Ordsprogene 14

1 Visdom bygger sig Hus, Daarskabs Hænder river det ned.

ژنی دانا ماڵی خۆی بنیاد دەنێت، گێلیش بە دەستی خۆی کاولی دەکات.

2 Hvo redeligt vandrer, frygter HERREN, men den, som gaar Krogveje, agter ham ringe.

ئەوەی ڕاستەڕێیەکەی خۆی بگرێت لەخواترسە، بەڵام ئەوەی ڕێگای خۆی خوار بکاتەوە سووکایەتی پێ دەکات.

3 I Daarens Mund er Ris til hans Ryg, for de vise staar Læberne Vagt.

گێل بە قسەکانی خۆی تووشی گۆچانی سزادان دەبێت، بەڵام دانایان لێوەکانیان دەیانپارێزن.

4 Naar der ikke er Okser, er Laden tom, ved Tyrens Kraft bliver Høsten stor.

کە مانگا نەبێت ئاخوڕ بەتاڵە، دروێنەی زۆریش بە هێزی گایە.

5 Sanddru Vidne lyver ikke, det falske Vidne farer med Løgn.

شایەتی دەستپاک درۆ ناکات، بەڵام شایەتی درۆزن درۆ بڵاو دەکاتەوە.

6 Spotter søger Visdom, men finder den ikke, til Kundskab kommer forstandig let.

گاڵتەجاڕ داوای دانایی دەکات و نایدۆزێتەوە، بەڵام زانیاری بۆ تێگەیشتوو ئاسانە.

7 Gaa fra en Mand, som er en Taabe, der mærker du intet til Kundskabs Læber.

لەبەردەم کەسی گێل دووربکەوە، چونکە لە لێوەکانی زانیاری نابیستیت.

8 Den kloge i sin Visdom er klar paa sin Vej, men Taabers Daarskab er Svig.

دانایی ژیر تێگەیشتنی ڕێگای خۆیەتی، بەڵام گێلایەتی گێلەکان فریودانە.

9 Med Daarer driver Skyldofret Spot, men Velvilje raader iblandt retsindige.

گێلەکان گاڵتە بە تاوان دەکەن، بەڵام لەنێو سەرڕاستان ڕەزامەندی خودا دەدۆزرێتەوە.

10 Hjertet kender sin egen Kvide, fremmede blander sig ej i dets Glæde.

هەر دڵێک تاڵیێتی گیانی خۆی دەزانێت، کەسیش لە خۆشییەکەیدا بەشداری ناکات.

11 Gudløses Hus lægges øde, retsindiges Telt staar i Blomst.

ماڵی بەدکارەکان کاول دەبێت، بەڵام ڕەشماڵی سەرڕاستان گەشە دەکات.

12 Mangen Vej synes Manden ret, og saa er dens Ende dog Dødens Veje.

ڕێگا هەیە لەبەرچاوی مرۆڤ ڕاست دیارە، بەڵام کۆتاییەکەی بەرەو مردنە.

13 Selv under Latter kan Hjertet lide, og Glædens Ende er Kummer.

بگرە لە پێکەنینیشدا دڵ تەنگ دەبێت، لەوانەیە کۆتایی خۆشیش خەم بێت.

14 Af sine Veje mættes den frafaldne, af sine Gerninger den, som er god.

کەسی ڕاڕا لە ڕێگای خۆی تێر دەبێت، پیاوچاکیش لەوەی کە هەیەتی.

15 Den tankeløse tror hvert Ord, den kloge overtænker sine Skridt.

ساویلکە بە هەموو قسەیەک بڕوا دەکات، بەڵام ژیر دەڕوانێتە هەنگاوەکانی خۆی.

16 Den vise ængstes og skyr det onde, Taaben buser sorgløs paa.

کەسی دانا لە خودا دەترسێت و لە خراپە لادەدات، بەڵام گێل سەرگەرمە و پشت ئەستوورە.

17 Den hidsige bærer sig taabeligt ad, man hader rænkefuld Mand.

کەسی هەڵەشە ڕەفتاری گێلانە دەکات، پیاوی تەڵەکەبازیش مایەی ڕقە.

18 De tankeløse giver Daarskab i Arv, de kloge efterlader sig Kundskab.

ساویلکەکان میراتگری گێلایەتین، بەڵام ژیرەکان سەریان بە زانیاری دەڕازێنرێتەوە.

19 Onde maa bukke for gode, gudløse staa ved retfærdiges Døre.

بەدکاران لەبەردەم پیاوچاکان دەچەمێنەوە، خراپەکارانیش لە بەردەرگای کەسی ڕاستودروست.

20 Fattigmand hades endog af sin Ven, men Rigmands Venner er mange.

هەژار تەنانەت دراوسێکەشی ڕقی لێی دەبێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند دۆستی زۆرە.

21 Den, der foragter sin Næste, synder, lykkelig den, der har Medynk med arme.

ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات گوناه دەکات، بەڵام خۆزگە دەخوازرێ بەوەی لەگەڵ هەژاران میهرەبانە.

22 De, som virker ondt, farer visselig vild; de, som virker godt, finder Naade og Trofasthed.

ئایا وێڵ نابن ئەوانەی پیلانی خراپە دادەڕێژن؟ بەڵام خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لەگەڵ ئەوانەیە کە پلانی چاکە دادەڕێژن.

23 Ved al Slags Møje vindes der noget, Mundsvejr volder kun Tab.

لە هەموو ماندووبوونێک سوود هەیە، بەڵام تەنها قسەی لێوان بێت بەرەو نەبوونییە.

24 De vises Krone er Kløgt, Taabers Krans er Daarskab.

دەوڵەمەندی تاجی دانایانە، بەڵام گێلایەتی نادانایان دەڕازێنێتەوە.

25 Sanddru Vidne frelser Sjæle; den, som farer med Løgn, bedrager.

شایەتی ڕاستگۆ دەربازکەری خەڵکە، بەڵام ئەوەی درۆ بڵاو دەکاتەوە تەفرەدەرە.

26 Den stærkes Tillid er HERRENS Frygt, hans Sønner skal have en Tilflugt.

ئەوەی لە یەزدان بترسێت دڵنیاییەکی بەهێزی هەیە، بۆ کوڕەکانیشی دەبێتە پەناگا.

27 HERRENS Frygt er en Livsens Kilde, derved undgaas Dødens Snarer.

لەخواترسی کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن.

28 At Folket er stort, er Kongens Hæder, Brist paa Folk er Fyrstens Fald.

زۆری گەل شکۆمەندییە بۆ پاشا، بەڵام نەمانی گەل شکستی میرە.

29 Den sindige er rig paa Indsigt, den heftige driver det vidt i Daarskab.

ئەوەی درەنگ تووڕە بێت باش تێدەگات، بەڵام ئەوەی هەڵەشە بێت گێلایەتی دەردەخات.

30 Sagtmodigt Hjerte er Liv for Legemet, Avind er Edder i Benene.

دڵی ئارام ژیان بە جەستە دەبەخشێت، بەڵام ئیرەیی ئێسک کلۆر دەکات.

31 At kue den ringe er Haan mod hans Skaber, han æres ved Medynk med fattige.

ئەوەی ستەم لە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، بەڵام ئەوەی لەگەڵ نەدار میهرەبانە ڕێز لە خودا دەگرێت.

32 Ved sin Ondskab styrtes den gudløse, ved lydefri Færd er retfærdige trygge.

خراپەکار بە خراپەکانی خۆی دەکەوێنرێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست لە مردنیشی پەناگای هەیە.

33 Visdom bor i forstandiges Hjerte, i Taabers Indre kendes den ikke.

دانایی لەناو دڵی کەسی تێگەیشتوو دەحەسێتەوە، هەروەها گێلەکان تەنانەت ناواخنیشیان دەزانرێت.

34 Retfærdighed løfter et Folk, men Synd er Folkenes Skændsel.

ڕاستودروستی نەتەوە بەرز دەکاتەوە، بەڵام گوناه شەرمەزاری گەلانە.

35 En klog Tjener har Kongens Yndest, en vanartet rammer hans Vrede.

ڕەزامەندی پاشا بۆ خزمەتکاری وریایە، بەڵام تووڕەبوونی لە خزمەتکاری شەرمەزارە.