Ngeche 24
1 Kik nyiego maki gi joricho bende kik iyie chunyi gomb bedo e chokruok margi;
Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;
2 nimar chunjegi chano timo mamono to dhogi wacho mana gik makelo chandruok.
Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.
3 Rieko ema igerogo ot, to kuom winjo ogurore mosiko;
Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.
4 kuom ngʼeyo, utene maiye ipongʼo gi gik moko ma ok yudo yot kod mwandu mabeyo.
Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.
5 Ngʼat mariek nigi teko maduongʼ; to ngʼat man-gi ngʼeyo medo teko;
Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.
6 nimar dhiyo e lweny dwaro ni ongʼadni rieko, to bedo gi loch dwaro jongʼad rieko mangʼeny.
Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.
7 Rieko bor moyombo ngʼat mofuwo; e kar bura mar alap oonge gi gima onyalo wacho.
Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.
8 Ngʼat machano gima rach biro ngʼere kaka ja-andhoga.
Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.
9 Andhoga mar fuwo en richo, to ji mon kod ja-jar ji.
Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.
10 Ka tekri orumo mipodho e kinde mar lweny, to mano kaka tekri tin!
Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.
11 Res jogo mitero kar tho; mak jogo mawuotho ka tangni dhiyo kar yengʼo.
Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.
12 Ka iwacho niya, “Ne ok wangʼeyo gimoro kuom wachni,” donge ngʼatno mapimo chuny dhano ongʼeyo wachno? Donge ngʼat morito kendo ngʼiyo ngimani ongʼeyogo? To donge obiro chulo ngʼato ka ngʼato mowinjore gi timbene?
Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?
13 Wuoda, cham mor kich, nimar ober; mor kich moa e pedni mar kich nigi ndhandhu mamit.
Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;
14 Ngʼe bende ne rieko mit ni chunyi; ka iyude, nitie geno mar ndalo mabiro kuomi, to genoni ok nongʼad oko.
Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.
15 Kik ibut ka ngʼat marach mondo iketh od ngʼat makare, kik iyak dalane,
Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.
16 kata bedni ngʼat makare ogore piny nyadibiriyo, pod obiro chungo kendo; to joricho igoyo piny gi masira.
Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.
17 Kik ibed mamor gi masiche mag jasiki, ka ochwanyore, kik iyie chunyi bed mamor;
Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;
18 nimar Jehova Nyasaye biro neno kendo golo mirimbe oko kuome.
Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.
19 Kik ibed maluor nikech joricho kata kik nyiego maki kod joma timbegi richo,
Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;
20 nimar jaricho onge gi geno mar ndalo mabiro, kendo taya mar ngʼat marach ibiro nego.
Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.
21 Wuoda, luor Jehova Nyasaye kod ruoth morito piny, kendo kik iriwri gi joma kwede,
Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;
22 nimar ji ariyogo biro kelonegi chandruok apoya nono, to en ngʼa ma dingʼe ni en chandruok manade ma ginyalo kelo?
Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?
23 Magi bende gin weche mag jomariek: Luoro wangʼ kuom ngʼado bura ok ber:
I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.
24 Ngʼatno mowachone jaketho niya, “In kare ionge ketho” ji biro kwongʼe to piny kwede.
Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.
25 To nobed maber gi jogo makumo joma oketho, kendo gweth mogundho nobed kodgi.
Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.
26 Dwoko maratiro nyiso ni mano osiepni mar adier.
Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.
27 Tiek tijeni ma oko kendo ik puothegi; bangʼ mano, eka iger odi.
Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.
28 Kik ibed janeno e wach jabuti kaonge gima omiyo, kata tiyo gi dhogi mondo iriambi.
Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.
29 Kik iwach niya, “Abiro timone mana kaka osetimona; abiro chulo ngʼatno mana kaka notimona.”
Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.
30 Nakadho but puoth jasamuoyo, kakadho but puoth olemb mzabibu mar ngʼat maonge gi rieko;
Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;
31 kudho notwi kuonde duto, puodho duto noim gi buya, to ohinga mar kidi nomukore.
A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.
32 Naketo chunya nono gino mane aneno to napuonjora kuom gino mane aneno.
Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.
33 Nindo matin, ayula wangʼ matin, kwakruok matin kiyweyo,
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;
34 to dhier biro monji ka janjore kendo chan ka jalweny momanore.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.
