< Príslovia 25 >
1 Jaké i tato jsou přísloví Šalomounova, kteráž shromáždili muži Ezechiáše, krále Judského:
І оце Соломо́нові при́повісті, що зібрали люди Єзекі́ї, Юдиного царя.
2 Sláva Boží jest skrývati věc, ale sláva králů zpytovati věc.
Слава Божа — щоб справу схова́ти, а слава царів — щоб розві́дати справу.
3 Vysokosti nebes, a hlubokosti země, a srdce králů není žádného vystižení.
Небо висо́кістю, і земля глибино́ю, і серце царі́в — недосліди́мі.
4 Jako když bys odjal trůsku od stříbra, ukáže se slevači nádoba čistá:
Як відкинути жу́жель від срі́бла, то золотаре́ві виходить посу́дина, —
5 Tak když odejmeš bezbožného od oblíčeje králova, tedy utvrzen bude v spravedlnosti trůn jeho.
коли віддалити безбожного з-перед обличчя царе́вого, то справедливістю міцно поста́виться трон його.
6 Nestavěj se za znamenitého před králem, a na místě velikých nestůj.
Перед царем не пиша́йся, а на місці великих не стій,
7 Nebo lépe jest, aťby řečeno bylo: Vstup sem, nežli abys snížen byl před knížetem; což vídávají oči tvé.
бо ліпше, як скажуть тобі: „Ходи вище сюди!“аніж тебе зни́зити перед шляхе́тним, що бачили очі твої.
8 Nevcházej v svár kvapně, tak abys naposledy něčeho se nedopustil, kdyby tě zahanbil bližní tvůj.
Не спіши́ся ставати до по́зову, бо що́ будеш робити в кінці його, як тебе засоро́мить твій ближній?
9 Srovnej při svou s bližním svým, a tajné věci jiného nevyjevuj,
Судися за сварку свою з своїм ближнім, але не виявляй таємни́ці іншого,
10 Aťby lehkosti neučinil ten, kdož by to slyšel, až by i zlá pověst tvá nemohla jíti nazpět.
щоб тебе не обра́зив, хто слухати буде, і щоб не вернулась на тебе обмо́ва твоя́.
11 Jablka zlatá s řezbami stříbrnými jest slovo propověděné případně.
Золоті яблука на срібнім таре́лі — це слово, прока́зане ча́су свого́.
12 Náušnice zlatá a ozdoba z ryzího zlata jest trestatel moudrý u toho, jenž poslouchá.
Золотая сере́жка й оздоба зо щи́рого золота — це мудрий карта́ч для уважного уха.
13 Jako studenost sněžná v čas žně, tak jest posel věrný těm, kteříž jej posílají; nebo duši pánů svých očerstvuje.
Немов снігова́ прохоло́да в день жнив — посол вірний для тих, хто його посилає, і він душу пана свого оживля́є.
14 Jako oblakové a vítr bez deště, tak člověk, kterýž se chlubí darem lživým.
Хмари та вітер, а немає дощу це люди́на, що чва́ниться да́ром, та його не дає.
15 Snášelivostí nakloněn bývá vývoda, a jazyk měkký láme kosti.
Воло́дар зм'я́кшується терпели́вістю, а м'яке́нький язик ломить кістку.
16 Nalezneš-li med, jez, pokudž by dosti bylo tobě, abys snad nasycen jsa jím, nevyvrátil ho.
Якщо мед ти знайшов, то спожий, скільки до́сить тобі, щоб ним не переси́титися та не звернути.
17 Zdržuj nohu svou od domu bližního svého, aby syt jsa tebe, neměl tě v nenávisti.
Здержуй но́гу свою від дому твого товариша, щоб тобою він не переси́тивсь, і не зненави́дів тебе.
18 Kladivo a meč a střela ostrá jest každý, kdož mluví falešné svědectví proti bližnímu svému.
Молот, і меч, і гостра стріла́ — люди́на, що говорить на ближнього свого, як свідок брехливий.
19 Zub vylomený a noha vytknutá jest doufání v převráceném v den úzkosti.
Гнилий зуб та кульга́ва нога — це наді́я на зрадли́вого радника в день твого у́тиску.
20 Jako ten, kdož svláčí oděv v čas zimy, a ocet lije k sanitru, tak kdož zpívá písničky srdci smutnému.
Що здіймати одежу холодного дня, що лити о́цет на со́ду, — це — співати пісні серцю засмученому.
21 Jestliže by lačněl ten, jenž tě nenávidí, nakrm jej chlebem, a žíznil-li by, napoj jej vodou.
Якщо голодує твій ворог — нагодуй його хлібом, а як спра́гнений він — водою напі́й ти його,
22 Nebo uhlí řeřavé shromáždíš na hlavu jeho, a Hospodin odplatí tobě.
бо цим пригорта́єш ти жар на його го́лову, і Господь надолу́жить тобі!
23 Vítr půlnoční zplozuje déšť, a tvář hněvivá jazyk tajně utrhající.
Вітер північний народжує дощ, а таємний язик — сердите обличчя.
24 Lépe jest bydliti v koutě na střeše, nežli s ženou svárlivou v domě společném.
Ліпше жити в куті́ на даху́, ніж з сварливою жінкою в спільному домі.
25 Voda studená duši ustalé jest novina dobrá z země daleké.
Добра звістка з далекого кра́ю — це холодна водиця на спра́гнену душу.
26 Studnice nohami zakalená a pramen zkažený jest spravedlivý z místa svého před bezbožným vystrčený.
Джерело́ скаламу́чене чи зіпсутий поті́к — це праведний, що схиляється перед безбожним.
27 Jísti mnoho medu není dobře; tak zpytování slávy jejich není slavné.
Їсти меду багато — не добре, так досліджувати власну славу — не слава.
28 Město rozbořené beze zdi jest muž, kterýž nemá moci nad duchem svým.
Люди́на, що стри́му немає для духу свого, — це зруйно́ване місто без му́ру.