< 3 Mosebog 25 >
1 Og Herren talede til Mose paa Sinai Bjerg og sagde:
UThixo wathi kuMosi entabeni iSinayi,
2 Tal til Israels Børn, og du skal sige til dem: Naar I komme til det Land, som jeg vil give eder, da skal Jorden hvile, det skal være en Sabbat for Herren.
“Khuluma ebantwini bako-Israyeli uthi kubo: ‘Lapho lingena elizweni engizalinika lona, ilizwe lona ngokwalo kumele ligcinele uThixo iSabatha.
3 Seks Aar skal du besaa din Mark, og seks Aar skal du skære din Vingaard, og du skal samle dens Grøde.
Hlanyelani amasimu enu okweminyaka eyisithupha, kuthi kweminye iminyaka eyisithupha lithene amavini enu.
4 Men i det syvende Aar skal være en Sabbats Hvile for Landet, det er en Sabbat for Herren; du skal ikke besaa din Mark og ej skære din Vingaard.
Kodwa ngomnyaka wesikhombisa ilizwe kalibe leSabatha lokuphumula, iSabatha likaThixo. Lingahlanyeli amasimu enu loba lithene izihlahla ezivinini zenu.
5 Hvad der vokser af din Høst af sig selv, skal du ikke høste, og ikke afplukke de Vindruer, som vokse uden dit Arbejde; det skal være et Hvileaar for Landet.
Lingavuni imkhukhuzela kumbe likhe izithelo zamavini angalungiselwanga, ilizwe libe lomnyaka wokuphumula.
6 Og hvad Landets Hvileaar frembringer, skal være for eder til Spise, for dig og for din Tjener og for din Tjenestepige og for din Daglønner og for den, som bor hos dig, de fremmede hos dig,
Lokho okuzathelwa yilizwe ngomnyaka wesabatha kuzakuba yikudla kwenu, lokwezinceku lezincekukazi zenu, lokwezisebenzi eziqhatshiweyo kanye labemzini abahlala lani,
7 og for dit Kvæg og for de vilde Dyr, som ere i dit Land, skal al dets Grøde være til at æde.
kanye lokwezifuyo zenu lezinyamazana zeganga elizweni lenu. Konke okuthelwa yilizwe kakudliwe.’”
8 Og du skal tælle dig syv Hvileaar, syv Aar syv Gange; og de syv Hvileaars Dage skulle være dig ni og fyrretyve Aar.
“‘Balani amasabatha ayisikhombisa eminyaka, iminyaka eyisikhombisa iphindwe kasikhombisa ukuze amasabatha eminyaka eyisikhombisa abe yisibanga seminyaka engamatshumi amane lesificamunwemunye.
9 Og du skal lade en Basunklang lyde igennem Landet i den syvende Maaned paa den tiende Dag i Maaneden, paa Forligelsens Dag skulle I lade Basunen lyde igennem hele eders Land.
Lapho-ke akutshaywe uphondo ezindaweni zonke ngosuku lwetshumi lwenyanga yesikhombisa; kuthi ngosuku lokuBuyisana kutshaywe uphondo kulolonke ilizwe lenu.
10 Og I skulle holde det halvtredsindstyvende Aar helligt; og I skulle udraabe Frihed i Landet for alle dem, som bo deri; det skal være eder et Jubelaar, og I skulle komme tilbage, hver til sin Ejendom, og komme tilbage, hver til sin Slægt.
Umnyaka wamatshumi amahlanu wenzeni ube ngcwele, limemezele inkululeko elizweni lonke kubo bonke abahlezi kulo. Uzakuba lijubhili kini. Lowo lalowo wenu kuzamele abuyele emzini wakwabo, esizweni sakibo.
11 Det halvtredsindstyvende Aar skal være eder et Jubelaar; I skulle ikke saa og ej høste det, som vokser af sig selv deri, og ikke afplukke det, som vokser uden Arbejde deri.
Umnyaka wamatshumi amahlanu uzakuba lijubhili kini. Lingahlanyeli lutho, njalo lingavuni imikhukhuzela kumbe likhe izithelo zamavini angalungiselwanga.
12 Thi det er et Jubelaar, det skal være eder en Hellighed; I skulle æde, hvad Marken bærer af sig selv.
Ngoba uliJubhili, uzakuba ngcwele kini; dlanini kuphela lokho elikuthethe emasimini.
13 I dette Jubelaar skulle I komme tilbage, hver til sin Ejendom.
Ngalo umnyaka weJubhili, umuntu wonke kuzamele abuyele emzini wakwabo.
14 Og naar du sælger din Næste noget eller køber af din Næstes Haand, skulle I ikke forfordele den ene den anden.
Nxa uthengisela umuntu welizwe lakini isiqinti, kumbe usithenga kuye, lingaqilibezelani.
15 Efter Aarenes Tal, som ere efter Jubelaaret, skal du købe af din Næste; efter Antallet, af de Aar, i hvilke der er Afgrøde, skal han sælge dig.
Nxa uthenga emuntwini welizwe lakini kuzakuya ngokuthi mingaki iminyaka eseyadlulayo emva kweJubhili. Yena uzakuthengisela ngokuthi mingaki iminyaka eseleyo ukuthi kuvunwe amabele.
16 Efter som Aarene ere mange til, skal du lade Købesummen derpaa formeres, og efter som Aarene ere faa til, skal du lade Købesummen derpaa formindskes; thi han sælger dig Afgrødernes Tal.
Nxa iminyaka iminengi uzakhweza intengo, kuthi nxa iminyaka imilutshwana wehlise intengo, ngoba okuyikho akuthengisela khona linani lezivuno zamabele.
17 Og I skulle ikke forfordele nogen sin Næste; men du skal frygte din Gud; thi jeg Herren er eders Gud.
Lingaqilibezelani; kodwa mesabeni uNkulunkulu wenu. NginguThixo uNkulunkulu wenu.
18 Og I skulle gøre mine Skikke og holde mine Bud og gøre dem; saa skulle I bo tryggelig i Landet.
Gcinani izimiso zami, lilalele imithetho yami ngokunanzelela ukuze lihlale livikelekile elizweni.
19 Og Landet skal give sin Frugt, at I skulle æde, til I mættes; og I skulle bo tryggelig deri.
Ilizwe lizathela izithelo zalo, lina lidle lisuthe, lihlale kulo livikelekile.
20 Og naar I ville sige: Hvad skulle vi æde i det syvende Aar? se, vi skulle ikke saa og ej indsamle vor Grøde:
Lingabuza lithi, “Pho sizakudlani ngomnyaka wesikhombisa nxa singahlanyeli kumbe sivune amabele ethu na?”
21 Da vil jeg i give min Velsignelse Befaling over eder i det sjette Aar, og det skal bære Grøde for de tre Aar.
Mina ngizalilethela isibusiso ngomnyaka wesithupha, ilizwe lithele izithelo zeminyaka emithathu.
22 Og I skulle saa i det ottende Aar og æde af den gamle Afgrøde; indtil det niende Aar, indtil Afgrøden kommer deraf, skulle I æde det gamle.
Lapho selilima ngomnyaka wesificaminwembili lizakube lisidla amabele amadala, liqhubeke lisidla wona kuze kufike isivuno somnyaka wesificamunwemunye.
23 Og Landet skal ikke sælges med fuld Afhændelse, thi Landet hører mig til; thi I ere fremmede og Gæster hos mig.
Ilizwe akumelanga lithengiswe kuze kube nininini, ngoba ilizwe ngelami njalo lihlala elizweni lami njengabezizweni.
24 Og i al eders Ejendoms Land skulle I tilstede Løsning for Jorden.
Kulolonke ilizwe elingelenu, lungiselani ukuthi wonke umhlaba owathengwayo uhlengwe.
25 Naar din Broder bliver forarmet, at han sælger af sin Ejendom, saa skal hans Løser, som er ham næst paarørende, komme og løse det, hans Broder har solgt.
Nxa omunye wakini esebe ngumyanga eseze ethengisa okunye kwempahla yakhe, isihlobo sakhe kasisize sihlenge lokho osekuthengiswe ngumuntu wakibo.
26 Og naar nogen ikke har en Løser, og hans Haand formaar og finder saa meget, som er nok til at løse det for,
Kodwa-ke nxa umuntu engelaye ongamhlengela khona, abesebuya enotha yena ngokwakhe azuze okwanele ukuthi azihlengele,
27 da skal han beregne de Aar, siden han solgte det, og tilbagebetale det, som staar tilbage, til Manden, hvem han solgte det; saa skal han komme til sin Ejendom igen.
kabale imali elingana leminyaka leyo kusukela impahla leyo ithengisiwe, abuyisele imali esalayo kulowomuntu ayemthengisele, abesethatha impahla yakhe.
28 Men dersom hans Haand ikke finder saa meget, som er nok til at tilbagebetale ham, da skal det, han har solgt, være i dens Vold, som købte det, indtil Jubelaaret; og i Jubelaaret skal det gives frit, og han skal komme til sin Ejendom igen.
Kodwa-ke nxa engelamali eyaneleyo yokuyibuyisa leyompahla ayithengisayo, kayihlale kulowo owayithengayo kuze kufike umnyaka weJubhili. Izabuyiselwa kuye ngeJubhili, kulapho-ke azayithatha khona impahla yakhe.
29 Og naar nogen sælger et beboet Hus i en Stad, der har Mur, han har Ret til dets Løsning, indtil et helt Aar er forløbet, efter at han har solgt det; et Aar skal Løsningen deraf kunne ske.
Nxa umuntu ethengisa indlu edolobheni elihonqolozelwe ngomthangala ulelungelo lokuyihlenga emva komnyaka ithengisiwe. Phakathi kwalesosikhathi angayihlenga.
30 Men dersom det ikke bliver løst, førend det hele Aar er forløbet for ham, da skal Huset, som er i en Stad, der har Mur, overdrages med en fuld Afhændelse til ham, som købte det, for hans Efterkommere; det skal ikke gives frit i Jubelaaret.
Nxa ingahlengwanga kuze kuphele umnyaka ogcweleyo, indlu esedolobheni elihonqolozelwe ngomthangala izakuba ngeyalowo owayithengayo, ibe ngeyakhe kokuphela lowo owayithengayo kanye lezizukulwane zakhe. Kayiyikubuyiselwa kowayengumniniyo ngeJubhili.
31 Men Husene i Landsbyerne, som ikke have Mur omkring, de skulle regnes ligesom en Ager paa Landet; der skal være Løsning for dem, og de skulle gives fri i Jubelaaret.
Kodwa izindlu ezisemizini engahonqolozelwanga zizabalwa njengeganga elingelalutho. Kazihlengwe, njalo kumele zibuyiselwe kubanikazi ngeJubhili.
32 Og hvad angaar Leviternes Stæder, Husene i deres Ejendoms Stæder, da maa der altid ske Løsning af Leviterne.
AmaLevi ahlezi elelungelo lokuhlenga izindlu zawo emadolobheni angawamaLevi.
33 Og naar nogen af Leviterne løser noget, da skal det gives frit, hvad enten det er et solgt Hus eller hans Ejendoms Stad, i Jubelaaret; thi Husene i Leviternes Stæder ere deres Ejendom midt iblandt Israels Børn.
Ngakho-ke, impahla yamaLevi iyahlengeka, lokhu kutsho indlu ethengiswe loba kukuliphi idolobho elingelabo, kumele ibuyiselwe ngeJubhili, ngoba izindlu ezisemadolobheni amaLevi zililifa lawo ebantwini labako-Israyeli.
34 Men Markens Jord, som hører til deres Stæder, skal ikke Sælges; thi den er dem en evig Ejendom.
Kodwa amadlelo angaphandle kwamadolobho awo akumelanga athengiswe ngoba ayilifa lawo kuze kube nininini.
35 Og naar din Broder forarmes, og hans Formue tager af hos dig, da skal du styrke ham, var han endog en fremmed og en Gæst, at han kan leve hos dig.
Nxa omunye wabantu bakini esiba ngumyanga owehluleka ukuziphilisa phakathi kwenu, msizeni njengelingakwenza kowezizweni kumbe ohlezi lani okwesikhatshana, ukuze aqhubeke ehlala lani.
36 Du skal ikke tage Aager eller Overgift af ham, men du skal frygte din Gud, at din Broder kan leve hos dig.
Akungabi lanzuzo eliyithatha kuye, kodwa mesabeni uNkulunkulu wenu, ukuze umuntu wakini aqhubeke ehlala lani.
37 Du skal ikke fly ham dine Penge paa Aager, og du skal ikke fly ham din Mad paa Overgift.
Lingameboleki imali ezalayo kumbe limthengisele ukudla kulenzuzo.
38 Jeg er Herren eders Gud, jeg som udførte eder af Ægyptens Land for at give eder Kanaans Land, for at være eders Gud.
Mina nginguThixo uNkulunkulu wenu owalikhupha elizweni laseGibhithe, ukuba ngilinike ilizwe laseKhenani, ngibe nguNkulunkulu wenu.
39 Og naar din Broder forarmes hos dig, og han sælges til dig, da skal du ikke lade ham tjene hos dig paa den Maade, som en Træl tjener.
Nxa omunye wakini ko-Israyeli esiba ngumyanga phakathi kwenu aze azithengise kuwe, ungamsebenzisi njengesigqili.
40 Han skal være hos dig som en Daglønner, som en Gæst, han skal tjene hos dig indtil Jubelaaret.
Kumele umphathe njengesisebenzi esiqhatshiweyo kumbe umuntu ohlezi okwesikhatshana phakathi kwenu. Kakusebenzele kuze kufike umnyaka weJubhili.
41 Da skal han udgaa fra dig, han og hans Børn med ham, og han skal vende tilbage til sin Slægt, og vende tilbage til sine Fædres Ejendom.
Lapho-ke yena labantwabakhe bazakhululwa, babuyele kwabosendo lwakibo lemfuyweni yabokhokho babo.
42 Thi de ere mine Tjenere, som jeg udførte af Ægyptens Land; de skulle ikke sælges, som en Træl sælges.
Ngenxa yokuthi abako-Israyeli bazinceku zami engazikhupha elizweni laseGibhithe, akumelanga bathengiswe njengezigqili.
43 Du skal ikke strengelig regere over ham, men frygte din Gud.
Ungababusi ngochuku, kodwa mesabe uNkulunkulu wakho.
44 Og hvad angaar din Træl eller din Trælkvinde, saa skulle I af Hedningerne, som ere rundt omkring eder, købe Træl og Trælkvinde.
Iziqgili zenu zesilisa lezesifazane zizavela ezizweni ezilihonqolezeleyo; kuzo yikho lapho elingathenga khona izigqili.
45 Ogsaa af deres Børn, som ere Gæster og fremmede iblandt eder, af dem skulle I købe, og af deres Slægt, som er hos eder, og som de have avlet i eders Land; og de skulle være eder til Ejendom.
Lingathenga lezakhamizi ezihlezi phakathi kwenu okwesikhatshana, labomndeni wazo abazalelwa elizweni lenu.
46 Og dem skulle I arvelig beholde for eders Børn efter eder, at de kunne eje dem til en Ejendom, de skulle tjene eder evindelig; men over eders Brødre af Israels Børn skal den ene ikke strengelig regere over den anden.
Lingabenza babe yilifa labantwabenu, libenze babe yizigqili zabo okwanininini, kodwa akumelanga libuse abako-Israyeli benu ngochuku.
47 Og naar en fremmeds eller Gæsts Haand hos dig formaar meget, og din Broder forarmes hos ham, saa at han sælger sig til den fremmede, som er Gæst hos dig, eller til en af en fremmed Slægt,
Nxa owezizweni, kumbe umuntu ohlezi phakathi kwenu okwesikhatshana enotha, kuthi owakini abe ngumyanga azithengise kowezizweni ohlala phakathi kwenu loba kolilunga lomndeni wezizweni,
48 da skal der, efter at han er solgt, være Ret for ham til Løsning; en af hans Brødre maa løse ham.
ulokhu elalo ilungelo lokuhlengwa emva kokuzithengisa kwakhe. Omunye wezihlobo zakhe angamhlenga.
49 Enten hans Farbroder eller hans Farbroders Søn maa løse ham, eller nogen af hans næste Slægt, af hans Slægtskab, maa løse ham; eller formaar hans Haand saa meget, da maa han løse sig selv.
Umalumakhe kumbe umzawakhe, loba esinye isihlobo somdeni wakhe singamhlenga. Loba nxa enotha, angazihlenga yena ngokwakhe.
50 Og han skal regne med den, som købte ham, fra det Aar, i hvilket han solgtes til ham, indtil Jubelaaret; og Pengene, som han solgtes for, skulle bestemmes efter Aarenes Tal, som en Daglønners Dage skal Tiden, han var hos ham, agtes.
Yena lomthengi wakhe kababale isikhathi kusukela ngomnyaka azithengisa ngawo kusiyafika emnyakeni weJubhili. Intengo yokukhululwa kwakhe izakuhambelana lenani elinikwa umuntu oqhatshiweyo okwalesosikhathi seminyaka.
51 Om der endnu er mange Aar tilbage, da skal han i Forhold til disse betale tilbage for sin Løsning af Pengene, han blev købt for.
Nxa kusele iminyaka eminengi, kumele ahlawulele ukuhlengwa kwakhe ngentengo eyingxenye enengi yentengo ayethengwe ngawo.
52 Men om der er faa Aar tilbage, indtil Jubelaaret, da skal han regne med ham, i Forhold til sine Aar skal han betale tilbage for sin Løsning.
Nxa sekusele iminyaka emilutshwana ukuba kufike umnyaka weJubhili, uzabala lokho, akhuphe intengo yokuhlengwa kwakhe okulingana leyominyaka.
53 Ligesom en Daglønner Aar for Aar skal han være hos ham; han skal ikke strengelig regere over ham for dine Øjne.
Uzabalwa njengomuntu oqhatshiweyo kusukela komunye umnyaka kusiya komunye. Kumele libone ukuthi lowo owamthengayo kambusi ngochuku.
54 Men dersom han ikke kan løses paa disse Maader, da skal han gives fri i Jubelaaret, han og hans Børn med ham.
Nxa engahlengwanga ngenye yalezizindlela, yena labantwabakhe bazakhululwa ngomnyaka weJubhili,
55 Thi Israels Børn ere mine Tjenere, ja de ere mine Tjenere, som jeg udførte af Ægyptens Land; jeg er Herren eders Gud.
ngoba abako-Israyeli ngabami, bazinceku zami. Bazinceku zami engazikhupha elizweni laseGibhithe. Mina nginguThixo uNkulunkulu wenu.’”