Ngeche 21
1 Chuny ruoth ni e lwet Jehova Nyasaye, ochike mana kaka kuonde ma pi luwo kendo kaka ohero owuon.
Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.
2 Yore duto mag dhano nenorene ni nikare, to Jehova Nyasaye ema pimo chuny.
Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.
3 Timo gima kare kod mowinjore ema Jehova Nyasaye oyiego moloyo misango.
Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.
4 Wangʼ teko, chuny mar sunga kod taya mar jo-mahundu, gin richo!
Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.
5 Chenro mag ngʼat matiyo matek kelo ohala to chutho e kaka rikni kelo chan.
Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.
6 Mwandu moyudi gi lep mariambo en mana tho malal piyo kendo en obeto mar tho.
Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.
7 Timbe mahundu mar joricho biro terogi mabor magilal; nimar gidagi timo gima kare.
Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.
8 Yor ngʼat ma jaketho ogondore, to kit ngʼat makare oriere tir.
Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.
9 Ber dak e kona mar wi ot moloyo dak gi dhako maralep.
Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.
10 Ngʼat ma timbene richo ohero richo; jabute ok yud ngʼwono kuome.
Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.
11 Ka okum ngʼat ma jaro ji, to joma ngʼeyogi tin yudo rieko, ka ngʼat mariek opuonji, to oyudo ngʼeyo.
Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.
12 Ngʼat Makare ongʼeyo od ngʼat ma timbene richo kendo otero ngʼat marach e kethruok.
Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.
13 Ka ngʼato odino ite ne ywak mar jachan, en owuon bende obiro ywak to ok nodwoke.
Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.
14 Mich mochiw lingʼ-lingʼ kweyo mirima to asoya mopandi ei law jiwo mirima maduongʼ.
[Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.
15 Ka adiera onenore, to joma timbegi nikare bedo mamor to joma timbegi richo to yudo bwok.
Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.
16 Ngʼat moweyo yor winjo wach dhiyo kar yweyo mar oganda mar joma otho.
Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.
17 Ngʼat mohero budho biro bedo jachan; ngʼat mohero divai kod moo ok nyal bedo ja-mwandu.
Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.
18 Jomaricho bedo resruok mar joma kare; to jogo ma ok jo-adiera ne joma oriere tir.
Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.
19 Ber dak e thim motwo moloyo dak gi dhako ma jadhawo kendo ma ja-mirima.
Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.
20 Od ngʼat mariek opongʼ kod chiemo gi moo moyier, to ngʼat mofuwo chamo gik moko duto ma en-go.
Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.
21 Ngʼatno maluwo tim makare kod hera yudo ngima, mwandu gi luor.
Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.
22 Ngʼat mariek kawo dala ngʼat maratego kendo omuko dhorangeye matek magiketoe genogi.
Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.
23 Ngʼatno marito dhoge kod lewe ritore kuom masiche.
Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.
24 Ngʼat ma jasunga kendo jawuorre “Jajaro” e nyinge; otingʼore malo ka osungore malich.
Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.
25 Dwaro mar jasamuoyo biro bedo thone owuon; nikech lwetene odagi tich.
Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.
26 Odiechiengʼ duto odwaro mangʼeny, to ngʼat makare chiwo maonge giko.
Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.
27 Misango mar jaricho ok ber, onyalo bedo marach maromo nade ka ochiwe gi paro marach!
Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.
28 Janeno ma ja-miriambo biro lal; to ngʼat mawinje ibiro tieko chutho.
Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.
29 Ngʼat ma jaricho wangʼe tek to ngʼat moriere tir tiyo gi paro e yorene.
Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.
30 Onge rieko, onge neno matut, onge chenro manyalo loyo Jehova Nyasaye.
Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.
31 Inyalo yiko faras ne ndalo mar lweny; to loyo lweny en mar Jehova Nyasaye.
Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.
