Ngeche 3
1 Wuoda, kik wiyi wil kod puonjna to ket chikena osik e chunyi,
| پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن. |
2 nimar gibiro miyo ngimani dhi maber midag higni mangʼeny kendo ibed gi kwe kod mwandu.
3 Kik iwe hera kod adiera weyi; twegi e ngʼuti, kendo ndikgi e chunyi maiye.
| محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس، |
4 Eka iniyud ngʼwono kod nying maber e nyim Nyasaye kod dhano.
| اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان. |
5 Gen kuom Jehova Nyasaye gi chunyi duto, kendo kik igen kuom ngʼeyoni iwuon;
| با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما. |
6 ket yoreni duto kuome eka nomi yoregi oriere tir.
| در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت. |
7 Kik ibed mariek e pachi iwuon to luor Jehova Nyasaye eka inilo richo.
| به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن، |
8 Tim ma kamano nomi ringri bedo gi ngima kendo nobed chiemo ne chunyi.
| و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید. |
9 Mi Jehova Nyasaye duongʼ gi mwanduni kichiwone cham mabeyo ma ikayo e puotheni;
| از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن. |
10 eka dechegi nopongʼ gi cham mogundho kendo agulnigi nopongʼ gi divai manyien maonge kama ikanoe.
| آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید. |
11 Wuoda, kik icha kum mar Jehova Nyasaye kendo kik ingʼur kokweri kuom gik maricho;
| پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو. |
12 nimar Jehova Nyasaye kumo jogo mohero mana kaka wuoro chiko wuode ma omorgo.
| زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند. |
13 En jahawi ngʼatno moyudo rieko, ngʼatno man-gi winjo,
| خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛ |
14 nimar en gohala moloyo fedha kendo okelo gik mabeyo moloyo dhahabu.
| زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است! |
15 Ober moloyo kite ma nengogi tek; onge gimoro amora migombo ma dipim kode.
| ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد. |
16 Ngima kuom ndalo mangʼeny ni e lwete korachwich; to e lwete koracham nitiere mwandu kod duongʼ.
| حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد. |
17 Yorene gin yore mag mor kendo yorene duto gin mag kwe.
| حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند. |
18 En yadh ngima ne jogo morwake; jogo mopadore kuome biro yudo gweth.
| خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است. |
19 Kuom rieko Jehova Nyasaye nochweyo mise mar piny kendo noketo polo kama entie kuom lony mare;
| خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود. |
20 kuom ngʼeyo mare ema nopogogo aore gi nembe, kendo nomiyo boche polo okelo thoo.
| به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید. |
21 Wuoda, rit ngʼado bura makare kod pogo tiend wach, kik iwe gilalni.
| پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛ |
22 Ginibedni ngima maber, ka tigo maber mitweyo e ngʼuti.
| زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید، |
23 Eka ibiro dhi e yoreni gi kwe kendo tiendi ok nochwanyre;
| و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛ |
24 ka inindo, to ok inibed maluor, kendo ininind mayom nyaka piny ru.
| با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛ |
25 Kik ibed giluoro mar masira ma ditimreni apoya nono kata kethruok mamako jogo maricho,
| از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید، |
26 nimar Jehova Nyasaye ema nomi ibed jachir kendo norit tiendi mondo kik odonji e obadho.
| زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی. |
27 Kik iwe timo maber ni jogo mowinjorego, ka in kod nyalo mar timo kamano.
| اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار. |
28 Ka inyalo konyo wadu kawuono, to kik iwachne niya, “Dogi iduog bangʼe kiny, eka akonyi.”
| هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی. |
29 Kik ichan hinyo jabathi, modak machiegni kodi gi kwe.
| علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن. |
30 Kik ihangne ngʼato wach maonge gima omiyo, kaonge gima rach mosetimoni.
| با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن. |
31 Kik nyiego maki gi ja-mahundu, kata wuotho e yore moro amora.
| به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما، |
32 Nimar Jehova Nyasaye ger gi jaricho to ogeno joma kare.
| زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند. |
33 Kwongʼ mar Jehova Nyasaye ni e od jaricho, to ogwedho dala ngʼat makare.
| لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد. |
34 Ojaro jojaro masungore to ochiwo ngʼwono ni joma obolore.
| خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد. |
35 Joma riek yudo luor kaka girkeni to joma ofuwo enonyis wichkuotgi ayanga.
| دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد. |
