2 Weche Mag Ndalo 32

1 Bangʼ tich maber mane Hezekia otimo, Senakerib ruodh Asuria nobiro momonjo Juda. Ne ogoyo agengʼa ne mier mochiel gohinga koparo ni onyalo kawogi mondo gidok mage.

Post quæ et hujuscemodi veritatem, venit Sennacherib rex Assyriorum, et ingressus Judam, obsedit civitates munitas, volens eas capere.

2 Kane Hezekia oneno ni Senakerib nosebiro kendo noparo mar kedo kod Jerusalem,

Quod cum vidisset Ezechias, venisse scilicet Sennacherib, et totum belli impetum verti contra Jerusalem,

3 noporo wach gi jodonge kod jotend lweny mondo gigengʼ pi soko moa oko mar dala maduongʼ kendo ne gikonye.

inito cum principibus consilio, virisque fortissimis, ut obturarent capita fontium qui erant extra urbem: et hoc omnium decernente sententia,

4 Oganda maduongʼ nochokore kendo ne gigengʼo sokni duto aore mane kadho e piny kagiwacho niya, “Angʼo momiyo ruodhi mag Asuria biro mondo onwangʼ pi mangʼeny.”

congregavit plurimam multitudinem, et obturaverunt cunctos fontes, et rivum qui fluebat in medio terræ, dicentes: Ne veniant reges Assyriorum, et inveniant aquarum abundantiam.

5 Eka notiyo matek koloso kuonde mane omukore mag ohinga kendo nogero kuonde maboyo mag ngʼicho. Nogero ohinga machielo e tok mokwongo kendo nomedo loso ndiri mosiro Dala Maduongʼ mar Daudi. Bende noloso gig lweny kod okumbni mangʼeny.

Ædificavit quoque, agens industrie, omnem murum qui fuerat dissipatus, et exstruxit turres desuper, et forinsecus alterum murum: instauravitque Mello in civitate David, et fecit universi generis armaturam et clypeos:

6 Noketo jotend lweny mondo otel ne ji kendo nochokogi e nyime e laru mar dhoranga dala maduongʼ kendo nojiwogi gi wechegi:

constituitque principes bellatorum in exercitu, et convocavit universos in platea portæ civitatis, ac locutus est ad cor eorum, dicens:

7 “Beduru motegno kendo gi chir. Kik ubed gi luoro kata kik chunyu tho nikech ruodh Asuria kod jolweny mangʼeny man kode nimar wan gi teko maduongʼ moloye.

Viriliter agite, et confortamini: nolite timere, nec paveatis regem Assyriorum, et universam multitudinem quæ est cum eo: multo enim plures nobiscum sunt, quam cum illo.

8 Teko mar dhano ema ni kode to wan to wan kod Jehova Nyasaye ma Nyasachwa makonyowa kendo kedonwa e lwenjewa.” Kendo ji nobedo gi chir kane giwinjo wach Hezekia ruodh Juda.

Cum illo enim est brachium carneum: nobiscum Dominus Deus noster, qui auxiliator est noster, pugnatque pro nobis. Confortatusque est populus hujuscemodi verbis Ezechiæ regis Juda.

9 Bangʼe kane Senakerib ruodh Asuria kod jolweny mage duto ne ogoyo agengʼa Lakish, nooro jotend lweny mage Jerusalem mondo owach ne Hezekia ruodh Juda kod jo-Juda duto mane ni kanyo kowacho niya,

Quæ postquam gesta sunt, misit Sennacherib rex Assyriorum servos suos in Jerusalem (ipse enim cum universo exercitu obsidebat Lachis) ad Ezechiam regem Juda, et ad omnem populum qui erat in urbe, dicens:

10 “Ma e gima Senakerib ruodh Asuria wacho: En kama nade miketoe genoni, momiyo isiko Jerusalem ka ogoni agengʼa?

Hæc dicit Sennacherib rex Assyriorum: In quo habentes fiduciam sedetis obsessi in Jerusalem?

11 Ka Hezekia wacho ni, ‘Jehova Nyasaye, ma Nyasachwa biro resowa e lwet ruodh Asuria,’ donge uparo ni owitou mondo kech gi riyo onegu?

num Ezechias decipit vos, ut tradat morti in fame et siti, affirmans quod Dominus Deus vester liberet vos de manu regis Assyriorum?

12 Donge Hezekia owuon nomuko kuonde motingʼore mar lemo kod kende mag misango mag nyasayeni kowachone jo-Juda kod jo-Jerusalem ni, ‘Nyaka ulam e nyim kendo mar misango achiel kendo unuwangʼ misango mau e wiye’?

Numquid non iste est Ezechias, qui destruxit excelsa illius, et altaria, et præcepit Juda et Jerusalem, dicens: Coram altari uno adorabitis, et in ipso comburetis incensum?

13 “Donge ungʼeyo gima an kod kwerena osetimo ni ogendini mamoko duto mag pinje? Dak ne nyiseche pinjego duto resgi e lweta?

an ignoratis quæ ego fecerim, et patres mei, cunctis terrarum populis? numquid prævaluerunt dii gentium, omniumque terrarum, liberare regionem suam de manu mea?

14 Kuom nyiseche duto mag ogendini mane kwerena otieko, en mane kuomgi mosereso joge e lweta? Angʼo momiyo uparo ni nyasachu biro resou e lweta?

Quis est de universis diis gentium, quas vastaverunt patres mei, qui potuerit eruere populum suum de manu mea, ut possit etiam Deus vester eruere vos de hac manu?

15 Omiyo kik uwe Hezekia wuondu kendo mi ulal kama. Kik uyie kode nikech onge nyasach oganda kata pinyruoth moro amora ma osereso joge e lweta kata e lwet kwerena. Omiyo ere kaka nyasachu noresu e lweta!”

non vos ergo decipiat Ezechias, nec vana persuasione deludat, neque credatis ei. Si enim nullus potuit deus cunctarum gentium atque regnorum liberare populum suum de manu mea, et de manu patrum meorum, consequenter nec Deus vester poterit eruere vos de manu mea.

16 Jotelo mag Senakerib nomedo wuoyo marach kuom Jehova Nyasaye kendo kuom jatichne Hezekia.

Sed et alia multa locuti sunt servi ejus contra Dominum Deum, et contra Ezechiam servum ejus.

17 Bende ruoth nondiko baruwa moyanyogo Jehova Nyasaye, ma Nyasach Israel kendo nowuoyo kuome kojare niya, “Mana kaka nyiseche mag jopinje moko ne ok oresogi e lweta, omiyo nyasach Hezekia bende ok nores joge e lweta.”

Epistolas quoque scripsit plenas blasphemiæ in Dominum Deum Israël, et locutus est adversus eum: Sicut dii gentium ceterarum non potuerunt liberare populum suum de manu mea, sic et Deus Ezechiæ eruere non poterit populum suum de manu ista.

18 Bangʼe negiluongo joma ne nitie Jerusalem e ohinga ka gikok gi dwol maduongʼ gi dho jo-Hibrania mondo obwog-gi kendo omi gibed gi luoro eka mondo gikaw dala maduongʼno.

Insuper et clamore magno, lingua judaica, contra populum qui sedebat in muris Jerusalem, personabat, ut terreret eos, et caperet civitatem.

19 Ne giwuoyo marach kuom Nyasach Jerusalem kaka ne giwuoyo kuom nyiseche molos gi lwedo mag ogendini mag piny.

Locutusque est contra Deum Jerusalem, sicut adversum deos populorum terræ, opera manuum hominum.

20 Ruoth Hezekia gi janabi Isaya wuod Amoz noywagore ka lemo e nyim polo kuom wachni.

Oraverunt igitur Ezechias rex, et Isaias filius Amos prophetes, adversum hanc blasphemiam, ac vociferati sunt usque in cælum.

21 Omiyo Jehova Nyasaye nooro malaika mane onego jolweny gi jochungʼ kod jotelo e kambi mar ruodh Asuria, omiyo nowuok modok e pinye gi wichkuot. Kane odhi e kar lemo mar nyasache, yawuote moko nonege kod ligangla.

Et misit Dominus angelum, qui percussit omnem virum robustum, et bellatorem, et principem exercitus regis Assyriorum: reversusque est cum ignominia in terram suam. Cumque ingressus esset domum dei sui, filii qui egressi fuerant de utero ejus interfecerunt eum gladio.

22 Kamano e kaka Jehova Nyasaye noreso Hezekia kod jo-Jerusalem motony e lwet Senakerib ruodh Asuria kendo e lwet ruodhi mamoko bende. Omiyo Jehova Nyasaye noritogi kuom pinje duto mane olworogi.

Salvavitque Dominus Ezechiam et habitatores Jerusalem de manu Sennacherib regis Assyriorum, et de manu omnium, et præstitit eis quietem per circuitum.

23 Ji mangʼeny nokelo ni Jehova Nyasaye mich mag-gi Jerusalem kendo Hezekia ruodh Juda bende negikelone mich ma nengogi tek, kendo chakre kanyo ogendini duto nomiye luor maduongʼ.

Multi etiam deferebant hostias et sacrificia Domino in Jerusalem, et munera Ezechiæ regi Juda: qui exaltatus est post hæc coram cunctis gentibus.

24 E ndalogo Hezekia nobedo matuo kendo nohewore, omiyo nolamo Jehova Nyasaye mane odwoke kendo nomiye ranyisi mar hono.

In diebus illis ægrotavit Ezechias usque ad mortem, et oravit Dominum: exaudivitque eum, et dedit ei signum.

25 To Hezekia ne nigi sunga e chunye kendo ne ok odwoko erokamano kaluwore gi ngʼwono manotimne; omiyo mirima nomako Jehova Nyasaye kode kaachiel gi Juda gi Jerusalem.

Sed non juxta beneficia quæ acceperat, retribuit, quia elevatum est cor ejus: et facta est contra eum ira, et contra Judam et Jerusalem.

26 To Hezekia nolokore moweyo timo richo mar sungruok e chunye mana kaka jo-Jerusalem bende notimo, omiyo mirimb Jehova Nyasaye ne ok ochako omake kodgi e ndalo Hezekia.

Humiliatusque est postea, eo quod exaltatum fuisset cor ejus, tam ipse quam habitatores Jerusalem: et idcirco non venit super eos ira Domini in diebus Ezechiæ.

27 Hezekia ne nigi mwandu mangʼeny kod luor mi noloso kuondege mag fedha gi dhahabu gi kite ma nengogi tek gi gik mangʼwe ngʼar, gi okumbni kod gik moko mopogore opogore mabeyo mage.

Fuit autem Ezechias dives, et inclytus valde, et thesauros sibi plurimos congregavit argenti, et auri, et lapidis pretiosi, aromatum, et armorum universi generis, et vasorum magni pretii.

28 Bende nogoyo deche mikane cham mokaa gi divai molos manyien kod mo kendo nogero kunde ne dhok mopogore opogore kod abila mag rombe.

Apothecas quoque frumenti, vini, et olei, et præsepia omnium jumentorum, caulasque pecorum,

29 Nogero mier kendo ne en kod rombe mangʼeny kod kweth mag dhok nikech Nyasaye nogwedhe kod mwandu mangʼeny.

et urbes ædificavit sibi: habebat quippe greges ovium et armentorum innumerabiles, eo quod dedisset ei Dominus substantiam multam nimis.

30 Hezekia ema ne ogengʼo thidhna matin mar Gihon kobaro pige mondo oluw bath Dala Maduongʼ mar Daudi yo podho chiengʼ. Tije duto mane lwete omulo nodhi maber.

Ipse est Ezechias, qui obturavit superiorem fontem aquarum Gihon, et avertit eas subter ad occidentem urbis David: in omnibus operibus suis fecit prospere quæ voluit.

31 To kane oorne joote gi jotend Babulon mondo openje kuom ranyisi mar hono mane otimore e piny, Nyasaye noweye mondo oteme mondo eka ongʼe gima ne nitiere e chunye.

Attamen in legatione principum Babylonis, qui missi fuerant ad eum ut interrogarent de portento quod acciderat super terram, dereliquit eum Deus ut tentaretur, et nota fierent omnia quæ erant in corde ejus.

32 Weche mamoko duto mag ndalo loch Hezekia kod timbene mabeyo ondiki e fweny mar janabi Isaya wuod Amoz e kitap ruodhi mag Juda kod Israel.

Reliqua autem sermonum Ezechiæ, et misericordiarum ejus, scripta sunt in visione Isaiæ filii Amos prophetæ, et in libro regum Juda et Israël.

33 Hezekia notho moyweyo kaka kwerene kendo noyike e got kama liete nyikwa Daudi ne nitiere. Jo-Juda duto kod joma ne nitie Jerusalem nomiye duongʼ kane otho kendo Manase wuode nobedo ruoth kare.

Dormivitque Ezechias cum patribus suis, et sepelierunt eum super sepulchra filiorum David: et celebravit ejus exequias universus Juda, et omnes habitatores Jerusalem: regnavitque Manasses filius ejus pro eo.