Ngeche 18
1 Ngʼat ma ok jahera dwaro mana gige ok owinj puonj moro amora.
Mtu ajitengaye na wengine hufuata matakwa yake mwenyewe; hupiga vita kila shauri jema.
2 Ngʼat mofuwo ok mor kod winjo wach to omor mana gi wacho paroge owuon.
Mpumbavu hafurahii ufahamu, bali hufurahia kutangaza maoni yake mwenyewe.
3 Ka richo biro, e kaka achaya biro, to wichkuot kelo duwruok.
Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia, pamoja na aibu huja lawama.
4 Weche mag dho ngʼato tut ka nam, to soko mar rieko en aora mabubni kamol.
Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji, bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.
5 Ok en gima ber chwako ngʼat ma timbene richo kata ketho buch ngʼato maonge ketho.
Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu, au kumnyima haki asiye na hatia.
6 Lew ngʼat mofuwo kelone dhawo, to dhoge luongo goch.
Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi na kinywa chake hualika kipigo.
7 Dho ngʼat mofuwo ema tieke, to lewe ema bedo obadho ne ngimane.
Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.
8 Weche mag kuoth chalo gi chiemo mamit; gidhiyo e chuny dhano ma iye.
Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu; huingia sehemu za ndani sana za mtu.
9 Ngʼat ma jasamuoyo e tich en owadgi ngʼat maketho gik moko.
Mtu aliye mlegevu katika kazi yake ni ndugu na yule anayeharibu.
10 Nying Jehova Nyasaye en ohinga maratego, ngʼat makare ringo ma pond kanyo kendo yud resruok.
Jina la Bwana ni ngome imara, wenye haki huikimbilia na kuwa salama.
11 Mwandu mar jomoko e ohinga mochiel motegno ma gigengʼorego, giparo ni en ohinga maonge ngʼama nyalo muko.
Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.
12 Kapok ngʼato opodho, to sunga bedo e chunye, to muolo kelo pak.
Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi, bali unyenyekevu hutangulia heshima.
13 Chik iti kapok idwoko wach; ka ok itimo kamano to ibedo mofuwo kendo ikelo wichkuot.
Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza, huo ni upumbavu wake na aibu yake.
14 Chuny ngʼato sire e tuo, to chuny mool, en ngʼa manyalo konyo?
Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?
15 Chuny ma weche donjone yudo ngʼeyo; to it mariek dwaro mondo weche odonjne.
Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa, masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.
16 Chiwo yawo yo ne ngʼat machiwo kendo tere e nyim jomadongo.
Zawadi humfungulia njia mtoaji, nayo humleta mbele ya wakuu.
17 Ngʼat mokwongo keto wachne nenore ni en kare, nyaka ngʼat machielo bi maket penjo ne wachneno.
Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi, hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.
18 Goyo ombulu tieko larruok kendo thego joma roteke.
Kupiga kura hukomesha mashindano na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.
19 Kiketho ne owadu to duoge iri tek mana kadonjo e dala maduongʼ mochiel motegno; to larruok chalo gi dhorangeye mag dala modin gi lodi.
Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika kuliko mji uliozungushiwa ngome, nayo mabishano ni kama malango ya ngome yenye makomeo.
20 Wach mawuok e dho ngʼato ema miyo ngʼato yiengʼ; keyo mar dhoge ema miyo oyiengʼ.
Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake, atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.
21 Lep nigi teko mar ngima kod tho, to jogo mohere biro chamo olembe.
Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi, nao waupendao watakula matunda yake.
22 Ngʼatno moyudo dhako onwangʼo gima ber kendo oyudo ngʼwono moa kuom Jehova Nyasaye.
Apataye mke apata kitu chema naye ajipatia kibali kwa Bwana.
23 Ngʼat ma jachan ywak kokwayo ngʼwono, to ngʼat ma jamoko dwoko gi gero.
Mtu maskini huomba kuhurumiwa bali tajiri hujibu kwa ukali.
24 Ngʼat man-gi osiepe mangʼeny nyalo chopo e kethruok to nitie osiep moro masiko buti machiegni maloyo owadu.
Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu, bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.
