< Mathayo 5 >

1 Koro kane oneno oganda maduongʼ, nodhi e bath got mi obet piny. Jopuonjrene nobiro ire,
Bhir bisi dangor hoija pora, Jisu to ekta tilla uporte uthijaise. Tai ta te boha pichete, tai laga chela khan bhi Tai usorte ahise.
2 kendo nochako puonjogi. Nowachonegi niya,
Aru Jisu pora Tai laga chela khan ke eneka koi kene sikhaise,
3 “Joma odhier gie chunygi gin joma ogwedhi, nimar pinyruodh polo en margi.
“Atma te dukhia thaka khan dhonyo ase, Kilekoile sorgo laga rajyo taikhan nimite ase.
4 Joma ywak gin joma ogwedhi, nimar ibiro hoyogi.
Dukh koi kene thaka khan, taikhan dhonyo ase, Kilekoile taikhan laga mon aram kori dibo.
5 Joma muol gin joma ogwedhi nimar piny nobed girkeni margi.
Nomro hoi kene thaka khan dhonyo ase, Taikhan prithibi laga adhikari hobo.
6 Ogwedh jogo makech kayo kendo riyo mar tim makare oloyo, nimar gibiro yiengʼ.
Dharmikta nimite bhuk aru pyaas thaka khan dhonyo ase, Taikhan ke bhorta kori dibo.
7 Joma kecho ji gin joma ogwedhi, nimar ibiro kechgi.
Dayalu thaka manu khan dhonyo ase, Taikhan daya pabo.
8 Jomaler gie chunygi gin joma ogwedhi, nimar ginine Nyasaye.
Mon sapha thaka khan dhonyo ase, Taikhan Isor ke dikhibo.
9 Joma kelo kwe gin joma ogwedhi, nimar noluong-gi ni nyithind Nyasaye.
Shanti nimite kaam kora khan dhonyo ase, Taikhan ke Isor laga bacha khan koi kene matibo.
10 Joma isando nikech tim makare gin joma ogwedhi, nimar pinyruodh polo en margi.
Dharmikta nimite dukh pai thaka khan dhonyo, Sorgo laga desh to taikhan nimite ase.
11 “Un joma ogwedhi ka ji yanyou kendo sandou kendo hangonu wach ni usetimo kit gik maricho duto nikech an.
Tumikhan dhonyo ase jitia Ami laga naam nimite manu khan pora tumikhan ke gali dibo, dukh digdar dibo aru misa misi bodnam dibo.
12 Beduru mamor kendo moil, nikech poku duongʼ e polo, nimar jonabi mane okwongonu bende negisando mana kamano.”
Monte bisi khushi hobi kele koile sorgote tumikhan nimite bisi dangor inam rakhi kene ase. Jun bhabobadi khan tumi laga age te ahisele, taikhan ke bhi eneka dukh digdar dise.
13 “Un e chumbi mar piny. To chumbi ka ndhathe orumo, to ere kaka dimiye obed gi ndhathe kendo? Koro onge konyruok mokelo, makmana ni ipuke oko kendo ji nyone piny gi tiendegi.
Tumikhan etu prithibi laga nimok nisena ase. Kintu nimok laga swadh haraise koile, kineka tai laga swadh to arubi anibo? Etu to eku kaam laga nohoi jai, kintu etu ke phelai dibo aru manu khan pora chipai dibo.
14 “Un e ler mar piny. Dala matin moger ewi thur ok nyal pandi.
Tumikhan etu prithibi laga puhor ase. Ekta sheher ke pahar uporte bonaile lukabo napare.
15 Kamano bende, ji ok mok taya bangʼe giume gi bakul. Kar timo kamano to gikete ewi rachungi taya kendo ochiwo ler ne ji duto mantiere ei ot.
Nohoile bhi manu khan tai laga saaki julai kene kiba ekta dabba pora bondh kori kene narakhe, kintu etu saaki ke khamba te rakhikena pura ghor ke ujala kori bole diye.
16 Un bende timuru kamano. Neuru ni ler maru rieny e dier ji, mondo gine timbeu mabeyo kendo gipak Wuonu manie polo.
Tumi laga pohor ke eneka ujala kori dibi manu khan age te, titia taikhan tumi laga bhal kaam khan sob dikhi jabo aru tumi laga Baba Isor jun sorgote ase, Taike mohima dibo.
17 “Kik upar ni asebiro mondo aketh Chik kata Jonabi. Ok asebiro mondo akethgi, to asebiro mar chopogi.
Moi Isor laga niyom aru bhabobadi khan ke khotom kori dibo nimite ahise eneka nabhabi bi. Moi khotom kori dibole aha nohoi, kintu eitu khan sob pura kori dibo nimite ahise.
18 Awachonu adier ni nyaka chop chiengʼ ma polo gi piny nolal nono, onge nukta matinie mogik kata kido moro amora mar kalam manolal kuom Chik, nyaka gik moko duto chop kargi.
Kilekoile moi hosa pora tumikhan ke koi ase jitia tak prithibi aru akas khan khotom nohoi, ekta dagi nohoile ekta chutu kotha bhi naharabo, jitia tak etu kotha khan sob pura nohoi.
19 Ngʼato angʼata moketho achiel kuom chike matindoe mogik kuom Chikegi, kendo mopuonjo joma moko mondo otim kamano, nokaw kaka ngʼat matinie mogik e pinyruodh polo, to ngʼato angʼata maluwo kendo puonjo ji chikegi nokaw kaka ngʼama duongʼ e pinyruodh polo.
Etu nimite, kun pora etu niyom aru hukum khan bhangabo aru dusra khan ke bhi eneka kori bole sikhabo, taikhan laga naam bhi sorgo laga rajyo pora hatai dibo. Kintu kun pora etu hukum aru niyom sob rakhe, taike sorgo laga rajyote mohan matibo.
20 Nimar awachonu ni ka ok ber maru oyombo mano mar jo-Farisai gi mar jopuonj chik to ok unudonji e pinyruodh polo ngangʼ.
Etu nimite Moi tumikhan ke koi ase, tumikhan laga dharmikta to niyom likha khan aru pharisee khan pora bhi bhal hobo lage, eneka nohoile tumikhan sorgo laga rajyote ahibo na paribo.
21 “Usewinjo ni ne owach ne joma chon ni, ‘Kik ineki, kendo ngʼato angʼata moneko ibiro ngʼadne bura.’
Tumikhan hunise utu purana somoite eneka koi dise, ‘Morai diya kaam na koribi,’ aru, ‘Jun pora manu ke morai taikhan Isor laga bisar te ahibo.’
22 Anto anyisou ni ngʼato angʼata ma mirima omako gi nyawadgi ibiro ngʼadne bura. Bende, ngʼato angʼata mowachone nyawadgi ni, ‘Raka,’ ma tiende ni ifuwo, nyaka yal e buch jo-Sanhedrin. To ngʼato angʼata mowacho ni, ‘Ifuwo nade,’ biro neno chandruok mar mach mar Gehena. (Geenna g1067)
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, sob manu jun khan tai nijor bhai ke gusa kore, tai logot Isor laga bisar ahibo, aru nijor bhai ke eneka kowa khan to sabha age te bisi digdar hobo, ‘Tumi kaam nathaka manu!’ Aru tai norok laga jui te juli bo jodi ekjon pora tai bhai ke eneka koi, ‘Tumi murkho manu!’ (Geenna g1067)
23 “Kuom mano, ka ichiwo michni e nyim kendo mar misango to iparo ka in kanyo ni nyawadu ni kodi gi wach,
Etu karone, jitia tumi Isor laga age te daan dibole ane, aru bhai ke kiba biya korise koi kene monte ahise koile,
24 to we michnino piny kanyo e nyim kendo mar misango. Kuong idhi ilos kindi gi nyawadu; eka ibi ichiw michni.
tumi laga dhun khan bedi usorte chari dibi. Aru poila jai kene tumi laga bhai logote mon milai lobi, etu pichete ahikena Isor ke daan dibi.
25 “Los weche piyo piyo gi ngʼama odonjoni madwa teri e od bura. Tim kamano kapod un kode e yo, nono to onyalo keti e lwet jangʼad bura to jangʼad bura nyalo keti e lwet askari, kendo inyalo boli e od twech.
Kunba tumike bisar ghor te loijabo koi ase koile, naja-a age te tai logote kotha milai lobi, kele koile ekbar bisar ghor te jaise koile tai pora tumike ukil laga hathte di dibo, aru ukil pora tumike sipahi khan logote di dibo aru sipahi khan pora tumike bondhi ghor te rakhidibo.
26 Awachoni adier ni ok niwuog oko nyaka ichul faini duto monego ichul ma ok orem kata ndururu.
Hosa pora Ami tumikhan ke koidi ase, tumi bondhi ghor pora bahar naulabo jitia tak tumi laga dhar sob tirai nadibo.
27 “Usewinjo ni ne owach ni, ‘Kik iterri.’
Tumikhan eneka kowa hunise, ‘Bebichari na koribi.’
28 Anto anyisou ni ngʼato angʼata morango dhako gi gombo oseterore kode gi ei chunye.
Kintu Moi tumikhan ke koidi ase, jun manu ekjon mahila ke biya kaam kori bole bhabi loi, tai mon bhitor te bebichar kori loise.
29 Ka wangʼi ma korachwich miyo itimo richo to lodhe oko kendo iwite. Ber moloyo ka iwito fuon-ni achiel mar ringri moloyo ka ringri duto owiti e gehena. (Geenna g1067)
Jitia ekta suku pora tumike biya kaam koribo di ase, utu suku ke ulaikene dhur te phelai dibi. Kilekoile gaw te ekta biya saman nimite pura gaw norokte ja pora to, ekta suku nathaki kene jinda thaka he bhal hobo. (Geenna g1067)
30 Kamano bende ka lweti ma korachwich miyo itimo richo, to ngʼade oko iwite. Ber moloyo ka iwito fuon-ni achiel moloyo ka ringri duto odhi e gehena. (Geenna g1067)
Tumi laga ekta hath pora paap kaam kori ase koile, etu ke kati kene phelai dibi. Kilekoile pura gaw norokte ja pora, ekta hath nathaki kene jinda thakile he bhal ase. (Geenna g1067)
31 “Osewachi ni, ngʼato angʼata moketho keny gi chiege nyaka miye barup weruok mar ketho keny.
Eneka bhi koi kene ase, ‘Jun mota tai laga maiki ke chari bole mon ase, tai pora chari diya laga chithi likhi kene tai laga maiki ke dibole lage.’
32 An to awachonu ni ngʼato angʼata moriembo chiege nikech wach moro amora makmana richo mar terruok, miyo chiegeno donjo e richo mar terruok, kendo ngʼato angʼata mokendo dhako makamano bende donjo e richo mar terruok.
Kintu Moi tumikhan ke etu koidi ase, jun mota dusra maiki logote bebichar kori bole tai laga maiki ke chari diye, taike bebichari maiki bonai di ase. Aru jun manu pora etu chari diye maiki ke shadi koribo, tai bhi bebichar kori loise.
33 “Usewinjo bende ni nowachi ni, ‘Kik iketh kwongʼruok, to riti kwongʼruok moro amora misetimone Ruoth Nyasaye.’
Aru, tumikhan poila jamana te huni kene thakibo, ‘Misa kotha nimite kosom nakhabi, kintu ji kosom Probhu logote korise etu purah koribi.’
34 Anto anyisou ni kik ukwongʼru kata matin: Kik ukwongʼru gi polo nimar en e kom loch mar Nyasaye;
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, tumi laga kosom nimite, sorgote thaka laga naam nalobi, kele koile etu Isor laga singhason ase;
35 kata gi piny, nimar en e raten tiende; kata gi Jerusalem, nikech en e dala maduongʼ mar Ruoth Maduongʼ.
prithibi laga naam nalobi, kele koile etu Isor laga theng rakha jaga ase; Jerusalem laga naam nalobi, kele koile etu mohan Raja laga desh ase.
36 Kendo kik ukwongʼru gi wiu, nikech ok unyal loko yie wich achiel bedo marachar kata maratengʼ.
Aru nijor laga naam loi kene kosom nakhabi, kele koile tumi nijor laga chuli ke boga nohoile kala kori bole hokti nai.
37 Neuru ni ‘Ee maru’ obedo ‘Ee,’ kendo ‘Ooyo’ obedo ‘Ooyo.’ Gimoro amora mopogore gimaa en gima oa kuom ngʼat marach.
Kintu tumi laga kotha ‘Hoi to, hoi' kobi, aru ‘Nohoi to Nohoi’ kobi. Kintu etu pora aru bisi kotha kora khan to sob biya khan pora ase.
38 “Usewinjo ni nowachi ni, ‘Wangʼ kar wangʼ kendo lak kar lak.’
Tumikhan hunise eneka koi kene ase, ‘Suku laga bodli suku, aru daat laga bodli daat.’
39 Anto anyisou ni kik utam ngʼat marach timo gima odwaro timo. Ka ngʼato othalo lembi ma korachwich to lokne komachielo bende,
Kintu Moi koi ase, tumike kunba golti kora manu ke badla lobole na koribi. Hoilebi, jun manu tumike mukh laga ekta phale thapor mare, tumi laga dusra phale bhi mari bole dibi.
40 kendo ka ngʼato dwaro yalo kodi mondo okaw lawi mar akor to wene kotini bende.
Kunba manu bisar ghor te jabole itcha hoi aru tumi laga kapra pindhi loi, taike apuni laga chador bhi di dibi.
41 Ka ngʼato ochuni mondo ikowe kilomita achiel gi nus to dhi kode kilomita adek.
Kunba manu khan pora tumike ek kilometer jabole koile, tumi tai logote dui kilometer jabi.
42 Ka ngʼato okwayi gimoro to miyeuru, kendo kik ilok kiti ne ngʼat madwaro ni ihole gimoro.
Jun manu tumike kiba mangile taike di dibi, aru jun manu tumike kiba dhar lobole mange, taike mana na koribi.
43 “Usewinjo ni nowachi ni, ‘Her waduto jasiki to isin-go.’
Tumikhan hunise eneka koi kene, ‘Tumi laga ghor usorte thaka manu ke morom koribi aru tumi laga dushman ke ghin koribi.’
44 Anto awachonu kama: Heruru wasiku kendo lamuru ne joma sandou,
Kintu Moi tumikhan ke koi ase, tumi laga dushman ke morom koribi, aru jun khan tumike dukh-digdar di ase, taikhan nimite prathana koribi,
45 mondo eka ubed yawuot Wuonu manie polo. En omiyo chiengʼ mare wuok ni joma richo gi joma beyo machalre, kendo ooro koth ne joma kare gi joma ok kare.
eneka korile tumikhan sorgote thaka Baba laga bacha khan hobo. Kilekoile Tai laga suryo to biya manu aru bhal manu ke bhi diye, aru borkhon pani to biya manu aru bhal khan ke bhi diye.
46 Ka uhero mana joma oherou kende, to pok mane muyudo? Donge kata josol osuru bende timo mano?
Jitia tumikhan khali morom kora khan ke morom kore, etu to ki labh pabo? Kilekoile poisa utha manu khan bhi eneka kore nohoi?
47 To ka umoso mana oweteu kende to en angʼo mutimo moloyo joma moko? Donge kata jopiny bende timo kamano?
Tumikhan khali tumi laga bhai khan he mane koile, etu kori kene tumi ki dangor kaam korise? Isor ke najana khan bhi dusra khan ke eneka kore nohoi?
48 Kuom mano, beduru malongʼo chuth mana kaka Wuonu manie polo longʼo chuth.
Etu nimite, tumikhan ekdom thik hobo lage, jineka tumikhan laga sorgo Baba Isor thik ase.

< Mathayo 5 >