinaagi sa imong saad ug nabihag ka pinaagi sa mga pulong sa imong baba.
3 to tim kama, wuoda, mondo ibed thuolo, nikech isepodho e lwet jabathi: Dhiyo kendo ibolri e nyime; bangʼe to ikwa jabathino oweyi thuolo!
Kung nabihag ka pinaagi sa imong mga pulong, akong anak, buhata kini ug luwasa ang imong kaugalingon, sanglit nahulog ka man sa kamot sa imong silingan; lakaw ug ipaubos ang imong kaugalingon ug isulti ang imong kahimtang ngadto sa imong silingan.
4 Kik iwe nindo ohingi, kata ayula wangʼ oteri.
Ayaw pakatulga ang imong mga mata ug ayaw papahulaya ang imong mga pilok.
5 To resri ibed thuolo, mana kaka mwanda mayombo jadwar, kata kaka winyo matony e obadho mar jamak winy.
Luwasa ang imong kaugalingon sama sa lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam, sama sa langgam gikan sa kamot sa mangangayam ug langgam.
6 In janyawo, dhi ir biye; mondo ineye kendo ipar yoregi, mondo ibed mariek!
Tan-awa ang hulmigas, ikaw nga tawong tapulan, hunahunaa ang iyang mga pamaagi, ug pagmanggialamon.
7 Biye onge jatelo kata jaloch kata ruoth,
Kini walay pangulo, opisyal, o magmamando,
8 to kata kamano, gikano chiembgi e ndalo oro, kendo gichoko chiembgi e ndalo keyo.
apan nag-andam kini ug pagkaon sa ting-init ug sa panahon sa ting-ani nagtigom kini kung unsay kaonon.
9 In jasamuoyo, nyaka karangʼo ma ibiro bedo kinindo aninda kanyo? Karangʼo mibiro chiewoe mondo ia e nindo?
Hangtod kanus-a ka matulog, ikaw nga tawong tapulan? Kanus-a ka man mobangon sa imong pagkatulog?
10 Nindo matin, ayula wangʼ matin, kwakruok matin kiyweyo,
“Diyutay nga pagkatulog, diyutay nga pagpahulay, gamay nga pagtiklop sa mga kamot aron sa pagpahulay”—
11 to dhier biro monji ka janjore kendo chan ka jalweny momanore.
ug ang imong kakabos moabot sama sa kawatan ug ang imong panginahanglanon sama sa armadong sundalo.
12 Ngʼat mamono kendo jaricho mawuotho awuotha kowacho weche mogak,
Ang walay hinungdan nga tawo—ang daotang tawo—nagkinabuhi pinaagi sa pagkabaliko sa iyang sinultihan,
13 oningʼo wangʼe, owuoyo gi tiendene ka ogoro piny, kendo ogwelo ji gi lith lwetene,
nagapangidhat ang iyang mga mata, nagasinyas gamit ang iyang mga tiil ug nagatudlo gamit ang iyang mga tudlo.
14 ochano richo kod miriambo ei chunye, kinde duto okelo miero.
Nagplano siya ug daotan uban sa iyang malinlahong kasingkasing; kanunay siyang nagabuhat ug kasamok.
15 Kuom mano, masira biro make maloye apoya nono; notieke apoya nono, maonge resruok.
Busa sa kalit modangat kaniya ang iyang kalisdanan; sa diyutay nga panahon mabuak siya nga walay kaayohan.
16 Nitie gik moko auchiel ma Jehova Nyasaye mon-go, chutho gin gik moko abiriyo ma ok more:
Adunay unom ka mga butang nga gidumtan ni Yahweh, pito nga malaw-ay alang kaniya.
17 wenge mag sunga, lep mariambo, lwedo machwero remo maonge ketho,
Ang mga mata sa mapahitas-ong tawo, ang dila nga nagapamakak, mga kamot nga nagpaawas sa dugo sa mga tawong walay sala,
18 chuny machano chenro maricho, tiende maringo kadhi e richo,
ang kasingkasing nga mobuhat ug daotang mga laraw, mga tiil nga dali lang modagan sa pagbuhat ug daotan,
19 jahang wach mawacho miriambo kendo ngʼatno makelo miero e kind jowete.
ang saksi nga nagabuga ug mga bakak ug ang tawo nga nagtanom ug kasamok taliwala sa managsoon.
20 Wuoda, rit chike wuonu kendo kik iwe puonj minu.
Akong anak, tumana ang mando sa imong amahan ug ayaw isalikway ang gitudlo sa imong inahan.
21 Kan-gi ka ipandogi e chunyi nyaka chiengʼ; twegi e ngʼuti motegno.
Kanunay kining ihigot diha sa imong kasingkasing; ihigot kini sa imong liog.
22 Ka iwuotho, to gibiro chiki; to ka inindo, to giniriti; to ka ichiewo, to giniwuo kodi.
Kung maglakaw ka, mogiya kini kanimo; kung matulog ka, mobantay kini kanimo; ug kung magmata ka, motudlo kini kanimo.
23 Nikech chikegi gin taya, to puonjni en ler, kendo kwer mikwerogo ngʼato kuom gima otimo marach kelo mana ngima,
Kay ang mga pagmando mao ang lampara, ug ang pagtudlo mao ang kahayag; ang pagbadlong sa pagpanton mao ang dalan sa kinabuhi.
24 mamiyo ibedo mabor gi dhako mandhaga kaachiel gi lep mayom mar dhako mabayo.
Ipahilayo ka niini gikan sa daotang babaye, gikan sa malumo nga mga pulong sa mananapaw.
25 Kik ber mare mineno gi wangʼ omi chunyi gombe kata weye oywayi kolombi gi wangʼe.
Ayaw kaibog diha sa imong kasingkasing sa iyang kaanyag ug ayaw itugot nga madani ka sa iyang mga pilok.
26 Nikech ochot nyalo miyo ibed matin maromo gi nengo makati, to dhako ma jachode biro tieko ngimani.
Ang pakigdulog sa babayeng gabaligya ug dungog nagkantidad lamang sa usa ka tinapay, apan ang asawa sa uban maoy hinungdan nga kawad-an ka sa imong kinabuhi.
27 Bende ngʼato nyalo tingʼo mach e kore, ma lepe ok owangʼ?
Makahimo ba sa pagdala ug kalayo ang tawo sa iyang dughan nga dili masunog ang iyang bisti?
28 Bende ngʼato nyalo wuotho e mirni mar mach maliel, ma ok tiendene owangʼ?
Makahimo ba sa paglakaw sa baga ang tawo nga dili mapaso ang iyang mga tiil?
29 Ma e kaka ngʼat ma terore gi chi ngʼat machielo chalo; ngʼato angʼata ma omule ok notony ma ok okum.
Mao usab ang tawo nga modulog sa asawa sa iyang silingan; ang tawo nga modulog kaniya pagasilotan gayod.
30 Ji ok cha jakuo kokwalo chiemo mondo ogaago kech kodenyo.
Ang mga tawo dili motamay sa kawatan kung mangawat kini aron sa pagtagbaw sa iyang panginahanglan sa dihang gutom kini.
31 Kata kamano ka omake, to nyaka ochul nyadibiriyo, kata obedo ni en nengo mapek kuome makawo mwandu mag ode duto.
Apan kung masakpan siya, magbayad gayod siya sa makapito ka pilo sa kung unsa ang iyang gikawat; kinahanglan iyang ihatag ang tanan nga adunay bili diha sa iyang panimalay.
32 To ngʼat ma terore gi chi ngʼat machielo onge gi rieko, ngʼat matimo kamano ketho ngimane owuon.
Ang tawo nga nanapaw walay panabot; ang tawo nga mobuhat niini naglaglag sa iyang kaugalingon.
33 Pokne en chwat kod wichkuot kendo nobed gi wichkuot ma ok norum.
Mga samad ug kaulawan mao ang angay kaniya ug ang iyang kaulawan dili mawala.
34 Nimar nyiego mamako chwor dhakono nyalo kelo tho, omiyo ka ochulo kuor, to nobed maonge ngʼwono kata matin.
Kay ang pangabugho makapasuko pag-ayo sa usa ka lalaki; dili siya magpakita ug kaluoy kung manimalos siya.
35 Ok enoyie chudo moro amora; ok enoyie asoya kata obedo ni en gima duongʼ manade.
Dili siya modawat ug bayad ug dili siya mahaylo, bisan ug hatagan nimo siya ug daghang gasa.
