Ayub 28

1 “Nitie kama ikunyoe fedha kod kama ilenyoe dhahabu.

مردم می‌دانند چگونه نقره را از معدن استخراج نمایند، طلا را تصفیه کنند،

2 Chuma ikunyo koa e lowo, kendo mula ilenyo kigolo kuom kite.

آهن را از زمین بیرون آورند و مس را از سنگ جدا سازند.

3 Ji kunyo kite ma nengogi tek kuonde matut mogik kendo motimo mudho, omenyo nyaka ei buche maboyo miwuoro, nyaka kuonde molil ti, mondo onwangʼie kite mabeyo.

آنها می‌دانند چطور معادن تاریک را روشن کنند و در جستجوی سنگهای معدن تا عمقهای تاریک زمین فرو روند.

4 Opowo kor gode modhi mabor gi kuonde ma ji odakie, mochop nyaka kuonde ma ji ok wuothie; ka giliero e tonde marundore koni gi koni.

آنها در نقاطی دور دست، جایی که پای بشری بدان راه نیافته، در دل زمین نقب می‌زنند و از طنابها آویزان شده، به عمق معادن می‌روند.

5 Lowo e kama chiemo wuokie, to pinyne ibaroe lwendni gi mach.

مردم می‌دانند چگونه از روی زمین غذا تهیه کنند، در حالی که در زیر پوستهٔ همین زمین، آتش نهفته است.

6 Lwendinigo ema kite ma nengogi tek miluongo ni Safir wuokie kendo buru ema otingʼo dhahabu.

آنها می‌دانند چگونه از سنگهای آن یاقوت و طلا به دست بیاورند.

7 Kuom winy machamo ringʼo, onge moro amora mongʼeyo yore manie buchego, kendo onge achuth mosenene gi wangʼe.

حتی پرندگان شکاری راه معادن را نمی‌دانند و چشم هیچ عقابی آن را نمی‌تواند ببیند؛

8 Ondiegi mager pok nowuotho kuondego, kendo kata sibuor pok oruto kuno.

پای شیر یا جانور درندهٔ دیگری به این معادن نرسیده است؛

9 Ji baro lwanda matek ka chuma kendo thulo gode oko gie tiendegi.

ولی مردم می‌دانند چطور سنگهای خارا را تکه‌تکه نموده، کوهها را از بیخ و بن برکنند،

10 Otucho kor lwanda; mi wengene ne mwandu duto manie kor gode.

صخره‌ها را بشکافند و به سنگهای قیمتی دست یابند.

11 Omanyo kuonde ma aore ochakoree, mi okel gik mopandi e lela.

آنها حتی سرچشمهٔ رودها را کاوش می‌کنند و گنجهای مخفی از آن بیرون می‌آورند.

12 “To rieko to diyud kanye? Koso ere kuma ngʼeyo wuokie?

مردم همهٔ اینها را می‌دانند، ولی نمی‌دانند فهم و حکمت را در کجا بیابند.

13 Dhano mangima ok ongʼeyo kaka iyude; kendo ok oyudre e piny joma ngima.

حکمت در بین انسانها پیدا نمی‌شود و هیچ‌کس ارزش آن را نمی‌داند.

14 Kut wacho ni, ‘Oonge e iya;’ to nam wacho ni, ‘Oonge koda ka.’

اقیانوسها می‌گویند: «در اینجا حکمت نیست.» و دریاها جواب می‌دهند: «در اینجا هم نیست.»

15 Ok nyal ngʼiewe gi dhahabu maler mogik kendo nengone ok nyal pim gi fedha.

حکمت را با طلا و نقره نمی‌توان خرید،

16 Ok nyal ngʼiewe gi dhahabu mokuny Ofir, kata gi kite ma nengogi tek kaka Oniks kata Safir.

و نه با طلای خالص و سنگهای قیمتی.

17 Dhahabu kata kite mamil ma nengogi tek ok nyal pimego bende ok nyal pime gi gima olos gi dhahabu.

حکمت از طلا و الماس بسیار گرانبهاتر است و آن را نمی‌توان با جواهرات خریداری کرد.

18 Kit nam ma nengone tek kod kit ombo marieny ok di wuo kuomgi nikech nengo rieko oyombo nengo kit rubi maratiglo.

مرجان و بلور در برابر حکمت هیچ ارزشی ندارند. قیمت آن از لعل بسیار گرانتر است.

19 Kata mana kit topaz mokuny Kush ok nyal pim kode; ok nyal ngʼiewe gi dhahabu malerie mogik.

نه می‌توان آن را با زبرجد مرغوب خرید و نه با طلای ناب.

20 “To rieko to diyud kanye? Koso ere kuma ngʼeyo wuokie?

پس حکمت را از کجا می‌توان به دست آورد؟ در کجا پیدا می‌شود؟

21 Opondo ne wenge gik mangima duto, kendo opande koda kane winy mafuyo e kor polo.

زیرا از چشمان تمامی افراد بشر پنهان است. حتی از چشمان تیزبین پرندگان هوا نیز مخفی است؛

22 Kethruok gi tho jowacho ni, ‘Humbe kende ema osechopo e itwa!’

هلاکت و مرگ می‌گویند: «ما فقط شایعاتی در مورد مکان حکمت شنیده‌ایم.»

23 Nyasaye ema ongʼeyo yo miyudego kendo en kende ema ongʼeyo kama odakie,

فقط خدا می‌داند که حکمت را کجا می‌توان پیدا کرد؛

24 nikech wengene okwako tungʼ piny gi tungʼ piny kendo oneno gimoro amora manie bwo polo.

زیرا او تمامی زمین را زیر نظر دارد و آنچه را که در زیر آسمان است مشاهده می‌کند.

25 Kane oguro teko mar yamo kendo opimo giko nembe,

او باد را به حرکت درمی‌آورد و حدود اقیانوسها را تعیین می‌کند.

26 kane ogolo chik ne koth kendo ogoro yor mil polo,

به باران فرمان می‌دهد که ببارد و مسیر برق آسمان را تعیین می‌کند.

27 e kinde mane onenoe rieko mi opimo berne kaka chalo mi onwangʼo.

پس او می‌داند حکمت کجاست. او آن را آزمایش کرده و تأیید نموده است،

28 Kendo nowachone dhano ni, ‘Luoro Ruoth Nyasaye kelo rieko, kendo ka idwaro bedo gi ngʼeyo to nyaka iwe richo!’”

و به افراد بشر می‌گوید: «بدانید که ترس از خداوند، حکمت واقعی، و دوری نمودن از شرارت، فهم حقیقی می‌باشد.»