< Mathayo 13 >
1 Odiechiengʼno Yesu nowuok e ot mi nobet e dho nam.
Nivi kima Yesu a rju ni koha hi ka son ni nyu kiekle nne'a.
2 Nikech oganda maduongʼ nochokore molwore, nodonjo ei yie mi obetie, ka ji duto to ochungʼ oko e dho nam.
Kpontren ndi baka hu kagon ma wa ka wlu ri ni mi ghu nda kuson nimi ma u j'bu ndi ba wawu mba wu baka kli ni korah nju kiekle nne'a.
3 Eka nonyisogi gik mangʼeny e yor ngeche, kowacho niya, “Japur moro nodhi chwoyo kodhi.
Ni nton Yesu a hla kpi gbugbu wu ni bawu ni (misali) {lan bininkon} A tre Indi ri u ron (cu) ahi nda ka cu.
4 Kane oyudo ochwoyo kodhi, kodhi moko nolwar e dir yo, kendo winy nobiro mochamogi duto.
A cu'a u ibii bari ba kuhle ni nkon u cincen baka ye vurli.
5 Kodhi moko nolwar kuonde motimo lwendni, ma lowo operoree, mine gitwi piyo piyo nikech lowo ne thany thany.
Ibii bari baka kuhle ni meme wahe ni tslatsa tita (dancon?) Bati gbla rju ni tuwa meme a he bran na.
6 To ka chiengʼ nowuok, chamgo nowangʼ kendo nikech ne gionge tiendegi, ne gitwo.
U irji a rjunda whu' u baka quu ngblanme.
7 Kodhi moko nolwar e kind kudho, to kudhogo nodongo, mine githungʼo chamgo.
Ibii bari ba kuhle ni mi kunkron bi ncon u kunkron ncon ba gbron na nyi ba.
8 To kodhi moko to nolwar e lowo maber, mine gitwi kendo gichiego cham; moloyo kaka nochwoyo, moko nyadi mia, moko nyadi piero auchiel kata nyadi piero adek.
Ibii bari ba kuhle ni meme dindi ma na rju bi nda tie bii, bari ibii darli ni tu wa a cu'a bari ibii ise ton u bari ibii ise tra hamma ni tane.
9 Ngʼat man-gi ite mar winjo wach mondo owinji.”
Iwa ahe ni ton u wo'a kawo”
10 Jopuonjrene nobiro ire mopenje niya, “Angʼo momiyo iwuoyo gi ji gi ngeche?”
U bi hua baye nda tre ni Yesu “Ani tu ngye mba u tre ni j'bu ndi ni (lan bi ninkon?) “misali?”
11 Nodwokogi niya, “Un osemiu rieko mar ngʼeyo tiend gik mopondo mag pinyruodh polo, to gin ok osemigi.
Yesu a saa' bawu nda tre, “Ba nnoyi nkon u toh kpye u mulki shulu wa ba rli ni bawu a.
12 Ngʼat man-go nomedne mi nobed gi gik mogundho; to ngʼat ma ongego kata mano ma en-go nomaye.
E wa ahe niwu'a ba nno nhatia, u ani he wu babran. U indi wa ana hewu na' ikpye wa ahe wu'a ba kpawu.
13 Gimomiyo awuoyo kamano kodgi gi ngeche en ni mondo: “Kik ginee kata obedo ni gineno; kik gingʼe tiend wach kata obedo ni giwinjo.
Ngye kpye wa ani ndu me tre ni ba ni lan bi ninkon a yi: ko wa ba' yah bano toh na u ko wa wa'a bana wo na nda name' toh tuma zuna.
14 Kuomgi ema wach mokor mar Isaya chopo kare kowacho niya, “‘Ubiro siko kuwinjo weche miwacho to wach ok nodonjnu ngangʼ; Ubiro siko kungʼicho to ok unune gimoro.
Ni' bawuyi itre Isheya a ye tsra, wa a tre din, Ni wo biwo ndi tie bre toh njima uni' yah bi toh indi na toh tuma zuna.
15 Nikech chuny jogi osedinore; gisedino itgi, kendo gisemiyo wengegi. Nono to dipo ka wengegi oneno, kendo itgi owinjo wach; mi chunygi ofwenyo tiend weche, kendo gidwog ira mi achang-gi.’
E isron ndi mbayi aka tie bwu' nda sen gbirhi rhi me nda na wo na nda gru shishi mba ni ndu ba - ba na toh ni shishi mba na, ka ndu ba na woni ton mba na, ka nda toh njima ni sron mba ni ndu ba kmaye ndu me den ba.
16 Un to ogwedh wengeu nikech gineno, itu bende nikech giwinjo wach.
U shishi mbi ba'bi lulu niwa ba toh a, u ton mbi ngame wa ba wo a.
17 Nimar awachonu adier ni jonabi gi joma kare mangʼeny nogombo neno gik muneno, to ne ok ginene, kendo winjo gik muwinjogi, to ne ok giwinjo.
Njinyimu mi hla yiwu anabawa ni ba ndi bi tie ngyrengre gbugbu wu ba yo suron u toh ikpye wa biki toh a u bana tsh na. ba wa ba wo ikpye wa biki yoha nda na wo bana.
18 “Koro winjuru tiend ngero mar jakomo,
Sren ton ndi wo misali u ndi u ron wa a cu bii a.
19 Ka ngʼato owinjo wach mar pinyruoth to ok owinjo tiende, ngʼat marach biro kendo yudho gima okom e chunye mi dhigo. Mano e kodhi mane ochwoyo e dir yo.
U ndi wa awo lan u mulki a nda na toh njima na, ibrji meme ani ye sranwu kpa ikpye wa ba cu ni mi sron ma. Iwayi ahi bii wa ba cuwu ni nyu nkon a.
20 To kodhi mane ochwo kuonde motimo lwanda ochungʼ kar ngʼama winjo wach kendo rwake sano gi mor.
Wawu ma wa ba cuwu ni meme u tslatsa tita a, ahi ndi wa a wo' lan'a nda kpawu gblame ni briku.
21 To nikech oonge gi tiendene, obet kuom kinde machwok kende. Ka chandruok gi sand obiro nikech Wach Nyasaye, to opodho piyo piyo nono.
Wa ana sen ngble wa ani klri bran ton nan. To iya ye ka meme tie ye ni tie lan'a, ani gbla joku
22 Kodhi mane olwar e kind kudho to ochungʼ kar ngʼat mawinjo wach, to parruok kuom ngima mar pinyni gi wuond ma mwandu kelo thungʼo wachno kendo mone nyak. (aiōn )
U wa ba cuwu ni mi kukron bi ncona, ahi ndi wa awo lan'a u hu ngbungbungblu ni gyru u kpji ngbungblu ba mha tre a wa kana klo na. (aiōn )
23 To kodhi mane olwar e lowo maber ochungʼ kar ngʼat mawinjo wach kendo make, mi ochieg cham mangʼeny mohingo kodhi mane okomgo nyadi mia, nyadi piero auchiel kata nyadi piero adek.”
Wawuma wa ba cuwu ni meme ndindi ma kimaa' ahi iwa awo lan nda toh njimaa ani klo nda nno bii wa bari mla dari u bari ise ton u ri uma ni se tra hama ni tanne zan wa ba cu'a
24 Yesu nogoyonegi ngero machielo kama: “Pinyruodh polo chalo gi ngʼat mane okomo kodhi maber e puothe.
Yesu ala nno ba misali ri. A tre, “mulki u shulu he na indi ri wa acu bii ndindi ma ni rju ma.
25 To kane oyudo ji duto nindo, jasike nobiro mopidho buya e dier ngano, bangʼe to odhi.
U wa ndi basi kruna, u kranwu ri ka ye nda ka cu meme bii ni mi bii ndindi a nda hi kpama.
26 Ka ngano nodongo moiko wiyegi to buya bende nochako limbo.
Niwa ingban alkama a tubo nda tie tu'o ni nton kima meme giga ngame ka tsro.
27 “Jotij wuon puodho nobiro ire mowachone ni, ‘Jaduongʼ, donge ne ikomo kodhi mabeyo lilo e puothi? Ka kamano to buya to oa kure?’
Igran bi ndi u rju'a baka ye hla niwu tiekoh mbu ana bii ndindi ma ba ucu ni mi rju me ana? Nihe mu aka tie meme giga?
28 “Nodwoko ni, ‘Jasigu ema notimo ma.’ “Jotich nopenje ni, ‘Diher mondo wadhi wapudhgi oko?’
A hla ni bawu, ahi wa ayame ni ko shishia mba tie ndu mba. Igram ma ba ba ka tre kie hi gbi ba hle rju
29 “To nodwoko ni, ‘Ooyo, kik utim kamano nikech seche ma upudho buyago unyalo pudho ngano bende kaachiel kodgi.
Indi u rju katre, A'an Bita ni to kima, biye gbi bii ndindi nha ni meme giga a.
30 Wegiuru gitwi kaachiel giduto nyaka chiengʼ keyo. Ka kindeno ochopo to ananyis jokeyo mondo okuong ochok buya kendo otwegi pidhe pidhe mondo owangʼ-gi; eka bangʼe gichok ngano kendo gikel gikan e decha.’”
Ndu mba gbron bi me gbyen fyi u han ma. Ninton kimayi mi hla ni bi han ba, guci gbi meme giga ba ndi lo ba ni nkpi ma zi wa baka gon ba; u alkama mba bi vu hi sru nimi wron mu.
31 Nogoyonegi ngero machielo kama: “Pinyruodh polo chalo gi koth karadali ma ngʼato nokawo mopidho e puothe.
U Yesu ala tre ni mba ni misali garti, nda hla “Ba ban mulki shulu na wlo bii mustad wa indi ka cu ni rjuma.
32 Kata obedo ni en e kodhi matinie mogik kuom kotheu duto, to ka odongo to odoko yiend puodho maduongʼ moloyo yiende mag puodho duto, kendo winy mafuyo e kor polo biro kendo piyo e bedene.”
Iwlo yi ahi fyime yi ni mi bii a wawuu. u aye gbron nda tie vuvu zan imbru bari ma ni rjua. A katie kukron wa cicen bakaye tie koh mba ni ba lan ma.
33 Nochako ogoyonegi ngero machielo niya, “Pinyruodh polo chalo gi thowi mane dhako moro okawo kendo oruwo ei mogo mangʼeny mi bangʼe okuodo mogono.”
Yesu ala hla misali ri ni bawu, mulki shulu ahe to yist wa iwa ni ban wu tsi ni mwu mwu kango tra waka kpawu whu
34 Yesu nowacho gigi duto ne oganda gi ngeche; ne ok owachonegi gimoro amora ma ok okonyore gi ngero.
Ikpyi biyi wawu mbawu Yesu a tre ba ni misali ana tre kpye ri hama ni misali na.
35 Mano nochopo gima ne owach gidho janabi niya, “Abiro yawo dhoga mondo awuo gi ngeche, abiro hulo gik mosebedo kopondo nyaka aa chakruok piny.”
Ahe towa ni ndu ikpye wa ba tre ni nyu anebi a ndu njanji, wa'a hla, “mi bwuu nyumu ni misali. Mi hla ikpyi wa ba he rii'rii' rji ni tie ngbungbu'a”.
36 Eka noweyo oganda mi odonjo e ot. Jopuonjrene nobiro ire kawacho niya, “Nyiswae tiend ngech buya manie puodho.”
U Yesu ka' ka j'bu ndi ba don nda rihi ni mi koh. Mrli koh ma baka ye niwu nda tre, Hla ni tawu misali ni tu meme gigah u rjua”
37 Nodwokogi niya, “Ngʼat mane okomo kodhi mabeyo en Wuod Dhano.
Yesu a saa' nda tre wawu wa a cu bii ndindia ahi vren ndi.
38 Puodho en piny, to kodhi maber ochungʼ kar yawuot pinyruoth. Buya gin yawuot ngʼat marach,
Irju'a mba hi ngbungblu; u bii ndindia bahi mrli bi mulki. Gigah ba ba mrli u meme a.
39 to jasigu ma komogi en Jachien. Keyo en giko piny, to jokeyo gin malaike. (aiōn )
U ni tie shishi wa a chu ba ahi shetan. Iham ahi ikle ngbungblu u bi han bahi malaiku (aiōn )
40 “Mana kaka ipudho buya kendo iwangʼo e mach, e kaka biro bedo chiengʼ giko piny. (aiōn )
Nawa ba vu gigah ba ka gon ni lu'a ani he tokime ni kle ngbungblu. (aiōn )
41 Wuod Dhano biro oro malaikane, kendo gibiro golo gimoro amora manie pinyruodhe makelo richo kod ji duto matimo gik maricho.
Ivren ndi ni ton malaika ma, uba hivu kpi biwa ba nji latre mba tie meme rju ni mulki ma.
42 Gibiro witogi e mach makakni, kama ywagruok gi mwodo lak nobedie.
Ba' ta' ba sru nimi kpentren lu, ni kima bayi nda tan nyiyren.
43 Eka joma kare norieny kaka wangʼ chiengʼ ei pinyruoth mar Wuon-gi. Ngʼat man-gi ite to mondo owinji.
Nikiyi me ndi bi tie njanyi ba kpan to rji ni mulki tie mba. Ndu wa ahe ton u wo a, ndu wo.
44 “Pinyruodh polo chalo gi mwandu mopandi e puodho, ma ngʼat moro nonwangʼo kendo nopando, eka noa kanyo kopongʼ gi mor kendo nodhi mouso gige duto mane en-go modwogo ongʼiewogo puodhono.
Mulki shulu ahe to (arziki) wa ba rii wu ni mi rju. Indi ri ka toh nda rii'u. Ahi ni ngri nda ka vu ikpyi wa ahe ba le'nda hi ka le rjua.
45 “Bende pinyruodh polo chalo gi ja-ohala mamanyo kite ma nengogi tek mondo owar.
Ngarli mulki shulu he to ndi u woh waa ani wa shishan tita.
46 Kane oyudo achiel moro ma nengone tek ahinya to noa modhi kendo nouso gige mane en-go duto mongʼiewego.
Wa aye fe shishan u nkpon bi ri, a vu kpyi u wo'ma le'rju nda le wu.
47 “Bende pinyruodh polo chalo gi gogo mane ochiki e nam momako kit rech duto mopogore opogore.
Ngarli mulki shulu ahe na rjirji u vu lambe wa ba ka ta yo ni mi kie kleme nda vu kpyi gbugbu wu ni san mba.
48 Kane osepongʼ to joywecho noywaye nyaka e dho nam. Eka negibedo piny mi gichoko rech mabeyo duto giketo ei okepni, to maricho to giwito.
Wa rjirji'a shu'a bi vu lambe ba baka gbi wu rju ye ni rah. Ba kuson nda hla bi ndindia sru nimi gbokrju mba u bi meme ba' ba vu ba ta'hlega.
49 Kamano e kaka nobedi chiengʼ giko piny. Malaike nobi kendo nopog joma timbegi richo gi joma kare, (aiōn )
Ani he towayi ni kle u ngbongblu'a. (aiōn )
50 kendo nowitgi ei mach makakni, kama ywagruok gi mwodo lak nobedie.”
Malaika baye nda ga bi meme rju ru bi tie zizi ba sruni kpentren lu nikiyi bayi nda tan nyiyren
51 Yesu nopenjogi niya, “Bende usewinjo tiend gigi duto?” Ne giyiene niya, “Ee.”
Bi toh tu kpyi mba yi wawu wu? Mrli koh ma baka tre “E”
52 Nowachonegi niya, “Kuom mano japuonj chik moro ka moro mosetiegi kuom wach pinyruodh polo chalo gi wuon ot magolo kuom gik mokano e deche, mwandu machon gi manyien.”
Yesu a hla bawo, Ahe to kima na wa u riha ri wa ani ta katie vren koh u mulki shulu'a ani he to ndi wa ahe ni koh'a wa a ju kpyi bi ciceme ni bi sisama rju nimi kpyi ma wa ahe ba.
53 Kane Yesu osetieko goyo ngechegi, nowuok kanyo odhi nyime.
Niwayi, wa Yesu a tre ni misali ni bawu kle'a a wluhi don bubu kima.
54 Kane ochopo dalagi, nochako puonjo ji e sinagokegi, kendo negihum nono, ka gipenjore niya, “Rieko gi teko mar timo honni ma ngʼatni nigogi oyudo kanye?
Yesu ahi ni ko nklan u gbu ma nda kari ni tra Rji nda tsro indi mba. Ba wo tsro ma nda manji ma wakran (lie sisri) nda tre ndi “Iguyi afe toh tsro yi ni ngbengble u tie kpyi bi sisri yi rji mame?
55 Donge ngʼatni en wuod fundi bao-cha? Donge min-gi nyinge Maria, koso owetene donge gin Jakobo gi Josef gi Simon kod Judas?
Indiyi ana vren guh u han kunkron a na? Wa ana yima yi ba yowu ndi Maryamu na? u' ana ba Yakubu ni Isuwu mba sima u Yahuza ba mrli vayi ma na?
56 Donge nyiminene duto ni kodwa ka? To koro ngʼatni ogolo gigi duto kanye?”
Ana mrli vayi ba mrli mba wa ba he nita na? Wa afe kpyi biyi wawu rji mame”
57 Kamano negichwanyore nikech en. To Yesu nowachonegi niya, “Janabi onge gi duongʼ mana e dalagi kendo gi ode owuon.”
Baka tie nfu ni wu. Yesu a tre din “E ba tsri anabi ni urji ri na anigbu ma ni koh mayi ba kpau tsri.
58 Omiyo ne ok otimo honni mangʼeny kanyo nikech ne gionge gi yie.
Ana tie kpyi bi manji ma gbugbu wu ni kima na ni tu ka kpayme mba ni tre Rji.