Mathayo 22
1 Yesu nowuoyo kodgi kendo gi ngeche, kowacho niya,
και αποκριθεις ο ιησους παλιν ειπεν αυτοις εν παραβολαις λεγων
2 “Pinyruodh polo chalo gi ruoth moro mane oloso nyasi mar arus ne wuode.
ωμοιωθη η βασιλεια των ουρανων ανθρωπω βασιλει οστις εποιησεν γαμους τω υιω αυτου
3 Eka nooro jotichne ir joma ne oluongi e nyasi mondo odhi oluong-gi gibi. To ne gidagi biro.
και απεστειλεν τους δουλους αυτου καλεσαι τους κεκλημενους εις τους γαμους και ουκ ηθελον ελθειν
4 “Nochako ooro jotich mamoko, kowacho ni, ‘Dhiuru unyis joma noluongi ni aseiko chiemba: Rwetha gi jamba machwe osenegi, kendo gik moko duto oikore. Omiyo biuru e nyasi mar arus.’
παλιν απεστειλεν αλλους δουλους λεγων ειπατε τοις κεκλημενοις ιδου το αριστον μου ητοιμασα οι ταυροι μου και τα σιτιστα τεθυμενα και παντα ετοιμα δευτε εις τους γαμους
5 “To ne ok gidewe, kendo moro ka moro kuomgi nowuok oweye odhi, moro ne odhi e puothe, to machielo nodhi e ohande.
οι δε αμελησαντες απηλθον ο μεν εις τον ιδιον αγρον ο δε εις την εμποριαν αυτου
6 Mamoko modongʼ to nomako jotichne mi osandogi kendo onegogi.
οι δε λοιποι κρατησαντες τους δουλους αυτου υβρισαν και απεκτειναν
7 Ruoth ne mirima omako matek. Nooro jolweny mage mine gidhi gitieko jotich ma jonekgo kendo giwangʼo miechgi.
ακουσας δε ο βασιλευς ωργισθη και πεμψας τα στρατευματα αυτου απωλεσεν τους φονεις εκεινους και την πολιν αυτων ενεπρησεν
8 “Eka nowachone jotije ni, ‘Nyasi mar arus koro oikore, to joma naluongo ne ok owinjore gi luong mane aluongogigo.
τοτε λεγει τοις δουλοις αυτου ο μεν γαμος ετοιμος εστιν οι δε κεκλημενοι ουκ ησαν αξιοι
9 Kuom Mano dhiuru e yore madongo mag dala uluong ngʼato angʼata muyudo mondo obi e nyasi.’
πορευεσθε ουν επι τας διεξοδους των οδων και οσους αν ευρητε καλεσατε εις τους γαμους
10 Omiyo jotich nowuok odhi e yore madongo mag dala mine gichoko ji duto mane ginyalo yudo, joma beyo gi joma richo, mi joma nobiro e arus nopongʼo od budho.
και εξελθοντες οι δουλοι εκεινοι εις τας οδους συνηγαγον παντας οσους ευρον πονηρους τε και αγαθους και επλησθη ο γαμος ανακειμενων
11 “To kane ruoth obiro mondo one welo, wangʼe norado gi ngʼat moro kanyo mane ok orwako lep arus.
εισελθων δε ο βασιλευς θεασασθαι τους ανακειμενους ειδεν εκει ανθρωπον ουκ ενδεδυμενον ενδυμα γαμου
12 Nopenje ni, ‘Osiepna, ne idonjo e iye ka nade kionge gi lep arus?’ To dho ngʼatno nomoko.
και λεγει αυτω εταιρε πως εισηλθες ωδε μη εχων ενδυμα γαμου ο δε εφιμωθη
13 “Eka ruoth nonyiso joma ne rite ni, ‘Tweuru bedene mondo udire oko ei mudho mandiwa, kama ywagruok gi mwodo lak biro betie.’
τοτε ειπεν ο βασιλευς τοις διακονοις δησαντες αυτου ποδας και χειρας αρατε αυτον και εκβαλετε εις το σκοτος το εξωτερον εκει εσται ο κλαυθμος και ο βρυγμος των οδοντων
14 “Nimar joma iluongo ngʼeny, to joma iyiero to tin.”
πολλοι γαρ εισιν κλητοι ολιγοι δε εκλεκτοι
15 Eka jo-Farisai nowuok odhi mondo gilos wach kaka ginyalo ndhoge gi wechene owuon.
τοτε πορευθεντες οι φαρισαιοι συμβουλιον ελαβον οπως αυτον παγιδευσωσιν εν λογω
16 Negioro jopuonjregi ire, kaachiel gi jo-Herodia, mi negipenje niya, “Japuonj, wangʼeyo ni in ngʼama ja-ratiro kendo ipuonjo yor Nyasaye kaluwore gi adierane. Ji ok nyal ywayi maloki nikech ok iluoro wangʼ ngʼato.
και αποστελλουσιν αυτω τους μαθητας αυτων μετα των ηρωδιανων λεγοντες διδασκαλε οιδαμεν οτι αληθης ει και την οδον του θεου εν αληθεια διδασκεις και ου μελει σοι περι ουδενος ου γαρ βλεπεις εις προσωπον ανθρωπων
17 Koro nyiswa ane, iparo nade? Bende en gima kare mondo wagol osuru ne Kaisar, koso ok owinjore?”
ειπε ουν ημιν τι σοι δοκει εξεστιν δουναι κηνσον καισαρι η ου
18 To kaka Yesu nongʼeyo chenro marach mane gin-go, nopenjogi niya, “Un joma wuondoregi, angʼo momiyo utema?
γνους δε ο ιησους την πονηριαν αυτων ειπεν τι με πειραζετε υποκριται
19 Nyisaeuru pesa mamingli mitiyogo kuom golo osuru.” Negikelone dinari,
επιδειξατε μοι το νομισμα του κηνσου οι δε προσηνεγκαν αυτω δηναριον
20 eka nopenjogi niya, “Kido man kuomeni en mar ngʼa? To ndikogi to gin mag ngʼa?”
και λεγει αυτοις τινος η εικων αυτη και η επιγραφη
21 Negidwoke niya, “Gin mag Kaisar.” Eka nowachonegi niya, “Miuru Kaisar gige Kaisar, to miuru Nyasaye gige Nyasaye.”
λεγουσιν αυτω καισαρος τοτε λεγει αυτοις αποδοτε ουν τα καισαρος καισαρι και τα του θεου τω θεω
22 Kane giwinjo mano, to ne dhogi omoko. Omiyo ne giweye mi gia gidhi.
και ακουσαντες εθαυμασαν και αφεντες αυτον απηλθον
23 Odiechiengʼno jo-Sadukai, mawacho ni chier onge, nobiro ire gi penjo moro.
εν εκεινη τη ημερα προσηλθον αυτω σαδδουκαιοι οι λεγοντες μη ειναι αναστασιν και επηρωτησαν αυτον
24 Negipenje niya, “Japuonj, Musa nonyisowa ni ka ngʼato otho ka oonge gi nyithindo to owadgi nyaka kend dhako ma chwore othono mondo onywolnego nyithindo.
λεγοντες διδασκαλε μωσης ειπεν εαν τις αποθανη μη εχων τεκνα επιγαμβρευσει ο αδελφος αυτου την γυναικα αυτου και αναστησει σπερμα τω αδελφω αυτου
25 Koro ne nitie owete moko abiriyo e dierwa. Wuowi makayo nokendo to bangʼe notho, to kaka ne oonge gi nyithindo, noweyo chiege ne owadgi.
ησαν δε παρ ημιν επτα αδελφοι και ο πρωτος γαμησας ετελευτησεν και μη εχων σπερμα αφηκεν την γυναικα αυτου τω αδελφω αυτου
26 Gima chal kamano notimore ne owadgi mar ariyo gi mar adek, kendo mamokogi duto nyaka mar abiriyo.
ομοιως και ο δευτερος και ο τριτος εως των επτα
27 Achien mogik dhakono bende notho.
υστερον δε παντων απεθανεν και η γυνη
28 Koro, chiengʼ chier dhakoni nobed chi ngʼa kuom ji abiriyogi, nikech ji abiriyogo nokende giduto?”
εν τη ουν αναστασει τινος των επτα εσται γυνη παντες γαρ εσχον αυτην
29 Yesu nodwokogi kawacho niya, “Ukoso nikech ukia Ndiko kata teko Nyasaye.
αποκριθεις δε ο ιησους ειπεν αυτοις πλανασθε μη ειδοτες τας γραφας μηδε την δυναμιν του θεου
30 Chiengʼ chier ji ok nokendi kata kendgi ngangʼ to ginichal gi malaike manie polo.
εν γαρ τη αναστασει ουτε γαμουσιν ουτε εκγαμιζονται αλλ ως αγγελοι του θεου εν ουρανω εισιν
31 To kuom chier mar joma otho, donge usesomo gima Nyasaye nowachonu ni,
περι δε της αναστασεως των νεκρων ουκ ανεγνωτε το ρηθεν υμιν υπο του θεου λεγοντος
32 ‘An Nyasach Ibrahim, Nyasach Isaka kendo Nyasach Jakobo.’Nyasaye ok en Nyasach joma otho, to en Nyasach joma ngima.”
εγω ειμι ο θεος αβρααμ και ο θεος ισαακ και ο θεος ιακωβ ουκ εστιν ο θεος θεος νεκρων αλλα ζωντων
33 Kane oganda owinjo wachneno, negihum gi puonjne.
και ακουσαντες οι οχλοι εξεπλησσοντο επι τη διδαχη αυτου
34 Kane jo-Farisai owinjo ni Yesu osengʼengʼo jo-Sadukai, ne gichokorene kaachiel.
οι δε φαρισαιοι ακουσαντες οτι εφιμωσεν τους σαδδουκαιους συνηχθησαν επι το αυτο
35 Achiel kuomgi, mane en ngʼat molony ahinya e chik noteme kapenje niya,
και επηρωτησεν εις εξ αυτων νομικος πειραζων αυτον και λεγων
36 “Japuonj, chik maduongʼ mogik kuom Chike en mane?”
διδασκαλε ποια εντολη μεγαλη εν τω νομω
37 Yesu nowachone niya, “‘Her Jehova Nyasaye ma Nyasachi gi chunyi duto, kendo gi paroni duto, kendo gi riekoni duto.’
ο δε ιησους ειπεν αυτω αγαπησεις κυριον τον θεον σου εν ολη τη καρδια σου και εν ολη τη ψυχη σου και εν ολη τη διανοια σου
38 Ma e chik mokwongo kendo maduongʼ mogik.
αυτη εστιν πρωτη και μεγαλη εντολη
39 To mar ariyo bende chal kode kamano, ni, ‘Her wadu kaka iherori iwuon.’
δευτερα δε ομοια αυτη αγαπησεις τον πλησιον σου ως σεαυτον
40 Kitepe chik duto kod Jonabi omoko e chike ariyogi.”
εν ταυταις ταις δυσιν εντολαις ολος ο νομος και οι προφηται κρεμανται
41 Kane oyudo jo-Farisai ochokore kaachiel, Yesu nopenjogi niya,
συνηγμενων δε των φαρισαιων επηρωτησεν αυτους ο ιησους
42 “Uparo nade kuom Kristo? En Wuod ngʼa?” Negidwoke niya, “En Wuod Daudi.”
λεγων τι υμιν δοκει περι του χριστου τινος υιος εστιν λεγουσιν αυτω του δαβιδ
43 Nowachonegi niya, “Ka en kamano to angʼo momiyo ka Daudi wuoyo ka en ei Roho to oluonge ni, ‘Ruoth’? Nimar owacho ni,
λεγει αυτοις πως ουν δαβιδ εν πνευματι κυριον αυτον καλει λεγων
44 “‘Jehova Nyasaye nowachone Ruodha ni: “Bed e bada ma korachwich, nyaka chop aket wasiki e bwo tiendi.”’
ειπεν ο κυριος τω κυριω μου καθου εκ δεξιων μου εως αν θω τους εχθρους σου υποποδιον των ποδων σου
45 Koro ka Daudi ema luonge ni, ‘Ruoth’ to ere kaka onyalo bedo Wuode kendo?”
ει ουν δαβιδ καλει αυτον κυριον πως υιος αυτου εστιν
46 To onge ngʼato kata achiel mane nyalo dwoke kata wach achiel, kendo chakre chiengʼno kadhi nyime, onge ngʼato kata achiel manohedhore penje penjo moro kendo.
και ουδεις εδυνατο αυτω αποκριθηναι λογον ουδε ετολμησεν τις απ εκεινης της ημερας επερωτησαι αυτον ουκετι
