< Ngeche 29 >

1 Ngʼat masiko katoke tek bangʼ siem mangʼeny ibiro tieko apoya nono maonge konyruok.
Cualquiera que siga rechazando obstinadamente muchas advertencias, sufrirá destrucción repentina, sin ningún remedio.
2 Ka joma kare dhiyo nyime, ji mor, ka joricho ema otelo e loch ji ywak ka gichur.
Cuando los justos están a cargo, todos celebran; pero cuando los malvados gobiernan, todos gimen.
3 Ngʼat mohero rieko miyo wuon mare mor, to ngʼat momako osiep kod jachode ketho mwandune.
El hombre que ama la sabiduría, hace feliz a su padre; pero el que visita a las prostitutas, está desperdiciando su dinero.
4 Gi adiera ema ruoth miyo piny bet mochungʼ motegno, to ngʼat mawuor ne asoya muke magoye piny.
El rey que gobierna con justicia hace que el país esté seguro; pero el que pide sobornos, lo destruirá.
5 Ngʼat mawuondo jabute ochiko obadho e tiende.
Los que adulan a sus amigos ponen una trampa para hacerlos caer.
6 Ngʼat marach dwodore e obadho mar richone owuon, to ngʼat makare nyalo wer mobed mamor.
Los malvados están atrapados por sus propios pecados; pero los que hacen el bien, cantan y celebran.
7 Ngʼat makare winjo ywak jochan mondo otimnegi gima kare, to ngʼat marach ok dew gimoro.
Los justos se preocupan por trartar a los pobres con justiciar; pero los malvados no piensan en ello.
8 Joma jaro ji kelo koko e dala, to jomariek ringo aa e mirima.
Los cínicos pueden inflamar toda una ciudad, pero los sabios hacen calmar el furor.
9 Ka ngʼat mariek odhiyo gi ngʼat mofuwo e od bura, to ngʼat mofuwo goyo koko kendo jero, kendo kwe bedo maonge.
Cuando un sabio lleva a un tonto a la corte, habrá rabia y ridículo pero sin soluciones.
10 Joma ohero chwero remo mon kod jogo modimbore, kendo gidwaro yo mar nego joma jo-ratiro.
Los asesinos odian a las personas con integridad, pero los que viven rectamente tratarán de ayudarlos.
11 Ngʼat mofuwo chiwore duto komwomore amwoma e mirimbe, to ngʼat mariek ritore ka ogare.
Los tontos dejan salir toda su rabia, pero los sabios la contienen.
12 Ka ruoth thoro chiko ite ne miriambo, to jootene duto bedo joma timbegi richo.
El gobernante que escucha la mentira no tendrá nada, sino solo oficiales malvados.
13 Jachan gi ngʼat mahinyo ji nigi gimoro achiel machalre: Jehova Nyasaye miyogi wenge maneno kargi ji ariyogo.
Los pobres y sus opresores tienen algo en común: el Señor les da la vida.
14 Ka ruoth ongʼado bura ne jochan kod adiera, kom ruodhe biro bedo moritore ma ok hinyre.
Si un rey juzga con justicia a los pobres, tendrá un largo reinado.
15 Ka ichwado nyathi kendo ikwere eka ikonye bedo mariek to nyathi ma owe aweya kelo wichkuot ne min mare.
La disciplina y la corrección proporcionan sabiduría; pero el hijo que no recibe disciplina es una vergüenza para su madre.
16 Ka jaricho dhiyo nyime maber, e kaka richo bende medore, to joma kare biro neno podho margi.
Cuando los malvados están al poder, el pecado aumenta; pero los justos verán su caída.
17 Kum wuodi, to obiro miyi kwe; kendo obiro kelo mor ne chunyi.
Disciplina a tus hijos, y no te causarán preocupaciones. Te harán muy feliz.
18 Kama onge lek, to ji chunygi aa to ngʼama orito chik en ngʼat mogwedhi.
Sin la revelación de Dios el pueblo se descontrola; pero los que guardan la ley son felices.
19 Misumba ok nyal kony kirieye mana gi wach kende; kata bed ni owinjo, to ok obi rwako.
Un siervo no puede ser disciplinado solo con palabras; aunque entienden, no siguen la instrucción.
20 Bende ineno ngʼato ma wuoyo ka rikni mapiyo piyo? Nitie geno mathoth kuom ngʼat mofuwo maloye.
¿Has visto a un hombre que habla sin pensar? ¡Hay más esperanza para un tonto que para él!
21 Ka ngʼato omiyo misumbane gik moko duto chakre ka en rawera, obiro kelo kuyo e gikone.
El siervo consentido desde la infancia será incontrolable.
22 Ngʼat ma iye owangʼ kelo masira, to ngʼat makecho piyo timo richo mathoth.
La gente enojada crea problemas, los irascibles cometerán muchos pecados.
23 Sunga ngʼato ema miyo opodho, to ngʼat ma chunye muol yudo pak.
Si eres orgulloso serás humillado; pero si eres humilde, serás honrado.
24 Ngʼat makonyo jakuo mondo okwal ema bedo jasike owuon; nikech osekwongʼore kendo ok onyal bedo janeno.
El compañero de un ladrón aborrece su vida; incluso bajo amenaza y maldiciones, no podrá decir la verdad.
25 Luoro mar dhano biro nyisore ni en gima duodo ngʼato, to ngʼat mogeno kuom Jehova Nyasaye orite maonge hinyruok.
El temor a la gente es una trampa. Pero si confías en el Señor estarás a salvo.
26 Ji mangʼeny dwaro mondo girom gi ruoth, to en mana kuom Jehova Nyasaye ema adiera yudoree.
Muchos procuran el favor de un gobernante; pero la justicia viene del Señor.
27 Joma kare mon gi joma ok jo-adiera, to joricho mon gi joma oriere tir.
Los justos aborrecen a los injustos; los malvados aborrecen a los que hacen el bien.

< Ngeche 29 >