Ngeche 20
1 Divai en jajaro to kongʼo en koko; ngʼat motelne kodgi onge rieko.
La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.
2 Mirimb ruoth chalo gi ruto mar sibuor; ngʼat momiyo obedo gi gero lalo ngimane.
Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.
3 Enobed luor maduongʼ ne ngʼatno ma dagi dhawo, to joma ofuwo duto ohero dhawo.
Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.
4 Jasamuoyo ok pur puothe e kinde mowinjore; omiyo e kinde mar keyo omanyo, to ok oyud gimoro.
En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.
5 Dwaro mar chuny dhano chalo gi pi matut, to ngʼat man-gi winjo twomogi.
Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.
6 Ji mangʼeny wacho ni gin gihera ma adiera; to ngʼat ma ja-adiera, en ngʼa ma diyude?
Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?
7 Ngʼat makare nigi ngima ma ok ocha; nyithinde nigi gweth bangʼe.
Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.
8 Ka ruoth obedo e kome mondo ongʼad bura; opiedho weche maricho duto gi wangʼe.
Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.
9 En ngʼa manyalo wacho niya, “Aserito chunya maler; aler kendo aonge richo?”
Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?
10 Rapim ma ok nikare gi pimo ma ok kare, Jehova Nyasaye mon kodgi duto.
Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
11 Kata mana nyathi ingʼeyo gi timbene, omiyo ingʼeyo ka kite obidhore kata ni kare.
Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.
12 It mawinjo gi wangʼ maneno, Jehova Nyasaye ema osechweyo gik moko ariyogo.
Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
13 Kik iher nindo nono to ibiro bedo jachan, bed kineno to ok ibi chando chiemo.
Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.
14 Jangʼiewo wacho niya, “Ok ber ngangʼ, ok ber ngangʼ!” To bangʼe owuok odhiyo ka osungore ni ongʼiewo gi nengo mayot.
Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.
15 Dhahabu nitie, kendo kite ma nengogi tek bende nitie mogundho, to dhok mawacho weche mag ngʼeyo gin kaka mula mabeyo mayudo tek.
Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.
16 Kaw law ngʼat mochungʼne ngʼat mokia kaka singo; mak gino mosingorego, ka otimo kamano ni dhako majabayo.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
17 Chiemo moyud e yo ma ok kare mit ne ngʼato, to achien omuodore mana ka kuoyo.
Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.
18 Los chenro ka ikonyori gi ngʼado rieko; ka ichako lweny to dwar ikruok maber.
Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.
19 Fuongʼo wach ketho genruok; omiyo tangʼ ni ngʼato ma wuoyo mathoth.
Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.
20 Ka ngʼato okwongʼo wuon mare kata min mare, to ngimane norum mana ka taya motho e mudho molil.
Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.
21 Mwandu moyud motelo e yo mayot ok bi bedo konyruok e kinde machien.
Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.
22 Kik iwach niya, “Abiro chulo kuor kuom rachni motimna!” Bed kirito Jehova Nyasaye to obiro resi.
Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.
23 Jehova Nyasaye mon gi rapim mag miriambo, kendo rapim ma ok kare ok miye mor.
Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.
24 Okange mag ngʼato ichiko gi Jehova Nyasaye. Ere kaka ngʼato nyalo ngʼeyo yore owuon?
La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?
25 En obadho ne ngʼato masingo gimoro ka ok oparo, to achien eka oparo singruokne.
Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.
26 Ruoth mariek riembo joma timbegi richo; okumogi ma ok okechogi.
Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.
27 Taya mar Jehova Nyasaye manyo chuny dhano, kendo omanyo chunye ma iye.
La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.
28 Hera kod adiera miyo ruoth bedo gi kwe, nikech hera, lochne bedo motegno.
Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.
29 Sunga ma yawuowi nigo e teko margi, to lwar en duongʼ ne jodongo.
Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.
30 Goch kod adhonde pwodho richo, to chwat loso maler chuny maiye.
Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.
