Ngeche 23
1 Ka ibedo mondo ichiem gi ruoth, non maber gima ni e nyimi,
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quae apposita sunt ante faciem tuam:
2 ka in jawuoro to dimbri nono to onyalo keto pala e dwondi.
et statue cultrum in gutture tuo, si tamen habes in potestate animam tuam,
3 Kik igomb chiembe mamit, nimar chiemono en mar wuondruok.
ne desideres de cibis eius, in quo est panis mendacii.
4 Kik iwe tich bari ndasi ni mondo ibed ja-mwandu, bed gi rieko mondo iritri.
Noli laborare ut diteris: sed prudentiae tuae pone modum.
5 Ngʼi mwandu mana matin nono, to bangʼe gidhi, nimar adiera gibiro bedo gi bwombe, kendo gifu gidhi e kor polo ka ongo.
Ne erigas oculos tuos ad opes, quas non potes habere: quia facient sibi pennas quasi aquilae, et volabunt in caelum.
6 Kik icham chiemb jagwondo, kik igomb chiembe mamit,
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos eius:
7 nimar en ngʼat mosiko paro nengo mochul. Owachoni niya, “Chiem kendo methi,” to chunye ok ni kodi.
quoniam in similitudinem arioli, et coniectoris, aestimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi: et mens eius non est tecum.
8 Ibiro ngʼogo mano matin mane ichamo kendo ibiro bedo ni iketho kindeni kuom pwoch mipuoyego.
Cibos, quos comederas, evomes: et perdes pulchros sermones tuos.
9 Kik iwuo ne ngʼat mofuwo, nikech obiro chayo rieko mag wechegi.
In auribus insipientium ne loquaris: qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Kik igol kidi mar kiewo machon, kata ima nyithindo maonge wuone puothegi;
Ne attingas parvulorum terminos: et agrum pupillorum ne introeas:
11 nimar Jal moritogi en ratego; obiro chwakogi e kindi kodgi.
Propinquus enim illorum fortis est: et ipse iudicabit contra te causam illorum.
12 Ket chunyi ne puonj to iti ne weche mag ngʼeyo.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum: et aures tuae ad verba scientiae.
13 Kik itamri kumo nyathi; nimar chwat ok nyal nege.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
Tu virga percuties eum: et animam eius de inferno liberabis. (Sheol h7585)
15 Wuoda, ka chunyi riek, eka chunya biro bedo mamor,
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 chunya ma iye nobed mamor ka lewi wacho gima nikare.
et exultabunt renes mei, cum locuta fuerint recta labia tua.
17 Kik ibed gi nyiego e chunyi nikech joricho; to kinde duto bedi gi dwaro mar luoro Jehova Nyasaye moloyo.
Non aemuletur cor tuum peccatores: sed in timore Domini esto tota die:
18 Adier, ka itimo kamano to inibed gi geno e ndalo mabiro, kendo genoni ok nongʼad oko.
quia habebis spem in novissimo, et praestolatio tua non auferetur.
19 Wuoda, winja, eka inibed mariek, kendo ket chunyi e yo moriere tir.
Audi fili mi, et esto sapiens: et dirige in via animum tuum.
20 Kik iriwri gi jogo ma madho kongʼo mangʼeny kata jowuoro mohero ringʼo,
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum, qui carnes ad vescendum conferunt:
21 nimar jomer kod jowuoro bedo jochan, kendo nongʼno rwakogi gi lewni moti.
quia vacantes potibus, et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Winj wuonu, nikech en ema nonywoli, kendo kik icha minu ka oti.
Audi patrem tuum, qui genuit te: et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Adiera gi rieko gi puonjruok kod ngʼeyo tiend wach ema nyaka iyudi, kata dabed ni ingʼiewogi gi nengo matek.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Wuon ngʼat makare nigi mor maduongʼ; ngʼatno man-gi wuowi mariek obedo mamor kode.
Exultat gaudio pater iusti: qui sapientem genuit, laetabitur in eo.
25 Mad wuonu gi minu bed mamor; mad minu mane onywoli bed gi ilo.
Gaudeat pater tuus, et mater tua, et exultet quae genuit te.
26 Wuoda, miya chunyi, kendo ket wengegi orit yorena,
Praebe fili mi cor tuum mihi: et oculi tui vias meas custodiant.
27 nimar dhako ma jachode en bur matut, to dhako mabayo en soko madiny.
Fovea enim profunda est meretrix: et puteus angustus, aliena.
28 Ka jamecho obuto korito, to omedo keto ji ma ok jo-adiera mangʼeny e kind ji.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 En ngʼa man-gi masira? En ngʼa man-gi lit? En ngʼa man-gi lweny? En ngʼa man-gi ngʼur? En ngʼa man-gi adhonde ma ok owinjore? En ngʼa man-gi wangʼ makwar motimo remo?
Cui vae? cuius patri vae? cui rixae? cui foveae? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Jogo madeko oko ka kongʼo, madhi mondo gibil kongʼo mokik mayoreyore.
Nonne his, qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Kik ingʼi kongʼo kochiek mowalo, ka obabni e kikombe, ka omadhore mos kolor piny!
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color eius: ingreditur blande,
32 Bangʼe to okecho ka thuol kendo oketo kwiri kaka fu.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Wengeni biro neno gik mayoreyore to pachi paro gik morundore.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Ibiro chalo ngʼat ma nindo e nam mar apaka matek, ka inindo ewi apaka.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo:
35 Ibiro wacho niya, “Gigoya, to ok ahinyra! Gigoya, to ok awinji! Karangʼo ma abiro chiewoe mondo adog ameth kendo?”
et dices: Verberaverunt me, sed non dolui: traxerunt me, et ego non sensi: quando evigilabo, et rursus vina reperiam?
