Ngeche 20
1 Divai en jajaro to kongʼo en koko; ngʼat motelne kodgi onge rieko.
De wijn is een spotter, de sterke drank is woelachtig; al wie daarin dwaalt, zal niet wijs zijn.
2 Mirimb ruoth chalo gi ruto mar sibuor; ngʼat momiyo obedo gi gero lalo ngimane.
De schrik des konings is als het brullen eens jongen leeuws; die zich tegen hem vergramt, zondigt tegen zijn ziel.
3 Enobed luor maduongʼ ne ngʼatno ma dagi dhawo, to joma ofuwo duto ohero dhawo.
Het is eer voor een man, van twist af te blijven; maar ieder dwaas zal er zich in mengen.
4 Jasamuoyo ok pur puothe e kinde mowinjore; omiyo e kinde mar keyo omanyo, to ok oyud gimoro.
Om den winter zal de luiaard niet ploegen; daarom zal hij bedelen in den oogst, maar er zal niet zijn.
5 Dwaro mar chuny dhano chalo gi pi matut, to ngʼat man-gi winjo twomogi.
De raad in het hart eens mans is als diepe wateren; maar een man van verstand zal dien uithalen.
6 Ji mangʼeny wacho ni gin gihera ma adiera; to ngʼat ma ja-adiera, en ngʼa ma diyude?
Elk van de menigte der mensen roept zijn weldadigheid uit; maar wie zal een recht trouwen man vinden?
7 Ngʼat makare nigi ngima ma ok ocha; nyithinde nigi gweth bangʼe.
De rechtvaardige wandelt steeds in zijn oprechtheid; welgelukzalig zijn zijn kinderen na hem.
8 Ka ruoth obedo e kome mondo ongʼad bura; opiedho weche maricho duto gi wangʼe.
Een koning, zittende op den troon des gerichts, verstrooit alle kwaad met zijn ogen.
9 En ngʼa manyalo wacho niya, “Aserito chunya maler; aler kendo aonge richo?”
Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart gezuiverd, ik ben rein van mijn zonde?
10 Rapim ma ok nikare gi pimo ma ok kare, Jehova Nyasaye mon kodgi duto.
Tweeerlei weegsteen, tweeerlei efa is den HEERE een gruwel, ja die beide.
11 Kata mana nyathi ingʼeyo gi timbene, omiyo ingʼeyo ka kite obidhore kata ni kare.
Een jongen zal ook door zijn handelingen zich bekend maken, of zijn werk zuiver, en of het recht zal wezen.
12 It mawinjo gi wangʼ maneno, Jehova Nyasaye ema osechweyo gik moko ariyogo.
Een horend oor, en een ziend oog heeft de HEERE gemaakt, ja, die beide.
13 Kik iher nindo nono to ibiro bedo jachan, bed kineno to ok ibi chando chiemo.
Heb den slaap niet lief, opdat gij niet arm wordt; open uw ogen, verzadig u met brood.
14 Jangʼiewo wacho niya, “Ok ber ngangʼ, ok ber ngangʼ!” To bangʼe owuok odhiyo ka osungore ni ongʼiewo gi nengo mayot.
Het is kwaad, het is kwaad! zal de koper zeggen; maar als hij weggegaan is, dan zal hij zich beroemen.
15 Dhahabu nitie, kendo kite ma nengogi tek bende nitie mogundho, to dhok mawacho weche mag ngʼeyo gin kaka mula mabeyo mayudo tek.
Goud is er, en menigte van robijnen; maar de lippen de wetenschap zijn een kostelijk kleinood.
16 Kaw law ngʼat mochungʼne ngʼat mokia kaka singo; mak gino mosingorego, ka otimo kamano ni dhako majabayo.
Als iemand voor een vreemde borg geworden is, neem zijn kleed; en pand hem voor de onbekenden.
17 Chiemo moyud e yo ma ok kare mit ne ngʼato, to achien omuodore mana ka kuoyo.
Het brood der leugen is den mens zoet; maar daarna zal zijn mond vol van zandsteentjes worden.
18 Los chenro ka ikonyori gi ngʼado rieko; ka ichako lweny to dwar ikruok maber.
Elke gedachte wordt door raad bevestigd, daarom voer oorlog met wijze raadslagen.
19 Fuongʼo wach ketho genruok; omiyo tangʼ ni ngʼato ma wuoyo mathoth.
Die als een achterklapper wandelt, openbaart het heimelijke; vermeng u dan niet met hem, die met zijn lippen verlokt.
20 Ka ngʼato okwongʼo wuon mare kata min mare, to ngimane norum mana ka taya motho e mudho molil.
Wie zijn vader of zijn moeder vloekt, diens lamp zal uitgeblust worden in zwarte duisternis.
21 Mwandu moyud motelo e yo mayot ok bi bedo konyruok e kinde machien.
Als een erfenis in het eerste verhaast wordt, zo zal haar laatste niet gezegend worden.
22 Kik iwach niya, “Abiro chulo kuor kuom rachni motimna!” Bed kirito Jehova Nyasaye to obiro resi.
Zeg niet: Ik zal het kwaad vergelden; wacht op den HEERE, en Hij zal u verlossen.
23 Jehova Nyasaye mon gi rapim mag miriambo, kendo rapim ma ok kare ok miye mor.
Tweeerlei weegsteen is den HEERE een gruwel, en de bedriegelijke weegschaal is niet goed.
24 Okange mag ngʼato ichiko gi Jehova Nyasaye. Ere kaka ngʼato nyalo ngʼeyo yore owuon?
De treden des mans zijn van den HEERE; hoe zou dan een mens zijn weg verstaan?
25 En obadho ne ngʼato masingo gimoro ka ok oparo, to achien eka oparo singruokne.
Het is een strik des mensen, dat hij het heilige verslindt, en na gedane geloften, onderzoek te doen.
26 Ruoth mariek riembo joma timbegi richo; okumogi ma ok okechogi.
Een wijs koning verstrooit de goddelozen, en hij brengt het rad over hen.
27 Taya mar Jehova Nyasaye manyo chuny dhano, kendo omanyo chunye ma iye.
De ziel des mensen is een lamp des HEEREN, doorzoekende al de binnenkameren des buiks.
28 Hera kod adiera miyo ruoth bedo gi kwe, nikech hera, lochne bedo motegno.
Weldadigheid en waarheid bewaren den koning; en door weldadigheid ondersteunt hij zijn troon.
29 Sunga ma yawuowi nigo e teko margi, to lwar en duongʼ ne jodongo.
Der jongelingen sieraad is hun kracht, en der ouden heerlijkheid is de grijsheid.
30 Goch kod adhonde pwodho richo, to chwat loso maler chuny maiye.
Gezwellen der wonde zijn in den boze een zuivering, mitsgaders de slagen van het binnenste des buiks.
