< Príslovia 14 >
1 Moudrá žena vzdělává dům svůj, bláznice pak rukama svýma boří jej.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Kdo chodí v upřímnosti své, bojí se Hospodina, ale převrácený v cestách svých pohrdá jím.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 V ústech blázna jest hůl pýchy, rtové pak moudrých ostříhají jich.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Když není volů, prázdné jsou jesle, ale hojná úroda jest v síle volů.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Svědek věrný neklamá, ale svědek falešný mluví lež.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Hledá posměvač moudrosti, a nenalézá, rozumnému pak umění snadné jest.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Odejdi od muže bláznivého, když neseznáš při něm rtů umění.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 Moudrost opatrného jest, aby rozuměl cestě své, bláznovství pak bláznů ke lsti.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Blázen přikrývá hřích, ale mezi upřímými dobrá vůle.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Srdce ví o hořkosti duše své, a k veselí jeho nepřimísí se cizí.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 Dům bezbožných vyhlazen bude, ale stánek upřímých zkvetne.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Cesta zdá se přímá člověku, a však dokonání její jest cesta k smrti.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 Také i v smíchu bolí srdce, a cíl veselí jest zámutek.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Cestami svými nasytí se převrácený srdcem, ale muž dobrý štítí se jeho.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Hloupý věří každému slovu, ale opatrný šetří kroku svého.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Moudrý bojí se a odstupuje od zlého, ale blázen dotře a smělý jest.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 Náhlý se dopouští bláznovství, a muž myšlení zlých v nenávisti bývá.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Dědičně vládnou hlupci bláznovstvím, ale opatrní bývají korunováni uměním.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Sklánějí se zlí před dobrými, a bezbožní u bran spravedlivého.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Také i příteli svému v nenávisti bývá chudý, ale milovníci bohatého mnozí jsou.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Pohrdá bližním svým hříšník, ale kdož se slitovává nad chudými, blahoslavený jest.
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Zajisté žeť bloudí, kteříž ukládají zlé; ale milosrdenství a pravda těm, kteříž smýšlejí dobré.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 Všeliké práce bývá zisk, ale slovo rtů jest jen k nouzi.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Koruna moudrých jest bohatství jejich, bláznovství pak bláznivých bláznovstvím.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Vysvobozuje duše svědek pravdomluvný, ale lstivý mluví lež.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 V bázni Hospodinově jestiť doufání silné, kterýž synům svým útočištěm bude.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 Bázeň Hospodinova jest pramen života, k vyhýbání se osídlům smrti.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 Ve množství lidu jest sláva krále, ale v nedostatku lidu zahynutí vůdce.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 Zpozdilý k hněvu hojně má rozumu, ale náhlý pronáší bláznovství.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Život těla jest srdce zdravé, ale hnis v kostech jest závist.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Kdo utiská chudého, útržku činí Učiniteli jeho; ale ctí jej, kdož se slitovává nad chudým.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Pro zlost svou odstrčen bývá bezbožný, ale naději má i při smrti své spravedlivý.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 V srdci rozumného odpočívá moudrost, co pak jest u vnitřnosti bláznů, nezatají se.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 Spravedlnost zvyšuje národ, ale hřích jest ku pohanění národům.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 Laskav bývá král na služebníka rozumného, ale hněviv na toho, kterýž hanbu činí.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.