< Luka 4 >
1 Yesu, kopongʼ gi Roho Maler, noa Jordan, kendo notere gi Roho nyaka e thim,
Ἰησοῦς δὲ πλήρης πνεύματος ἁγίου ὑπέστρεψεν ἀπὸ τοῦ Ἰορδάνου καὶ ἤγετο ἐν τῷ πνεύματι (ἐν τῇ ἐρήμῳ *N(k)O*)
2 kama jachien notemee kuom ndalo piero angʼwen. Kuom ndalo piero angʼwen-go ne ok ochamo gimoro e ndalogo duto, to bangʼ ka ndalogo noserumo kech nokaye.
ἡμέρας τεσσεράκοντα πειραζόμενος ὑπὸ τοῦ διαβόλου. καὶ οὐκ ἔφαγεν οὐδὲν ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, καὶ συντελεσθεισῶν αὐτῶν (ὕστερον *K*) ἐπείνασεν.
3 Satan nowachone niya, “Ka in Wuod Nyasaye adier, nyis kidini olokre kuon.”
(Καὶ *k*) εἶπεν (δὲ *no*) αὐτῷ ὁ διάβολος· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ θεοῦ, εἰπὲ τῷ λίθῳ τούτῳ ἵνα γένηται ἄρτος.
4 Yesu nodwoke niya, “Ondiki ni, ‘Dhano ok bed mangima nikech chiemo kende.’”
καὶ ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν (ὁ *no*) Ἰησοῦς (λέγων· *k*) γέγραπται ὅτι οὐκ ἐπ᾽ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ὁ ἄνθρωπος (ἀλλ᾽ ἐπὶ παντὶ ῥήματι θεοῦ. *KO*)
5 Eka Satan notere kama otingʼore malo kendo ka diemo wangʼ nono nonyise pinjeruodhi duto mag piny.
Καὶ ἀναγαγὼν αὐτὸν (ὁ *k*) (διάβολος εἰς ὄρος ὑψηλὸν *K*) ἔδειξεν αὐτῷ πάσας τὰς βασιλείας τῆς οἰκουμένης ἐν στιγμῇ χρόνου
6 To nowachone niya, “Abiro miyi loch mag pinjegi duto gi duongʼ-gi, nimar osemiyagi, kendo anyalo chiwogi ne ngʼato angʼata, madwaro.
καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ διάβολος· σοὶ δώσω τὴν ἐξουσίαν ταύτην ἅπασαν καὶ τὴν δόξαν αὐτῶν, ὅτι ἐμοὶ παραδέδοται καὶ ᾧ (ἐὰν *NK(o)*) θέλω δίδωμι αὐτήν·
7 Omiyo ka igoyo chongi piny ma ilama, to magi duto biro bedo magi.”
σὺ οὖν ἐὰν προσκυνήσῃς ἐνώπιον (ἐμοῦ *N(k)O*) ἔσται σοῦ (πᾶσα. *N(k)O*)
8 Yesu nodwoko niya, “Ondiki ni, ‘Lam Jehova Nyasaye ma Nyasachi kendo en kende ema itine.’”
καὶ ἀποκριθεὶς ὁ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ (ὕπαγε *KO*) (ὀπίσω μου Σατανᾶ· *K*) γέγραπται· (γὰρ *k*) κύριον τὸν θεόν σου προσκυνήσεις καὶ αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις.
9 Eka Satan notere Jerusalem kendo nomiyo ochungo e osuch hekalu malo mogik. Eka nowachone niya, “Ka in Wuod Nyasaye to chikri piny.
(Καὶ *k*) Ἤγαγεν (δὲ *no*) αὐτὸν εἰς Ἰερουσαλὴμ καὶ ἔστησεν (αὐτὸν *ko*) ἐπὶ τὸ πτερύγιον τοῦ ἱεροῦ καὶ εἶπεν αὐτῷ· εἰ (ὁ *k*) υἱὸς εἶ τοῦ θεοῦ, βάλε σεαυτὸν ἐντεῦθεν κάτω·
10 Nimar ondiki niya, “‘Obiro miyo malaika mage chik nikech in mondo oriti maber;
γέγραπται γὰρ ὅτι τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ τοῦ διαφυλάξαι σε·
11 gibiro tingʼi malo e lwetgi, mondo kik ichwany tiendi e kidi.’”
καὶ ὅτι ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσίν σε, μήποτε μήποτε προσκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πόδα σου.
12 Yesu nodwoko niya, “Ondiki bende ni, ‘Kik item Jehova Nyasaye ma Nyasachi.’”
Καὶ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς ὅτι εἴρηται· οὐκ ἐκπειράσεις κύριον τὸν θεόν σου.
13 Kane Satan osetieko temgi duto, noweye nyaka kinde moro machielo.
καὶ συντελέσας πάντα πειρασμὸν ὁ διάβολος ἀπέστη ἀπ᾽ αὐτοῦ ἄχρι καιροῦ.
14 Yesu nodok Galili gi teko mar Roho, kendo wachne nolandore e gwenge duto moluoro Galili.
Καὶ ὑπέστρεψεν ὁ Ἰησοῦς ἐν τῇ δυνάμει τοῦ πνεύματος εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ φήμη ἐξῆλθεν καθ᾽ ὅλης τῆς περιχώρου περὶ αὐτοῦ.
15 Nopuonjo e sinagokegi, kendo ji duto nopake.
καὶ αὐτὸς ἐδίδασκεν ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν δοξαζόμενος ὑπὸ πάντων.
16 Nodhi Nazareth kuma nodonge, kendo chiengʼ Sabato nodhi e sinagogi, kaka nobedo kite kendo nochungo mondo osom.
Καὶ ἦλθεν εἰς (τὴν *k*) Ναζαρὰ οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ εἰσῆλθεν κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγὴν καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι.
17 Nomiye kitap Isaya janabi, ka oelogo, noyudo kama nondikie ni:
καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον τοῦ προφήτου Ἠσαΐου· καὶ (ἀναπτύξας *NK(o)*) τὸ βιβλίον εὗρεν τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον
18 “Roho mar Jehova Nyasaye ni kuoma, nikech osewira moyiera, mondo ayal Injili ne joma odhier. Oseora mondo aland ne joma otwe ni gin thuolo, kendo ni muofni ni oyaw wengegi, ne joma isando ni ogonygi,
πνεῦμα κυρίου ἐπ᾽ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέν με (εὐαγγελίσασθαι *N(k)O*) πτωχοῖς, ἀπέσταλκέν με (ἰὰσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν *K*) κηρύξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει,
19 bende ni mondo aland ni ma e higa mar ngʼwono mar Jehova Nyasaye.”
κηρύξαι ἐνιαυτὸν κυρίου δεκτόν.
20 Eka noumo kitabuno, mi nochiwe ni jatich, kendo nobedo piny ka wenge ji duto e sinagogi ne ngʼiye matek,
καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισεν, καὶ πάντων οἱ ὀφθαλμοὶ ἐν τῇ συναγωγῇ ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ.
21 to nochako kowachonegi niya, “Kawuono ndikoni chopo kare ka uwinjo.”
ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτι σήμερον πεπλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν.
22 Ji duto nowuoyo maber kuome kendo negiwuoro ahinya weche mag ngʼwono manowuok e dhoge. Negipenjo niya, “Donge ngʼatni en wuod Josef?”
καὶ πάντες ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ ἔλεγον· (οὐχὶ *N(k)O*) υἱός ἐστιν (ὁ *ko*) Ἰωσὴφ οὗτος;
23 Yesu nowachonegi niya, “Adier chutho ubiro wachona ngeroni ni, ‘Jathieth, changri iwuon! Tim e dalau ka gigo ma wasewinjo ni ne itimo Kapernaum.’”
καὶ εἶπεν πρὸς αὐτούς· πάντως ἐρεῖτέ μοι τὴν παραβολὴν ταύτην· ἰατρέ, θεράπευσον σεαυτόν· ὅσα ἠκούσαμεν γενόμενα (εἰς *N(k)O*) (τὴν *NK(o)*) Καφαρναούμ, ποίησον καὶ ὧδε ἐν τῇ πατρίδι σου.
24 Nodhi nyime kowacho niya, “Awachonu adiera, onge janabi mirwako e dalagi owuon.
Εἶπεν δέ· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς προφήτης δεκτός ἐστιν ἐν τῇ πατρίδι αὐτοῦ.
25 Adier awachonu ni ne nitie mon ma chwogi otho mangʼeny e Israel e kinde mar Elija, kane polo olor kuom higni adek gi nus kendo ne nitie kech mager e piny kuonde duto.
ἐπ᾽ ἀληθείας δὲ λέγω ὑμῖν· πολλαὶ χῆραι ἦσαν ἐν ταῖς ἡμέραις Ἠλίου ἐν τῷ Ἰσραὴλ ὅτε ἐκλείσθη ὁ οὐρανὸς ἐπὶ ἔτη τρία καὶ μῆνας ἕξ, ὡς ἐγένετο λιμὸς μέγας ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν·
26 To kata kamano ne ok oor Elija ir moro kata achiel kuomgi, to makmana dhako ma chwore otho e dala mar Zarefath e gwengʼ Sidon.
καὶ πρὸς οὐδεμίαν αὐτῶν ἐπέμφθη Ἠλίας εἰ μὴ εἰς Σάρεπτα τῆς (Σιδωνίας *N(k)O*) πρὸς γυναῖκα χήραν.
27 Bende ne nitie ji mangʼeny e Israel mane nigi dhoho e kinde mar Elisha janabi to onge kata achiel mane opwodhi makmana Naaman ja-Siria kende.”
καὶ πολλοὶ λεπροὶ ἦσαν ἐν τῷ Ἰσραὴλ ἐπὶ Ἐλισαίου τοῦ προφήτου· καὶ οὐδεὶς αὐτῶν ἐκαθαρίσθη εἰ μὴ Ναιμὰν ὁ Σύρος.
28 Ji duto mane ni e sinagogi ne mirima mager omako kane giwinjo wechegi.
Καὶ ἐπλήσθησαν πάντες θυμοῦ ἐν τῇ συναγωγῇ ἀκούοντες ταῦτα·
29 Negia malo mine giriembe gigole oko mar dala kendo tere e geng got kama nogerie dalano mondo gidhire olwar piny.
καὶ ἀναστάντες ἐξέβαλον αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως καὶ ἤγαγον αὐτὸν ἕως (τῆς *k*) ὀφρύος τοῦ ὄρους ἐφ᾽ οὗ ἡ πόλις ᾠκοδόμητο αὐτῶν (ὥστε *N(k)O*) κατακρημνίσαι αὐτόν.
30 Kata kamano nowuotho awuotha kokadho e kind oganda modhi kuma nodhiyoe.
αὐτὸς δὲ διελθὼν διὰ μέσου αὐτῶν ἐπορεύετο.
31 Eka nodhi Kapernaum, dala manie Galili, kendo chiengʼ Sabato nochako puonjo ji.
Καὶ κατῆλθεν εἰς Καφαρναοὺμ πόλιν τῆς Γαλιλαίας καὶ ἦν διδάσκων αὐτοὺς ἐν τοῖς σάββασιν.
32 Negiwuoro puonjne, nikech wechene ne nigi teko.
καὶ ἐξεπλήσσοντο ἐπὶ τῇ διδαχῇ αὐτοῦ ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ ἦν ὁ λόγος αὐτοῦ.
33 To e sinagogi ne nitie ngʼat moro mane nigi jachien marach. Ngʼatni noywak kogoyo koko matek kowacho niya,
καὶ ἐν τῇ συναγωγῇ ἦν ἄνθρωπος ἔχων πνεῦμα δαιμονίου ἀκαθάρτου, καὶ ἀνέκραξεν φωνῇ μεγάλῃ·
34 “En angʼo midwaro timo kodwa, Yesu ja-Nazareth? Isebiro mondo itiekwa koso? Angʼeyo ngʼama in, in Ngʼat Maler Mar Nyasaye!”
(λέγων *ko*) ἔα, τί ἡμῖν καὶ σοί, Ἰησοῦ Ναζαρηνέ; ἦλθες ἀπολέσαι ἡμᾶς; οἶδά σε τίς εἶ, ὁ ἅγιος τοῦ θεοῦ.
35 Yesu nokwere matek niya, “Lingʼ thi! Wuogi ia kuome!” Eka jachien nogoyo ngʼatno piny e nyimgi duto kendo nowuok ma ok ohinye.
καὶ ἐπετίμησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς λέγων· φιμώθητι καὶ ἔξελθε (ἀπ᾽ *N(k)O*) αὐτοῦ. καὶ ῥῖψαν αὐτὸν τὸ δαιμόνιον εἰς τὸ μέσον ἐξῆλθεν ἀπ᾽ αὐτοῦ μηδὲν βλάψαν αὐτόν.
36 Jogo duto nowuoro kendo negipenjore niya, “Ma puonj manade? Kuom teko maduongʼ kod loch, ochiko koda ka jochiende kendo giwuok.”
καὶ ἐγένετο θάμβος ἐπὶ πάντας, καὶ συνελάλουν πρὸς ἀλλήλους λέγοντες· τίς ὁ λόγος οὗτος ὅτι ἐν ἐξουσίᾳ καὶ δυνάμει ἐπιτάσσει τοῖς ἀκαθάρτοις πνεύμασιν, καὶ ἐξέρχονται;
37 To humb Yesu ne olandore e alwora duto kuonde mokiewo gi gwengʼ mane entie.
Καὶ ἐξεπορεύετο ἦχος περὶ αὐτοῦ εἰς πάντα τόπον τῆς περιχώρου.
38 Yesu noa e sinagogi kendo nodhi e dala Simon. Koro min chi Simon ne nigi tuo midhusi matek, kendo ne gikwayo Yesu mondo okonye.
Ἀναστὰς δὲ (ἀπὸ *N(k)O*) τῆς συναγωγῆς εἰσῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Σίμωνος. (ἡ *k*) πενθερὰ δὲ τοῦ Σίμωνος ἦν συνεχομένη πυρετῷ μεγάλῳ, καὶ ἠρώτησαν αὐτὸν περὶ αὐτῆς.
39 Omiyo nodhi mokulore bute kendo nochiko midhusi mondo oa kendo midhusi noweye. Nochungo oa malo mapiyo kendo nochako miyogi chiemo.
καὶ ἐπιστὰς ἐπάνω αὐτῆς ἐπετίμησεν τῷ πυρετῷ, καὶ ἀφῆκεν αὐτήν· παραχρῆμα δὲ ἀναστᾶσα διηκόνει αὐτοῖς.
40 Kane chiengʼ podho, ji nokelo ne Yesu ji duto mane nigi tuoche mopogore opogore, kendo noketo lwetene kuom moro ka moro, mochangogi.
Δύνοντος δὲ τοῦ ἡλίου (ἅπαντες *N(k)O*) ὅσοι εἶχον ἀσθενοῦντας νόσοις ποικίλαις ἤγαγον αὐτοὺς πρὸς αὐτόν· ὁ δὲ ἑνὶ ἑκάστῳ αὐτῶν τὰς χεῖρας (ἐπιτιθεὶς ἐθεράπευεν *N(k)O*) αὐτούς.
41 Moloyo mano, jochiende nowuok oa kuom ji mangʼeny, ka goyo koko niya, “In e Wuod Nyasaye!” To nokwerogi kendo ne ok oyiene jochiendego mondo owuo nikech negingʼeyo ni en e Kristo.
ἐξήρχετο δὲ καὶ δαιμόνια ἀπὸ πολλῶν (κραυγάζοντα *N(k)O*) καὶ λέγοντα ὅτι σὺ εἶ (ὁ χριστὸς *K*) ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ. καὶ ἐπιτιμῶν οὐκ εἴα αὐτὰ λαλεῖν ὅτι ᾔδεισαν τὸν χριστὸν αὐτὸν εἶναι.
42 Kane piny oru, Yesu nodhi kar kende. Ji ne manye to kane gibiro kama ne entie, negitemo tame mondo kik owegi.
Γενομένης δὲ ἡμέρας ἐξελθὼν ἐπορεύθη εἰς ἔρημον τόπον, καὶ οἱ ὄχλοι (ἐπεζήτουν *N(k)O*) αὐτὸν καὶ ἦλθον ἕως αὐτοῦ καὶ κατεῖχον αὐτὸν τοῦ μὴ πορεύεσθαι ἀπ᾽ αὐτῶν.
43 To nowacho niya, “Nyaka ayal Injilini mar pinyruoth Nyasaye e mier moko bende, nikech ma emomiyo noora.”
ὁ δὲ εἶπεν πρὸς αὐτοὺς ὅτι καὶ ταῖς ἑτέραις πόλεσιν εὐαγγελίσασθαί με δεῖ τὴν βασιλείαν τοῦ θεοῦ, ὅτι (ἐπὶ *N(k)O*) τοῦτο (ἀπεστάλην. *N(k)O*)
44 To nodhi nyime koyalo e sinagoke mag Judea.
καὶ ἦν κηρύσσων (εἰς τὰς συναγωγὰς *N(k)O*) τῆς (Ἰουδαίας. *N(K)O*)