Matouš 22
1 I odpovídaje Ježíš, mluvil jim opět v podobenstvích, řka:
Jezus przedstawił jeszcze jedną przypowieść:
2 Podobno jest království nebeské člověku králi, kterýž učinil svadbu synu svému.
—Królestwo niebieskie jest podobne do władcy, który wyprawił synowi wesele.
3 I poslal služebníky své, aby povolali pozvaných na svadbu; a oni nechtěli přijíti.
Posłał służących, aby powiadomili zaproszonych, ale ci nie chcieli przyjść.
4 Opět poslal jiné služebníky, řka: Povězte pozvaným: Aj, oběd můj připravil jsem, volové moji a krmný dobytek zbit jest, a všecko hotovo. Pojďtež na svadbu.
Poprzez innych służących wysłał im więc następującą wiadomość: „Uczta gotowa, mięso na rożnach—wszystko przygotowane! Zapraszam na wesele!”.
5 Ale oni nedbavše na to, odešli, jiný do vsi své a jiný po kupectví svém.
Ale goście zlekceważyli zaproszenie: jeden poszedł na pole, inny—do swojego sklepu.
6 Jiní pak zjímavše služebníky jeho a posměch jim učinivše, zmordovali.
A niektórzy nawet naubliżali posłańcom i zabili ich.
7 A uslyšav to král, rozhněval se; a poslav vojska svá, zhubil vražedníky ty a město jejich zapálil.
Władca wpadł w gniew: wysłał wojsko, zgładził zabójców i spalił ich miasto.
8 Tedy řekl služebníkům svým: Svadba zajisté hotova jest, ale ti, kteříž pozváni byli, nebyli hodni.
Potem rzekł sługom: „Uczta weselna została przygotowana, ale zaproszeni okazali się jej niegodni.
9 Protož jděte na rozcestí, a kteréžkoli naleznete, zovtež na svadbu.
Wyjdźcie więc na ulice i zaproście na wesele wszystkich, których spotkacie”.
10 I vyšedše služebníci ti na cesty, shromáždili všecky, kteréžkoli nalezli, zlé i dobré. A naplněna jest svadba hodovníky.
Poszli więc i przyprowadzili z ulic wszystkich napotkanych ludzi—zarówno złych, jak i dobrych. W ten sposób sala biesiadna zapełniła się gośćmi.
11 Tedy všed král, aby pohleděl na hodovníky, uzřel tam člověka neoděného rouchem svadebním.
Gdy władca wszedł, aby ich zobaczyć, zauważył człowieka, który nie miał na sobie weselnego ubrania.
12 I řekl jemu: Příteli, kteraks ty sem všel, nemaje roucha svadebního? A on oněměl.
„Przyjacielu!”—zwrócił się do niego. —„Jak się tu znalazłeś, nie mając weselnego ubrania?”. On jednak nic nie odpowiedział.
13 Tedy řekl král služebníkům: Svížíce ruce jeho i nohy, vezměte ho, a uvrztež jej do temností zevnitřních. Tamť bude pláč a škřipení zubů.
Wówczas władca rozkazał sługom: „Zwiążcie mu ręce i nogi i wyrzućcie go na zewnątrz, w ciemności, gdzie panuje lament i rozpacz!”.
14 Nebo mnoho jest povolaných, ale málo vyvolených.
Wielu jest bowiem zaproszonych, ale mało wybranych.
15 Tedy odšedše farizeové, radili se, jak by polapili jej v řeči.
Tymczasem faryzeusze naradzali się, jak sprowokować Jezusa do jakiejś niefortunnej wypowiedzi. Potrzebny był im bowiem pretekst do oskarżenia Go.
16 I poslali k němu učedlníky své s herodiány, řkouce: Mistře, víme, že pravdomluvný jsi a cestě Boží v pravdě učíš a nedbáš na žádného; nebo nepatříš na osobu lidskou.
Wysłali więc swoich ludzi oraz zwolenników Heroda z takim pytaniem: —Nauczycielu! Wiemy, że nie boisz się mówić prawdy. Nie dostosowujesz się też do opinii ludzi ani do ich oczekiwań, lecz uczciwie nauczasz prawd Bożych.
17 Protož pověz nám, co se tobě zdá: Sluší-li daň dáti císaři, čili nic?
Powiedz nam więc, czy słusznie płacimy podatki Rzymowi, czy nie?
18 Znaje pak Ježíš zlost jejich, řekl: Co mne pokoušíte, pokrytci?
—Obłudnicy! Chcecie Mnie pogrążyć?!—powiedział Jezus, zdając sobie sprawę z ich podstępu.
19 Ukažte mi peníz daně. A oni podali mu peníze.
—Pokażcie Mi najpierw monetę! Gdy Mu ją podano, zapytał:
20 I řekl jim: Èí jest tento obraz a svrchu napsání?
—Czyją podobiznę i tytuł na niej widzicie?
21 Řekli mu: Císařův. Tedy dí jim: Dejtež, co jest císařova, císaři, a co jest Božího, Bohu.
—Cezara—odpowiedzieli. —Oddawajcie więc cezarowi to, co jego, a Bogu—co należy do Boga!
22 To uslyšavše, divili se, a opustivše jej, odešli.
Ta odpowiedź tak ich zaskoczyła, że zaraz stamtąd odeszli.
23 V ten den přišli k němu saduceové, kteříž praví, že není z mrtvých vstání. I otázali se ho,
Jeszcze tego samego dnia przyszli do Jezusa saduceusze—przedstawiciele ugrupowania nauczającego, że nie będzie zmartwychwstania.
24 Řkouce: Mistře, Mojžíš pověděl: Umřel-li by kdo, nemaje dětí, aby bratr jeho právem švagrovství pojal ženu jeho a vzbudil símě bratru svému.
—Nauczycielu!—zwrócili się do Niego. —Prawo Mojżesza naucza: „Jeśli umrze mężczyzna i nie pozostawi po sobie potomstwa, jego brat powinien ożenić się z wdową po zmarłym i mieć z nią potomstwo”.
25 I bylo u nás sedm bratrů. První pojav ženu, umřel, a nemaje semene, zůstavil ženu svou bratru svému.
Otóż żyło kiedyś u nas siedmiu braci. Najstarszy z nich ożenił się, ale wkrótce zmarł, nie pozostawiając dzieci. Wdowa została żoną młodszego brata.
26 Takž podobně i druhý, i třetí, až do sedmého.
I tak było z drugim, trzecim i resztą braci.
27 Nejposléze pak po všech umřela i žena.
W końcu zmarła także ta kobieta.
28 Protož při vzkříšení kterého z těch sedmi bude žena? Nebo všickni ji měli.
Jeśli rzeczywiście umarli zmartwychwstaną, to czyją będzie wtedy żoną, skoro wszyscy bracia się z nią ożenili?
29 I odpověděv Ježíš, řekl jim: Bloudíte, neznajíce Písem ani moci Boží.
—Cała trudność polega na tym—odparł Jezus—że nie znacie Pisma ani mocy Bożej!
30 Však při vzkříšení ani se nebudou ženiti ani vdávati, ale budou jako andělé Boží v nebi.
Po zmartwychwstaniu więzy małżeńskie nie będą obowiązywać ani tych siedmiu braci, ani kobiety, bo wszyscy pod tym względem będą podobni do aniołów.
31 O vzkříšení pak mrtvých zdaliž jste nečtli, co jest vám povědíno od Boha, kterýž takto dí:
Jeśli zaś chodzi o samo zmartwychwstanie, to czy nigdy nie czytaliście, że Bóg powiedział:
32 Já jsem Bůh Abrahamův a Bůh Izákův a Bůh Jákobův; a Bůhť není Bůh mrtvých, ale živých.
„Jestem Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba”? Przecież nie nazwałby siebie Bogiem tych, którzy już nie istnieją!
33 A slyševše to zástupové, divili se učení jeho.
Zgromadzeni, słysząc Jego odpowiedź, nie mogli wyjść z podziwu.
34 Farizeové pak uslyšavše, že by k mlčení přivedl saducejské, sešli se v jedno.
Faryzeusze dowiedzieli się, że Jezus zamknął usta saduceuszom. Przyszli więc tam
35 I otázal se ho jeden z nich zákoník nějaký, pokoušeje ho, a řka:
i jeden z nich—przywódca religijny—zadał Mu podchwytliwe pytanie:
36 Mistře, které jest přikázání veliké v Zákoně?
—Nauczycielu, które z przykazań Prawa Mojżesza jest najważniejsze?
37 I řekl mu Ježíš: Milovati budeš Pána Boha svého z celého srdce svého a ze vší duše své a ze vší mysli své.
—„Kochaj twojego Pana i Boga całym sercem, duszą i umysłem!”—odpowiedział Jezus.
38 To jest přední a veliké přikázání.
—To jest pierwsze i najważniejsze przykazanie.
39 Druhé pak jest podobné tomu: Milovati budeš bližního svého jako sebe samého.
Drugie jest podobne: „Kochaj innych tak, jak kochasz samego siebie!”.
40 Na těch dvou přikázáních všecken Zákon záleží i Proroci.
Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo Mojżesza i księgi proroków.
41 A když se sešli farizeové, otázal se jich Ježíš,
Następnie sam zapytał otaczających Go faryzeuszy:
42 Řka: Co se vám zdá o Kristu? Èí jest syn? Řkou jemu: Davidův.
—Jak sądzicie? Skąd ma pochodzić Mesjasz? —Z rodu króla Dawida—odrzekli.
43 Dí jim: Kterakž pak David v Duchu nazývá ho Pánem, řka:
—To dlaczego sam Dawid, a przez jego usta Duch Święty, nazywa Go Panem?—zapytał Jezus. —Dawid powiedział przecież:
44 Řekl Pán Pánu mému: Seď na pravici mé, dokavadž nepodložím nepřátel tvých, aby byli za podnože noh tvých?
„Bóg rzekł do mojego Pana: Zasiądź po mojej prawej stronie, dopóki nie rzucę Ci pod nogi Twoich nieprzyjaciół”.
45 Poněvadž tedy David Pánem ho nazývá, i kterakž syn jeho jest?
Skoro więc Dawid nazwał Go Panem, to jak Mesjasz może być jego potomkiem?
46 A nižádný nemohl jemu odpovědíti slova, aniž se odvážil kdo více od toho dne jeho se nač tázati.
Nikt nie potrafił Mu na to odpowiedzieć. Dlatego też nikt już więcej nie śmiał Go o nic pytać.
