Príslovia 24
1 Nenásleduj lidí zlých, aniž žádej bývati s nimi.
Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;
2 Nebo o zhoubě přemýšlí srdce jejich, a rtové jejich o trápení mluví.
Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.
3 Moudrostí vzdělán bývá dům, a rozumností upevněn.
Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.
4 Skrze umění zajisté pokojové naplněni bývají všelijakým zbožím drahým a utěšeným.
Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.
5 Muž moudrý jest silný, a muž umělý přidává síly.
Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.
6 Nebo skrze rady opatrné svedeš bitvu, a vysvobození skrze množství rádců.
Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.
7 Vysoké jsou bláznu moudrosti; v bráně neotevře úst svých.
Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.
8 Kdo myslí zle činiti, toho nešlechetným nazovou.
Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.
9 Zlé myšlení blázna jest hřích, a ohavnost lidská posměvač.
Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.
10 Budeš-li se lenovati ve dni ssoužení, špatná bude síla tvá.
Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.
11 Vytrhuj jaté k smrti; nebo od těch, ješto se chýlí k zabití, což bys se zdržel?
Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.
12 Díš-li: Aj, nevěděli jsme o tom: zdaliž ten, jenž zpytuje srdce, nerozumí, a ten, kterýž jest strážce duše tvé, nezná, a neodplatí každému podlé skutků jeho?
Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?
13 Synu můj, jez med, nebo dobrý jest, a plást sladký dásním tvým.
Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;
14 Tak umění moudrosti duši tvé. Jestliže ji najdeš, onať bude mzda, a naděje tvá nebude vyťata.
Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.
15 Nečiniž úkladů, ó bezbožníče, příbytku spravedlivého, a nekaz odpočinutí jeho.
Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.
16 Nebo ač sedmkrát padá spravedlivý, však zase povstává, bezbožníci pak padají ve zlém.
Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.
17 Když by padl nepřítel tvůj, neraduj se, a když by klesl, nechať nepléše srdce tvé,
Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;
18 Aby snad nepopatřil Hospodin, a nelíbilo by se to jemu, a odvrátil by od něho hněv svůj.
Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.
19 Nehněvej se příčinou zlostníků, aniž následuj bezbožných.
Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;
20 Nebo zlý nebude míti odplaty; svíce bezbožných zhasne.
Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.
21 Boj se Hospodina, synu můj, i krále, a k neustavičným se nepřiměšuj.
Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;
22 Nebo v náhle nastane bída jejich, a pomstu obou těch kdo zná?
Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?
23 Také i toto moudrým náleží: Přijímati osobu v soudu není dobré.
I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.
24 Toho, kdož říká bezbožnému: Spravedlivý jsi, klnouti budou lidé, a v ošklivost jej vezmou národové.
Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.
25 Ale kteříž kárají, budou potěšeni, a přijde na ně požehnání dobrého.
Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.
26 Bude líbati rty toho, kdož mluví slova pravá.
Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.
27 Nastroj vně dílo své, a sprav je sobě na poli; potom také vystavíš dům svůj.
Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.
28 Nebývej svědkem všetečným proti bližnímu svému, aniž lahodně namlouvej rty svými.
Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.
29 Neříkej: Jakž mi učinil, tak mu učiním; odplatím muži tomu podlé skutku jeho.
Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.
30 Přes pole muže lenivého šel jsem, a přes vinici člověka nemoudrého,
Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;
31 A aj, porostlo všudy trním, přikryly všecko kopřivy, a ohrada kamenná její byla zbořená.
A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.
32 A vida to, posoudil jsem toho; vida, vzal jsem to k výstraze.
Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.
33 Maličko pospíš, maličko zdřímeš, maličko složíš ruce, abys poležel,
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;
34 V tom přijde jako pocestný chudoba tvá, a nouze tvá jako muž zbrojný.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.
