Ngeche 20
1 Divai en jajaro to kongʼo en koko; ngʼat motelne kodgi onge rieko.
Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
2 Mirimb ruoth chalo gi ruto mar sibuor; ngʼat momiyo obedo gi gero lalo ngimane.
Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
3 Enobed luor maduongʼ ne ngʼatno ma dagi dhawo, to joma ofuwo duto ohero dhawo.
Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
4 Jasamuoyo ok pur puothe e kinde mowinjore; omiyo e kinde mar keyo omanyo, to ok oyud gimoro.
Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
5 Dwaro mar chuny dhano chalo gi pi matut, to ngʼat man-gi winjo twomogi.
Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
6 Ji mangʼeny wacho ni gin gihera ma adiera; to ngʼat ma ja-adiera, en ngʼa ma diyude?
Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
7 Ngʼat makare nigi ngima ma ok ocha; nyithinde nigi gweth bangʼe.
Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
8 Ka ruoth obedo e kome mondo ongʼad bura; opiedho weche maricho duto gi wangʼe.
Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
9 En ngʼa manyalo wacho niya, “Aserito chunya maler; aler kendo aonge richo?”
Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
10 Rapim ma ok nikare gi pimo ma ok kare, Jehova Nyasaye mon kodgi duto.
Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
11 Kata mana nyathi ingʼeyo gi timbene, omiyo ingʼeyo ka kite obidhore kata ni kare.
Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
12 It mawinjo gi wangʼ maneno, Jehova Nyasaye ema osechweyo gik moko ariyogo.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
13 Kik iher nindo nono to ibiro bedo jachan, bed kineno to ok ibi chando chiemo.
Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
14 Jangʼiewo wacho niya, “Ok ber ngangʼ, ok ber ngangʼ!” To bangʼe owuok odhiyo ka osungore ni ongʼiewo gi nengo mayot.
Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
15 Dhahabu nitie, kendo kite ma nengogi tek bende nitie mogundho, to dhok mawacho weche mag ngʼeyo gin kaka mula mabeyo mayudo tek.
Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
16 Kaw law ngʼat mochungʼne ngʼat mokia kaka singo; mak gino mosingorego, ka otimo kamano ni dhako majabayo.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
17 Chiemo moyud e yo ma ok kare mit ne ngʼato, to achien omuodore mana ka kuoyo.
Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
18 Los chenro ka ikonyori gi ngʼado rieko; ka ichako lweny to dwar ikruok maber.
Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
19 Fuongʼo wach ketho genruok; omiyo tangʼ ni ngʼato ma wuoyo mathoth.
Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
20 Ka ngʼato okwongʼo wuon mare kata min mare, to ngimane norum mana ka taya motho e mudho molil.
Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
21 Mwandu moyud motelo e yo mayot ok bi bedo konyruok e kinde machien.
Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
22 Kik iwach niya, “Abiro chulo kuor kuom rachni motimna!” Bed kirito Jehova Nyasaye to obiro resi.
Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
23 Jehova Nyasaye mon gi rapim mag miriambo, kendo rapim ma ok kare ok miye mor.
Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
24 Okange mag ngʼato ichiko gi Jehova Nyasaye. Ere kaka ngʼato nyalo ngʼeyo yore owuon?
Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
25 En obadho ne ngʼato masingo gimoro ka ok oparo, to achien eka oparo singruokne.
Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
26 Ruoth mariek riembo joma timbegi richo; okumogi ma ok okechogi.
Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
27 Taya mar Jehova Nyasaye manyo chuny dhano, kendo omanyo chunye ma iye.
Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
28 Hera kod adiera miyo ruoth bedo gi kwe, nikech hera, lochne bedo motegno.
Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
29 Sunga ma yawuowi nigo e teko margi, to lwar en duongʼ ne jodongo.
Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
30 Goch kod adhonde pwodho richo, to chwat loso maler chuny maiye.
Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
