< Daniel 11 >

1 To e higa mokwongo mar Darius Ja-Median, ne achungʼ motegno mondo akonye kendo arite.)
Y yo mismo, en el primer año de Darío el Medo, tomé mi posición para apoyarlo y defenderlo.
2 “Koro we anyisi fweny mabiro timore e piny Pasia: Ruodhi adek moko nobedie eka ruoth mar angʼwen nobi, ma nobed gi mwandu mathoth moloyo ruodhi mamoko duto. Bangʼ yudo duongʼ nikech mwandune, obiro thuwo ogendini gi jo-Yunani.
Así que ahora déjame revelarte la verdad. Todavía hay tres reyes que llegarán al poder en Persia, y luego un cuarto que será mucho más rico que todos los demás. Cuando se haga fuerte por su riqueza, reunirá a todo el reino contra Grecia.
3 Eka ruoth moro maratego nobi, manobed jatelo man-gi teko maduongʼ kendo notim gimoro amora mohero.
Entonces llegará al poder un rey poderoso. Gobernará con gran autoridad y hará lo que quiera.
4 To bangʼ biro mare, pinyruodhe nopogi matindo tindo, e migepe angʼwen. Ok nopoge ne nyithinde, kendo kata teko mane en-go motelo ok nobedgo, nikech pinyruodhe nopudh oko kendo nomi joma moko.
Pero a medida que extienda su poder, su reino se romperá, se dividirá hacia los cuatro vientos del cielo. No pasará a sus descendientes, y no será gobernada como él lo hizo. Será arrancado y entregado a otros.
5 “Ruoth ma milambo nobed maratego, to kata kamano achiel kuom jatend jolweny mage nobed maratego moloye, kendo enolo pinyruodhe owuon gi teko maduongʼ.
El rey del sur se hará fuerte, pero uno de sus oficiales se hará aún más fuerte y gobernará su reino con gran autoridad.
6 Bangʼ higni moko, ginibed pinjeruodhi mawinjore. Nyar ruoth mar Milambo nodhi ir ruoth mar Nyandwat mondo olos winjruok, to winjruogno ok nobedo amingʼa, kendo en bende, gi tekone, ok nosiki. E ndalono ruoth mar milambo nochiw nyare, kaachiel gi joritne ruoth kod jotichne ma nyako.
Algunos años después formarán una alianza, y la hija del rey del sur se casará con el rey del norte para garantizar el tratado de paz. Sin embargo, ella no podrá mantener su poder, ni el poder de él continuar. Ella y sus asistentes serán traicionados, junto con su hijo y su marido. Sin embargo, más tarde,
7 “Ngʼat moro moa e anywolane biro wuok mondo okaw kare. Enomonj jolweny mag ruoth mar Nyandwat mi odonji nyaka e ohingane mochiel motegno kendo obiro kedo kodgi mi ologi.
un nuevo rey del sur de su familia tomará el relevo. Vendrá a atacar al ejército del rey del norte y entrará en su fortaleza. Luchará contra ellos y vencerá.
8 Obiro mayogi nyisechegi, kido molos gi chuma kod gigegi mamoko ma nengogi tek molos gi fedha gi dhahabu mi odhi kodgi nyaka Misri. Kuom higni moko enowe kedo gi ruodh Nyandwat.
Además, se llevará con él a Egipto los ídolos de sus dioses, junto con sus costosos objetos de plata y oro. Durante algunos años dejará solo al rey del norte.
9 Eka ruoth mar Nyandwat nomonj bath pinyruoth mar Milambo, to noloye moriembe nyaka e pinye owuon.
Entonces el rey del norte marchará hacia el reino del rey del sur, pero tendrá que retirarse a su propia tierra.
10 Yawuote noikre ne lweny kendo ginichok oganda maduongʼ mar jolweny, ma noywe kamoro amora ma gichomo mana ka ohula ma ok gengʼre, kendo giniked mi gichop nyaka ei ohinga mare.
Sin embargo, sus hijos se prepararán para la guerra, reuniendo un gran número de tropas. Uno de ellos encabezará una avanzada que se precipita como un río que se desborda, cruzando y avanzando para atacar la fortaleza enemiga.
11 “Eka ruoth mar milambo noyar ne lweny mondo oked gi ruoth mar nyandwat ma bende nigi oganda maduongʼ mar jolweny, to giko en ni bende noloye.
Esto enfurecerá al rey del sur, que saldrá a combatir contra el gran ejército reunido por el rey del norte y lo derrotará.
12 Bangʼ ka jolweny mag wasike osenegi, sunga nomak ruoth mar milambo mi nomed nego ji gana gi gana, to kata kamano lochneno nobed mar kinde matin.
Después de capturar un ejército tan grande, se sentirá muy orgulloso y matará a miles de personas. Pero este triunfo no durará mucho.
13 Ruoth mar Nyandwat nochok jolweny mamoko, ma nobed monj maduongʼ moloyo mano mokwongo; kendo bangʼ higni mamoko, enomonje gi jolweny mathoth man-gi gige lweny motegno.
Años más tarde, el rey del norte volverá a reunir un ejército aún más numeroso que el anterior, y lo invadirá con este enorme ejército, acompañado de abundantes provisiones.
14 “E kindeno ji mathoth nowuogi mondo oked gi ruoth mar milambo. Jo-mahundu modak e dieru nongʼany mondo fweny mane iseneno ochop kare to ok gininyal.
Al mismo tiempo, muchos se rebelarán contra el rey del sur. Hombres violentos de su propio pueblo se rebelarán para que se cumpla esta visión, pero fracasarán.
15 Bangʼe ruoth mar Nyandwat nobi mi noger kuonde goyo agengʼa kendo ginikaw dala moro mochiel motegno. Jokedo mag Milambo ok nobed gi teko mar sirogi, kata mana jolwenjgi mabeyo mogik ok nobed gi teko mar siro lweny.
Entonces el rey del norte vendrá y construirá rampas de asedio y capturará una ciudad con fuertes defensas. Las fuerzas del sur no podrán impedirlo; ni siquiera sus mejores tropas podrán resistir el ataque.
16 Jamonj ji-cha notim gima en ema ohero; onge ngʼama nonyal chungʼ e nyime mondo oked kode. Enomanre maber mar kedo gi Piny Maber, kendo enobed gi teko mar kethe.
El invasor hará lo que quiera; nadie podrá oponerse a él. Estará en la Tierra Hermosa con el poder de destruirlo.
17 Enochan mondo obi gi teko mar pinyruodhe duto, kendo enolos winjruok gi ruoth mar Milambo, kendo enomiye nyare mondo okendi, eka olo pinyno, to chenrogego ok noti, kendo ok nokonye.
Estará decidido a venir con todo el poder de su reino y hará un tratado de paz con el rey del sur. Para asegurarlo, le dará una hija de mujer para que se case con él con el fin de destruir el reino. Pero ella no tendrá éxito y no lo apoyará.
18 Bangʼe nolokre ochom pinje manie dho nam, kendo nokaw thothgi, kata kamano jatend jolweny moro notiek achaya mochechogono, kendo nodwok achayagego e wiye owuon.
Entonces se volverá para atacar las costas y conquistará a muchos, pero un comandante pondrá fin a su comportamiento arrogante, pagándole por ello.
19 Bangʼ mano, nodog kuonde mochiel motegno manie pinygi, to kata kamano noloye ma ok nochak owinje kendo.
Volverá a las fortalezas de su tierra, pero tropezará y caerá, y desaparecerá.
20 “Ruoth machielo manokaw kare noor jasol osuru ir ji mondo pinye obed gi mwandu marahuma. To kata kamano, notieke, bangʼ higni manok, to ok gi mirima kata e lweny.
Su sucesor enviará a un recaudador de impuestos para mantener la riqueza real. Sin embargo, en poco tiempo morirá, pero no violentamente ni en batalla.
21 “En noluwe gi ngʼat moro ma timbene richo ma ok owinjore bedo ruoth. Ngʼatni nomonj pinyruoth kinde ma jopiny paro ni gin gi kwe kendo enokaw pinyno kokonyore gi weche ma miriambo.
Le seguirá una persona despreciable a la que no se le dará la majestad real. Tomará el relevo pacíficamente y asumirá el control del reino mediante el engaño.
22 Eka jolweny mangʼeny mapiem kode notiek duto koneno gi wangʼe, kendo en kaachiel gi ruoth moro mar singruok notiekgi.
Grandes ejércitos serán barridos ante él. Serán quebrados, así como el príncipe del acuerdo.
23 Bangʼ timo winjruok kode, nokaw loch kokonyore gi weche mag miriambo kendo kokonyore gi ji matin nono.
Después de hacer una alianza con él, actuará de forma engañosa. Llegará al poder pacíficamente, haciéndose fuerte aunque sólo tenga unos pocos partidarios.
24 E kinde ma pinje moko mag pinyruoth nobed kagalo ni gidhi maber, enomonjgi, kendo enolochi e yo ma wuonege kata kwerege ne pok olochogo. Enopog gik momayo ji githuon, gi gik moyako kod mwandu duto ne jolupne. Enochan bende mar loko loje mag kuonde mochiel motegno, to notim kamano kuom kinde matin kende.
Invadirá las partes más ricas de la tierra y hará lo que sus padres y antepasados nunca hicieron: repartirá saqueos, despojos y posesiones. Hará planes para atacar fortalezas, pero sólo por un tiempo.
25 “Enoked gi ruodh milambo, ka en gi oganda maduongʼ mar jolweny. To ruoth mar milambo bende notug lweny ka en gi jolweny maratipo kendo ma tekregi ngʼeny, kata kamano ok enonyal sire nikech jolwenyge moko nondhoge.
Luego sacará su fuerza y valor para reunir un gran ejército contra el rey del sur. El rey del sur se preparará para la guerra. Combatirá con un ejército grande y poderoso, pero no tendrá éxito a causa de las conspiraciones hechas contra él.
26 Joma chamo chiemo mopogne joka ruoth notem mondo onege; jolweny mage notieki kendo thothgi noneg gi ligangla.
Los más cercanos a él lo destruirá. Su ejército será aniquilado; muchos caerán en la batalla.
27 Ruodhi ariyogo nobedi e mesa achiel ka gichano timo gik maricho kendo ka moro ka moro wuondo nyawadgi, to parogino ok notimre, nikech gikogi pod nobi abiya, ka kinde ochopo.
Los dos reyes, con malas intenciones, se dirán mentiras mientras se sientan juntos a la misma mesa. Pero sus maquinaciones son inútiles: el final llegará en el momento previsto.
28 Ruodh Milambo nodog e pinye owuon ka en gi mwandu mathoth, to enoket chunye mar kedo gi singruok maler. Enotimne singruok maler gima en ema ohero eka nodog e pinygi.
El rey del norte regresará a su país con toda la riqueza que ha saqueado. Estará decidido a atacar el pueblo del santo acuerdo, y hará todo lo posible para destruirlo antes de regresar a su propio país.
29 “Ka kinde mosechan ochopo, enomonj piny Milambo kendo, to koro gima notimre nopogre gi mano mane osetimore mokwongo.
En el momento predicho volverá a invadir el sur, pero esta vez no será como antes.
30 Joma oa yo podho chiengʼ mar pinje manie dho nam nobi gi yiedhigi mondo oked kode mi luoro nomake. Bangʼ mano nodog ka en gi mirima mager mondo oked gi ngʼat man-gi singruok maler. Enoluw weche mag joma oseweyo luwo singruok malerno.
Los barcos de Chipre vendrán a atacarlo, asustándolo para que se retire. Pero esto lo hará enloquecer, y atacará a la gente del santo acuerdo, reconociendo a los que abandonan su compromiso con el santo acuerdo.
31 “Jolwenje momanore gi gig lweny nowuog mondo gidwany kama ochiel motegno mar hekalu kendo ginitiek misengini mitimo pile pile. Eka ginichung gima kwero makelo kethruok kanyo.
Sus fuerzas ocuparán y profanarán la fortaleza del Templo. Pondrán fin al servicio continuo, y establecer una forma de idolatría que causa devastación.
32 Ruoth nongʼad rieko ne joma oseweyo singruokgi, to kata kamano joma ongʼeyo Nyasachgi nochungʼ motegno.
El rey utilizará la adulación para corromper a quienes rompan el acuerdo solemne, pero el pueblo que conoce a su Dios se mantendrá firme en su resistencia.
33 “Joma nigi rieko e kindeno nopuonj ji mangʼeny, kata obedo ni ginipodhi e dho ligangla kuom kinde matin; kendo nowangʼ-gi gi mach, kendo omakgi, kendo oyakgi,
Los líderes sabios del pueblo enseñarán a muchos, aunque durante un tiempo serán muertos a espada y fuego, o serán encarcelados y robados.
34 to giniyud kony matin ka gipodho, kendo jomoko mangʼeny mawuondore nodonj lingʼ-lingʼ diergi.
Durante este tiempo de persecución recibirán un poco de ayuda, y muchos de los que se unan a ellos no serán sinceros.
35 Moko kuom joma riek noyud chandruok, mondo pwodhgi, ikgi kendo ketgi kare nyaka ndalo giko chopi, nikech chiengʼ giko nyaka bi ka kinde ochopo.
Algunos de los sabios serán asesinados, para que puedan ser refinados y purificados y limpiados hasta el tiempo del fin, porque el tiempo predicho aún está por venir.
36 “Ruodhno notim gimoro amora mohero. Enodhialre kendo enotingʼre malo moyombo nyasaye moro amora, kendo enowach gik mapok owinji kuom Nyasaye mar nyiseche. Enobed gi loch nyaka kinde mar mirima mager rum, nikech gik mosechan nyaka timre.
El rey hará lo que quiera, alabándose a sí mismo y considerándose más grande que cualquier dios, incluso diciendo cosas escandalosas contra el Dios de los dioses. Tendrá éxito hasta que termine el tiempo de la ira, pues se cumplirá lo que se ha decidido.
37 Ok nodew nyiseche kwerene, kata nyasach mon miluongo ni Tamuz, kata nyasaye moro amora, to enoketre malo moyombogi duto.
No tendrá tiempo para los dioses de sus antepasados, ni para el amado por las mujeres, ni para ningún otro dios, pues se considera más grande que cualquiera de ellos.
38 Kar dewo nyisechegigo, to obiro mana miyo duongʼ mana nyasaye mar kuonde mochiel motegno, to nyasaye ma kwerene ne ok olamo obiro miyo duongʼ gi dhahabu kod fedha, gi kite ma nengogi tek kod mich ma nengogi tek.
En cambio, honrará al dios de las fortalezas -un dios desconocido para sus antepasados- dándole ofrendas de oro y plata y piedras preciosas y regalos costosos.
39 Enomuk kuonde mochiel motegno maonge ngʼama nyalo muko, kotiyo gi teko mar nyasaye moro ma ji okia kendo enochiw mich madongo ne jomo okawe nolich. Jogo enoketi jotelo mag ji mangʼeny kendo enopognegi lowo mar dwokonegi erokamano.
Tratará con las fortalezas fuertes con la ayuda de este dios extranjero. Dará riquezas a los que lo reconozcan, haciéndolos gobernantes del pueblo, y repartiendo la tierra a precio de saldo.
40 “To ka giko koro chiegni, ruodh Milambo notug kode lweny, kendo ruodh Nyandwat bende nowuogne gi geche mathoth mag lweny, gi farese kod yiedhi moriedo. Enomonj pinje mathoth kendo enoywegi ka ohula.
En el momento del fin, el rey del sur lo atacará. Pero el rey del norte tomará represalias con fuerza como una tormenta, con carros y jinetes y muchos barcos. Avanzará, barriendo muchas tierras.
41 Piny maber bende enomonji. Pinje mangʼeny nopodhi, makmana piny Edom gi Moab kod jotend Amon ema noresi e lwete.
Invadirá la Tierra Hermosa y matará a mucha gente allí. Sin embargo, Moab, Edom y la mayoría de los amonitas escaparán a su poder.
42 Lochne nolandre kuom pinje mangʼeny kendo kata mana Misri ok notony e lwete.
Extenderá sus ataques contra diferentes países; ni siquiera la tierra de Egipto podrá escapar.
43 Enobed gi teko ewi mwandu duto kaka dhahabu gi fedha, kod mwandu duto mag Misri, kendo jo-Libya gi jo-Kush bende noluore.
Adquirirá el oro y la plata y las riquezas de Egipto, gobernando sobre ellos y también sobre los libios y los etíopes.
44 Kata kamano, weche mane owinji koa yo Wuok chiengʼ gi yo Nyandwat nomiye luoro, kendo mano nomede mirima mondo omi onegi kendo otieki ji mangʼeny.
Pero las noticias del este y del norte lo alarmarán, y con furia se dispondrá a destruir y exterminar a muchos pueblos.
45 Enochung hembene mag lochne e kind nembe e tie got maler ma jaber. Kata kamano gikone nochopi, kendo onge ngʼama nokonye.
Establecerá su campamento real entre el mar y la hermosa montaña sagrada. Pero morirá sin que nadie le ayude.

< Daniel 11 >