Príslovia 30
1 Slova Agura, syna Jáke. Sepsání řečí muže toho k Itielovi, k Itielovi a Uchalovi.
Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
2 Jistě žeť jsem hloupější nad jiné, tak že rozumnosti člověka obecného nemám,
Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
3 Aniž jsem se naučil moudrosti, a umění svatých neumím.
Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
4 Kdo vstoupil v nebe, i sstoupil? Kdo sebral vítr do hrstí svých? Kdo shrnul vody v roucho své? Kdo upevnil všecky končiny země? Které jméno jeho, a jaké jméno syna jeho, víš-li?
Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
5 Všeliká výmluvnost Boží přečištěná jest; onť jest štít doufajících v něho.
Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
6 Nepřidávej k slovům jeho, aby tě nekáral, a byl bys ve lži postižen.
Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
7 Dvou věcí žádám od tebe, neoslýchejž mne, prvé než umru:
Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
8 Marnost a slovo lživé vzdal ode mne, chudoby neb bohatství nedávej mi, živ mne pokrmem vedlé potřeby mé,
Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
9 Abych snad nasycen jsa, tě nezapřel, a neřekl: Kdo jest Hospodin? a abych zchudna, nekradl, a nebral naprázdno jména Hospodina Boha svého.
Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
10 Nesoč na služebníka před pánem jeho, aťby nezlořečil, a ty abys nehřešil.
Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
11 Jest pokolení, kteréž otci svému zlořečí, a matce své nedobrořečí.
[Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
12 Jest pokolení čisté samo u sebe, ačkoli od nečistot svých není obmyto.
[Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
13 Jest pokolení, jehož vysoké jsou oči, a víčka jeho jsou vyzdvižená.
[Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
14 Jest pokolení, jehož zubové jsou mečové, a třenovní zubové jeho nožové, k zžírání chudých na zemi a nuzných na světě.
[Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
15 Pijavice má dvě dcery říkající: Dej, dej. Tři věci nebývají nasyceny, anobrž čtyry, kteréž nikdy neřeknou: Dosti:
Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol h7585)
17 Oko, kteréž se posmívá otci, a pohrdá poslušenstvím matky, vyklubí krkavci potoční, aneb snědí je orličata.
Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
18 Tři tyto věci skryty jsou přede mnou, nýbrž čtyry, kterýchž neznám:
Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
19 Cesty orlice v povětří, cesty hada na skále, cesty lodí u prostřed moře, a cesty muže při panně.
Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
20 Takováž jest cesta ženy cizoložné: Jí, a utře ústa svá, a dí: Nepáchala jsem nepravosti.
Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
21 Pode třmi věcmi pohybuje se země, anobrž pod čtyřmi, jichž nemůž snésti:
Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
22 Pod služebníkem, když kraluje, a bláznem, když se nasytí chleba;
Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
23 Pod omrzalou, když se vdá, a děvkou, když dědičkou bývá paní své.
Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
24 Čtyry tyto věci jsou malé na zemi, a však jsou moudřejší nad mudrce:
Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
25 Mravenci, lid nesilný, kteříž však připravují v létě pokrm svůj;
Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
26 Králíkové, lid nesilný, kteříž však stavějí v skále dům svůj;
Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
27 Krále nemají kobylky, a však vycházejí po houfích všecky;
Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
28 Pavouk rukama dělá, a bývá na palácích královských.
Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
29 Tři tyto věci udatně vykračují, anobrž čtyry, kteréž zmužile chodí:
Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
30 Lev nejsilnější mezi zvířaty, kterýž neustupuje před žádným;
Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
31 Přepásaný na bedrách kůň neb kozel, a král, proti němuž žádný nepovstává.
Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
32 Jestliže jsi bláznil, vynášeje se, a myslil-lis zle, ruku na ústa polož.
Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
33 Kdo tluče smetanu, stlouká máslo, a stiskání nosu vyvodí krev, tak popouzení k hněvu vyvodí svár.
Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
