< Príslovia 22 >
1 Vzácnější jest jméno dobré než bohatství veliké, a přízeň lepší než stříbro a zlato.
Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.
2 Bohatý a chudý potkávají se, učinitel obou jest Hospodin.
Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
3 Opatrný vida zlé, vyhne se, ale hloupí předce jdouce, těžkosti docházejí.
Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
4 Pokory a bázně Hospodinovy odplata jest bohatství a sláva i život.
Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
5 Trní a osídla jsou na cestě převráceného; kdož ostříhá duše své, vzdálí se od nich.
Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
6 Vyučuj mladého podlé způsobu cesty jeho; nebo když se i zstará, neuchýlí se od ní.
Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
7 Bohatý nad chudými panuje, a vypůjčující bývá služebníkem toho, jenž půjčuje.
Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
8 Kdo rozsívá nepravost, žíti bude trápení; prut zajisté prchlivosti jeho přestane.
Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
9 Oko dobrotivé, onoť požehnáno bude; nebo udílí z chleba svého chudému.
Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
10 Vyvrz posměvače, a odejdeť svada, anobrž přestane svár a lehkost.
Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.
11 Kdo miluje čistotu srdce, a v čích rtech jest příjemnost, takového král přítelem bývá.
Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
12 Oči Hospodinovy ostříhají umění, ale snažnosti ošemetného převrací.
Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
13 Říká lenoch: Lev jest vně, naprostřed ulic byl bych zabit.
Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
14 Jáma hluboká ústa postranních; ten, na kohož se hněvá Hospodin, vpadne tam.
Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
15 Bláznovství přivázáno jest k srdci mladého, ale metla kázně vzdálí je od něho.
Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
16 Kdo utiská nuzného, aby rozmnožil své, a dává bohatému, jistotně bude v nouzi.
Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
17 Nakloň ucha svého, a slyš slova moudrých, a mysl svou přilož k učení mému.
Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
18 Nebo to bude utěšenou věcí, jestliže je složíš v srdci svém, budou-li spolu nastrojena ve rtech tvých.
Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
19 Aby bylo v Hospodinu doufání tvé, oznamujiť to dnes. I ty také ostříhej toho.
Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.
20 Zdaližť jsem nenapsal znamenitých věcí z strany rad a umění,
Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
21 Aťbych v známost uvedl jistotu řečí pravých, tak abys vynášeti mohl slova pravdy těm, kteříž by k tobě poslali?
Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
22 Nelup nuzného, proto že nuzný jest, aniž potírej chudého v bráně.
Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
23 Nebo Hospodin povede při jejich, a vydře duši těm, kteříž vydírají jim.
Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 Nebývej přítelem hněvivého, a s mužem prchlivým neobcuj,
Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
25 Abys se nenaučil stezkám jeho, a nevložil osídla na duši svou.
Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
26 Nebývej mezi rukojměmi, mezi slibujícími za dluhy.
Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
27 Nemáš-li, čím bys zaplatil, proč má kdo bráti lůže tvé pod tebou?
Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
28 Nepřenášej mezníku starodávního, kterýž učinili otcové tvoji.
Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
29 Vídáš-li, že muž snažný v díle svém před králi stává? Nestává před nepatrnými.
Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.