Ngeche 25
1 Magi e ngeche mamoko mag Solomon, mane jo-Hezekia ruodh Juda ondiko.
以下也是撒羅滿的箴言，由猶大王希則克雅的人所蒐集：
2 Wamiyo Nyasaye duongʼ kuom gik ma opando; to lero tiend weche en duongʼ ni ruodhi.
將事隱蔽，是天主的光榮；清察事實，是君王的光榮。
3 Mana kaka polo bor kendo piny tut, e kaka chuny ruodhi ngʼeyo tek.
天有多高，地有多厚，王有何心，不可測量。
4 Ka ogol chilo kuom fedha, to jatheth koro nigi gimoro mar theth;
若將銀渣除去淨盡，銀匠必會造出銀器；
5 ka ogol ngʼat marach e nyim ruoth, eka kom ruodhe ibiro guro motegno e tim makare.
若將君王前的惡人除掉，王座即可因正義而穩立。
6 Kik imiri duongʼ iwuon e nyim ruoth, kata bedo kar jomadongo,
你在君王前不可炫耀，不可佔有權貴的座位；
7 nimar ber moloyo owachni niya, “Bi ka,” moloyo ka igoli e nyim jomadongo.
因為人對你說「請上座! 」比在貴前受抑更好。
8 Gima wangʼi oseneno kik ikel mapiyo kirikni e nyim od bura; nimar ibiro timo angʼo achien ka jabuti oketi e wichkuot?
你眼若有所見，不可冒然訴訟；人若使你難堪，你將何以善後﹖
9 Ka iloso wach manie kindi gi jabuti, to kik idhi ihul wach malingʼ-lingʼ mar ngʼato;
與你的近人，可自決爭端；他人的秘密，切不可洩漏；
10 nono to ngʼat moro mowinji biro keti e wichkuot; mi huma mari marach ok nogiki.
免得人聽見了而譏笑你，使你的聲譽一敗塗地。
11 Wach mowach e kinde mowinjore, chalo gi olemo mar dhahabu moketie tawo molos gi fedha.
一句簡單話，若說得適當，有如銀盤中，放上金蘋果。
12 Mana kaka tere mar dhahabu kata tigo mar dhahabu maber e kaka siem mar ngʼat mariek mokwerogo ngʼat machiko ite.
明智的勸戒，對受教的人，無異於金環，或純金美飾。
13 Mana kaka ngʼich mar pe e kinde mar keyo, e kaka jaote ma ja-adiera chalo ne ngʼat moore, omoro chuny ruodhe.
忠誠的使者，對遣他的人，有如秋收時，吹來的涼風，使他主人的心感到愉快。
14 Kaka boche polo gi yamo maonge koth, e kaka ngʼat mawuorore gi mich ma ok dochiw.
許諾而不實踐的人，只好似無雨的風雲。
15 Horuok mos nyalo loko chuny ruoth, to lep mamuol nyalo toyo chogo.
容忍可以折服公侯，柔語能以粉碎硬骨。
16 Ka iyudo mor kich, to cham mana moromo, mathoth ahinya, nyalo miyo ingʼogi.
你找到蜂蜜，應按食量吃；怕吃的過多，反要吐出來。
17 Kik iter tiendi pile e od jabuti, dhiyo kuno pile, biro miyo ochayi.
鄰舍的住家，你應少踏入；怕他討厭你，反而憎恨你。
18 Mana kaka arungu kata ligangla; kata asere mabith, e kaka ngʼatno machiwo neno ma ok adiera kuom ngʼat ma gidakgo machiegni.
作假見證陷害鄰舍的人，無異是鐵鎚、刀劍和利箭。
19 Mana kaka lak marach kata tielo mongʼol e kaka keto geno kuom jogo ma ok jo-adiera e kinde mag chandruok.
在患難之日，信賴無信用的人，有如信賴蛀壞的牙，脫節的腳。
20 Mana ka ngʼat ma lonyo law midongʼ duk e ndalo ngʼich, kata kaka olo chumbi e adhola, e kaka ngʼat ma wero wende ne chuny mool.
對憂傷的心靈詠唱詩歌，無異在傷口處倒上酸醋。
21 Ka jasiki odenyo, to miye chiemo ocham; ka riyo oloye, miye pi omodhi.
若仇人餓了，你要給他吃；若是他渴了，應給他水喝：
22 Ka itimo kamano, ibiro choko chuk mach maliel e wiye, kendo Jehova Nyasaye biro miyi pok.
這是將火炭堆在他頭上，上主也必要因此還報你。
23 Kaka yamb nyandwat kelo koth, e kaka lep mafuongʼo wach kelo miero.
北風帶來時雨；讒言易惹怒容。
24 Ber dak e kona mar wi ot moloyo dak gi dhako maralep.
寧願住在屋頂的一角，不願與吵婦同居一室。
25 Mana kaka pi mangʼich chalo ne chuny mool, e kaka wach maber moa e piny mabor chalo.
來自遠方的喜信，無異口渴獲清泉。
26 Mana kaka soko motimo chwodho kata aora moduwore chalo e kaka ngʼat makare machiwo thuolo ne jaricho.
義人如在惡人面前失足，無異弄混的水泉，弄濁的水井。
27 Ok ber chamo mor kich mathoth, kata ok en gima longʼo mondo ngʼato odwar luor monego miye owuon.
吃蜂蜜過多，有損無益；過於求光榮，反而受累。
28 Mana kaka dala maduongʼ ma ohingane omukore mogore piny e kaka ngʼatno ma ok nyal ritore owuon.
人若不控制自己的脾氣，就如一座無牆無防的城市。
