< Ngeche 21 >
1 Chuny ruoth ni e lwet Jehova Nyasaye, ochike mana kaka kuonde ma pi luwo kendo kaka ohero owuon.
COMO los repartimientos de las aguas, así está el corazón del rey en la mano de Jehová: á todo lo que quiere lo inclina.
2 Yore duto mag dhano nenorene ni nikare, to Jehova Nyasaye ema pimo chuny.
Todo camino del hombre es recto en su opinión: mas Jehová pesa los corazones.
3 Timo gima kare kod mowinjore ema Jehova Nyasaye oyiego moloyo misango.
Hacer justicia y juicio es á Jehová más agradable que sacrificio.
4 Wangʼ teko, chuny mar sunga kod taya mar jo-mahundu, gin richo!
Altivez de ojos, y orgullo de corazón, y el brillo de los impíos, son pecado.
5 Chenro mag ngʼat matiyo matek kelo ohala to chutho e kaka rikni kelo chan.
Los pensamientos del solícito ciertamente [van] á abundancia; mas todo presuroso, indefectiblemente á pobreza.
6 Mwandu moyudi gi lep mariambo en mana tho malal piyo kendo en obeto mar tho.
Allegar tesoros con lengua de mentira, es vanidad desatentada de aquellos que buscan la muerte.
7 Timbe mahundu mar joricho biro terogi mabor magilal; nimar gidagi timo gima kare.
La rapiña de los impíos los destruirá; por cuanto no quisieron hacer juicio.
8 Yor ngʼat ma jaketho ogondore, to kit ngʼat makare oriere tir.
El camino del hombre perverso es torcido y extraño: mas la obra del limpio es recta.
9 Ber dak e kona mar wi ot moloyo dak gi dhako maralep.
Mejor es vivir en un rincón de zaquizamí, que con la mujer rencillosa en espaciosa casa.
10 Ngʼat ma timbene richo ohero richo; jabute ok yud ngʼwono kuome.
El alma del impío desea mal: su prójimo no le parece bien.
11 Ka okum ngʼat ma jaro ji, to joma ngʼeyogi tin yudo rieko, ka ngʼat mariek opuonji, to oyudo ngʼeyo.
Cuando el escarnecedor es castigado, el simple se hace sabio; y cuando se amonestare al sabio, aprenderá ciencia.
12 Ngʼat Makare ongʼeyo od ngʼat ma timbene richo kendo otero ngʼat marach e kethruok.
Considera el justo la casa del impío: [cómo] los impíos son trastornados por el mal.
13 Ka ngʼato odino ite ne ywak mar jachan, en owuon bende obiro ywak to ok nodwoke.
El que cierra su oído al clamor del pobre, también él clamará, y no será oído.
14 Mich mochiw lingʼ-lingʼ kweyo mirima to asoya mopandi ei law jiwo mirima maduongʼ.
El presente en secreto amansa el furor, y el don en el seno, la fuerte ira.
15 Ka adiera onenore, to joma timbegi nikare bedo mamor to joma timbegi richo to yudo bwok.
Alegría es al justo hacer juicio; mas quebrantamiento á los que hacen iniquidad.
16 Ngʼat moweyo yor winjo wach dhiyo kar yweyo mar oganda mar joma otho.
El hombre que se extravía del camino de la sabiduría, vendrá á parar en la compañía de los muertos.
17 Ngʼat mohero budho biro bedo jachan; ngʼat mohero divai kod moo ok nyal bedo ja-mwandu.
Hombre necesitado será el que ama el deleite: y el que ama el vino y ungüentos no enriquecerá.
18 Jomaricho bedo resruok mar joma kare; to jogo ma ok jo-adiera ne joma oriere tir.
El rescate del justo es el impío, y por los rectos el prevaricador.
19 Ber dak e thim motwo moloyo dak gi dhako ma jadhawo kendo ma ja-mirima.
Mejor es morar en tierra del desierto, que con la mujer rencillosa é iracunda.
20 Od ngʼat mariek opongʼ kod chiemo gi moo moyier, to ngʼat mofuwo chamo gik moko duto ma en-go.
Tesoro codiciable y pingüe hay en la casa del sabio; mas el hombre insensato lo disipará.
21 Ngʼatno maluwo tim makare kod hera yudo ngima, mwandu gi luor.
El que sigue la justicia y la misericordia, hallará la vida, la justicia, y la honra.
22 Ngʼat mariek kawo dala ngʼat maratego kendo omuko dhorangeye matek magiketoe genogi.
La ciudad de los fuertes tomó el sabio, y derribó la fuerza en que ella confiaba.
23 Ngʼatno marito dhoge kod lewe ritore kuom masiche.
El que guarda su boca y su lengua, su alma guarda de angustias.
24 Ngʼat ma jasunga kendo jawuorre “Jajaro” e nyinge; otingʼore malo ka osungore malich.
Soberbio y presuntuoso escarnecedor es el nombre del que obra con orgullosa saña.
25 Dwaro mar jasamuoyo biro bedo thone owuon; nikech lwetene odagi tich.
El deseo del perezoso le mata, porque sus manos no quieren trabajar.
26 Odiechiengʼ duto odwaro mangʼeny, to ngʼat makare chiwo maonge giko.
Hay quien todo el día codicia: mas el justo da, y no desperdicia.
27 Misango mar jaricho ok ber, onyalo bedo marach maromo nade ka ochiwe gi paro marach!
El sacrificio de los impíos es abominación: ¡cuánto más ofreciéndolo con maldad!
28 Janeno ma ja-miriambo biro lal; to ngʼat mawinje ibiro tieko chutho.
El testigo mentiroso perecerá: mas el hombre que oye, permanecerá en su dicho.
29 Ngʼat ma jaricho wangʼe tek to ngʼat moriere tir tiyo gi paro e yorene.
El hombre impío afirma su rostro: mas el recto ordena sus caminos.
30 Onge rieko, onge neno matut, onge chenro manyalo loyo Jehova Nyasaye.
No hay sabiduría, ni inteligencia, ni consejo, contra Jehová.
31 Inyalo yiko faras ne ndalo mar lweny; to loyo lweny en mar Jehova Nyasaye.
El caballo se apareja para el día de la batalla: mas de Jehová es el salvar.