< 1 Samuel 15 >
1 Samuel nowachone ne Saulo niya, “An ema Jehova Nyasaye noora mondo awiri ibed ruodh joge Israel; omiyo koro lingʼ iwinj wach moa kuom Jehova Nyasaye.
അനന്തരം ശമൂവേൽ ശൌലിനോടു പറഞ്ഞതെന്തെന്നാൽ: യഹോവ നിന്നെ തന്റെ ജനമായ യിസ്രായേലിന്നു രാജാവായിട്ടു അഭിഷേകംചെയ്വാൻ എന്നെ നിയോഗിച്ചുവല്ലോ; അതുകൊണ്ടു ഇപ്പോൾ യഹോവയുടെ വചനങ്ങളെ കേട്ടുകൊൾക.
2 Ma e gima Jehova Nyasaye Maratego wacho: ‘Abiro kumo jo-Amalek kuom gima negitimo ni jo-Israel kaka ne gigengʼonegi e kinde mane gia Misri.
സൈന്യങ്ങളുടെ യഹോവ ഇപ്രകാരം അരുളിച്ചെയ്യുന്നു: യിസ്രായേൽ മിസ്രയീമിൽനിന്നു പുറപ്പെട്ടുവരുമ്പോൾ വഴിയിൽവെച്ചു അമാലേക്ക് അവരെ ആക്രമിച്ചു അവരോടു ചെയ്തതിനെ ഞാൻ കുറിച്ചുവെച്ചിരിക്കുന്നു.
3 Koro dhiyo imonj jo-Amalek kendo itiek gimoro amora ma mekgi. Kik iwegi; neg chwo gi mon, gi rowere gi nyithindo madhoth, dhok, rombe, ngamia gi punde.’”
ആകയാൽ നീ ചെന്നു അമാലേക്യരെ തോല്പിച്ചു അവൎക്കുള്ളതൊക്കെയും നിൎമ്മൂലമാക്കിക്കളക; അവരോടു കനിവുതോന്നരുതു; പുരുഷന്മാരെയും സ്ത്രീകളെയും കുട്ടികളെയും മുലകുടിക്കുന്നവരെയും കാള, ആടു, ഒട്ടകം, കഴുത എന്നിവയെയും സംഹരിച്ചുകളക.
4 Omiyo Saulo noluongo joge Telaim mokwanogi kendo negiromo jolweny alufu mia ariyo mawuotho gi tiendegi to gi alufu apar moa Juda.
എന്നാറെ ശൌൽ ജനത്തെ ഒന്നിച്ചുകൂട്ടി തെലായീമിൽ വെച്ചു അവരെ എണ്ണി; യെഹൂദാഗോത്രക്കാരായ പതിനായിരം പേർ ഒഴികെ രണ്ടുലക്ഷം കാലാൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.
5 Saulo nodhi e dala maduongʼ mar jo-Amalek koikore monjogi e holo.
പിന്നെ ശൌൽ അമാലേക്യരുടെ പ്രധാന നഗരംവരെ ചെന്നു തോട്ടിന്നരികെ പതിയിരിപ്പാക്കി.
6 Eka nowachone jo-Keni niya, “Auru ka udhi mondo uwe jo-Amalek nikech ok adwar tiekou kodgi; nikech un ne utimo ngʼwono ni jo-Israel e kinde mane gia Misri.” Omiyo jo-Keni nowuok moweyo jo-Amalek.
എന്നാൽ ശൌൽ കേന്യരോടു: ഞാൻ നിങ്ങളെ അമാലേക്യരോടുകൂടെ നശിപ്പിക്കാതിരിക്കേണ്ടതിന്നു അവരുടെ ഇടയിൽനിന്നു പുറപ്പെട്ടുപോകുവിൻ; യിസ്രായേൽ മക്കൾ മിസ്രയീമിൽനിന്നു പുറപ്പെട്ടുവന്നപ്പോൾ നിങ്ങൾ അവൎക്കു ദയചെയ്തുവല്ലോ എന്നു പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ കേന്യർ അമാലേക്യരുടെ ഇടയിൽനിന്നു പുറപ്പെട്ടുപോയി.
7 Eka Saulo nokedo gi jo-Amalek kochakore Havila nyaka ochopo Shur to nyaka ochopo yo wuok chiengʼ mar Misri.
പിന്നെ ശൌൽ ഹവീലാമുതൽ മിസ്രയീമിന്നു കിഴക്കുള്ള ശൂർവരെ അമാലേക്യരെ സംഹരിച്ചു.
8 Nomako Agag ruoth jo-Amalek kangima to joge duto to nonego gi ligangla pep.
അമാലേക്യരുടെ രാജാവായ ആഗാഗിനെ ജീവനോടെ പിടിച്ചു, ജനങ്ങളെ ഒക്കെയും വാളിന്റെ വായ്ത്തലയാൽ നിൎമ്മൂലമാക്കി.
9 To Saulo gi jolweny noweyo Agag kod rombe mabeyo, gi dhok, gi nyiroye machwe gi nyirombe kod gimoro amora maber. Magi to ne ok giyie mondo oketh duto, to gimoro amora mane gichayo gi mago mayom yom to negitieko pep.
എന്നാൽ ശൌലും ജനവും ആഗാഗിനെയും ആടു, മാടു, തടിച്ചമൃഗം എന്നിവയിൽ മേത്തരമായവയെയും കുഞ്ഞാടുകളെയും ഉത്തമമായവയെ ഒക്കെയും നിൎമ്മൂലമാക്കുവാൻ മനസ്സില്ലാതെ ജീവനോടെ സൂക്ഷിച്ചു; ഹീനവും നിസ്സാരവുമായവയെ ഒക്കെയും അവർ നിൎമ്മൂലമാക്കിക്കളഞ്ഞു.
10 Eka wach Jehova Nyasaye nobiro ne Samuel kawacho niya,
അപ്പോൾ യഹോവയുടെ അരുളപ്പാടു ശമൂവേലിന്നുണ്ടായതു എന്തെന്നാൽ:
11 “Akuyo nikech ne aketo Saulo obedo ruoth, nikech oseweyo luwa, kendo ok otimo kaka ne achike.” Samuel nochandore kendo noywak ne Jehova Nyasaye otieno mangima.
ഞാൻ ശൌലിനെ രാജാവായി വാഴിച്ചതിനാൽ എനിക്കു മനസ്താപമായിരിക്കുന്നു; അവൻ എന്നെ വിട്ടുമാറിയിരിക്കുന്നു; എന്റെ കല്പനകളെ നിവൃത്തിച്ചതുമില്ല. ഇതിങ്കൽ ശമൂവേലിന്നു വ്യസനമായി; അവൻ രാത്രി മുഴുവനും യഹോവയോടു നിലവിളിച്ചു.
12 Samuel nochiew okinyi mangʼich kendo nodhi romo gi Saulo, mi nowachne niya, “Saulo osedhi Karmel. Kanyo osechungoe rapar mimiyego duongʼ kuno kendo osewuok kuno olor kodhi Gilgal.”
ശമൂവേൽ ശൌലിനെ എതിരേല്പാൻ അതികാലത്തു എഴുന്നേറ്റപ്പോൾ ശൌൽ കൎമ്മേലിൽ എത്തിയെന്നും ഒരു ജ്ഞാപകസ്തംഭം നാട്ടി ഘോഷയാത്ര കഴിച്ചു തിരിഞ്ഞു ഗില്ഗാലിലേക്കു പോയി എന്നും ശമൂവേലിന്നു അറിവുകിട്ടി.
13 Kane Samuel obiro ire, Saulo nowachone niya, “Mad Jehova Nyasaye gwedhi! Asetimo duto mane Jehova Nyasaye ochika.”
പിന്നെ ശമൂവേൽ ശൌലിന്റെ അടുക്കൽ എത്തിയപ്പോൾ ശൌൽ അവനോടു: യഹോവയാൽ നീ അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവൻ; ഞാൻ യഹോവയുടെ കല്പന നിവൎത്തിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.
14 To Samuel nowachone niya, “Marangʼo awinjo ywak rombe gi dhok e ita?”
അതിന്നു ശമൂവേൽ: എന്റെ ചെവിയിൽ എത്തുന്ന ആടുകളുടെ ഈ കരച്ചലും ഞാൻ കേൾക്കുന്ന കാളകളുടെ മുക്കുറയും എന്തു എന്നു ചോദിച്ചു.
15 Saulo nodwoko niya, “Jolweny nokelogi koa kuom jo-Amalek; negiweyo rombe kod dhok mabeyo mondo gitimgo misango ni Jehova Nyasaye ma Nyasachi, to modongʼ wanego pep.”
അവയെ അമാലേക്യരുടെ പക്കൽനിന്നു അവർ കൊണ്ടുവന്നതാകുന്നു; ജനം ആടുകളിലും കാളകളിലും മേത്തരമായവയെ നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവെക്കു യാഗംകഴിപ്പാൻ ജീവനോടെ സൂക്ഷിച്ചു; ശേഷമുള്ളവയെ ഞങ്ങൾ നിൎമ്മൂലമാക്കിക്കളഞ്ഞു എന്നു ശൌൽ പറഞ്ഞു.
16 Samuel nowachone Saulo niya, “Lingʼ thi! We mondo anyisi gima Jehova Nyasaye nowachona otieno mokalo.” Saulo nodwoko niya, “Nyisawa.”
ശമൂവേൽ ശൌലിനോടു: നില്ക്ക; യഹോവ ഈ കഴിഞ്ഞ രാത്രി എന്നോടു അരുളിച്ചെയ്തതു ഞാൻ നിന്നെ അറിയിക്കും എന്നു പറഞ്ഞു. അവൻ അവനോടു: പറഞ്ഞാലും എന്നു പറഞ്ഞു.
17 Samuel nowachone niya, “Kata nobedo ni inenori ka ngʼama tin kamano, to donge ne ibedo jatelo mar dhout Israel? Jehova Nyasaye ne owiri mondo ibed ruodh Israel.
അപ്പോൾ ശമൂവേൽ പറഞ്ഞതു: നിന്റെ സ്വന്തകാഴ്ചയിൽ നീ ചെറിയവനായിരുന്നിട്ടും യഹോവ നിന്നെ യിസ്രായേൽ ഗോത്രങ്ങൾക്കു തലവനാക്കുകയും യിസ്രായേലിന്റെ രാജാവായി നിന്നെ അഭിഷേകം കഴിക്കയും ചെയ്തില്ലയോ?
18 Kendo ne omiyi ote, kowacho ni, ‘Dhiyo mondo itiek chuth jo-Amalek marichogi; ked kodgi nyaka ine ni itiekogi pep.’
പിന്നെ യഹോവ നിന്നെ ഒരു വഴിക്കു അയച്ചു: നീ ചെന്നു അമാലേക്യരായ പാപികളെ നിൎമ്മൂലമാക്കുകയും അവർ നശിക്കുംവരെ അവരോടു പൊരുതുകയും ചെയ്ക എന്നു കല്പിച്ചു.
19 Angʼo momiyo ne ok iwinjo dwond Jehova Nyasaye? Angʼo momiyo ne imuomori mi iyeko kendo itimo richo e wangʼ Jehova Nyasaye?”
അങ്ങനെയിരിക്കെ നീ യഹോവയുടെ കല്പന അനുസരിക്കാതെ കൊള്ളെക്കു ചാടി യഹോവെക്കു അനിഷ്ടമായതു ചെയ്തതെന്തു?
20 Saulo nowacho niya, “To ne awinjo dwond Jehova Nyasaye ma atimo dwarone kendo atimo tich mane omiya mondo atim. Ne anego jo-Amalek pep kendo ne akawo Agag ruodhgi mi abirogo.
ശൌൽ ശമൂവേലിനോടു: ഞാൻ യഹോവയുടെ കല്പന അനുസരിച്ചു യഹോവ എന്നെ അയച്ചവഴിക്കു പോയി അമാലേക് രാജാവായ ആഗാഗിനെ കൊണ്ടുവന്നു അമാലേക്യരെ നിൎമ്മൂലമാക്കിക്കളഞ്ഞു.
21 Jolweny nokawo rombe gi dhok kuom gik moyaki, gigo mabeyo nowal ne Nyasaye mondo otimnego Jehova Nyasaye ma Nyasachi misango Gilgal.”
എന്നാൽ ജനം ശപഥാൎപ്പിതവസ്തുക്കളിൽ വിശേഷമായ ആടുമാടുകളെ കൊള്ളയിൽനിന്നു എടുത്തു ഗില്ഗാലിൽ നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവെക്കു യാഗംകഴിപ്പാൻ കൊണ്ടുവന്നിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.
22 Samuel nodwoke niya, “Iparo ni Jehova Nyasaye mor gi chiwo kod misengini miwangʼo pep moloyo winjo dwonde? Winjo wach ber moloyo chiwo misango kendo chiko it ber moloyo boche imbe,
ശമൂവേൽ പറഞ്ഞതു: യഹോവയുടെ കല്പന അനുസരിക്കുന്നതുപോലെ ഹോമയാഗങ്ങളും ഹനനയാഗങ്ങളും യഹോവെക്കു പ്രസാദമാകുമോ? ഇതാ, അനുസരിക്കുന്നതു യാഗത്തെക്കാളും ശ്രദ്ധിക്കുന്നതു മുട്ടാടുകളുടെ മേദസ്സിനെക്കാളും നല്ലതു.
23 nimar ngʼanyo chal gi richo mar jwok, to tok teko chalo gi richo mar lamo nyiseche manono. Nikech isedagi wach Jehova Nyasaye En bende osedagi ni kik ibed ruoth.”
മത്സരം ആഭിചാരദോഷംപോലെയും ശാഠ്യം മിത്ഥ്യാപൂജയും വിഗ്രഹാരാധനയും പോലെയും ആകുന്നു; നീ യഹോവയുടെ വചനത്തെ തള്ളിക്കളഞ്ഞതുകൊണ്ടു അവൻ നിന്നെയും രാജസ്ഥാനത്തിൽനിന്നു തള്ളിക്കളഞ്ഞിരിക്കുന്നു.
24 Eka Saulo nowachone Samuel niya. “Asetimo richo. Asetamora luwo chik Jehova Nyasaye kod wecheni bende. Ne aluoro ji kendo ne atimo dwarogi.
ശൌൽ ശമൂവേലിനോടു: ഞാൻ ജനത്തെ ഭയപ്പെട്ടു അവരുടെ വാക്കു അനുസരിച്ചതിനാൽ യഹോവയുടെ കല്പനയും നിന്റെ വാക്കും ലംഘിച്ചു പാപം ചെയ്തിരിക്കുന്നു.
25 Koro sani asayi ni iwena richona kendo wadog kodi mondo mi alam Jehova Nyasaye.”
എങ്കിലും എന്റെ പാപം ക്ഷമിച്ചു ഞാൻ യഹോവയെ നമസ്കരിക്കേണ്ടതിന്നു എന്നോടുകൂടെ പോരേണമേ എന്നു പറഞ്ഞു.
26 To Samuel nowachone niya, “Ok anyal dok kodi. Isedagi luwo wach Jehova Nyasaye, kuom mano Jehova Nyasaye bende osedagi ni kik ibed ruodh Israel!”
ശമൂവേൽ ശൌലിനോടു: ഞാൻ പോരികയില്ല; നീ യഹോവയുടെ വചനത്തെ തള്ളിക്കളഞ്ഞതുകൊണ്ടു യഹോവ നിന്നെയും യിസ്രായേലിലെ രാജസ്ഥാനത്തുനിന്നു തള്ളിക്കളഞ്ഞിരിക്കുന്നു.
27 Kane Samuel ochako wuoth mondo odhi, Saulo nomako riak lawe, mi oyiech.
പിന്നെ ശമൂവേൽ പോകുവാൻ തിരിഞ്ഞപ്പോൾ അവൻ അവന്റെ നിലയങ്കിയുടെ വിളുമ്പു പിടിച്ചു വലിച്ചു; അതു കീറിപ്പോയി.
28 Samuel nowachone niya, “Jehova Nyasaye oseyiecho pinyruodh Israel kogole kuomi kawuononi kendo osemiye ja-libambau moro maber moloyi.
ശമൂവേൽ അവനോടു: യഹോവ ഇന്നു യിസ്രായേലിന്റെ രാജത്വം നിങ്കൽനിന്നു കീറി നിന്നെക്കാൾ ഉത്തമനായ നിന്റെ കൂട്ടുകാരന്നു കൊടുത്തിരിക്കുന്നു.
29 Jalno ma en Jehova Nyasaye Maduongʼ mar Israel ok riambi bende ok olok pache; nimar ok en dhano mondo olok pache.”
യിസ്രായേലിന്റെ മഹത്വമായവൻ ഭോഷ്കു പറകയില്ല, അനുതപിക്കയുമില്ല; അനുതപിപ്പാൻ അവൻ മനുഷ്യനല്ല എന്നു പറഞ്ഞു.
30 Saulo nodwoko niya, “Asetimo richo. To kiyie to miya luor e nyim jodong joga kendo e nyim jo-Israel; dog koda mondo mi alam Jehova Nyasaye ma Nyasachi.”
അപ്പോൾ അവൻ: ഞാൻ പാപം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; എങ്കിലും ജനത്തിന്റെ മൂപ്പന്മാരുടെയും യിസ്രായേലിന്റെയും മുമ്പാകെ ഇപ്പോൾ എന്നെ മാനിച്ചു, ഞാൻ നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവയെ നമസ്കരിക്കേണ്ടതിന്നു എന്നോടുകൂടെ പോരേണമേ എന്നു അപേക്ഷിച്ചു.
31 Omiyo Samuel nodok gi Saulo, kendo Saulo nolamo Jehova Nyasaye.
അങ്ങനെ ശമൂവേൽ ശൌലിന്റെ പിന്നാലെ ചെന്നു; ശൌൽ യഹോവയെ നമസ്കരിച്ചു.
32 Eka Samuel nowacho niya, “Kelna Agag ruodh jo-Amalek.” Omiyo Agag nobiro ire ka en gi chir koparo e chunye niya, “Lit mar tho osekadho.”
അനന്തരം ശമൂവേൽ: അമാലേക് രാജാവായ ആഗാഗിനെ ഇവിടെ എന്റെ അടുക്കൽ കൊണ്ടുവരുവിൻ എന്നു കല്പിച്ചു. ആഗാഗ് സന്തോഷഭാവത്തോടെ അവന്റെ അടുക്കൽ വന്നു: മരണഭീതി നീങ്ങിപ്പോയി എന്നു ആഗാഗ് പറഞ്ഞു.
33 To Samuel nowacho niya, “Kaka liganglani osemiyo mon owe maonge nyithindo, e kaka minu nobed maonge nyathi e kind mon mamoko.” Eka Samuel nonego Agag e nyim Jehova Nyasaye, Gilgal.
നിന്റെ വാൾ സ്ത്രീകളെ മക്കളില്ലാത്തവരാക്കിയതുപോലെ നിന്റെ അമ്മയും സ്ത്രീകളുടെ ഇടയിൽ മക്കളില്ലാത്തവളാകും എന്നു ശമൂവേൽ പറഞ്ഞു, ഗില്ഗാലിൽവെച്ചു യഹോവയുടെ സന്നിധിയിൽ ആഗാഗിനെ തുണ്ടംതുണ്ടമായി വെട്ടിക്കളഞ്ഞു.
34 Eka Samuel nowuok modhi Rama, to Saulo bende nodok dalane Gibea.
പിന്നെ ശമൂവേൽ രാമയിലേക്കു പോയി; ശൌലും ശൌലിന്റെ ഗിബെയയിൽ അരമനയിലേക്കു പോയി.
35 Nyaka chop odiechiengʼ mane Samuel othoe, ne ok ochako oneno Saulo kendo, kata obedo ni Samuel ne oywage kamano. Jehova Nyasaye ne okuyo nikech ne oketo Saulo obedo ruodh Israel.
ശമൂവേൽ ജീവപൎയ്യന്തം ശൌലിനെ പിന്നെ കണ്ടില്ല; എങ്കിലും ശമൂവേൽ ശൌലിനെക്കുറിച്ചു ദുഃഖിച്ചു; യഹോവയും താൻ ശൌലിനെ യിസ്രായേലിന്നു രാജാവാക്കിയതുകൊണ്ടു അനുതപിച്ചു.