< Jeremia 23 >
1 Jehova Nyasaye wacho niya, “Mano kaka unune malit un jokwath maketho kendo keyo romba kar kwadhgi!”
Qué desgracia les espera a los pastores que destruyen y dispersan las ovejas de mi prado! declara el Señor.
2 Emomiyo ma e gima Jehova Nyasaye, Nyasach Israel, wachone jokwath makwayo joga: “Nikech usekeyo romba kendo uriembogi kendo ok useritogi, anakumu kuom timbe mamono musetimo,” Jehova Nyasaye owacho.
Esto es lo que el Señor, el Dios de Israel, dice de los pastores que debían cuidar a mi pueblo: Ustedes han dispersado mi rebaño. Los han ahuyentado y no los han cuidado, así que ahora me ocuparé de ustedes por todo el mal que han hecho, declara el Señor.
3 Jehova Nyasaye wacho niya, “An awuon anachok romba modongʼ e pinje duto kuonde maseriembogie anadwog-gi legegi kama gibiro nyaa kendo kwan-gi nomedre.
Yo mismo reuniré lo que queda de mi rebaño de todos los países donde lo desterré, y lo devolveré a sus pastos, donde aumentará en número.
4 Anamigi jokwath manoritgi, kendo ok ginibed maluor kata ok ginibwogi, bende onge manolal,” Jehova Nyasaye owacho.
Pondré al frente de ellas a pastores que las cuidarán, y ya no tendrán miedo ni se desanimarán, y no faltará ninguna, declara el Señor.
5 Jehova Nyasaye wacho niya, “Kinde biro ma anami Daudi Bad Yath makare, Ruoth manobed gi loch mar rieko kendo tim gima kare kendo ratiro e piny.
Mira, se acerca el momento, declara el Señor, en que elegiré a un descendiente de David que haga lo correcto. Como rey gobernará con sabiduría y hará lo que es justo y correcto en todo el país.
6 E ndalone Juda noresi kendo Israel nodag gi kwe. Ma e nying ma ibiro luongego: Jehova Nyasaye mamiyo wabedo jo-ratiro.”
Cuando sea rey, Judá se salvará e Israel vivirá en seguridad. Este es el nombre que recibirá: El Señor que nos hace justos.
7 Jehova Nyasaye wacho niya, “Ndalo biro ma ji ok nowach kendo ni, ‘Akwongʼora gi nying Jehova Nyasaye mangima, manogolo jo-Israel Misri,’
Mira, se acerca el tiempo, declara el Señor, en que la gente ya no dirá: “Por la vida del Señor, que sacó a los israelitas de Egipto”.
8 to giniwachi, ‘Akwongʼora gi nying Jehova Nyasaye mangima, mane ogolo nyithind Israel e piny ma yo nyandwat kendo e pinje duto mane oseriembogie.’ Bangʼe gibiro dak e pinygi giwegi.”
En cambio, dirán: “Por la vida del Señor, que hizo regresar a los israelitas del país del norte y de todos los demás países donde los había exiliado”. Entonces vivirán en su propio país.
9 Kuom jonabi: Chunya maiye ool; chokega duto tetni. Achalo ngʼama omer, mana ka ngʼama divai osemero, nikech Jehova Nyasaye kod wechene maler.
Cuando se trata de los profetas: Estoy realmente perturbado: ¡estoy temblando por dentro! Me tambaleo como un borracho, como alguien que ha tomado demasiado vino, por lo que es el Señor, por sus santas palabras.
10 Piny opongʼ gi joma terore; nikech kwongʼ, piny obaro okak kendo kuonde kwath otimo ongoro. Jonabi luwo bangʼ timbe mamono kendo gitiyo gi teko mag-gi e yo ma ok nikare.
Porque el país está lleno de gente que comete adulterio, por lo que está bajo una maldición. La tierra está de luto y los pastos del desierto se han secado. La gente vive mal, usando su energía para hacer el mal.
11 Jehova Nyasaye wacho niya, “Jonabi kod jodolo ok oluoro Nyasaye; kata mana ei hekalu mara ayudoe timbegi maricho.”
Tanto los profetas como los sacerdotes no me respetan. Veo la maldad incluso en mi Templo, declara el Señor.
12 Jehova Nyasaye wacho niya, “Emomiyo yoregi nobed mapoth poth; notergi e mudho kendo kanyo ginipodhie piny. Anakel masira kuomgi e higa mokumgie.
Por eso su camino se volverá resbaladizo; serán perseguidos en la oscuridad y caerán. Voy a traer el desastre sobre ellos en el momento en que sean castigados, declara el Señor.
13 “Kuom jonabi mag Samaria ne aneno gino mawangʼo ich: Ne gikoro e nying Baal kendo ma gimiyo joga Israel obayo yo.
Vi a los profetas de Samaria haciendo algo realmente ofensivo: Profetizaban en nombre de Baal y llevaban a mi pueblo Israel a pecar.
14 Kendo e kind jonabi mag Jerusalem aseneno gimoro malich mokadho: Giterore kendo gidak e ngima mar miriambo. Gijiwo joma timbegi mono, mondo omi kik ngʼato olokre owe timbene maricho. Giduto gichalo Sodom ne an; jo-Jerusalem chalo gi Gomora.”
Pero ahora veo a los profetas de Jerusalén haciendo algo aún más repugnante: Cometen adulterio y sus vidas son una mentira. Apoyan a los malvados, para que nadie deje de pecar. Para mí todos son como Sodoma; la gente de Jerusalén es como Gomorra.
15 Emomiyo, ma e gima Jehova Nyasaye Maratego wacho kuom jonabi: “Anami gicham chiemo makech kendo modh pi motimo sum, nikech koa kuom jonabi mag Jerusalem kia Nyasaye oselandore e piny ngima.”
Esto es lo que dice el Señor Todopoderoso sobre los profetas: Les daré ajenjo para comer y agua envenenada para beber, porque el mal se ha extendido por todo el país desde los profetas de Jerusalén.
16 Ma e gima Jehova Nyasaye Maratego wacho: “Kik uchik itu ne gigo ma jonabi koronu; gipongʼo itu gi geno mag miriambo. Giwachonu fweny moa e pachgi giwegi, ok moa e dho Jehova Nyasaye.
Esto es lo que dice el Señor Todopoderoso: No presten atención a lo que dicen estos profetas cuando les profetizan. Te están engañando con visiones que inventan en su propia mente. No vienen de mí.
17 Gisiko giwachone jogo ma jara ni, ‘Jehova Nyasaye wacho: Unubed gi kwe.’ Kendo ne jogo maluwo timbe achach mag chunjegi wacho ni, ‘Onge gima biro hinyowa.’
Se la pasan diciendo a la gente que no me respeta: “El Señor dice que ustedes vivirán en paz”, y a todos los que siguen su propia actitud obstinada: “Nada malo les va a pasar”.
18 To en ngʼa kuomgi mosechungoe kar ngʼado bura mar Jehova Nyasaye, mondo one kata owinji wachne?
Pero ¿quién de ellos ha asistido al consejo del Señor para escuchar y entender lo que dice? ¿Quién ha prestado atención a sus instrucciones y las ha seguido?
19 Neuru, apaka mar Jehova Nyasaye nomwomre gi mirima, ka kalausi mafuyo e wiye joma timbegi richo.
¡Cuidado! El Señor ha enviado una furiosa tormenta, un tornado que gira en torno a las cabezas de los malvados.
20 Mirimb Jehova Nyasaye ok nodog chien nyaka one ni ochopo thoro mar chunye. E ndalo mabiro iniwinj tiende malongʼo.
La ira del Señor no se desvanecerá hasta que termine de hacer todo lo que quiere. Sólo entonces entenderá realmente.
21 Ne ok aoro jonabigi, kata kamano giseringo gi wechegi; ne ok awuoyo kodgi, to kata kamano gisekoro wach.
Yo no envié a estos profetas, sino que ellos corren a entregar sus mensajes. Yo no les dije que dijeran nada, pero aun así siguen profetizando.
22 To kane ginyalo chungoe kara mar ngʼado bura, dine gilando wechena ne joga kendo gilokore gia e yoregi mamono, kod timbegi mamono.”
Ahora bien, si hubieran asistido a mi consejo, habrían entregado mis instrucciones a mi pueblo y lo habrían hecho retroceder de su mala forma de vida, de sus malas acciones.
23 Jehova Nyasaye wacho niya, “Ok an Nyasaye mantie machiegni kende, to an Nyasaye man mabor bende.”
¿Acaso soy sólo un Dios local y no un Dios que actúa ampliamente? pregunta el Señor.
24 Jehova Nyasaye wacho niya, “Bende ngʼato nyalo pondo kuonde mopandore mondo omi kik anene? Donge apongʼo polo gi piny?”
¿Puede la gente esconderse en lugares secretos donde yo no pueda verlos? pregunta el Señor. ¿No actúo en todos los lugares del cielo y de la tierra? pregunta el Señor.
25 Jehova Nyasaye wacho niya, “Asewinjo gima jonabi makoro e nyinga gi miriambo wacho. Giwacho ni, ‘Ne aleko! Ne aleko!’
He escuchado a los profetas que profetizan mentiras en mi nombre. Dicen: “¡He tenido un sueño! He tenido un sueño!”
26 Nyaka karangʼo ma gigi nosik e chunje jonabi mariambogi, makoro gigo moa e pachgi giwegi?
¿Hasta cuándo seguirá esto? ¿Hasta cuándo seguirán estos profetas profetizando estas mentiras que no son más que el producto de sus propias mentes engañadas?
27 Giparo ni lek ma ginyisore giwegi nomi ji wigi nowil gi nyinga, mana kaka wuonegi wigi nowil koda kaluwore gilamo mane gilamogo Baal.”
Creen que los sueños que se repiten unos a otros harán que mi pueblo se olvide de mí, como sus antepasados se olvidaron de mí al adorar a Baal.
28 Jehova Nyasaye wacho niya, “We janabi man-gi lek owach lekne, to we ngʼat man giwachna owache gadiera. Nimar en angʼo ma miudhwe nyalo timo gi cham?”
El profeta que tenga un sueño debe decir que es sólo un sueño, pero cualquier persona a la que le haya hablado debe entregar mi mensaje fielmente. ¿Qué es la paja en comparación con el grano? pregunta el Señor.
29 Jehova Nyasaye wacho niya, “Donge wachna chalo gi mach kendo ka nyundo matoyo kidi matindo tindo?”
¿No arde mi palabra como el fuego? pregunta el Señor. ¿No es como un martillo que rompe una roca?
30 Jehova Nyasaye wacho niya, “Emomiyo amon gi jonabi makwalo weche ma giwacho ni oa kuoma e kindgi giwegi.”
Presta atención a esto, declara el Señor. Me opongo a los profetas que se roban las palabras unos a otros y luego dicen que es un mensaje mío.
31 Jehova Nyasaye wacho niya, “Ee, ok ahero jonabi ma milo lewgi giwegi kagiwacho ni, ‘Jehova Nyasaye owacho.’”
Presten atención a esto, declara el Señor. Me opongo a los profetas que se inventan sus propias historias y luego anuncia: “Esto es lo que dice el Señor”.
32 Jehova Nyasaye wacho niya, “Adiera, ok ahero jogo makoro lek mag miriambo. Ginyisogi kendo giwito joga gi miriambo mag-gi maonge korgi gi atachgi, to ne ok aorogi kata yierogi. Ok gimi jogi ohala kata matin,” Jehova Nyasaye owacho.
Presten atención a esto declara el Señor, me opongo a los que profetizan sueños ficticios. Los cuentan para llevar a mi pueblo al pecado con sus mentiras descabelladas. Yo no los envié ni les di instrucciones, y no le hacen ningún bien a nadie, declara el Señor.
33 “Ka jogi, kata janabi kata jadolo, openji ni, ‘Wach mar Jehova Nyasaye en mane?’ To penjgi ni, ‘Wach mane? Anajwangʼu, Jehova Nyasaye owacho.’
Por eso, cuando venga un profeta, un sacerdote o cualquier otra persona y les pregunte: “¿Cuál es la carga del Señor?” diles, no te estoy dando una carga. Me desentiendo de ustedes, declara el Señor.
34 Ka janabi kata jadolo kata ngʼato angʼata owacho ni, ‘Ma en wach mar Jehova Nyasaye,’ to anakum ngʼatno kod joode duto.
Si un profeta o un sacerdote o cualquier otra persona afirma: “Esta es la carga del Señor”, castigaré a esa persona y a su familia.
35 Ma e gima ngʼato ka ngʼato kuomu siko wachone osiepne kata watne: ‘Dwoko Jehova Nyasaye en angʼo?’ kata, ‘En angʼo ma Jehova Nyasaye wacho?’
Esto es lo que todos deben decir a sus amigos y parientes: “¿Qué respuesta ha dado el Señor?” o, “¿Qué ha dicho el Señor?”
36 To kik ichak iwach kendo ni, ‘wach mar Jehova Nyasaye,’ nikech wach ngʼato ka ngʼato owuon ema bedone wach maber bangʼe ijaro weche Nyasaye mangima, Jehova Nyasaye Maratego ma Nyasachwa.
No hablen más de “la carga del Señor”, porque todos tienen ideas diferentes sobre esta “carga”, pervirtiendo las palabras del Dios vivo, el Señor Todopoderoso, nuestro Dios.
37 Ma e gima usebedo ka unyiso janabi: ‘Jehova Nyasaye miyi dwoko mane?’ kata, ‘Jehova Nyasaye osewacho angʼo?’
Esto es lo que debes decir pregúntale a cualquier profeta: “¿Qué mensaje te ha dado el Señor?” y “¿Qué te ha dicho el Señor?”
38 Kata obedo ni iwacho ni, ‘Ma e wach mar Jehova Nyasaye,’ to ma e gima Jehova Nyasaye wacho: Ne itiyo gi weche ka iwacho ni, ‘Ma e wach mar Jehova Nyasaye,’ kata obedoni ne awachonu ni kik uwach ni, ‘Ma e wach mar Jehova Nyasaye.’
Si dicen: “Ésta es la carga del Señor”, ésta es la respuesta del Señor: Porque dijiste: “Esta es la carga del Señor”, y yo te advertí que no lo hicieras,
39 Emomiyo, adiera wiya nowil kodu kendo ma agolu oko e nyim wangʼa kaachiel gi dala maduongʼ mane amiyou kod wuoneu.
ahora te voy a recoger como una carga y te voy a tirar, a ti y a la ciudad que te di a ti y a tus antepasados.
40 Anakelnu wichkuot manyaka chiengʼ ma en wichkuot ma wich ok nowilgo.”
Te deshonraré para siempre, tu vergüenza nunca será olvidada.