Mathayo 6
1 “Beduru motangʼ mondo kik utim timbeu makare e nyim ji, mondo eka gineu. Kutimo kamano to ok ubi yudo pok moa kuom Wuonu manie polo.
Προσέχετε (δὲ *no*) τὴν (δικαιοσύνην *N(K)O*) ὑμῶν μὴ ποιεῖν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς· εἰ δὲ μή γε, μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
2 “Kuom mano kuchiwo kony ne joma ochando to kik uland gima utimo gi turumbete, kaka joma wuondore timo ei sinagoke kendo e yore manie kind mier, mondo ji omigi luor. Awachonu adier ni giseyudo pokgi duto.
Ὅταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς ῥύμαις ὅπως δοξασθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων. ἀμὴν λέγω ὑμῖν· ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν.
3 To kichiwo kony ne joma ochando to kik iyie lweti ma koracham ongʼe gima lweti ma korachwich timo,
σοῦ δὲ ποιοῦντος ἐλεημοσύνην μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου
4 mondo chiwo mari obed malingʼ-lingʼ. Eka Wuonu maneno gima ochiw lingʼ-lingʼ nomiyi pokni.
ὅπως ᾖ σου ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ κρυπτῷ. καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ (αὑτὸς *k*) ἀποδώσει σοι (ἐν τῷ φανερῷ. *K*)
5 “Bende ka ulamo, to kik uchal gi joma wuondore, nimar gihero lamo ka gichungʼ ei sinagoke, kendo e akek yore mondo ji onegi. Awachonu adier ni giseyudo pokgi duto.
Καὶ ὅταν (προσεύχησθε, *N(K)O*) οὐκ (ἔσεσθε *N(K)O*) (ὡς *N(k)O*) οἱ ὑποκριταί, ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γωνίαις τῶν πλατειῶν ἑστῶτες προσεύχεσθαι ὅπως (ἂν *k*) φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις. ἀμὴν λέγω ὑμῖν (ὅτι· *k*) ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν.
6 To kilamo to donji e odi maiye, ilor dhoot eka ilam Wuonu ma ok ne. Eka Wuonu maneno gima otim lingʼ-lingʼ nomiyi pokni.
σὺ δέ, ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ ταμεῖόν σου, καὶ κλείσας τὴν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ. καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι (ἐν τῷ φανερῷ. *K*)
7 To kulamo to kik usik kunuoyo weche kayiem kaka jopiny, nimar giparo ni ibiro winjgi nikech wechegi mathoth.
προσευχόμενοι δὲ μὴ βατταλογήσητε ὥσπερ οἱ ἐθνικοί· δοκοῦσιν γὰρ ὅτι ἐν τῇ πολυλογίᾳ αὐτῶν εἰσακουσθήσονται.
8 Kik uchal kodgi, nikech Wuonu ongʼeyo gik muchando kata kapok ukwaye.
μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε αὐτοῖς· οἶδεν γὰρ (ὁ θεὸς *O*) ὁ πατὴρ ὑμῶν ὧν χρείαν ἔχετε πρὸ τοῦ ὑμᾶς αἰτῆσαι αὐτόν.
9 “Koro kama e kaka onego ulam: “‘Wuonwa manie polo, nyingi mondo omi duongʼ,
Οὕτως οὖν προσεύχεσθε ὑμεῖς· πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω τὸ ὄνομά σου·
10 Pinyruoth mari obi, dwaroni mondo otimre e piny kaka timore e polo.
ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου· γενηθήτω τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ (τῆς *k*) γῆς·
11 Miwa kawuono chiembwa mapile pile.
τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν σήμερον·
12 Wenwa richowa, kaka wan bende waweyone joma timonwa marach.
καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς (ἀφήκαμεν *N(k)O*) τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν·
13 Bende kik iwe wadonj e tem, to reswa e lwet ngʼat marach.’
καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ (ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοῦς αἰῶνας *K*) (ἀμήν. *KO*)
14 Nimar ka uweyo ne ji ka gikethonu, eka Wuonu manie polo biro weyonu.
ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος.
15 To ka ok uwe ni ji richogi to wuonu manie polo ok bi weyonu richou.
ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις (τὰ *ko*) (παραπτώματα αὐτῶν, *KO*) οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν.
16 “Ka utweyo chiemo to kik unen malich kaka joma wuondore timo, nimar gimieno wengegi mondo ginyis ni gitweyo chiemo. Awachonu adier ni giseyudo pokgi duto.
Ὅταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε (ὡς *N(k)O*) οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσιν γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσιν τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες. ἀμὴν λέγω ὑμῖν (ὅτι· *k*) ἀπέχουσιν τὸν μισθὸν αὐτῶν.
17 To in, kitweyo chiemo to ol mo e wiyi kendo luok wangʼi,
σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι
18 mondo kik obed gima ongʼere ne ji ni itweyo chiemo, to Wuonu ma ok ne kende ema ongʼe. Eka Wuonu maneno gima otim lingʼ-lingʼ nomiyi pokni.
ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ (κρυφαίῳ. *N(k)O*) καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ (κρυφαίῳ *N(k)O*) ἀποδώσει σοι (ἐν τῷ φανερῷ. *K*)
19 “Kik ukan mwandu ne un uwegi e piny kama olwenda gi nyal kethoe gik moko, kendo kama jokwoge turoe kendo kweloe.
Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσιν καὶ κλέπτουσιν·
20 To kanuru mwandu magu e polo kama olwenda kata nyal ok kethie gik moko kendo jokuo ok turie ma kwelie,
θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν·
21 Nimar kama mwanduni nitie e kama chunyi bende nobedie.
ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός (σου, *N(k)O*) ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία (σου. *N(k)O*)
22 “Wangʼ e taya mar ringri. Ka wengeni neno maber to ringri duto opongʼ gi ler.
Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός. ἐὰν οὖν ᾖ ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινὸν ἔσται·
23 To ka wengeni richo to ringri duto biro pongʼ gi mudho. Omiyo ka ler manie iyi en mudho, to mano kaka en mudho maduongʼ miwuoro!
ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστίν, τὸ σκότος πόσον.
24 “Onge jatich manyalo tiyo ne ruodhi ariyo. Nimar obiro chayo achiel to ohero machielo, kata obiro chiwore ne achiel to ochayo machielo. Ok inyal tiyo ne Nyasaye kendo ne pesa.
Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ.
25 “Emomiyo awachonu ni, kik uparru kuom ngimau, kata kuom gik ma ubiro chamo kata madho; kata kuom dendu kata gik ma ubiro rwako. Donge ngima duongʼ moloyo chiemo, koso del donge duongʼ moloyo lewni?
Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν· μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε (ἢ *N(k)O*) τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε. οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστιν τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος;
26 Ranguru ane winy ma huyo e kor polo. Ok chwo cham to bende ok gikee kata giken e dere, to eka Wuonu manie polo pod pidhogi apidha. To un donge un gi nengo mamalo moloyogi?
ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας, καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν;
27 En ngʼa kuomu ma parruok moparorego nyalo miyo omed bedo mangima kata mana kuom sa achiel kende?
τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα;
28 “Koso uparoru ne wach lewni nangʼo? Neyeuru kaka ondanyo mag pap dongo. Ok ginyagre gi tich kata gi chwecho.
καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρίνα τοῦ ἀγροῦ, πῶς (αὐξάνουσιν· *N(k)O*) οὐ (κοπιῶσιν *N(k)O*) οὐδὲ (νήθουσιν. *N(k)O*)
29 To kata kamano awachonu ni kata mana Solomon e rwakruokne malich duto ne ok orwakore ka achiel kuomgi.
λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων.
30 Ka kamano e kaka Nyasaye rwako lum aluma manie pap, ma kawuono nitie to kiny iwite e mach, donge obiro rwakou maber moloyo, yaye un joma yiegi tin-gi?
εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι;
31 Omiyo kik uparru kuwacho ni, ‘Wabiro chamo angʼo?’ Kata ni, ‘Wabiro madho angʼo?’ Kata ni, ‘Wabiro rwako angʼo?’
μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες· τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα;
32 Nimar jopiny ema chandore ka dwaro gigi duto; to bende Wuonu manie polo ongʼeyo ni udwaro gigi duto.
πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη (ἐπιζητοῦσιν· *N(k)O*) οἶδεν γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῄζετε τούτων ἁπάντων.
33 To mokwongo, dwaruru pinyruoth Nyasaye kod timne makare eka gigi duto bende nomiu kaachiel gi mago.
ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν.
34 Kuom mano, kik uparru kuom kiny, nikech kiny noparre kuome owuon. Odiechiengʼ kodiechiengʼ nigi chandruokne morome.
μὴ οὖν μεριμνήσητε εἰς τὴν αὔριον· ἡ γὰρ αὔριον μεριμνήσει (τὰ *k*) ἑαυτῆς. ἀρκετὸν τῇ ἡμέρᾳ ἡ κακία αὐτῆς.
