Ngeche 22
1 Nying maber oloyo bedo gi mwandu mathoth; bedo gi pwoch ber moloyo fedha gi dhahabu.
Een goede naam is meer waard dan een groot vermogen, Bemind te zijn is beter dan zilver en goud.
2 Onge pogruok e kind jamoko kod jachan: Nikech Jehova Nyasaye e Jachwechgi duto.
Rijk en arm ontmoeten elkaar, Jahweh is hun aller Schepper.
3 Ngʼat mariek neno masira kabiro kendo opondo, to ngʼat mofuwo dhiyo adhiya nyime ma ohinyre.
De wijze ziet onheil en trekt zich terug; De onnozelen lopen door, en moeten ervoor boeten.
4 Bolruok kod luoro Jehova Nyasaye kelo mwandu gi luor kod dak amingʼa.
Het loon voor ootmoed en vreze voor Jahweh Is rijkdom, aanzien en leven.
5 Yore joma timo richo opongʼ gi kudho kod obadho; to ngʼat morito chunye obedo mabor kodgi.
Doornen en strikken liggen op de weg van den valsaard; Wie zijn leven liefheeft, blijft er ver vandaan.
6 Puonj nyathi e yo monego odhiye, to ka obedo maduongʼ to ok obi baro oa kuome.
Oefen kinderen in de weg, die ze moeten gaan, Dan wijken ze ook in hun ouderdom er niet van af.
7 Jochan gin wasumb jo-mwandu, to ngʼat moholo gimoro bedo misumba ngʼat mohole.
Wie rijk is, heerst over de armen; Wie leent, wordt de slaaf van wie uitleent.
8 Ngʼatno mochwowo timbe richo kayo thagruok, to ludhe mar mirima ibiro ketho.
Wie onrecht zaait, zal onheil oogsten; De vrucht van zijn arbeid gaat te niet.
9 Ngʼat mangʼwon noyud gweth, nimar opogo chiembe kod jochan.
Een vriendelijk mens wordt gezegend, Want hij deelt met den arme zijn brood.
10 Riemb ngʼat ma jaro ji, to lweny bende aa, dhawo kod kinyruok rumo.
Jaag den spotter weg, en het twisten houdt op, Er komt een eind aan vechten en schimpen.
11 Ngʼat ma chunye ler kendo ma wuoyo gi ngʼwono biro bedo osiep ruoth.
De zuivere van harte wordt door Jahweh bemind, De vleier is de vriend van den koning.
12 Wangʼ Jehova Nyasaye rito ngʼeyo; to orundo weche mag jogo ma ok jo-adiera.
De ogen van Jahweh houden vol kennis de wacht; Hij verijdelt de woorden van den zondaar.
13 Jasamuoyo wacho niya, “Sibuor ni oko!” Kata, “Ibiro nega e yore mag dala!”
De luiaard zegt: Buiten loopt een leeuw, Midden op straat word ik nog verscheurd!
14 Dho dhako ma jachode en bur matut; ngʼatno manie bwo mirimb Jehova Nyasaye biro lingʼore e iye.
Een diepe kuil is de mond van vreemde vrouwen; Op wien Jahweh vertoornd is, die valt erin.
15 Fuwo otwere e chuny nyathi, to ludh kum biro riembe mabor kode.
Al zit de dwaasheid in het hart van een kind geworteld, De tuchtroede haalt ze er uit!
16 Ngʼat mathiro jochan mondo mwandune omedre kod ngʼat machiwo mich ne jomoko biro bedo jochan.
Wie een arme verdrukt, brengt hem voordeel; Wie aan een rijkaard iets geeft, veroorzaakt gebrek
17 Chik iti kendo iwinj weche mag jomariek; ket chunyi ne gima apuonjo,
Woorden van wijzen Neig uw oor en luister naar mijn woorden; Zet uw aandacht erop, om ze te leren kennen.
18 nimar en mor ka ikanogi ei chunyi kendo bed kodgi moikore e dhogi.
Het is goed, als ge ze ter harte neemt, En ze allen bestendig op uw lippen hebt.
19 Mondo omi ibed gi geno kuom Jehova Nyasaye; apuonji tinendeni, in bende.
Opdat ge in Jahweh uw vertrouwen moogt stellen, Maak ik ze heden bekend, ook aan u!
20 Donge asendikoni weche mowachi piero adek, weche mag puonj kod ngʼeyo,
Een dertigtal heb ik er voor u opgeschreven: Ze bevatten goede raad en ervaring;
21 mapuonjou adiera gi weche migeno, mondo ichiw dwoko mowinjore ne ngʼat mane oori?
Ze leren u de waarheid en betrouwbare woorden, Zodat ge een goed antwoord kunt geven aan hen die u ondervragen
22 Kik ima jachan nikech gin jochan kendo kik ihiny joma ochando man-gi dwaro e kar bura,
Buit een arme niet uit, omdat hij arm is, Trap in de poort niet op den kleinen man;
23 nimar Jehova Nyasaye biro chwako buchgi, kendo tieko ngima joma tieko ngimagi.
Want Jahweh zal het voor hen opnemen, En die hèn beroven, van het leven beroven.
24 Kik imak osiep gi ngʼat ma iye wangʼ piyo; kik iriwri bende gi ngʼatno makecho piyo,
Sluit geen vriendschap met een driftkop, Laat u niet in met een heethoofd;
25 dipo nono ka ipuonjori yorene, ma iwuon idonj e obadho.
Anders raakt ge vertrouwd met hun wegen, En zet ge een valstrik voor uzelf.
26 Kik ibed ngʼatno matimo singruok kata machungʼ ne ngʼato e gope;
Behoor niet tot hen, die handslag geven, En borg blijven voor schulden;
27 ka ionge gi yo kaka dichul, nono to wuon gowino nyalo kawo kitandani.
Als ge niets hebt om te betalen, Haalt men het bed onder u weg.
28 Kik igol kidi mar kiewo machon mane oket gi kweregi.
Raak niet aan de eeuwenoude grenzen, Die uw voorvaderen hebben getrokken.
29 Bende ineno ngʼat molony e tije? Obiro tiyo ne ruodhi, ok onyal tiyo ne ji ma ok ongʼere.
Ziet ge iemand die handig is met zijn werk, Hij komt bij koningen in dienst; Het gewone volk hoeft hij niet te dienen!
