< Ngeche 24 >

1 Kik nyiego maki gi joricho bende kik iyie chunyi gomb bedo e chokruok margi;
אל תקנא באנשי רעה ואל תתאו להיות אתם׃
2 nimar chunjegi chano timo mamono to dhogi wacho mana gik makelo chandruok.
כי שד יהגה לבם ועמל שפתיהם תדברנה׃
3 Rieko ema igerogo ot, to kuom winjo ogurore mosiko;
בחכמה יבנה בית ובתבונה יתכונן׃
4 kuom ngʼeyo, utene maiye ipongʼo gi gik moko ma ok yudo yot kod mwandu mabeyo.
ובדעת חדרים ימלאו כל הון יקר ונעים׃
5 Ngʼat mariek nigi teko maduongʼ; to ngʼat man-gi ngʼeyo medo teko;
גבר חכם בעוז ואיש דעת מאמץ כח׃
6 nimar dhiyo e lweny dwaro ni ongʼadni rieko, to bedo gi loch dwaro jongʼad rieko mangʼeny.
כי בתחבלות תעשה לך מלחמה ותשועה ברב יועץ׃
7 Rieko bor moyombo ngʼat mofuwo; e kar bura mar alap oonge gi gima onyalo wacho.
ראמות לאויל חכמות בשער לא יפתח פיהו׃
8 Ngʼat machano gima rach biro ngʼere kaka ja-andhoga.
מחשב להרע לו בעל מזמות יקראו׃
9 Andhoga mar fuwo en richo, to ji mon kod ja-jar ji.
זמת אולת חטאת ותועבת לאדם לץ׃
10 Ka tekri orumo mipodho e kinde mar lweny, to mano kaka tekri tin!
התרפית ביום צרה צר כחכה׃
11 Res jogo mitero kar tho; mak jogo mawuotho ka tangni dhiyo kar yengʼo.
הצל לקחים למות ומטים להרג אם תחשוך׃
12 Ka iwacho niya, “Ne ok wangʼeyo gimoro kuom wachni,” donge ngʼatno mapimo chuny dhano ongʼeyo wachno? Donge ngʼat morito kendo ngʼiyo ngimani ongʼeyogo? To donge obiro chulo ngʼato ka ngʼato mowinjore gi timbene?
כי תאמר הן לא ידענו זה הלא תכן לבות הוא יבין ונצר נפשך הוא ידע והשיב לאדם כפעלו׃
13 Wuoda, cham mor kich, nimar ober; mor kich moa e pedni mar kich nigi ndhandhu mamit.
אכל בני דבש כי טוב ונפת מתוק על חכך׃
14 Ngʼe bende ne rieko mit ni chunyi; ka iyude, nitie geno mar ndalo mabiro kuomi, to genoni ok nongʼad oko.
כן דעה חכמה לנפשך אם מצאת ויש אחרית ותקותך לא תכרת׃
15 Kik ibut ka ngʼat marach mondo iketh od ngʼat makare, kik iyak dalane,
אל תארב רשע לנוה צדיק אל תשדד רבצו׃
16 kata bedni ngʼat makare ogore piny nyadibiriyo, pod obiro chungo kendo; to joricho igoyo piny gi masira.
כי שבע יפול צדיק וקם ורשעים יכשלו ברעה׃
17 Kik ibed mamor gi masiche mag jasiki, ka ochwanyore, kik iyie chunyi bed mamor;
בנפל אויביך אל תשמח ובכשלו אל יגל לבך׃
18 nimar Jehova Nyasaye biro neno kendo golo mirimbe oko kuome.
פן יראה יהוה ורע בעיניו והשיב מעליו אפו׃
19 Kik ibed maluor nikech joricho kata kik nyiego maki kod joma timbegi richo,
אל תתחר במרעים אל תקנא ברשעים׃
20 nimar jaricho onge gi geno mar ndalo mabiro, kendo taya mar ngʼat marach ibiro nego.
כי לא תהיה אחרית לרע נר רשעים ידעך׃
21 Wuoda, luor Jehova Nyasaye kod ruoth morito piny, kendo kik iriwri gi joma kwede,
ירא את יהוה בני ומלך עם שונים אל תתערב׃
22 nimar ji ariyogo biro kelonegi chandruok apoya nono, to en ngʼa ma dingʼe ni en chandruok manade ma ginyalo kelo?
כי פתאם יקום אידם ופיד שניהם מי יודע׃
23 Magi bende gin weche mag jomariek: Luoro wangʼ kuom ngʼado bura ok ber:
גם אלה לחכמים הכר פנים במשפט בל טוב׃
24 Ngʼatno mowachone jaketho niya, “In kare ionge ketho” ji biro kwongʼe to piny kwede.
אמר לרשע צדיק אתה יקבהו עמים יזעמוהו לאמים׃
25 To nobed maber gi jogo makumo joma oketho, kendo gweth mogundho nobed kodgi.
ולמוכיחים ינעם ועליהם תבוא ברכת טוב׃
26 Dwoko maratiro nyiso ni mano osiepni mar adier.
שפתים ישק משיב דברים נכחים׃
27 Tiek tijeni ma oko kendo ik puothegi; bangʼ mano, eka iger odi.
הכן בחוץ מלאכתך ועתדה בשדה לך אחר ובנית ביתך׃
28 Kik ibed janeno e wach jabuti kaonge gima omiyo, kata tiyo gi dhogi mondo iriambi.
אל תהי עד חנם ברעך והפתית בשפתיך׃
29 Kik iwach niya, “Abiro timone mana kaka osetimona; abiro chulo ngʼatno mana kaka notimona.”
אל תאמר כאשר עשה לי כן אעשה לו אשיב לאיש כפעלו׃
30 Nakadho but puoth jasamuoyo, kakadho but puoth olemb mzabibu mar ngʼat maonge gi rieko;
על שדה איש עצל עברתי ועל כרם אדם חסר לב׃
31 kudho notwi kuonde duto, puodho duto noim gi buya, to ohinga mar kidi nomukore.
והנה עלה כלו קמשנים כסו פניו חרלים וגדר אבניו נהרסה׃
32 Naketo chunya nono gino mane aneno to napuonjora kuom gino mane aneno.
ואחזה אנכי אשית לבי ראיתי לקחתי מוסר׃
33 Nindo matin, ayula wangʼ matin, kwakruok matin kiyweyo,
מעט שנות מעט תנומות מעט חבק ידים לשכב׃
34 to dhier biro monji ka janjore kendo chan ka jalweny momanore.
ובא מתהלך רישך ומחסריך כאיש מגן׃

< Ngeche 24 >