Ngeche 23
1 Ka ibedo mondo ichiem gi ruoth, non maber gima ni e nyimi,
quando sederis ut comedas cum principe diligenter adtende quae posita sunt ante faciem tuam
2 ka in jawuoro to dimbri nono to onyalo keto pala e dwondi.
et statue cultrum in gutture tuo si tamen habes in potestate animam tuam
3 Kik igomb chiembe mamit, nimar chiemono en mar wuondruok.
ne desideres de cibis eius in quo est panis mendacii
4 Kik iwe tich bari ndasi ni mondo ibed ja-mwandu, bed gi rieko mondo iritri.
noli laborare ut diteris sed prudentiae tuae pone modum
5 Ngʼi mwandu mana matin nono, to bangʼe gidhi, nimar adiera gibiro bedo gi bwombe, kendo gifu gidhi e kor polo ka ongo.
ne erigas oculos tuos ad opes quas habere non potes quia facient sibi pinnas quasi aquilae et avolabunt in caelum
6 Kik icham chiemb jagwondo, kik igomb chiembe mamit,
ne comedas cum homine invido et ne desideres cibos eius
7 nimar en ngʼat mosiko paro nengo mochul. Owachoni niya, “Chiem kendo methi,” to chunye ok ni kodi.
quoniam in similitudinem arioli et coniectoris aestimat quod ignorat comede et bibe dicet tibi et mens eius non est tecum
8 Ibiro ngʼogo mano matin mane ichamo kendo ibiro bedo ni iketho kindeni kuom pwoch mipuoyego.
cibos quos comederas evomes et perdes pulchros sermones tuos
9 Kik iwuo ne ngʼat mofuwo, nikech obiro chayo rieko mag wechegi.
in auribus insipientium ne loquaris quia despicient doctrinam eloquii tui
10 Kik igol kidi mar kiewo machon, kata ima nyithindo maonge wuone puothegi;
ne adtingas terminos parvulorum et agrum pupillorum ne introeas
11 nimar Jal moritogi en ratego; obiro chwakogi e kindi kodgi.
propinquus enim eorum Fortis est et ipse iudicabit contra te causam illorum
12 Ket chunyi ne puonj to iti ne weche mag ngʼeyo.
ingrediatur ad doctrinam cor tuum et aures tuae ad verba scientiae
13 Kik itamri kumo nyathi; nimar chwat ok nyal nege.
noli subtrahere a puero disciplinam si enim percusseris eum virga non morietur
tu virga percuties eum et animam eius de inferno liberabis (Sheol h7585)
15 Wuoda, ka chunyi riek, eka chunya biro bedo mamor,
fili mi si sapiens fuerit animus tuus gaudebit tecum cor meum
16 chunya ma iye nobed mamor ka lewi wacho gima nikare.
et exultabunt renes mei cum locuta fuerint rectum labia tua
17 Kik ibed gi nyiego e chunyi nikech joricho; to kinde duto bedi gi dwaro mar luoro Jehova Nyasaye moloyo.
non aemuletur cor tuum peccatores sed in timore Domini esto tota die
18 Adier, ka itimo kamano to inibed gi geno e ndalo mabiro, kendo genoni ok nongʼad oko.
quia habebis spem in novissimo et praestolatio tua non auferetur
19 Wuoda, winja, eka inibed mariek, kendo ket chunyi e yo moriere tir.
audi fili mi et esto sapiens et dirige in via animum tuum
20 Kik iriwri gi jogo ma madho kongʼo mangʼeny kata jowuoro mohero ringʼo,
noli esse in conviviis potatorum nec in comesationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt
21 nimar jomer kod jowuoro bedo jochan, kendo nongʼno rwakogi gi lewni moti.
quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur et vestietur pannis dormitatio
22 Winj wuonu, nikech en ema nonywoli, kendo kik icha minu ka oti.
audi patrem tuum qui genuit te et ne contemnas cum senuerit mater tua
23 Adiera gi rieko gi puonjruok kod ngʼeyo tiend wach ema nyaka iyudi, kata dabed ni ingʼiewogi gi nengo matek.
veritatem eme et noli vendere sapientiam et doctrinam et intellegentiam
24 Wuon ngʼat makare nigi mor maduongʼ; ngʼatno man-gi wuowi mariek obedo mamor kode.
exultat gaudio pater iusti qui sapientem genuit laetabitur in eo
25 Mad wuonu gi minu bed mamor; mad minu mane onywoli bed gi ilo.
gaudeat pater tuus et mater tua et exultet quae genuit te
26 Wuoda, miya chunyi, kendo ket wengegi orit yorena,
praebe fili mi cor tuum mihi et oculi tui vias meas custodiant
27 nimar dhako ma jachode en bur matut, to dhako mabayo en soko madiny.
fovea enim profunda est meretrix et puteus angustus aliena
28 Ka jamecho obuto korito, to omedo keto ji ma ok jo-adiera mangʼeny e kind ji.
insidiatur in via quasi latro et quos incautos viderit interficit
29 En ngʼa man-gi masira? En ngʼa man-gi lit? En ngʼa man-gi lweny? En ngʼa man-gi ngʼur? En ngʼa man-gi adhonde ma ok owinjore? En ngʼa man-gi wangʼ makwar motimo remo?
cui vae cuius patri vae cui rixae cui foveae cui sine causa vulnera cui suffusio oculorum
30 Jogo madeko oko ka kongʼo, madhi mondo gibil kongʼo mokik mayoreyore.
nonne his qui morantur in vino et student calicibus epotandis
31 Kik ingʼi kongʼo kochiek mowalo, ka obabni e kikombe, ka omadhore mos kolor piny!
ne intuearis vinum quando flavescit cum splenduerit in vitro color eius ingreditur blande
32 Bangʼe to okecho ka thuol kendo oketo kwiri kaka fu.
sed in novissimo mordebit ut coluber et sicut regulus venena diffundet
33 Wengeni biro neno gik mayoreyore to pachi paro gik morundore.
oculi tui videbunt extraneas et cor tuum loquetur perversa
34 Ibiro chalo ngʼat ma nindo e nam mar apaka matek, ka inindo ewi apaka.
et eris sicut dormiens in medio mari et quasi sopitus gubernator amisso clavo
35 Ibiro wacho niya, “Gigoya, to ok ahinyra! Gigoya, to ok awinji! Karangʼo ma abiro chiewoe mondo adog ameth kendo?”
et dices verberaverunt me sed non dolui traxerunt me et ego non sensi quando evigilabo et rursum vina repperiam
